Ήταν μία χρονιά εξελίξεων για τη διαμεσολάβηση

Η ασφαλιστική αγορά ήλθε αντιμέτωπη με αρκετές προκλήσεις το έτος 2018. Μία από αυτές, συνδέεται με τη διαμεσολάβηση ως μέθοδο επίλυσης εναλλακτικών διαφορών για την οποία η περασμένη χρονιά αποτέλεσε σταθμό εξελίξεων.

Σύμφωνα με την έκθεση της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος, λίγο πριν την εκπνοή του 2017 η ασφαλιστική αγορά, που έχει ταχθεί ξεκάθαρα υπέρ της προώθησης και διάδοσης των εναλλακτικών μεθόδων επίλυσης διαφορών, συμπεριλαμβανομένης της διαμεσολάβησης, αιφνιδιάστηκε με την ολιγοήμερη θέση σε διαβούλευση (3 εργάσιμες ημέρες) του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Δικαιοσύνης Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΥΔΔΑΔ) περί εισαγωγής υποχρεωτικής απόπειρας διαμεσολάβησης σε κατηγορίες αστικών υποθέσεων μεταξύ αυτών των διαφορών για απαιτήσεις αποζημίωσης οποιασδήποτε μορφής για ζημίες από αυτοκίνητο, απαιτήσεις από σύμβαση ασφάλισης αυτοκινήτου (μόνο οι διαφορές για υλικές ζημίες), καθώς και των διαφορών από απαιτήσεις αποζημίωσης ασθενών ή των οικείων τους σε βάρος ιατρών, οι οποίες ανακύπτουν κατά την άσκηση της επαγγελματικής δραστηριότητας των τελευταίων.

Η ΕΑΕΕ, αναγνωρίζοντας την αξία και τα οφέλη της χρήσης της διαμεσολάβησης για την επίλυση διαφορών ασφαλιστικών εταιριών και ασφαλισμένων, υπέβαλε σχόλια στη δημόσια διαβούλευση, ζητώντας να υπα-χθούν στην υποχρεωτική διαμεσολάβηση οι αυτοκινητικές διαφορές που έχουν ως αποτέλεσμα τη σωματική βλάβη ή το θάνατο εμπλεκόμενου μέρους, και να εξαιρεθούν από την υποχρεωτική υπαγωγή στη διαμεσολάβηση τα ατυχήματα (αυτοκινητικές διαφορές) που έχουν μόνο χαμηλού κόστους υλικές ζημίες που το ύψος τους δεν ξεπερνά τις 3.000 ευρώ. Επιπλέον, θεωρώντας ότι η προτεινόμενη διαδικασία θα επιφέρει αύξηση του κόστους της διαμεσολάβησης με προφανή επιβάρυνση του ασφαλισμένου καταναλωτή, η ΕΑΕΕ ζήτησε τη δια-τήρηση του προηγούμενου καθεστώτος αμοιβών του Ν. 3898/2010. Ταυτόχρονα, ως εταίρος του ΟΠΕΜΕΔ στήριξε επιστολή διαμαρτυρίας του προς το ΥΔΔΑΔ, δια-τυπώνοντας την έντονη ανησυχία και την αντίθεσή της στην προτεινόμενη μορφή υποχρεωτικής – και αμφίβολης αποτελεσματικότητας -διαμεσολάβησης. Παρά τις διατυπωθείσες ενστάσεις της ΕΑΕΕ, η ψήφιση του νομοσχεδίου ολοκληρώθηκε χωρίς οποιαδήποτε αλ-λαγή των επίμαχων θεμάτων. Έτσι, με την ψήφιση του Νόμου 4512/2018 η ΕΑΕΕ ενημέρωσε τα μέλη της αναλυτικά για τις διατάξεις του σχετικά με τη καθιέρωση πλέον του θεσμού της διαμεσολάβησης στις ιδιωτικές διαφορές, οι οποίες σύμφωνα με την έως τότε ισχύου-σα διάταξη θα ίσχυαν από 17.10.2018 και μετά. Το νέο καθεστώς ουσιαστικά επέβαλε τη διαμεσολάβηση στις εργασίες των ασφαλιστικών εταιριών, απαιτώντας τροποποίηση των όρων των ασφαλιστηρίων συμβολαίων, των διαδικασιών και του κόστους τους. Ωστόσο, λίγο πριν την έναρξη εφαρμογής της υποχρεωτικής διαμεσολάβησης, το ΥΔΔΑΔ πρότεινε αναβολή και έναρξη εφαρμογής του νόμου από 16.9.2019 προκειμένου η Πολιτεία να προβεί στις αναγκαίες προσαρμογές της νομοθεσίας. Μετά την εξέλιξη αυτή, και ενόψει της νέας διαβούλευσης για την υποχρεωτικότητα στη διαμεσολάβηση, η ΕΑΕΕ επανέφερε την πάγια θέση της ασφαλιστικής αγοράς ενάντια στην καθιέρωση της διαμεσολάβησης ως υποχρεωτικού σταδίου πριν την έναρξη δικαστικών ενεργειών για οποιαδήποτε διαφορά, ανεξαρτήτως ποσού. Η διαμεσολάβηση έρχεται να προστεθεί σε σειρά ήδη θεσμοθετημένων διαμεσολαβητικών διαδικασιών εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών. Η ασφαλιστική αγορά εξάλλου για την καλύτερη εξυπηρέτηση των εργασιών της, διαθέτει εξειδικευμένους διακανονιστές ζημιών, οι οποίοι με τη βοήθεια των νομικών τμημάτων των ασφαλιστικών εταιριών εξαντλούν κάθε δυνατότητα εξωδικαστικού διακανονισμού.

Σχολιάζοντας επιπλέον την πρόταση για καθιέρωση σταδίου υποχρεωτικής ενημέρωσης των μερών για τη διαδικασία της διαμεσολάβησης, η ΕΑΕΕ διατύπωσε την επιφυλακτικότητά της φοβούμενη ότι η ενημέρωση, η οποία θα βαρύνει οικονομικά τον αποδέκτη της, δηλαδή εν τέλει τον ασφαλισμένο καταναλωτή, δημιουργεί αρ-νητικά αντανακλαστικά εις βάρος του θεσμού.