Του Νίκου Σακελλαρίου
Πληθαίνουν οι φωνές των opinion leaders στην ελληνική ασφαλιστική αγορά που ζητούν να αλλάξει πλέον η γνωστή άποψη για την συμπληρωματικότητα της ιδιωτικής ασφάλισης στην υγεία και στις συντάξεις. Οι ασφαλιστικές μπορεί να παρέχουν και βασικές συντάξεις εάν τους επιτρέψει το θεσμικό πλαίσιο. Άλλωστε που θα μπορούν να βασίζονται οι σημερινοί (και πιθανότατα οι αυριανοί) 20άρηδες και 30άρηδες με 50% ανεργία και ανασφάλιστη εργασία και με (επίσης πιθανή) σύνταξη των 384 ευρώ ή και χαμηλότερη;
Oι ασφαλιστικές είχαν και έχουν υιοθετήσει τόσα χρόνια την προσέγγιση της συμπληρωματικότητας των ιδιωτικών συντάξεων γιατί δεν μπορούσαν να μπουν στην διαδικασία της διανομής κυρίων συντάξεων. Από την στιγμή όμως που υπάρχει κεφαλαιακή επάρκεια – μεγαλύτερη αυτής του Κράτους- υπάρχουν δίκτυα διανομής και υπάρχει η δυνατότητα αξιοποίησης των εισφορών, γιατί να μην διεκδικήσουμε βασικότερο ρόλο σε συντάξεις αλλά και υγεία;
Η άποψη αυτή είχε διατυπωθεί πρώτη φορά δημοσίως από τον κ. Γ. Κώτσαλο σε εκδήλωση της ΕΑΕΕ και είχε ακουστεί πολύ αιρετική για την εποχή της. Σταδιακά όμως και άλλα υψηλόβαθμα στελέχη της αγοράς όπως ο κ. Αλέξανδρος Σαρρηγεωργίου βγαίνουν δημοσίως και δηλώνουν ευθαρσώς ότι «ναι μπορούμε» να πληρώνουμε και συντάξεις και νοσοκομειακές αποζημιώσεις και ζημιές από φυσικά φαινόμενα και να το κάνουμε καλύτερα και αποτελεσματικότερα από το Κράτος.
Κατηγορούν οι κρατιστές την ιδιωτική ασφάλιση ότι έχει μεγάλους κινδυνους πτώχευσης. Μήπως το ίδιο το ελληνικό κράτος δεν πτώχευσε; Τι έπαθαν τα εκατομμύρια οι μικροσυνταξιούχοι; Το κεφαλαιοποιητικό σύστημα μπορεί να μην είναι πανάκεια, αλλά μακροπρόθεσμα αποδίδει καλύτερα από το αναδιανεμητικό που βασίζεται στην «αλληλεγγύη των γενεών». Σύμφωνα με μελέτες αμερικανικών και ευρωπαικών πανεπιστημίων, η τακτική και επί μακρόν αποταμίευση και επένδυση σε μετοχές και ομόλογα υψηλής αξίας έχει αποδώσει 50-60 φορές περισσότερα σε ορίζοντα 50 ετών απ’ ότι η αναδιανεμητική λογική του ελληνικού συστήματος που μετά από τόσες περικοπές παραμένει σε αδιέξοδο.
Η άποψη της «αλληλεγγύησης των γενεών» λειτούργησε μετά τον πόλεμο και μέχρι την δεκαετία του ’90 στην Ελλάδα. Το σύστημα ουσιαστικά λέει ότι οι εισφορές των νεώτερων εργαζομένων χρηματοδοτούν τις συντάξεις των μεγαλύτερων. Σήμερα με το 50% της ανεργίας στους 20-30ετών, την μετανάστευση των νέων, τα δημογραφικά προβλήματα και την γήρανση του πληθυσμού, τι εισφορές θα πληρώνουν οι 20-30-40άρηδες στους μεγαλύτερους;
Αν το Κράτος δεν θέλει ή φοβάται να εκχωρήσει την άδεια για βασικές συντάξεις στις ασφαλιστικές, τουλάχιστον ας αφήσει το δικαίωμα στον κόσμο να αποφασίσει που θα δίνει τα λεφτά του.