Το τέλος του ΠΕΔΥ, σε επίπεδο ονομασίας τουλάχιστον, του δικτύου δηλαδή που ίδρυσε ο Άδωνις Γεωργιάδης, συνιστά το Νομοσχέδιο για τη νέα Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, ένα νομοσχέδιο σκούπα, επί της ουσίας, που κατέθεσε αργά χθες το βράδυ η Αριστοτέλους. Αναφέρεται άλλωστε χαρακτηριστικά στην αιτιολογική έκθεση, για το άρθρο 3 που αφορά στη δομή και λειτουργία του νέου συστήματος. «Η ονομασία Πρωτοβάθμιο Εθνικό Δίκτυο Υγείας (Π.Ε.Δ.Υ.), όπως καθιερώθηκε σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 1 του ν. 4238/2014 (Α’ 38), καταργείται», σημειώνεται.
Στην πράξη, οι δομές του ΠΕΔΥ μετατρέπονται σε Κέντρα Υγείας, τα οποία αποτελούν το δεύτερο επίπεδο της νέας ΠΦΥ, που παρέχουν περιπατητική φροντίδα, σύμφωνα με το νομοσχέδιο. Στο πρώτο εντάσσονται οι Τοπικές Μονάδες Υγείας (ΤοΜΥ), τα Περιφερειακά Ιατρεια (ΠΙ), τα Πολυδύναμα Περιφερειακά Ιατρεία (ΠΠΙ), τα Ειδικά Περιφερειακά Ιατρεία (ΕΠΙ) και τα Τοπικά Ιατρεία (ΤΙ). «Το επίπεδο αυτό περιλαμβάνει τους επαγγελματίες υγείας των μονάδων παροχής υπηρεσιών ΠΦΥ, καθώς και τους συμβεβλημένους με τον ΕΟΠΥΥ επαγγελματίες Υγείας», αναφέρεται. Οργανωτικά, στο επίκεντρο βρίσκεται το Κέντρο Υγείας με τις υπαγόμενες σε αυτό ΤοΜΥ, ΠΙ, ΠΠΙ, ΕΠΙ, ΤΙ, ενώ για το ενιαίο πλαίσιο οργάνωσης της λειτουργίας των δομών απαιτούνται ΚΥΑ από τα συναρμόδια Υπουργεία Υγείας, Οικονομικών.
Η ίδρυση, όμως, νέων κρατικών δομών, σε μια χώρα με ένα τόσο πυκνό δίκτυο ιδιωτών γιατρών, τους οποίους έχει μάθει να εμπιστεύεται και ο πολίτης, έχει προκαλέσει προβληματισμό, όπως είχε τονίσει στο πλαίσιο του PhC17 ο Ευάγγελος Φραγκούλης, Γενικός-Οικογενειακός Ιατρός, Γενικός Γραμματέας της Ελληνικής Ένωσης Γενικής Ιατρικής και Αν. Αρχίατρος, ΕΔΟΕΑΠ.
Πρωτίστως, όμως, το σχέδιο νόμου επαναπροσδιορίζεται η θέση του οικογενειακού γιατρού στην ΠΦΥ. Αυτή η εξέλιξη κρίνεται σε καταρχήν θετική, σύμφωνα και με τον κ. Φραγκούλη, σε συνδυασμό με τη δωρεάν πρόσβαση για όλους τους πολίτες, με καθορισμένο πληθυσμό ευθύνης και μάλιστα με λειτουργία gatekeeping, δηλαδή την υποχρεωτική παραπομπή από τον οικογενειακό γιατρό προς εξειδικευμένη φροντίδα, περιπατητική ή νοσοκομειακή, για είναι υπό την ασφαλιστική κάλυψη του ΕΟΠΥΥ. Βέβαια, η ηγεσία του Υπουργείου Υγείας και ιδιαιτέρως ο αρμόδιος αναπληρωτής Γ.Γ. Στ. Βαρδαρός έχουν αποφύγει τον όρο gatekeeping για να περιγράψουν το ρόλο του οικογενειακού ιατρού, τονίζοντας ότι δεν θα υποχρεώνεται ο πολίτης να απευθυνθεί αποκλειστικά στον οικογενειακό του ιατρό για να λάβει βοήθεια. Ο κ. Φραγκούλης δεν είχε συμφωνήσει, σημειώνοντας πως «η μεροληψία υπέρ του κρατικού συστήματος είναι διάχυτη. Η ελευθερία επιλογής οικογενειακού ιατρού και ιατρού ειδικότητας από τον πολίτη περιορίζεται ασφυκτικά, καθώς δίνεται προτεραιότητα στην κάλυψη του πληθυσμού μέσω των δημόσιων δομών και όχι στις προτιμήσεις του πολίτη».
Οι «δύο όψεις» του νομοσχεδίου για την ΠΦΥ
Οι γιατροί που υπηρετούν στα ΚΥ με σχέση εργασίας πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης μπορούν να συμμετέχουν στη λειτουργία του αντίστοιχου νοσοκομείου αναφοράς (εφημερίες, απογευματινά ιατρεία), όπως είχε ανακοινωθεί. Σε ό,τι αφορά τους συμβεβλημένους με τον ΕΟΠΥΥ οικογενειακούς γιατρούς, το νομοσχέδιο προχωρά σε έναν επανακαθορισμό του πλαισίου συμβάσεων που θα συνάπτουν (άρθρο 11). Το συγκεκριμένο άρθρο, δε, ρυθμίζει και τη σχέση του ΕΟΠΥΥ με τους γιατρούς των υπολοίπων ειδικοτήτων, που θα καθορίζονται βάσει συλλογικής σύμβασης εργασίας που θα συνάπτει ο Οργανισμός με τον ΠΙΣ και τους Ιατρικούς Συλλόγους. Ατομικές συμβάσεις θα υπογράφονται μόνο σε περιπτώσεις διαπιστωμένης αδυναμίας.
«Οι ιδιώτες οικογενειακοί γιατροί θα αμείβονται κατά κεφαλή για τον πληθυσμό ευθύνης τους βάσει συντελεστή ηλικιακής ομάδας», ενώ οι γιατροί των λοιπών ειδικοτήτων «θα αμείβονται για συγκεκριμένο ημερήσιο και εβδομαδιαίο χρόνο απασχόλησης, με κριτήρια ιδίως τον εξυπηρετούμενο πληθυσμό και τις τυχόν ιδιαιτερότητες του εκάστοτε Τομέα ΠΦΥ ή της οικείας ΥΠΕ», αναφέρει η αιτιολογική έκθεση. Ο κ. Φραγκούλης είχε αναφερθεί στο ύψος της αποζημίωσης των συμβεβλημένων ιδιωτών ιατρών, χαρακτηρίζοντάς το «αποκαρδιωτικό και όχι αντάξιο του έργου που καλούνται να αναλάβουν», εγείροντας ερωτηματικά για το πόσοι γιατροί θα αποδεχτούν μια τέτοια σύμβαση.
Στο σχέδιο νόμου, λοιπόν, περιγράφονται τα νέα Κέντρα Υγείας, οι Τοπικές Μονάδες Υγείας, ο θεσμός του Οικογενειακού Ιατρού και η Ομάδα Υγείας, ενώ γίνεται αναφορά και στα Κεντρικά Διαγνωστικά Εργαστήρια, που ιδρύονται σε κάθε ΔΥΠΕ και θα λειτουργούν ως αποκεντρωμένες οργανικές μονάδες. Σε κάθε ΔΥΠΕ ιδρύονται και Κέντρα Ειδικής Φροντίδας, που θα παρέχουν εξειδικευμένες υπηρεσίες φροντίδας, ειδικής αγωγής και αποκατάστασης, στο πλαίσιο των οποίων θα παρέχονται και οδοντιατρικές υπηρεσίες.
Ο αναβαθμισμένος ρόλος των οδοντιατρικών υπηρεσιών στη νέα ΠΦΥ (άρθρο 10) συνιστά και ένα από τα θετικά σημεία της νέας ΠΦΥ, μαζί με την ανάδειξη του ρόλου των μαιών (άρθρο 12), ενώ ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στους Επισκέπτες Υγείας στην ΠΦΥ (άρθρο 13), βάσει της οποίας ορίζεται και Ημέρα Επισκεπτών Υγείας, η 17η Σεπτεμβρίου. Ως Ημέρα Φυσικοθεραπείας ορίζεται η 30ή Σεπτεμβρίου, με το σχέδιο νόμου να προβλέπει και την παροχή δυνατότητας συντονισμού και υλοποίησης προγραμμάτων και δράσεων από τον Πανελλήνιο Σύλλογο Φυσικοθεραπευτών.
Στο σχέδιο νόμου περιλαμβάνεται και η ρύθμιση για την έναρξη εφαρμογής του Ατομικού Ηλεκτρονικού Φακέλου Υγείας (άρθρο 21) στο πλαίσιο της ΠΦΥ, λίγες ώρες μετά την αναφορά του Υπουργού Υγείας Α. Ξανθού, από το Ταλίν της Εσθονίας, για το ρόλο της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης στο χώρο της Υγείας. Το άρθρο 22 αφορά τις ηλεκτρονικές εφαρμογές ΠΦΥ, τη διασύνδεση, χαρτογράφηση και αποδελτίωσή τους, αλλά και το μητρώο χρηστών, που θα στοχεύει στην ορθολογική εποπτεία και επίβλεψη των υπηρεσιών αυτών.
