Του Αιμίλιου Νεγκή, διευθυντή σύνταξης virus.com.gr & Pharma Health Business magazine
Πρόσφατα, η κυβέρνηση έκανε δύο ζωτικής σημασίας κινήσεις για να αποκτήσει το ΕΣΥ σύγχρονο ιατρικό εξοπλισμό. Όμως, έχει υποπέσει σε τραγικά λάθη στις προδιαγραφές και στο σχεδιασμό, με συνέπεια να είναι ορατός ο κίνδυνος δικαστικών προσφυγών και να χαθεί άλλη μία ευκαιρία.
Σήμερα, θα αναφερθώ μόνο στην πρώτη κίνηση, ενώ όσον αφορά τη δεύτερη το ρεπορτάζ συνεχίζεται και θα επανέλθω σε άλλο μου σημείωμα τις επόμενες μέρες (αφορά στην προμήθεια 19 αξονικών τομογράφων με τμηματική εξόφληση στη διάρκεια 5 ετών).
Η πρώτη λοιπόν και πιο σημαντική περιλαμβάνει την προμήθεια ιατρικού εξοπλισμού ύψους περίπου 33,9 εκατ. ευρώ με κοινοτικά κονδύλια μέσω της Περιφέρειας Αττικής. Ο σχετικός διαγωνισμός προκηρύχτηκε στις 2-5-2018 και η προθεσμία υποβολής προσφορών λήγει στις 29 του μηνός (δείτε εδώ τη Διακήρυξη).
Πρόσφατα, ο αρμόδιος αναπληρωτής υπουργός Υγείας Παύλος Πολάκης με ανάρτησή του στα social media πανηγύρισε, λέγοντας ότι “θα αγοραστεί εξοπλισμός με 40 εκατ., που με τις προηγούμενες κυβερνήσεις θα χρειάζονταν 70 εκατ.” ! Το δικό μου σχόλιο είναι ότι πρόκειται για… fake news!
Το «μαγείρεμα» των τεχνικών προδιαγραφών που έχει πέσει είναι τόσο μεγάλο, που θα έχει ως αποτέλεσμα – αν τελικά προχωρήσει ο διαγωνισμός μετά από μήνες προσφυγών – να αγοραστεί εξοπλισμός μέτριων δυνατοτήτων σε υψηλή τιμή. Και αυτό έχει συμβεί και με τις προηγούμενες κυβερνήσεις… Όμως, φθάνει, όχι άλλο σανό!
Για πρώτη φορά
Ακόμη, θα πρέπει να σημειώσουμε ότι για πρώτη φορά σε διαγωνισμό αυτού του είδους θα αξιολογηθούν πρώτα οι οικονομικές προσφορές και στη συνέχεια θα εξεταστεί αν πληρούνται οι τεχνικές προδιαγραφές! Δηλαδή, πρώτα θα αναδειχθεί ο μειοδότης και στη συνέχεια θα εξεταστεί αν αυτός πληροί τις τεχνικές προδιαγραφές.
Εκ πρώτης όψεως, η νέα αυτή ρύθμιση είναι δυνατόν να επιταχύνει τις διαδικασίες. Όμως, αφήνει το περιθώριο στη διοίκηση να βρει τρόπο και έντεχνα να απορρίψει το μειοδότη, αν αυτός δεν είναι της αρεσκείας της…
Υπάρχει και άλλος λόγος, που είναι προβληματική. Ενώ στην παραδοσιακή ρύθμιση με την αξιολόγηση πρώτα των τεχνικών προδιαγραφών μπορούν όλοι οι συμμετέχοντες να αμφισβητήσουν τις τεχνικές προδιαγραφές όλων, με τη νέα ρύθμιση μόνο η δεύτερη εταιρεία σε οικονομική προσφορά θα μπορεί να αμφισβητήσει ότι ο μειοδότης πληροί τις τεχνικές προδιαγραφές!
Βροχή οι καταγγελίες
Μάλιστα, αν λάβουμε υπόψη μας ότι στη δημόσια διαβούλευση έπεσαν βροχή οι καταγγελίες για φωτογραφικές προδιαγραφές (δείτε το ρεπορτάζ εδώ- https://tinyurl.com/y9z8dbsc ) χωρίς αυτές να αλλάξουν ουσιαστικά στην πορεία, τότε το νέο σχήμα γίνεται ακόμη πιο προβληματικό.
Θυμίζω ότι στη διαβούλευση πολλές εταιρείες κατήγγειλαν φωτογραφικές προδιαγραφές σε μία σειρά μηχανημάτων (αναισθησιολογικά, ενδοσκοπικά, μαγνητικοί τομογράφοι κλπ).
Αρκετές εταιρείες κατήγγειλαν ότι οι προδιαγραφές είναι φτιαγμένες με τέτοιο «χειρουργικό» τρόπο ώστε… «αναγκάζει τις συμμετέχουσες εταιρείες να προσφέρουν υψηλότερης τεχνολογίας μοντέλο και κατ’ επέκταση και υψηλότερης τιμής σε σχέση με τον «προεπιλεγμένο» προμηθευτή, ο οποίος λόγω των συγκεκριμένων προδιαγραφών έχει την δυνατότητα να προσφέρει χαμηλότερης τεχνολογίας μηχάνημα και φυσικά σε χαμηλότερη τιμή»…
Ο κατάλογος
Ας δούμε όμως τι είδους μηχανήματα θέλει να προμηθευτεί η κυβέρνηση για να δούμε και ένα μεγάλο λάθος στο σχεδιασμό. Το έργο λοιπόν περιλαμβάνει τον ακόλουθο εξοπλισμό:
- Δύο «μικρούς» μαγνητικούς τομογράφους 1,5 Tesla, προϋπολογισμού 850.000 ευρώ ο καθένας για τα νοσοκομεία Σισμανόγλειο και Παίδων Αγία Σοφία.
- Δύο «μεσαίους» μαγνητικούς 1,5 Tesla widebore, προϋπολογισμού 1,2 εκατ. ευρώ ο καθένας για τα νοσοκομεία Ιπποκράτειο και Αττικόν.
- Δύο «μεγάλους» μαγνητικούς 3 Tesla widebore, προϋπολογισμού 1,7 εκατ. ευρώ ο καθένας για τα νοσοκομεία Ευαγγελισμός και Άγιος Σάββας.
- Δύο αξονικούς τομογράφους 16 τομών, προϋπολογισμού 300.000 ευρώ ο καθένας για τα τα νοσοκομεία Παμμακάριστος και Σωτηρία.
- Τρεις αξονικούς 64 τομών, προϋπολογισμού 550.000 ο καθένας, για τα νοσοκομεία Γ. Γεννηματάς, Αλεξάνδρα και Ασκληπιείο Βούλας.
- Επτά ψηφιακούς στεφανιογράφους, προϋπολογισμού 600.000 ο καθένας για τα νοσοκομεία Ιπποκράτειο, Σισμανόγλειο, Ερυθρός, Αγία Όλγα, Ευαγγελισμός, Νίκαια και Τζάνειο.
- Πέντε ψηφιακά αγγειογραφικά συστήματα, προϋπολογισμού 600.000 ευρώ το καθένα για τα νοσοκομεία Παίδων Αγία Σοφία, Άγιος Σάββας, Σισμανόγλειο, Τζάνειο και Θριάσιο.
- Δύο ψηφιακά καρδιοαγγειογραφικά συγκροτήματα, προϋπολογισμού 600.000 ευρώ το καθένα για τα νοσοκομεία ΚΑΤ και Σωτηρία.
- 23 πλήρη αναισθησιολογικά συγκροτήματα, προϋπολογισμού 40.000 ευρώ το καθένα για τρία νοσοκομεία Νίκαια (5 μηχανήματα), Θριάσιο (8), Ασκληπιείο Βούλας (10).
- Ένα Τηλεχειριζόμενο Ακτινογραφικό – Ακτινοσκοπικό Σύστημα, προϋπολογισμού 180.000 ευρώ για το νοσοκομείο Ελπίς.
- Πέντε Ψηφιακά Ακτινολογικά και Ακτινοσκοπικά Συγκροτήματα, προϋπολογισμού 300.000 ευρώ το καθένα για τα νοσοκομεία Παίδων Πεντέλης, Παίδων Αγλαΐα Κυριακού, Γεννηματάς, Θριάσιο και Ασκληπιείο Βούλας.
- Τέσσερα Ψηφιακά Συγκροτήματα Κλασσικής Ακτινοδιαγνωστικής, προϋπλογισμού 230.000 το καθένα για τα νοσοκομεία Παίδων Αγλαΐα Κυριακού, Λαϊκό και ΚΑΤ.
- Δύο κύκλοτρα (παραγωγή ραδιοφαρμάκου), προϋπολογισμού 2,5 εκατ. ευρώ το καθένα για τα νοσοκομεία Ογκολογικό Αγίων Αναργύρων και Μεταξά.
- Ένα σύστημα PET/CT προϋπολογισμού 2 εκατ. ευρώ για το Ογκολογικό Αγίων Αναργύρων.
- ‘Ενα Σύστημα Αγγειογραφίας με σύστημα ανάρτησης monitor, προϋπολογισμού 1,3 εκατ. ευρώ για τον Ευαγγελισμό.
- Ένα Στερεοτακτικό Ακτινοθεραπευτικό Σύστημα, προϋπολογισμού 4 εκατ. για το νοσοκομείο της Νίκαιας.
Το λάθος
Η προκήρυξη περιλαμβάνει την προμήθεια δύο κυκλότρων για την παραγωγή ραδιοφαρμάκου. Αυτό χρησιμοποιείται στην εξέταση PET/CT που αφορά ασθενείς με καρκίνο. Σήμερα, ο δημόσιος τομέας δεν διαθέτει δικό του κύκλοτρο, ενώ στον ιδιωτικό τομέα υπάρχει μόνο μία εταιρεία, που παράγει ραδιοφάρμακα (ΒΙΟΚΟΣΜΟΣ).
Οι προδιαγραφές του διαγωνισμού αφορούν την προμήθεια δύο μικρών κυκλότρων και όχι ενός μεγάλου. Αυτό σημαίνει ότι κάθε κύκλοτρο θα μπορεί να παράγει μόνο ένα τύπο ραδιοφαρμάκου και να καλύπτει τις ανάγκες μόνο ενός νοσοκομείου.
Η επιλογή αυτή αποκαλύπτει και την ασυνέχεια που χαρακτηρίζει το δημόσιο τομέα, καθώς μέσω ΕΣΠΑ το ΕΣΥ έχει προμηθευτεί 6 πανάκριβα μηχανήματα PET/CT, τα οποία έχουν προηγμένες δυνατότητες, οι οποίες δεν θα αξιοποιηθούν με αυτά τα δύο μικρά κύκλοτρα. Επίσης, η μοναδική ιδιωτική εταιρεία θα συνεχίσει να λειτουργεί μονοπωλιακά, διατηρώντας υψηλά τις τιμές.
Υ.Γ. Στο διαγωνισμό καλούνται να συμμετέχουν μερικές από τις μεγαλύτερες εταιρείες ιατρικού εξοπλισμού στον κόσμο. Λίγο η επικείμενη έξοδος από τα Μνημόνια, λίγο οι εξαγορές Μετροπόλιταν, ΙΑΣΩ και Υγεία στον ιδιωτικό τομέα της Υγείας από ξένους επενδυτές και τους τελευταίους μήνες, οι εταιρείες αυτές άρχισαν να βλέπουν με άλλο μάτι την Ελλάδα. Το μήνυμα λοιπόν που στέλνει ο κ. Πολάκης στις μεγάλες διεθνείς εταιρείες καταστρέφει την εικόνα της επιστροφής στην ομαλότητα, που τόσο θέλει να περάσει ο Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας.
