Του Νίκου Σακελλαρίου
Ο χαμός με τις συντάξεις και την επικείμενη μείωσή τους από την 1/1/2019 δείχνει πολλά πράγματα. Πρώτα είναι η έλλειψη πραγματικής ασφαλιστικής μόρφωσης στους περισσότερους πολίτες. Το δεύτερο είναι η διαχρονική αφερεγγυότητα του Κράτους και το τρίτο είναι η έλλειψη ανταπόκρισης στα κελεύσματα των καιρών από την ιδιωτική ασφάλιση.
Σε ό,τι αφορά την έλλειψη ασφαλιστικής ενημέρωσης, το πρόβλημα έγκειται στο ότι για χρόνια ο κόσμος είχε συνηθίσει να παίρνει συντάξεις με αναπλήρωση άνω του 100%, που είναι παγκόσμιο φαινόμενο, καθώς και τεράστια Εφάπαξ, που δεν συμβάδιζαν με τις εισφορές τους αλλά ούτε και με τα οικονομικά δεδομένα της χώρας.
Το γεγονός ότι το Ασφαλιστικό έγινε αντικείμενο δικηγόρων και όχι αντικείμενο αναλογιστών από το 1950 και μετά βοήθησε να καλλιεργηθεί όχι μόνο η άγνοια, αλλά κυρίως ο παραλογισμός. Πόσες φορές δεν ακούσατε τη φράση «είναι παράνομες οι μειώσεις των συντάξεων»; Το ότι δεν είναι λογικό βάσει αριθμών και αναλογιστικών μελετών να μοιράζονται «συντάξεις Ελβετίας» (προ του 2012) από πτωχευμένο Κράτος και ελλειμματικά Ταμεία αυτό δεν το λέει κανένας. Γιατί δεν συμφέρει ούτε τους πολιτικούς ούτε τα κόμματα ούτε τους εργατολόγους και βεβαίως ούτε τους ίδιους τους συνταξιούχους.
Από την άλλη, και οι συνταξιούχοι έχουν τα δικά τους δίκια. Έχουν υπογράψει ένα «κοινωνικό και πολιτικό συμβόλαιο» με το Κράτος να πάρουν σύνταξη και βλέπουν το συμβόλαιο αυτό να καταστρατηγείται μονομερώς και όχι εξαιτίας τους. Δεν φταίνε αυτοί που το κράτος άφησε τα κεφάλαια των ταμείων ανεκμετάλλευτα για δεκαετίες ούτε γιατί τα κακοδιαχειρίστηκαν ούτε γιατί κουρεύτηκαν τα ομόλογα των αποθεματικών από το PSI. Δεν φταίνε οι συνταξιούχοι για τους πολιτικούς αριβισμούς στο θέμα των Συντάξεων. Σε τελική ανάλυση δεν είναι υποχρεωμένοι, βρε αδερφέ, να ξέρουν πώς δουλεύει το Ασφαλιστικό (Αναδιανεμητικό) Σύστημα στην Ελλάδα. Παίρνουν αυτά που τους έδιναν και ψηφίζουν αυτούς που τους έδωσαν περισσότερα. Τώρα, βέβαια, καλούνται να υποστούν μια βίαιη και –σε κάποιες περιπτώσεις– άδικη αναπροσαρμογή συντάξεων, που κατέβασε τον δείκτη αναπλήρωσης από το 105% του 2010 στο 50% περίπου σήμερα.
Το τρίτο είναι η διστακτικότητα της πολιτείας και της ιδιωτικής ασφάλισης να πάρουν πρωτοβουλίες για την εξεύρεση κάποιων λύσεων. Καλές είναι οι μαξιμαλιστικές δηλώσεις στο πλαίσια των συνεδρίων, αλλά πόσες ασφαλιστικές είναι έτοιμες (πραγματικά έτοιμες) να μοιράσουν συμπληρωματικές συντάξεις; Λίγες ακόμη. Πόσο πολύ πίεσαν το Κράτος για ΣΔΙΤ σε υγεία, συντάξεις και αποζημιώσεις σε φυσικές καταστροφές. Ελάχιστα. Η πολιτική του «ώριμου φρούτου» για την ιδιωτική ασφάλιση δεν ταιριάζει με τη δυναμική του κλάδου.