«Στοπ» από την Ευρώπη στην άρση των capital control

 

Του Νώντα Χαλδούπη

Σε ισχύ θα παραμείνουν και μετά την ολοκλήρωση της αξιολόγησης τα μέτρα περιορισμού της κίνησης κεφαλαίων στην Ελλάδα, σύμφωνα με αξιόπιστες πληροφορίες, καθώς οι Ευρωπαίοι δανειστές ανησυχούν για επανάληψη των εκροών καταθέσεων από το τραπεζικό σύστημα.

Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι ο κυριότερος περιορισμός που ισχύει σήμερα, δηλαδή ο περιορισμός στις αναλήψεις μετρητών, δεν πρόκειται να αρθεί στο άμεσο μέλλον, καθώς η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα εκτιμά ότι δεν έχει αποκατασταθεί σε τέτοιο βαθμό η εμπιστοσύνη στο τραπεζικό σύστημα, ώστε να εξαλειφθεί ο κίνδυνος μαζικής απόσυρσης μετρητών.

Άλλωστε, ακόμη και αν επανέλθει, στις αρχές Ιουνίου, η κατ’ εξαίρεση αποδοχή ελληνικών ομολόγων από την ΕΚΤ (waiver), αυτό απλώς θα περιορίσει το δανεισμό των ελληνικών τραπεζών από το μηχανισμό του ELA, ο οποίος όμως θα παραμείνει πολύ υψηλός. Η άρση των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων δεν συνδέεται μόνο με την αξιολόγηση, αλλά πρωτίστως με τη σημαντική μείωση της χρηματοδότησης των τραπεζών μέσω ELA, για την οποία υπάρχει ακόμη αρκετός δρόμος, αναφέρουν αξιόπιστες τραπεζικές πηγές.

Η μόνη σοβαρή διαφοροποίηση στο πλαίσιο των capital control, που είναι διατεθειμένοι να συζητήσουν οι δανειστές, είναι η χαλάρωση των περιορισμών για το λεγόμενο «νέο» χρήμα, δηλαδή για καταθέσεις που θα γίνουν στις τράπεζες από ένα χρονικό σημείο και μετά. Ειδικά για αυτές τις καταθέσεις, εξετάζεται να επιτραπεί η ελεύθερη ανάληψή τους από τις τράπεζες, εφόσον όμως πρόκειται για καταθέσεις μετρητών.

Αν πρόκειται για κεφάλαια που θα εισάγονται από το εξωτερικό, όμως, θα εξακολουθήσουν να ισχύουν περιορισμοί στην ανάληψή τους σε μετρητά από τις τράπεζες, καθώς οι ελληνικές τράπεζες δεν μπορούν να έχουν απεριόριστη πρόσβαση σε μετρητά από την ΕΚΤ, δεδομένου ότι έλαβαν μεγάλου ύψους «ενισχύσεις» σε μετρητά για να αντιμετωπίσουν την περυσινή μαζική φυγή κεφαλαίων.

Τους φόβους των Ευρωπαίων για νέα, μαζική εκροή κεφαλαίων, εάν αρθούν τα capital control επιβεβαιώνει και πρόσφατη δημοσκόπηση, που έγινε για λογαριασμό της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών, από την οποία εξάγεται το συμπέρασμα ότι η εμπιστοσύνη στις τράπεζες δεν έχει αποκατασταθεί.

Ειδικότερα, το 80,3% των ερωτηθέντων απάντησαν ότι εμπιστεύονται λίγο έως καθόλου το τραπεζικό σύστημα, ενώ το 2008 το ποσοστό αυτό ήταν 38,5%. Σήμερα, μόλις το 19,3% δηλώνουν ότι εμπιστεύονται πολύ έως αρκετά το τραπεζικό σύστημα. Επίσης, παρά την πρόσφατη ανακεφαλαιοποίηση, δύο στους τρείς ερωτηθέντες (ποσοστό 67,1%) δήλωσαν ότι το τραπεζικό σύστημα δεν έχει καταστεί πιο ασφαλές.