ΥΑ ΟΗΕ για συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας: Να υπερισχύσουν οι εγγυήσεις για το άσυλο κατά την υλοποίηση

Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες ενημερώθηκε για τη συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Τουρκίας που αφορά τους πρόσφυγες και τους μετανάστες οι οποίοι προσπαθούν να φτάσουν στην Ευρώπη, και σε σχετική ανακοίνωσή της επισημαίνει τα εξής:

Αναγνωρίζουμε την κοινή ανάγκη των κρατών να βρουν λύσεις για τη σωστή διαχείριση της παρούσας κατάστασης. Πράγματι, σε πολλές περιπτώσεις τους τελευταίους μήνες, η Υ.Α. έχει απευθύνει προς την Ευρώπη τις δικές της συγκεκριμένες προτάσεις για το ζήτημα αυτό. Το χάος που κυριάρχησε από το 2015 έως και σήμερα δεν εξυπηρετεί ούτε τα συμφέροντα των ανθρώπων που διαφεύγουν από τον πόλεμο και χρήζουν ασφάλειας, ούτε την ίδια την Ευρώπη.

Η παρούσα συμφωνία ξεκαθαρίζει ορισμένα σημεία. Το πιο σημαντικό είναι ότι διασαφηνίζει ότι όποιοι κι αν είναι οι τρόποι υλοποίησης της συμφωνίας θα πρέπει να σέβονται το διεθνές και ευρωπαϊκό δίκαιο. Η Υ.Α. κατανοεί ότι, δεδομένης της σχετικής νομολογίας, αυτό σημαίνει ότι οι άνθρωποι που αναζητούν διεθνή προστασία θα περνούν από ατομική συνέντευξη για το κατά πόσον το αίτημά τους μπορεί να αξιολογηθεί στην Ελλάδα, ενώ θα έχουν και το δικαίωμα προσφυγής πριν από οποιαδήποτε διαδικασία επανεισδοχής στην Τουρκία. Αυτό θα σημαίνει, επίσης, ότι από τη στιγμή που θα επιστραφούν, όσοι χρήζουν διεθνούς προστασίας θα έχουν την ευκαιρία να αναζητήσουν και να έχουν πρόσβαση με αποτελεσματικό τρόπο στην προστασία στην Τουρκία. Αυτό που χρειάζεται τώρα είναι να δούμε πώς θα επιτευχθεί αυτό στην πράξη, σε συμμόρφωση με τις εγγυήσεις που ορίζονται στη συμφωνία – πολλές από τις οποίες δεν υπάρχουν σήμερα.

Συνεπώς, το πώς θα υλοποιηθεί αυτό το σχέδιο είναι κρίσιμης σημασίας. Τελικά, η ανταπόκριση θα πρέπει να αφορά στην αντιμετώπιση των πιεστικών αναγκών των ανθρώπων που τρέπονται σε φυγή λόγω πολέμου και διώξεων. Οι πρόσφυγες χρειάζονται προστασία, όχι απόρριψη.

Πρώτον, θα πρέπει να ενισχυθούν άμεσα οι συνθήκες υποδοχής στην Ελλάδα και οι διαδικασίες της για την αξιολόγηση των αιτημάτων ασύλου και την αντιμετώπιση των ανθρώπων που αναγνωρίζονται ως πρόσφυγες. Οι εγγυήσεις που αναφέρονται στη συμφωνία θα πρέπει να εδραιωθούν και να εφαρμοστούν. Αυτό θα αποτελέσει τεράστια πρόκληση που πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα.

Δεύτερον, τα αιτήματα των ανθρώπων που επιστρέφονται στην Τουρκία και χρήζουν διεθνούς προστασίας θα πρέπει εξετάζονται με τρόπο δίκαιο και σωστό, μέσα σε εύλογο χρονικό διάστημα. Θα πρέπει να υπάρχουν εγγυήσεις που θα διασφαλίζουν τη μη επαναπροώθηση ή αναγκαστική επιστροφή τους. Το σύστημα υποδοχής και άλλες ρυθμίσεις θα πρέπει να είναι έτοιμα στην Τουρκία, πριν να επιστραφεί οποιοσδήποτε από την Ελλάδα. Όσοι έχουν αξιολογηθεί ότι χρήζουν διεθνούς προστασίας θα πρέπει να μπορούν να απολαμβάνουν το άσυλο, χωρίς διακρίσεις, σύμφωνα με τα αποδεκτά διεθνή πρότυπα, και να έχουν, μεταξύ άλλων, αποτελεσματική πρόσβαση στην εργασία, στην ιατρική περίθαλψη, στην εκπαίδευση των παιδιών τους και στην κοινωνική πρόνοια, όπου είναι απαραίτητο.  

Τρίτον, παρόλο που η Υ.Α. βλέπει τη δέσμευση που υπάρχει στην παρούσα συμφωνία για την αύξηση των ευκαιριών επανεγκατάστασης (resettlement) για τους Σύρους πρόσφυγες από την Τουρκία, είναι κρίσιμης σημασίας οι δεσμεύσεις αυτές να είναι ουσιαστικές και προβλέψιμες. Η ενίσχυση της επανεγκατάστασης στην Ευρώπη από την Τουρκία δε θα πρέπει να γίνει εις βάρος της επανεγκατάστασης άλλων προσφυγικών πληθυσμών που βρίσκονται στις υπόλοιπες χώρες του κόσμου. Και αυτοί οι πληθυσμοί έχουν τεράστιες ανάγκες – ιδίως σήμερα που το μέγεθος του αναγκαστικού εκτοπισμού παγκοσμίως έχει ξεπεράσει κάθε προηγούμενο.  

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

*