Η ανάπτυξη θα παραμείνει κύρια προτεραιότητα για τα στελέχη το 2017, καθώς οι ραγδαίες αλλαγές στο επιχειρηματικό περιβάλλον αντισταθμίζουν τις ανησυχίες σχετικά με τη συνεχιζόμενη γεωπολιτική αβεβαιότητα. Οι συγχωνεύσεις και εξαγορές (Σ&Ε) – παράλληλα με τις κοινοπραξίες, τις συμμαχίες και τις συμπράξεις – αποτελούν πλέον τον ακρογωνιαίο λίθο της σημερινής εταιρικής στρατηγικής ως η ταχύτερη οδός προς την ανάπτυξη. Παρά την αυξημένη αβεβαιότητα καθ’ όλη τη διάρκεια της χρονιάς, το 2016 αποτέλεσε μία από τις καλύτερες χρονιές παγκοσμίως για τη σύναψη συμφωνιών. Συνολικά, το 2016 σημείωσε αύξηση κατά 9% έναντι του 2014 και κατά 44% έναντι του 2013, παρά το γεγονός ότι η αξία των συμφωνιών παγκοσμίως (3,5 τρις δολάρια[1]) μειώθηκε κατά 17% έναντι του 2015, που ήταν μία χρονιά ρεκόρ.
Πέντε κυρίαρχες τάσεις αναμένεται να προσδιορίσουν την αγορά των Σ&Ε διεθνώς το 2017:
- Διασφάλιση έναντι των μελλοντικών εξελίξεων: οι σημερινές συμφωνίες καθορίζουν τις αυριανές εξελίξεις
Ο ρυθμός των επιχειρηματικών μοντέλων διασφάλισης έναντι των μελλοντικών εξελίξεων θα επιταχυνθεί, καθώς οι επιχειρήσεις εξακολουθούν να προσαρμόζονται στον ψηφιακό μετασχηματισμό, τα ασαφή όρια των παραδοσιακών κλάδων της οικονομίας και τις μεταβαλλόμενες προτιμήσεις των καταναλωτών. Μεταξύ των συμφωνιών που ολοκληρώθηκαν το 2016, οι 9.616, αξίας 937 δις δολαρίων, ήταν διακλαδικές συναλλαγές, σημειώνοντας αύξηση κατά 11% σε σχέση με το 2015, γεγονός που επιβεβαιώνει ότι τα στελέχη ήδη εξασφαλίζουν την καινοτομία που θα τροφοδοτήσει την επανίδρυση των επιχειρηματικών τους μοντέλων και του τομέα τους ευρύτερα.
- Πληθώρα ευκαιριών διασυνοριακών συμφωνιών το 2017
Το 2016, οι Κινέζοι αγοραστές κυριάρχησαν στα πρωτοσέλιδα παγκοσμίως, με τη συνολική αξία μόνο αυτών των συμφωνιών να αγγίζει τα 210 δις δολάρια, αυξημένη κατά 127% σε σχέση με το 2015. Συνολικά, πέρυσι ολοκληρώθηκαν 8.731 διασυνοριακές συμφωνίες μεικτής αξίας 1,3 τρις δολαρίων (37% της συνολικής αξίας). Το 2017, είναι πιθανό να προστεθούν και άλλες χώρες στη μάχη για την απόκτηση μεριδίου στην ανάπτυξη και τη διασφάλιση εφοδιαστικών αλυσίδων σε μια εποχή αυξανόμενης γεωπολιτικής αβεβαιότητας.
- Οι ισοτιμίες δημιουργούν παράθυρα ευκαιριών για συμφωνίες
Η χρονική συγκυρία των συμφωνιών μπορεί να επηρεαστεί από τις διακυμάνσεις των ισοτιμιών, ενώ η υποτιμητική πίεση στη βρετανική λίρα και το ευρώ ενδέχεται να καταστήσει τα περιουσιακά στοιχεία στην Ευρώπη πιο ελκυστικά.
Φαίνεται πως τα σχέδια στρατηγικής ανάπτυξης ενισχύουν τις συμφωνίες και όχι τις ισοτιμίες. Οι άνθρωποι δεν αγοράζουν σπίτια που δεν τους αρέσουν μόνο και μόνο επειδή η τιμή τους έχει πέσει κατά 10%. Το ίδιο ισχύει και για τις Σ&Ε. Ωστόσο, ευρωπαϊκές επιχειρήσεις με ταμειακές ροές σε ξένο νόμισμα – ιδιαίτερα σε δολάρια ΗΠΑ – θα βρεθούν σε ισχυρή θέση στην εγχώρια αγορά, έχοντας τη δυνατότητα να προβούν σε περισσότερες συμφωνίες. Οι αποκλίνουσες οικονομικές επιδόσεις σε διάφορες γεωγραφικές περιοχές το 2017 θα δημιουργήσουν προκλήσεις, αλλά και ευκαιρίες για όσους προχωρούν σε συμφωνίες, προσφέροντας πρόσθετη ώθηση στις διασυνοριακές Σ&Ε.
- Θα επηρεάσει το ρυθμιστικό περιβάλλον;
Το 2016 είδαμε έναν αριθμό-ρεκόρ συμφωνιών να αποσύρονται λόγω των ανησυχιών για τις ρυθμιστικές και αντιμονοπωλιακές παρεμβάσεις. Το 2017, η ρυθμιστική πτυχή των συμφωνιών θα βρεθεί στο επίκεντρο, ιδιαίτερα στις ΗΠΑ, όπου, μετά το αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών, είναι πιθανή μια χαλάρωση στους ελέγχους.
Παρατηρείται μια αυξανόμενη τάση σε ορισμένες χώρες για τη δημιουργία εθνικών οικονομικών πρωταθλητών που θα δραστηριοποιηθούν στο ολοένα και πιο ανταγωνιστικό επιχειρηματικό περιβάλλον. Οι ρυθμιστικές αρχές στις αναπτυγμένες αγορές, ιδιαίτερα στις ΗΠΑ και την Ευρώπη, μπορεί να επιδιώξουν να αντιμετωπίσουν αυτήν την τάση στην παγκόσμια αγορά.
- Η επιτάχυνση της ανακύκλωσης των χαρτοφυλακίων θα επικρατήσει το 2017
Οι δεξαμενές των σχεδιαζόμενων συμφωνιών παραμένουν υγιείς παρά τη γεωπολιτική αβεβαιότητα και την ταχύτητα των αλλαγών, δείχνοντας μια εξίσου ισχυρή, αν όχι ισχυρότερη, δραστηριότητα Σ&Ε το 2017.
Είναι σαφές ότι η εξασφάλιση του ισχυρότερου και υγιέστερου χαρτοφυλακίου θα εξακολουθήσει να αποτελεί προτεραιότητα. Οι επιχειρήσεις δεν έχουν την πολυτέλεια να διατηρούν περιουσιακά στοιχεία τα οποία δε συμβάλλουν στην αύξηση των καθαρών εσόδων ή των μικτών πωλήσεών τους. Αυτό αναμένεται να οδηγήσει σε αναζωπύρωση των ιδιωτικών μετοχικών κεφαλαίων το 2017, ιδιαίτερα στην αγορά μεσαίων επιχειρήσεων, καθώς οι εταιρείες εγκαταλείπουν περιουσιακά στοιχεία χαμηλών αποδόσεων, τα οποία αποτελούν πρωταρχικούς στόχους των χαρτοφυλακίων επιχειρηματικών συμμετοχών.
Τα στελέχη των επιχειρήσεων θα συνεχίσουν να αναζητούν τους κατάλληλους στόχους σε ένα μεγάλο εύρος επιλογών, καθώς και να δοκιμάζουν μια ποικιλία δομών για τις συμφωνίες τους. Το 2017, οι επιχειρήσεις πιθανότατα θα επιταχύνουν τις εξαγορές εκτός του βασικού τομέα δραστηριοποίησής τους, ανταποκρινόμενες στον αυξανόμενο ανταγωνισμό, επιδιώκοντας να εξασφαλίσουν νέους πελάτες και να αυξήσουν το εύρος των παρεχόμενων προϊόντων και υπηρεσιών τους.
Ο κ. Τάσος Ιωσηφίδης, εταίρος και επικεφαλής του τμήματος Χρηματοοικονομικών Συμβούλων της ΕΥ Ελλάδος, σχολιάζει: «Ο κόσμος των Σ&Ε μεταβάλλεται διαρκώς, ωθώντας τα διοικητικά συμβούλια των επιχειρήσεων να υιοθετήσουν νέους τρόπους σκέψης, λαμβάνοντας υπόψη παράγοντες από το ρυθμιστικό περιβάλλον και τις γεωπολιτικές εξελίξεις, τον ψηφιακό μετασχηματισμό και τον πολλαπλασιασμό των δεδομένων, μέχρι και τις νέες δομές συμφωνιών και τη διακλαδική ενσωμάτωση. Οι ελληνικές επιχειρήσεις θα πρέπει και αυτές να προσαρμόσουν τις στρατηγικές τους, επιδιώκοντας την ανάπτυξή τους και μέσω των Σ&Ε. Η αναδιάρθρωση επιχειρήσεων και ολόκληρων κλάδων ως απόρροια της εντατικής προσπάθειας διαχείρισης, ρύθμισης και διευθέτησης των μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPEs), έχει ήδη αρχίσει να δημιουργεί τάσεις συγκέντρωσης μέσω εξαγορών και συγχωνεύσεων σε εγχώριο επίπεδο. Παράλληλα, προσδοκούμε στην όσο το δυνατόν ταχύτερη ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης και στην επιτάχυνση των ιδιωτικοποιήσεων, ώστε να δημιουργηθεί ένα πιο εύπορο έδαφος για τη βελτίωση του κλίματος και την προσέλκυση επενδυτών από το εξωτερικό».
[1] Στοιχεία της Dealogic και ανάλυση της ΕΥ