Άρθρο της κας Ευγενίας Καφφετζή (μέλος Δ.Σ. του ΣΕΜΑ)
Στην ασφαλιστική αγορά το θέμα είναι πάρα πολύ παλιό, αφού οι πρώτες ασφαλίσεις που έχουν καταγραφεί, ήταν στην αρχαία Αθήνα. Εκεί, όταν έφευγε ένα καράβι, κάποιοι ιδιώτες ασφαλίζανε το φορτίο έναντι αμοιβής, η οποία μάλιστα ήταν μεγαλύτερη τον χειμώνα. Αλλά και οι Lloyd’s σε Ρeer to Ρeer (Ρ2Ρ) βάση ξεκίνησαν, πριν αρχίσει η ρύθμιση της αγοράς από το κράτος που οδήγησε στην ίδρυση ειδικών εταιρειών και διαμόρφωσε τη σημερινή εικόνα της ασφαλιστικής αγοράς.
Τα τελευταία χρόνια, πολλά Ρ2Ρ σχήματα εμφανίστηκαν. Στις μετακινήσεις η UBER, στον τουρισμό η AIRBNB, στις επενδύσεις η CROWDCUBE και η KICKSTARTER ή η SOCIAL FUNDING για τα σπουδαστικά δάνεια. Όλα δείχνουν ότι στο μέλλον η sharing economy θα επεκταθεί σε όλους τους τομείς της οικονομίας.
Άρα, γιατί όχι και στην ασφαλιστική αγορά, όπου υπάρχει και μια προϊστορία.
Στον ασφαλιστικό χώρο τα τελευταία χρόνια έχουν ιδρυθεί τουλάχιστον 6 τέτοια σχήματα (στη Νέα Υόρκη, την Αγγλία, τη Γερμανία, τη Γαλλία και την Κίνα), που παρουσιάζονται μεν σαν Ρ2Ρ σχήματα, αλλά είναι περισσότερο συνεργατικά, όπως αναφέρουν και οι venture capitalists (VC), που έχουν επενδύσει περισσότερα από 20 εκατ. $ σε μερικά από αυτά τα σχήματα.
Το concept όλων αυτών των σχημάτων είναι η δημιουργία ενός group ασφαλισμένων, που συγκεντρώνουν ένα κοινό κεφάλαιο. Αν υπάρξουν ζημιές, αυτές πληρώνονται από αυτό το κεφάλαιο και αν υπάρξει υπόλοιπο αυτό ή μοιράζεται στο group ή χρησιμοποιείται για να μειωθούν τα ασφάλιστρα του επόμενου χρόνου.
Σαν αρχή, το concept αυτό μπορεί να λειτουργήσει πολύ καλύτερα, όταν απευθύνεται σε μικρές ομάδες ανθρώπων ίδιας λογικής και νοοτροπίας, γιατί σύμφωνα με μια μελέτη της Swiss Re, το loss ratio ασφαλίσεων που έχουν γίνει από μικρές ομάδες, ήταν της τάξεως του 45% και αυξάνεται όσο μεγαλώνει η ομάδα, για να φτάσει το 63% που είναι ο μ.ο. στις αντίστοιχες κατηγορίες. Η ασφάλιση μπορεί να γίνει είτε πρωτασφαλιστικά είτε μόνο για το εκπιπτόμενο ποσό της κανονικής ασφάλισης.
Για την επιτυχία λοιπόν του Ρ2Ρ σχήματος, το ζητούμενο είναι να σχηματισθεί μία ομάδα ατόμων με κοινή νοοτροπία, με ένα κοινό οικονομικό συμφέρον, που έχουν μεταξύ τους κάποια σχέση (είναι γείτονες, συγγενείς, συνάδελφοι κλπ), τα οποία αποδέχονται να αναλάβουν από κοινού ένα μέρος του ασφαλιστικού κινδύνου.
Το μεγάλο πλεονέκτημα της δημιουργίας μιας όσο το δυνατόν ομοειδούς ομάδας, εξασφαλίζει ότι, οι δηλώσεις για ζημιές θα είναι περισσότερο «ειλικρινείς», γιατί οι υπερβολικές απαιτήσεις για αποζημιώσεις θα έχουν σαν αποτέλεσμα να μειώνεται το κοινό κεφάλαιο, προκαλώντας ενδεχομένως και κάποιου είδους «κοινωνικά» προβλήματα εντός της ομάδας.
Ο τρόπος που σχηματίζονται οι ομάδες, καθώς και το βέλτιστο πλήθος μελών εξαρτάται από το είδος της ασφάλειας και την πολιτική του κάθε Ρ2Ρ σχήματος.
Το πόσο μεγάλη σημασία έχει η εμπιστοσύνη που εμπνέει ένα τέτοιο Ρ2Ρ (ή «συνεργατικό» αν προτιμάτε σχήμα) και πώς αντικατοπτρίζεται στην ταχύτητα αποζημίωσης, αποδεικνύεται από ένα γεγονός, που πρόσφατα έκανε το γύρο του κόσμου.
Η LEMONADE, ένα Ρ2Ρ σχήμα που ιδρύθηκε πέρυσι στη Νέα Υόρκη και πρόκειται να επεκταθεί σε όλες τις ΗΠΑ, μπήκε στο βιβλίο ΓΚΙΝΕΣ, γιατί μια ζημιά που δηλώθηκε, αποζημιώθηκε σε 3 δευτερόλεπτα, χωρίς βέβαια να καταναλωθεί ούτε ένα φύλο χαρτί. Δηλαδή μέσα σε 3 δευτερόλεπτα έγινε ο έλεγχος αν ο πελάτης έχει αυτή την κάλυψη, με τι ποσό πρέπει να αποζημιωθεί και αμέσως πιστώθηκε ο λογαριασμός του. Καμία αμφισβήτηση δεν υπήρξε ως προς την ειλικρίνεια της δήλωσης, η οποία θεωρείται δεδομένη μόνο και μόνο από τη συμμετοχή στο σχήμα.
Κάποια στοιχεία που αφορούν την LEMONADE πρέπει να αναφερθούν για να φανεί ότι το εγχείρημα καθόλου τυχαίο δεν είναι. Η εταιρεία χρηματοδοτήθηκε με 13 εκατ. δολάρια από τα γνωστά VC Sequoia, Aleph και XL Innovate. Καταχωρήθηκε στη Νέα Υόρκη σαν ασφαλιστική εταιρεία. Συνεργάζεται με τις Berkshire Hathaway, Lloyd’s και XL Catlin και στη διοίκησή της συμμετέχει ο Behavioural Economist Dan Ariely συγγραφέας του bestseller «Predictably Irrational».
Η LEMONADE είναι η μία από τις εκδοχές ενός Ρ2Ρ σχήματος στην ασφαλιστική αγορά, λειτουργώντας ως ασφαλιστική εταιρεία.
Η δεύτερη εκδοχή είναι να λειτουργεί το Ρ2Ρ σχήμα σαν ασφαλιστικός διαμεσολαβητής, όπως η FRIENDSURANCE στη Γερμανία και η GUEVARA στην Αγγλία. Εδώ η προσέγγιση είναι διαφορετική, όχι ως προς τη δημιουργία του κοινού ταμείου, αλλά στον τρόπο που αναλαμβάνεται ο κίνδυνος.
Η αρχή πάνω στην οποία στηρίζεται ένα τέτοιο σχήμα, είναι η ύπαρξη των απαλλαγών στα ασφαλιστικά συμβόλαια, που το ύψος τους καθορίζει το ύψος των ασφαλίστρων.
Σε ένα τέτοιο σχήμα, που χειρίζεται ένας “on line” διαμεσολαβητής, κάθε ένας ασφαλιζόμενος, που θέλει να συμμετέχει, δέχεται να έχει μεγαλύτερη απαλλαγή στο ασφαλιστικό του συμβόλαιο, άρα να πληρώσει μικρότερο ασφάλιστρο από ότι θα πλήρωνε αν είχε την κανονική απαλλαγή.
Η διαφορά που προκύπτει πηγαίνει σε ένα κοινό ταμείο.
Από αυτό το κοινό ταμείο αποζημιώνονται οι ζημιές που εμπίπτουν στην απαλλαγή.
Στο τέλος της περιόδου, αν υπάρχει υπόλοιπο στο κοινό ταμείο, αυτό θα μοιράζεται στους συμμετέχοντες στο σχήμα ή θα χρησιμοποιείται για μείωση των ασφαλίστρων του επόμενου χρόνου.
Τα Ρ2Ρ σχήματα που λειτουργούν σαν ασφαλιστικοί διαμεσολαβητές, είναι αυτά που κυριαρχούν έως τώρα στη Γερμανία, Αγγλία και Γαλλία, αν και ανάλογα με την αγορά που απευθύνονται, έχουν αρκετές διαφορές, κυρίως όσον αφορά τις προδιαγραφές για συμμετοχή στο σχήμα και τον τρόπο αμοιβής του διαχειριστή του σχήματος.
Μια προσπάθεια για την εύρεση του μοντέλου, που αρμόζει στην αγορά μας, αξίζει πραγματικά τον κόπο και είναι καλοδεχούμενη.
