της Λαλέλας Χρυσανθοπούλου
‘Εως τον ασφαλιστικό κλάδο μπορούν να φτάσουν τα…απόνερα της απόφασης-σοκ της Ευρωπαϊκής Ενωσης για την Apple (πρόκειται για τη διαπίστωση ότι οφείλει 13 δις. ευρώ σε φόρους στην Ιρλανδία), στο μέτρο που μπορεί να ανατρέψει τα σχέδια πολλών ασφαλιστικών εταιρειών του City που εξέταζαν το ενδεχόμενο να μετακομίσουν στο Δουβλίνο αφενός για να διατηρήσουν το ευρωπαϊκό τους «διαβατήριο» μετά το Brexit, αφετέρου για να αξιοποιήσουν το ελκυστικό φορολογικό καθεστώς της χώρας και το ευνοϊκό περιβάλλον για τις επιχειρήσεις.
Πραγματικά, μετά το βρετανικό δημοψήφισμα της 23ης Ιουνίου, Ιρλανδοί αξιωματούχοι δέχθηκαν κρούσεις από πάνω από 35 χρηματοοικονομικούς ομίλους σχετικά με το ενδεχόμενο είτε να δημιουργήσουν μια βάση στην Ιρλανδία, είτε να επεκτείνουν την παρουσία τους εκεί. Ιδιαίτερα έντονο ενδιαφέρον έχουν εκδηλώσει ασφαλιστικές εταιρίες, καθώς οι Beazley και Admiral έχουν δηλώσει δημοσίως ότι σκέφτονται να μεταφέρουν μέρος των δραστηριοτήτων τους στην Ιρλανδία, ενώ ο βραχίονας διαχείρισης ενεργητικού της Prudential ετοιμάζεται να επεκτείνει το γραφείο που ήδη διατηρεί στο Δουβλίνο.
Ιρλανδοί αξιωματούχοι έχουν επανειλημμένα δηλώσει ότι το Brexit αποτελεί «ιστορική ευκαιρία» για τη χώρα, με τον πρωθυπουργό Εντα Κένι να δηλώνει ότι οι ξένοι επιχειρηματίες μπορούν να τον «πάρουν τηλέφωνο όποτε θέλουν». Ομως, αυτή η πολιτική «ανοιχτών θυρών» κινδυνεύει, εάν η απόφαση της Κομισιόν για την Apple (που πολλοί ερμήνευσαν ως επίθεση στο ιρλανδικό μοντέλο της χαμηλής φορολογίας των επιχειρήσεων) κάνει τις εταιρίες να επανεξετάσουν τη στάση τους απέναντι στη χώρα ή αναγκάσει την Ιρλανδία να αλλάξει προς το αυστηρότερο το πλαίσιο φορολογίας και εποπτείας των εταιρειών. Γιατί, όπως παρατηρεί ο καθηγητής του Trinity College του Δουβλίνου, Jim Stewart, ως μαγνήτης για τον χρηματοοικονομικό τομέα της Ιρλανδίας (όπου εδρεύουν πάνω από 6.200 επενδυτικά funds και απασχολούνται πάνω από 30.000 εργαζόμενοι) δεν λειτουργούν μόνο οι χαμηλοί φορολογικοί συντελεστές, αλλά και η χαλαρή εποπτεία. Ο κ. Stewart κάνει μάλιστα ειδική μνεία στην εκτεταμένη χρήση οχημάτων ειδικού σκοπού (special purpose vehicles ή SPV) μέσω των οποίων η μείωση της φορολογίας των κερδών μπορεί σχεδόν να εκμηδενιστεί.
Οι ιρλανδικές αρχές απορρίπτουν πάντως τις αιτιάσεις περί «παραθύρων» φοροαποφυγής και βολικά χαλαρής εποπτείας. «Η Ιρλανδία έχει διαφανές φορολογικό σύστημα, δεν υπάρχουν προνομιακές φορολογικές συμφωνίες. Υπάρχει μόνο…φθόνος και ζήλια», λέει ο Padraic White, πρώην επικεφαλής της Υπηρεσίας Βιομηχανικής Ανάπτυξης της χώρας. Πάντως, μετά την «καμπάνα» στην Apple, η Βρετανία άρχισε να απευθύνει προσκλητήρια στις ξένες πολυεθνικές να…έρθουν στο Λονδίνο, υποστηρίζοντας ότι μετά την έξοδο της χώρας από την ΕΕ, δεν θα υπόκεινται πλέον στις αποφάσεις του διευθυντηρίου των Βρυξελλών.