Ανησυχία προκαλούν τα δύο νέα κρούσματα ελονοσίας με ενδείξεις εγχώριας μετάδοσης που κατέγραψαν τα κλιμάκια του ΚΕΕΛΠΝΟ στον οικισμό Αγίου Βασιλείου του Δήμου Λαγκαδά, ανεβάζοντας το συνολικό αριθμό κρουσμάτων με ενδείξεις εγχώριας μετάδοσης σε 4 από τις αρχές του έτους.
Στους ασθενείς χορηγήθηκε άμεσα η κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή και πλέον είναι καλά στην υγεία τους.
Μιλώντας στο ΑΠΕ, η αντιπεριφερειάρχης Δημόσιας Υγείας και Αλληλεγγύης της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, Γερακίνα Μπισμπινά, ανέφερε σχετικά: “Άμεσα έχουν ληφθεί, όλα τα ενδεδειγμένα μέτρα, με εντατικοποίηση κυρίως του τρέχοντος προγράμματος καταπολέμησης των κουνουπιών, σε συνδυασμό με πρόσθετες δράσεις τόσο των εναέριων, όσο και των επίγειων μέσων ψεκασμών”. Σύμφωνα με την κα Μπισμπινά, οι τοπικές κοινωνίες ενημερώθηκαν άμεσα για τα μέτρα προφύλαξης έναντι της νόσου, από σπίτι σε σπίτι, ενώ πραγματοποιήθηκε και λήψη αίματος για τις προβλεπόμενες αιματολογικές εξετάσεις.
Φόβοι επανεμφάνισης της νόσου
Στην Ελλάδα η ελονοσία εκριζώθηκε το 1974, μετά από εντατικό και επίπονο πρόγραμμα καταπολέμησης (1946–1960). Έκτοτε, καταγράφονται στην Ελλάδα ετησίως περίπου 20-50 περιστατικά που σχετίζονται -στη μεγάλη τους πλειονότητα- με ταξίδι ή παραμονή σε ενδημική για την ελονοσία χώρα (εισαγόμενα περιστατικά). Παρ’ όλα αυτά, από το 2009 έως το 2013 καταγράφονταν ετησίως κρούσματα ελονοσίας με ενδείξεις εγχώριας μετάδοσης σε διάφορες περιοχές της χώρας: επτά (7) κρούσματα το 2009, τέσσερα (4) το 2010, 42 κρούσματα το 2011, 20 το 2012 και τρία (3) το 2013. Το 2014 δεν καταγράφηκε εγχώρια μετάδοση της νόσου σε καμία περιοχή της χώρας, αλλά το 2015 καταγράφηκαν εκ νέου έξι (6) κρούσματα εγχώριας μετάδοσης.
Μέχρι και τις 3/8/2016 – δηλαδή χωρίς τα πρόσφατα στοιχεία – το ΚΕΕΛΠΝΟ είχε καταγράψει συνολικά 55 κρούσματα ελονοσίας εκ των οποίων τα 53 είχαν χαρακτηριστεί εισαγόμενα (δηλαδή προσβλήθηκαν σε χώρα του εξωτερικού). Από τα 53, τα 42 αφορούσαν σε μετανάστες από ενδημικές χώρες (35 από χώρες της Ινδικής χερσονήσου και 7 από χώρες της Αφρικής), ενώ τα υπόλοιπα 11 αφορούσαν σε ταξιδιώτες που επέστρεψαν από χώρα της Αφρικής. Από τα 42 κρούσματα ελονοσίας που αφορούσαν σε μετανάστες από ενδημικές χώρες, τα 7 καταγράφηκαν σε Κέντρα Φιλοξενίας μεταναστών-προσφύγων σε νησιά του Βορείου Αιγαίου.
Με βάση τα επιδημιολογικά δεδομένα, οι ειδικοί εκτιμούν ότι το ενδεχόμενο επανεγκατάστασης της νόσου είναι υπαρκτό σε ορισμένες περιοχές, όπου συνδυάζεται η παρουσία των κατάλληλων διαβιβαστών (Aνωφελών κουνουπιών) με την παρουσία ασθενών που προέρχονται από ενδημικές για την ελονοσία χώρες. Στο πλαίσιο αυτό, το ΚΕΕΛΠΝΟ εφαρμόζει από το καλοκαίρι του 2015 το Σχέδιο Δράσης “Μερόπη” για την Αντιμετώπιση της Ελονοσίας, το οποίο μετά από αρχική εκτίμηση κινδύνου κατατάσσει τις περιοχές της χώρας σε 4 επίπεδα επικινδυνότητας.
Οι επιστήμονες υπογραμμίζουν, πάντως, την επιτακτική ανάγκη χάραξης εθνικής στρατηγικής για τη συνολική αντιμετώπιση του συγκεκριμένου προβλήματος Δημόσιας Υγείας. “Η επανεγκατάσταση ή όχι της ελονοσίας στη χώρα εξαρτάται από τη διατήρηση υψηλού επιπέδου υπηρεσιών υγείας, δημόσιας υγείας και περιβαλλοντικής υγείας, ώστε να συνεχίσουν να λαμβάνονται όλα τα ενδεικνυόμενα μέτρα, όπως ολοκληρωμένα προγράμματα καταπολέμησης κουνουπιών, ενημέρωση του κοινού και ευαισθητοποίηση των ιατρών. Επιπρόσθετα, καθοριστικοί παράγοντες για την πρόληψη της επανεγκατάστασης της ελονοσίας αποτελούν η ελεύθερη πρόσβαση όλων των ασθενών στις υπηρεσίες υγείας (συμπεριλαμβανομένων μεταναστών χωρίς νομιμοποιητικά έγγραφα), για την έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπισή τους, καθώς και η εξασφάλιση ικανοποιητικών συνθηκών διαβίωσης των μεταναστών” αναφέρουν χαρακτηριστικά.
