Τι κρύβει το πλεόνασμα – «θαύμα» του προϋπολογισμού

 

Του Νώντα Χαλδούπη,

 

Με σημαντική αύξηση σε αρκετές κατηγορίες δημοσίων εσόδων, αλλά και δραστική συμπίεση της εκταμίευσης δαπανών, σε σχέση με τα ποσά που είχαν εγγραφεί στον προϋπολογισμό, το υπουργείο Οικονομικών πέτυχε πρωτογενές πλεόνασμα – «θαύμα», τριπλάσιο του αρχικού στόχου, κατά το πρώτο δίμηνο του 2016.

Η εξέλιξη αυτή δεν είναι άσχετη και με τη διαπραγμάτευση με τους θεσμούς που βρίσκεται σε εξέλιξη, σχετικά με το δημοσιονομικό κενό και τα πρόσθετα μέτρα που θα χρειασθούν για την κάλυψή του, καθώς ορισμένα από τα έσοδα που ταμειακά εγγράφονται στα στοιχεία α’ διμήνου σε δημοσιονομική βάση υπολογίζονται στα στοιχεία του προηγούμενου έτους.

Έτσι, εκτιμάται ότι η πολύ καλή ταμειακή επίδοση στο σκέλος των εσόδων κατά το α’ δίμηνο θα επιτρέψει στην κυβέρνηση να παρουσιάσει στους θεσμούς οριστικά στοιχεία για το 2015 που δεν θα αποκλίνουν από τις αρχικές της εκτιμήσεις, ώστε να περιορισθούν και οι πιέσεις για πρόσθετα μέτρα προσαρμογής.

Τα στοιχεία διμήνου, σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομικών, δείχνουν ότι:

• Παρουσιάζεται πλεόνασμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 1.321 εκατ. ευρώ, έναντι ελλείμματος 194 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2015 και στόχου του προϋπολογισμού 2016 για έλλειμμα 615 εκατ. ευρώ.
• Το πρωτογενές αποτέλεσμα διαμορφώθηκε σε πλεόνασμα ύψους 3.038 εκατ. ευρώ, έναντι πρωτογενούς πλεονάσματος 1.238 εκατ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2015 και στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 1.065 εκατ. ευρώ.

Το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 9.622 εκατ. ευρώ παρουσιάζοντας αύξηση κατά 961 εκατ. ευρώ ή 11,1 %  έναντι του στόχου προϋπολογισμού 2016. Τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 8.100 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 319 εκατ. ευρώ ή 4,1 % έναντι του  στόχου του προϋπολογισμού 2016.

Ειδικότερα, την περίοδο Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου 2016 αύξηση έναντι του στόχου παρατηρήθηκε στις εξής κατηγορίες εσόδων:

Α) Φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων κατά 39 εκατ. ευρώ ή 3,7%,

Β) Άμεσοι Φόροι ΠΟΕ κατά 153 εκατ. ευρώ ή 46,7%,

Γ) Λοιποί άμεσοι φόροι κατά 42 εκατ. ευρώ ή 13,4%,

Δ) Φόρος ασφαλίστρων κατά 11 εκατ. ευρώ ή 417,7%.

Ε) Έμμεσοι φόροι ΠΟΕ κατά 110 εκατ. ευρώ ή 74,9%,

ΣΤ) Λοιπά μη φορολογικά έσοδα κατά 430 εκατ. ευρώ ή 49,5%.

Μειωμένα έναντι του στόχου την ίδια περίοδο ήταν τα έσοδα στις κατηγορίες:

Α) Φόρος εισοδήματος ειδικών κατηγοριών κατά 32 εκατ. ευρώ ή  14,3%

Β) Φόροι στην περιουσία κατά 218 εκατ. ευρώ ή 22,1%,

Γ) ΦΠΑ πετρελαιοειδών κατά 75 εκατ. ευρώ ή 26,7%,

Δ) ΦΠΑ λοιπών κατά 65 εκατ. ευρώ ή 2,9%,

Ε) ΕΦΚ ενεργειακών προϊόντων κατά 74 εκατ. ευρώ ή 10,8%,

ΣΤ) Λοιποί φόροι κατανάλωσης κατά 33 εκατ. ευρώ ή 38,2%,

Ζ) Λοιποί έμμεσοι φόροι κατά 16 εκατ. ευρώ ή 24,3%.

Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 544 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας  μείωση κατά 45 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου του προϋπολογισμού 2016 (589 εκατ. ευρώ).

Τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 1.522 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 642 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.

 

Συγκράτηση δαπανών

 

Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου 2016 ανήλθαν στα 8.301 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 975 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου  (9.277 εκατ. ευρώ).

Ειδικότερα, οι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 7.941 εκατ. ευρώ και είναι μειωμένες κατά 960 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου, κυρίως λόγω της μείωσης των πρωτογενών δαπανών κατά 913 εκατ. ευρώ.

Οι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού παρουσιάζονται αυξημένες σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2015 κατά 196 εκατ. ευρώ. Έχουν καταβληθεί επιπλέον 40 εκατ. ευρώ για την έκτακτη οικονομική ενίσχυση για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης, 11 εκατ. ευρώ για επίδομα θέρμανσης και 27 εκατ. ευρώ για επιδοτήσεις γεωργίας.

Οι δαπάνες του ΠΔΕ διαμορφώθηκαν σε 360 εκατ. ευρώ μειωμένες κατά 15 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.