[starbox]

Τις παραμέτρους που συνθέτουν το νέο κανονιστικό πλαίσιο που τίθεται σε εφαρμογή με την έλευση του 2016 αναλύει στο βιβλίο της “Solvency II η μεγάλη εικόνα”, η οικονομολόγος Μυρτώ Χαμπάκη. Το βιβλίο αποτελεί αποκύημα χρόνων μελέτης, ανάλυσης, εκπαίδευσης και διαδασκαλίας της κας Χαμπάκη και είναι το πρώτο εγχείρημα να δημιουργηθεί ένας χρήσιμος οδηγός για τους ανθρώπους της ασφαλιστικής αγοράς σχετικά με το νέο πλαίσιο.
Με αφορμή την παρουσίαση* του βιβλίου που θα γίνει αύριο (16.00 – 18.15), στο ξενοδοχείο Τιτάνια, το iw μίλησε με την κα Μ. Χαμπάκη για το νέο εποπτικό πλαίσιο και τις επιπτώσεις του στη λειτουργία των ασφαλιστικών εταιρειών και στους ασφαλισμένους.

Με την έλευση του 2016 τίθεται σε εφαρμογή η οδηγία Solvency II. Ποιοι είναι οι βασικοί τομείς στη λειτουργία της αγοράς που θα επηρεάσει;

Σύμφωνα με πολλές εκτιμήσεις, οι πραγματικές επιπτώσεις του νέου πλαισίου θα αρχίσουν να γίνονται αντιληπτές μετά την πάροδο ενός εύλογου χρονικού διαστήματος που θα ακολουθήσει την υιοθέτηση του – πιθανώς σε ορίζοντα διετίας. Στην παρούσα φάση η Ευρωπαϊκή ασφαλιστική αγορά στο σύνολο της, συμπεριλαμβανομένης και της χώρας μας, βρίσκεται σε στάδιο προσομοίωσης – σε ένα “beta test” – όπως θα το ονόμαζαν οι προγραμματιστές . Οι ειδικοί πανευρωπαϊκά εκτιμούν πως μόνο όταν παρέλθει αυτό το στάδιο προσομοίωσης, θα αναδειχθούν οι πραγματικές επιπτώσεις στον ασφαλιστικό κλάδο. Στο παρόν στάδιο υπάρχουν μόνο προβλέψεις και εικασίες για την μελλοντική πορεία των ασφαλιστικών εργασιών χωρίς όμως να υπάρχει η δυνατότητα να προσδιοριστεί επακριβώς το μέγεθος της αλλαγής.

Το Solvency II, σε πανευρωπαϊκό επίπεδο φαίνεται ότι αποτελεί καταλύτη για την διαμόρφωση της ευρύτερης ευρωπαϊκής ασφαλιστικής αγοράς αφού έχει δρομολογήσει σημαντικές εξελίξεις στη δομή των κατά τόπους αγορών. Όσο προσεγγίζουμε την 1.1.2016, αυξάνεται η επίγνωση των μελλοντικών αναγκών των εταιριών από οι οποίες λαμβάνουν σημαντικές αποφάσεις για να ενισχύσουν την θέση τους στην αγορά και να σταθεροποιήσουν την κεφαλαιακή τους βάση εντός του νέου, απαιτητικού περιβάλλοντος.

Αναμένονται σημαντικές αλλαγές αφενός μεν, στη δομή των ασφαλιστικών προϊόντων και αφετέρου, στον τρόπο λειτουργίας των εταιριών. Δεδομένου ότι οι κεφαλαιακές απαιτήσεις του κλάδου θα βασίζονται στο εξής στον συνολικό κίνδυνο που αναλαμβάνεται σε όλους τους τομείς των δραστηριοτήτων, μας οδηγεί στο ασφαλές συμπέρασμα ότι οι εταιρείες μας πρέπει να λαμβάνουν επιχειρηματικές αποφάσεις αφού συνυπολογίσουν τις επιπτώσεις αυτών των αποφάσεων σε σχέση με την κεφαλαιακή τους θέση. Για παράδειγμα, τα προϊόντα με υψηλή έκθεση σε κίνδυνο αγοράς ή με ενσωματωμένες εγγυήσεις ενδέχεται να επανασχεδιαστούν ή και να αντικατασταθούν με άλλα, χαμηλότερου κινδύνου. Είναι λογικό, οι ασφαλιστικές εταιρίες στο επόμενο διάστημα να στραφούν σε επιχειρηματικούς τομείς χαμηλής εντάσεως κεφαλαίου.

Είναι κατάλληλα προετοιμασμένη η ελληνική ασφαλιστική αγορά;
Με μια καθαρά προσωπική εκτίμηση και χωρίς συγκεκριμένα ποσοτικά στοιχεία που να την τεκμηριώνουν, τα μηνύματα και οι ενδείξεις υποδηλώνουν ότι η ελληνική ασφαλιστική αγορά τα τελευταία δύο χρόνια βρίσκεται σε ρυθμούς εντατικής προετοιμασίας. Σε μεγάλο βαθμό η προετοιμασία αυτή συστηματοποιήθηκε μετά την υιοθέτηση των Ενδιάμεσων Κατευθυντήριων Γραμμών (Interim Guidelines) για τη σταδιακή εφαρμογή της Οδηγίας μέχρι την 1.1.2016. Η ελληνική ασφαλιστική αγορά αντιμετώπιζε και αντιμετωπίζει το Solvency II με επαγγελματισμό και υπευθυνότητα αν και ,όπως είναι απόλυτα λογικό, οι προκλήσεις για τις εταιρίες σε συνδυασμό με την οικονομική κατάσταση της χώρας είναι μεγάλες και ποικίλες και το νέο πλαίσιο είναι ομολογουμένως πολύπλοκο , ιδιαίτερα απαιτητικό και αρκετά “ακριβό” κατά την εφαρμογή.

Πρακτικά τι θα αλλάξει για τον καταναλωτή μέσα από το νέο ευρωπαϊκό κανονιστικό πλαίσιο;
Ένας από τους βασικούς στόχους της Οδηγίας είναι η προστασία των καταναλωτών – κατόχων ασφαλιστηρίων συμβολαίων στην οποία έχει δοθεί ιδιαίτερη βαρύτητα τα τελευταία χρόνια από πλευράς Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η ενισχυμένη διαφάνεια που το Solvency II θα επιφέρει, ενδέχεται να εντείνει τον ανταγωνισμό, δεδομένου ότι τα προκαθορισμένα πρότυπα υποβολής εκθέσεων θα δώσουν την δυνατότητα ευρείας και άμεσης συγκρισιμότητα των προϊόντων , των υπηρεσιών αλλά και της ίδιας της εταιρικής κατάστασης , στον καταναλωτή. Στο σημείο αυτό, προβληματίζει και το ερώτημα του εάν η ενισχυμένη διαφάνεια θα είναι εν τέλει προς όφελος του καταναλωτή. Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα εναπόκειται στην δυνατότητα των εταιριών να διαχειριστούν επικοινωνιακά το Solvency II προς τα “εξωτερικά” ενδιαφερόμενα μέρη, και κυρίως τους καταναλωτές, εξαργυρώνοντας το κόστος εφαρμογής της Οδηγίας, με αντίστοιχο όφελος στον τομέα της αξιοπιστίας. Το νέο πλαίσιο θα ενδυναμώσει την αξιοπιστία της ασφαλιστικής αγοράς, αφού το Solvency II είναι φτιαγμένο για να μειώνει την πιθανότητα χρεοκοπίας σε 1 στα 200 χρόνια . Επιπλέον, εισάγει την έννοια της προληπτικής εποπτείας. Αυτή η μορφή εποπτείας είναι σχεδιασμένη να προλαμβάνει τη χρεοκοπία, αφού ελέγχει την ασφαλιστική εταιρεία διεξοδικά και σε τακτά χρονικά διαστήματα (ανά τρίμηνο), δίνει την δυνατότητα επιβολής μέτρων εξυγίανσης και δεν επιτρέπει στην εταιρία να φτάσει σε οριακά σημεία. Αναμένεται λοιπόν σημαντική ενίσχυση της αξιοπιστίας και της όλης εικόνας των ασφαλιστών απέναντι στους καταναλωτές αλλά και σε πιθανούς επενδυτές.

Έχει κυκλοφορήσει και το βιβλίο σας “Solvency II η μεγάλη εικόνα”, που αποτελεί και το πρώτο εγχείρημα να δημιουργηθεί ένας οδηγός για το νέο πλαίσιο. Πως καταλήξατε στην ιδέα της υλοποίησης του ;
Η ιδέα του βιβλίου στριφογύριζε στο μυαλό μου τα τελευταία τέσσερα χρόνια και ωρίμασε μέσω της επαγγελματικής μου ενασχόλησης και ιδιαίτερα μέσω της προσωπικής αναζήτησης για την ενίσχυση των γνώσεων μου για το θέμα. Οι έρευνες μου στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, με οδηγούσαν κατ’ επανάληψη, σε ένα περιορισμένο αριθμό ξενόγλωσσων, εξειδικευμένων βιβλίων, που αρκετές φορές στερούνταν επικαιροποίησης. Πέραν των νομικών κειμένων και των διαφόρων ενημερωτικών εντύπων από τους μεγάλους συμβουλευτικούς οίκους, δεν κατάφερα να βρω αυτό που έψαχνα : Ένα βιβλίο – οδηγό, που να σκιαγραφεί την «μεγάλη εικόνα» και να διαβάζει πίσω από το κείμενο του νόμου την ουσία και το επιχειρηματικό σκεπτικό , απαντώντας τελικά στο ερώτημα κάποιου που ήθελε σύντομα, απλά και περιεκτικά να κατανοήσει : «Τι είναι το Solvency II;»
Μετά από χρόνια μελέτης, ανάλυσης , διδασκαλίας σχετικών σεμιναρίων και προ πάντων, συστηματικής δουλειάς και αγάπης για το αντικείμενο αλλά και τον κλάδο, κατάφερα τελικά να συνθέσω αυτό που αναζητούσα και θα με ικανοποιούσε ως αναγνώστη.
Το βιβλίο βασίστηκε κυρίως στον μεγάλο όγκο των νομικών κειμένων της Οδηγίας αλλά και σε εξειδικευμένα συγγράμματα για την Διαχείριση Κινδύνων , την Εταιρική Διακυβέρνηση κλπ. καθώς στην ύλη των εκπαιδευτικών σεμιναρίων που εδώ και αρκετά χρόνια διδάσκω είτε ειδικά, είτε ως μέρος ευρύτερων εκπαιδευτικών προγραμμάτων για στελέχη.

Τι περιλαμβάνει στην ύλη του;
Στόχος του βιβλίου δεν είναι να απαντήσει όλα τα ερωτήματα . Δεν θα μπορούσε ποτέ ένας άνθρωπος να το κάνει αυτό, αφού το Solvency II αποτελεί την οδηγία όλων των ειδικοτήτων και η εφαρμογή του απαιτεί την ενεργή συμμετοχή αλλά και τις εξειδικευμένες γνώσεις όλων των στελεχών που εμπλέκονται στη λειτουργία μιας ασφαλιστικής επιχείρησης. Συνεπώς, η κάθετη και εις βάθος ανάλυση των επί μέρος ενοτήτων του, χρειάζεται να γίνει από ειδικούς στον κάθε τομέα. Το θέμα είναι πραγματικά ανεξάντλητο και οι βασικές απαιτήσεις αποτελούν “την κορυφή του παγόβουνου”, αφού αναπτύσσονται σε μεγάλο βάθος και εύρος, και απαιτούν μεγάλο διάστημα μελέτης και προσωπικής προσπάθειας προκειμένου να γίνουν επαρκώς κατανοητές. Η παρουσίαση των βασικών απαιτήσεων και των αρχών επί του συνόλου της Οδηγίας με την μορφή ενός συνοπτικού οδηγού, προσδοκεί να δώσει ακριβώς αυτή τη μεγάλη εικόνα που ενισχύει την κατανόηση του κάθε «ρόλου» και του κάθε τμήματος σε αυτό το νέο πλαίσιο. Πως θα αποδεχτούμε όλες τις νέες απαιτήσεις εάν δεν αντιλαμβανόμαστε τον σκοπό τους ; Πως θα βάλουμε την “διαχείριση κινδύνων” στην καθημερινότητα μας εάν δεν ξέρουμε που επικεντρώνεται και τι προσπαθεί να επιτύχει; Πως θα κατανοήσουμε το αναδυόμενο πλαίσιο λειτουργίας του οργανισμού μας εάν δεν γνωρίζουμε τι κρύβεται πίσω από κάθε νέα απαίτηση και τι εξυπηρετεί αυτή η απαίτηση;

Η δομή του βιβλίου φτιάχτηκε έτσι ώστε με απλό τρόπο : 1) Nα δώσει την συνολική εικόνα και να επεξηγήσει την αλληλεπίδραση όλων των κειμένων που συνθέτουν το σύνολο των απαιτήσεων του νέου πλαισίου : Δηλαδή την Οδηγία Πλαίσιο, τα Μέτρα Εφαρμογής, τις Τεχνικές Προδιαγραφές και τις Κατευθυντήριες Γραμμές 2) Να περιγράψει τις βασικές έννοιες της Διαχείρισης Κινδύνων και πως αυτές τελικά αποτυπώνονται στην πράξη μέσω του νέου πλαισίου 3) Να παρουσιάσει τις σημαντικότερες απαιτήσεις σε ποσοτικό και ποιοτικό επίπεδο καθώς και σε επίπεδο δημοσιοποίησης και διαφάνειας 4) Να δώσει έμφαση στην διαμόρφωση της κουλτούρας κινδύνου και στην σημασία του “ατόμου” για την επιτυχή λειτουργία του νέου πλαισίου και τέλος 5) Να σκιαγραφήσει τις ενδεχόμενες επιπτώσεις σε διάφορους τομείς των ασφαλιστικών εργασιών.
Εύχομαι να επιτελέσει τον σκοπό του και να αποτελέσει ένα χρήσιμο επιμορφωτικό βοήθημα.

*Η παρουσίαση θα πραγματοποιηθεί αύριο στο ξενοδοχείο Τιτάνια. Χαιρετισμούς θα απευθύνουν οι κ.κ Δρ. Γιάννης Παπακωνσταντίνου, Γενικός Διευθυντής του Ελληνικού Ινστιτούτου Ασφαλιστικών Σπουδών (Ε.Ι.Α.Σ.) και ο Πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών κ. Γιάννης Χατζηθεοδοσίου.

Η παρουσίαση του βιβλίου τελείται υπό την αιγίδα της Ένωσης Ασφαλιστικών Διαμεσολαβητών Ελλάδος (Ε.Α.Δ.Ε.) και υποστηρίζεται επικοινωνιακά από πολλά μέσα επικοινωνίας του κλαδικού και του ευρύτερου οικονομικού χώρου.

Βιογραφικά Στοιχεία
Η Μυρτώ Χαμπάκη σπούδασε οικονομικά στο πανεπιστήμιο του Leicester από όπου πήρε και το μεταπτυχιακό της στις Ευρωπαϊκές και Ομοσπονδιακές Σπουδές. Τα τελευταία 20 χρόνια εργάστηκε σε διάφορες θέσεις ευθύνης στον ευρύτερο χρηματοοικονομικό τομέα : στην Deloitte Ελλάδος , στην Τράπεζα Κύπρου Ελλάδος, και στην Ένωση Ασφαλιστικών Εταιριών Ελλάδος όπου εργάζεται μέχρι σήμερα. Διδάσκει εξειδικευμένα σεμινάρια σε στελέχη, αρθρογραφεί συστηματικά στον κλαδικό τύπο ενώ διετέλεσε μέλος της Νομοπαρασκευαστικής Επιτροπής για την προσαρμογή της Οδηγίας Solvency II στο Ελληνικό δίκαιο. Πρόσφατα κυκλοφόρησε το βιβλίο της με τίτλο ” Solvency II – Η μεγάλη εικόνα” από τις εκδόσεις Insurance Innovation – http://www.solvencybook.gr/index.html