Οι επιστήμονες έχουν αναπτύξει μια νέα εξέταση αίματος, στην οποία μια μικρή σταγόνα αίματος είναι αρκετή για να προβλέψει την έναρξη της νόσου Αλτζχάιμερ έως και 30 χρόνια πριν εκδηλωθεί! Μάλιστα, η εξέταση ήταν ακριβής στο 90% των ασθενών που εξετάστηκαν!
Το κλειδί στη νέα μέθοδο είναι η ανίχνευση της παρουσίας βήτα-αμυλοειδούς. Η συγκεκριμένη πρωτεΐνη αναπτύσσει πλάκες, οι οποίες συσσωρεύονται στον εγκέφαλο των ασθενών. Γι’ αυτό θεωρείται ένας από τους κύριους παράγοντες της νόσου. Μέχρι τώρα, η ανίχνευση αυτών των πλακών έχει αποδειχθεί από δύσκολη έως και αδύνατη μέσω μίας εξέτασης αίματος.
Τώρα μία νέα μελέτη δείχνει ότι ίσως και να είναι εφικτή. Μία ομάδα επιστημόνων από την Ιαπωνία και την Αυστραλία ανάπτυξε μία νέα μέθοδο, η οποία δοκιμάστηκε σε 373 ασθενείς και κατάφερε να υπολογίσει τη συγκέντρωση βήτα-αμυλοειδούς σε ποσοστό μεγαλύτερο από το 90% των περιπτώσεων!
«Από ένα μικροσκοπικό δείγμα αίματος, η μέθοδος μας μπορεί να μετρήσει αρκετές πρωτεΐνες που σχετίζονται με το βήτα-αμυλοειδές, παρόλο που η συγκέντρωσή τους είναι εξαιρετικά χαμηλή», αναφέρει εκ μέρους των ερευνητών, η Koichi Tanaka από την εταιρία Shimadzu Corporation.
Γενικά, οι επιστήμονες δεν είναι ακόμα σίγουροι για το πώς ξεκινά και αναπτύσσεται η νόσος Αλτζχάιμερ. Όμως, τα μη φυσιολογικά επίπεδα βήτα-αμυλοειδούς και μιας άλλης πρωτεΐνης, που ονομάζεται TAU φαίνεται να παίζουν μεγάλο ρόλο. Μάλιστα, αυτές οι πρωτεΐνες αρχίζουν να συγκεντρώνονται πολύ πριν εμφανιστούν αισθητά συμπτώματα Αλτζχάιμερ όπως απώλεια μνήμης – ίσως 20 ή 30 χρόνια πριν!
Οι δαπανηρές τομογραφίες του εγκεφάλου ή η δύσκολη εξαγωγή του σπονδυλικού υγρού χρησιμοποιούνται επί του παρόντος για τη μέτρηση των επιπέδων βήτα-αμυλοειδούς, αλλά η διάγνωση της νόσου εξαρτάται συχνά από την αναζήτηση των ορατών συμπτωμάτων της νόσου Αλτζχάιμερ – όταν φυσικά είναι ήδη αργά αφού η νόσος έχει αναπτυχθεί πλήρως.
Γι’ αυτό ακριβώς ένα νέο σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης, που απαιτεί μόνο ένα μικρό δείγμα αίματος και προειδοποιεί αρκετές δεκαετίες νωρίτερα, θα μπορούσε να είναι επαναστατικό.
Η νέα μέθοδος λειτουργεί με τη χρήση φασματομετρίας μάζας για ιονισμό και σάρωση του αίματος για ένα συγκεκριμένο πεπτίδιο ή ένωση αμινοξέων, που πιστεύεται ότι συνδέεται με τις συγκεντρώσεις αμυλοειδούς βήτα. Η φασματομετρία μάζας είναι μία ευαίσθητη τεχνική για τον ποιοτικό και ποσοτικό προσδιορισμό χημικών ενώσεων. Βέβαια, απαιτούνται πολύ περισσότερες δοκιμές για την επαλήθευση της σύνδεσης, αλλά είναι μια πολλά υποσχόμενη αρχή.
Ποια αξία θα είχε να γνωρίζαμε ότι υπάρχει κίνδυνος για τη νόσο, ενώ δεν έχουμε ακόμη μια θεραπεία; Τα άτομα που θα γνώριζαν ότι διατρέχουν κίνδυνο, θα μπορούσαν να κάνουν αλλαγές στον τρόπο ζωής τους σχετικά με τον ύπνο, τη διατροφή και την άσκηση, που θα μπορούσαν να συμβάλουν στη μείωση των επιπτώσεων.
«Μπορώ να δω στο μέλλον, όταν οι άνθρωποι θα έχουν τακτικούς ελέγχους κάθε πέντε χρόνια μετά την ηλικία των 55 ή 60 ετών για να καθορίσουν εάν βρίσκονται στο δρόμο για τη νόσο του Αλτζχάιμερ ή όχι», δήλωσε στο Associated Press ο επικεφαλής ερευνητής Colin Masters, από το Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης στην Αυστραλία. Η έρευνά τους δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο επιστημονικό περιοδικό Nature: https://www.nature.com/articles/nature25456