Σωματικές βλάβες – Σπληνεκτομή – Ηθική βλάβη 100.000 ευρώ – Ηθική βλάβη εμμέσως ζημιωθέντος – Αποζημιωτέα υπό προϋποθέσεις

Σύγκρουση Αντιθέτως Κινουμένων ΙΧΕ και Μοτοσικλέτας

(Δημοσιεύεται στην Επιθεώρηση Συγκοινωνιακού Δικαίου- τεύχος Αύγουστος – Σεπτέμβριος 2018) 

Αποκλειστική υπαιτιότητα οδηγού ΙΧΕ αυτοκινήτου ο οποίος εισήλθε στο αντίθετο ρεύμα κυκλοφορίας, παραβιάζοντας διπλή συνεχή διαχωριστική γραμμή, με αποτέλεσμα να επιπέσει σε κανονικώς κινούμενο δίκυκλο μοτοποδήλατο, ο οδηγός του οποίου αιφνιδιασθείς δεν μπόρεσε να επιχειρήσει οποιοδήποτε αποφευκτικό ελιγμό.

Κράνος Μοτοσικλετιστή

Απορριπτέα κρίθηκε η ένσταση συνυπαιτιότητας του οδηγού της μοτοσικλέτας στην έκταση των σωματικών κακώσεων λόγω έλλειψης προστατευτικού κράνους καθότι, αφενός μεν δεν αποδείχθηκε, αφετέρου διότι ο παθών δεν υπέστη κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις, αλλά κακώσεις σε άλλα σημεία του σώματός του.

Σωματικές Βλάβες – Σπληνεκτομή

Ο ενάγων εξαιτίας του τροχαίου ατυχήματος υπέστη κάταγμα αριστερού radius και ωλένης, πολλαπλά κατάγματα στα 3 τελευταία μετατάρσια του αριστερού άκρου ποδός καθώς και στην 1^η φάλαγγα του 2^ουδακτύλου, κατάγματα αρκετών πλευρών αριστερά με συνέπεια πνευμοθώρακα, σπληνεκτομή, θλάση πνεύμονος στον αριστερό κάτω λοβό, έλκος κατακλίσεως κεφαλής και θρόμβωση στην περιοχή του τραχήλου. Παρέμεινε δε σε Μονάδα Εντατικής Παρακολούθησης επί δεκαπενθήμερο. 

Αποθετική Ζημία Οικονομικού Αναλυτή Eργαζομένου στο Eξωτερικό

Ο ενάγων αποδείχθηκε ότι σύμφωνα με το προσκομισθέν συμφωνητικό λύσεως της συμβάσεως εργασίαςτου καταβάλλονταν σ΄αυτόν μηνιαίες αποδοχές που περιλαμβάνονταν στον ετήσιο μισθό του ύψους 60.500ευρώ μικτά. Συνεπεία του τραυματισμού του αναγκάσθηκε να λύσει την σύμβαση εργασίας που είχε στην αλλοδαπή από την οποία απεκόμιζε μηνιαίες μισθολογικές αποδοχές που περιλαμβάνονταν στον ετήσιο μισθό του ύψους 60.500 ευρώ μικτά. Επιδικάσθηκε συνολικό ποσό 25.205 ευρώ (5.041 ευρώ μηνιαίως X 5 μήνες), μειωμένο όμως κατά το ποσό των 11.366 ευρώ το οποίο εισέπραξε ο ενάγων ως επίδομα ανεργίας, δηλαδή, δικαιούμενος να αξιώσει την διαφορά λόγω διαφυγόντος κέρδους , ήτοι ποσό 13.839 ευρώ (25.205 – 11.366). 

Αποκλειστική Νοσοκόμος στην Αλλοδαπή

Ο ενάγων μετά την έξοδό του από το νοσοκομείο και την επιστροφή στην χώρα του, για χρονικό διάστημα δυόμιση μηνών ήταν ανίκανος να αυτοεξυπηρετηθεί και είχε την ανάγκη φροντίδας τρίτου προσώπου επί καθημερινής 24ώρου βάσεως, υπηρεσία που πρόσφερε η μητέρα του. Με βάση τα οικονομικά δεδομένα που υπήρχαν κατά τον χρόνο αυτό στον τόπο διαμονής του ενάγοντος – εφεσιβλήτου η αμοιβή του ανειδίκευτου οικιακού προσωπικού για οκτάωρη καθημερινή απασχόληση ανήρχετο στο εύλογο ποσό τον 1.000 ευρώ μηνιαίως. Επομένως, ο ενάγων δικαιούται το ποσό των 3.000 ευρώ μηνιαίος λόγω 24ωρης απασχολήσεως και συνολικώς για το ανωτέρω χρονικό διάστημα το συνολικό ποσό των 7.500 ευρώ (3.000 Χ 2.5 ).

Ηθική Βλάβη 100.000 ευρώ

Με βάση τις συνθήκες του ατυχήματος, το είδος και την σοβαρότητα των τραυμάτων, την έντονη ψυχική ταλαιπωρία από τις πολύωρες χειρουργικές επεμβάσεις και την αβέβαιη μετεγχειρητική πορεία της υγείας, την επί μακρόν χρονικό διάστημα ανικανότητα προς εργασία, την μακροχρόνια αποχή από οιανδήποτε δραστηριότητα, τις περιορισμένες πιθανότητες πλήρους αποκαταστάσεως της υγείας, την εξάλειψη της προοπτικής ν’ απασχοληθεί σε εργασία ανάλογη με το επιστημονικό επίπεδο των σπουδών, αλλά και την μικρή ηλικία κατά τον χρόνο του ατυχήματος (28 ετών), το Δικαστήριο κρίνει ότι πρέπει να επιδικασθεί στον ενάγοντα ως εύλογη χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης το ποσό των 100.000 ευρώ (όσο και πρωτοδίκως).

Ηθική Βλάβη Εμμέσως Ζημιωθέντος

Αποζημιωτέα υπό προϋποθέσεις (1)

Τρίτα πρόσωπα, έστω και εάν ανήκουν στο στενό οικογενειακό περιβάλλον του αμέσου θύματος της αδικοπραξίας π.χ. γονείς του ανηλίκου ο οποίος τραυματίσθηκε σοβαρώς και διατηρείται στην ζωή ως «φυτό», δεν είναι κατ’ αρχήν φορείς της αξιώσεως από την ΑΚ 932. Διαφέρει η περίπτωση που ο σοβαρός τραυματισμός γίνεται μπροστά στα μάτια στενού συγγενούς του (π.χ. γονέως, τέκνου, αδελφού), ο οποίος παθαίνει νευρικό κλονισμό δηλαδή, βλάβη της υγείας του, και αναγκάζεται να νοσηλευθεί σε κλινική υποβαλλόμενος σε μακρά φαρμακευτική – θεραπευτική αγωγή, συνεπαγομένη αρκετές δαπάνες. Σε μια τέτοια περίπτωση ο υφιστάμενος νευρικό κλονισμό συγγενής (με τις ανωτέρω συνέπειες) δεν είναι τρίτος , αλλά είναι πρόσωπο εις βάρος του οποίου τελείται αμέσως αδικοπραξία. Επομένως, δικαιούται και αυτός χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης.

Εν προκειμένω ο δεύτερος ενάγων, αδελφός του πρώτου ενάγοντος, ακολουθώντας με άλλο μισθωμένο μοτοποδήλατο τον πρώτο ενάγοντα αντελήφθη όλη την φάση του ατυχήματος και τον εκσφενδονισμό του αδελφού του στον ανεμοθώρακα του ζημιογόνου αυτοκινήτου και κατόπιν την πτώση του στο οδόστρωμα. Συνόδευσε δε τον σοβαρώς τραυματισμένο αδελφό του στο νοσοκομείο, βιώνοντας την αγωνία για την εξέλιξη της υγείας του. Συνεπεία όλων των ανωτέρω, ο δεύτερος ενάγων υπέστη έντονο ψυχικό κλονισμό

Κρίθηκε δε ότι δεν πρόκειται για μια αντανακλαστική συνέπεια στο πρόσωπο του δευτέρου ενάγοντος της αδικοπραξίας η οποία ετελέσθη εις βάρος του πρώτου ενάγοντος, αλλά για άμεση προσβολή της υγείας του δευτέρου ενάγοντος, στενού συγγενούς του πρώτου ενάγοντος , η οποία υπερβαίνει το σύνηθες μέτρο το οποίο μια σοβαρή αδικοπραξία επάγεται στον κύκλο του θύματος. Επιδικάσθηκε σ΄αυτόν ως εύλογη χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης το ποσό των 10.000 ευρώ.

Σχόλια – Παρατηρήσεις

1.Ηθική Βλάβη Εμμέσως Ζημιωθέντος – Αποζημιωτέα υπό προϋποθέσεις

(βλέπε Σχετικό Σημείωμα Αθανασίου Κρητικού, Αντιπροέδρου ΑΠ, ετ. ΕΣυγκΔ 2018/389

Τρίτα πρόσωπα δεν δικαιούνται κατά νόμο χρηματική ικανοποίηση έστω και αν αυτά, λόγω στενού συγγενικού δεσμού, δοκιμάζουν ψυχική στενοχώρια, όπως οι γονείς τραυματισθέντος ανηλίκου. Διαφορετική είναι, όμως, η περίπτωση, όταν τραυματίζεται σοβαρά ανήλικο τέκνο μπροστά στα μάτια του πατέρα ή της μητέρας του και αυτοί, από το ψυχικό σοκ, που αναμφισβήτητα υφίστανται, από τα διαδραματιζόμενα μπροστά τους γεγονότα και την έντονη στενοχώρια που δοκιμάζουν από το συμβάν, που συνιστά σωματική κάκωση των ιδίων, υφίστανται άμεση ηθική βλάβη και δικαιούνται Ηθική Βλάβη, (η οποία δεν αφορά τον τραυματισμό του οικείου). Προϋπόθεση για να γίνει δεκτή στην ουσία της τέτοια αξίωση του οικείου, επιβάλλεται όπως η ηθική βλάβη, την οποία αυτός υφίσταται, να υπερβαίνει εκείνες τις συνέπειες τις οποίες οι οικείοι υφίστανται σε τέτοιες περιπτώσεις. Εν προκειμένω επιδικάσθηκε το ποσό των 2.000 ευρώ σε καθένα από τους γονείς ανήλικης, Μον.Πρ.Ρεθυμ.60/2007, ΕΣυγκΔ 2009/590.

Ο σοβαρός τραυματισμός του γονέα μπροστά στα μάτια του τέκνου του συνιστά σωματική κάκωση του ιδίουτου τέκνου, λόγω του ψυχικού σοκ, που υφίσταται από το διαδραματιζόμενο μπροστά του γεγονός, και των έντονων αισθημάτων στεναχώριας που δοκιμάζει από το συμβάν. Συνεπώς το τέκνο υφίσταται άμεση ηθική βλάβη και δικαιούται χρηματική ικανοποίηση, η οποία δεν αφορά τον τραυματισμό του οικείου του προσώπου αλλά το ίδιο. Επιδικάσθηκε σχετικό κονδύλιο ύψους 3.000 ευρώ, Μον.Πρ.Πατρ.441/2007, ΣΕΣυγκΔ 2007/358

Επιδικάσθηκε ποσό 44.000 ευρώ στην μητέρα και 29.000 ευρώ στον πατέρα του παθόντος που παρέμεινε επί διετία σε κατάσταση άγρυπνου κώματος   (εμμέσως ζημιωθέντες), καθότι   εκ του λόγου αυτού υπέστησαν οι ίδιοι μεγάλη ταλαιπωρία, θλίψη και στενοχώρια, καθώς και αβάσταχτο πόνο που έφθασε στα όρια της ψυχικής συντριβής, απορριπτομένου του σχετικού λόγου εφέσεως ως αβασίμου, Εφ.Λαρ.919/2005, ΣΕΣυγκΔ 2006/282.

Η ενάγουσα, συνεπεία αιφνίδιας θανατώσεως του συζύγου της, ηλικίας κατά το χρόνο του ατυχήματος 50 ετών, υπέστη ισχυρότατο ψυχικό ΣΟΚ. Συγκεκριμένα, διαταράχθηκε ο ψυχικός της κόσμος, άρχισε να καταλαμβάνεται από απελπισία και κατάθλιψη, αϋπνία και ανορεξία, εμφανίζει δε και τάσεις αυτοκαταστροφής, αφού αποπειράθηκε να αυτοκτονήσει δύο φορές, με αποτέλεσμα να κλονισθεί σοβαρά η υγεία της. Για το λόγο αυτό κατέστη επιβεβλημένη η παρακολούθησή της από ιατρούς ειδικότητας νευρολόγου – ψυχιάτρου, ενώ παράλληλα υποβάλλεται σε θεραπευτική αγωγή μέχρι σήμερα, χωρίς να έχει αποθεραπευθεί. Λόγω της βλάβης αυτής της υγείας της, δικαιούται χρηματική ικανοποίηση για ΗΘΙΚΗ ΒΛΑΒΗ, αφού είναι αμέσως και όχι εμμέσως ζημιωθείσα στην ψυχική της υγεία. Επιδικάσθηκαν (ΤΟΤΕ) 2.000.000 δρχ. – Αίτημα 7.000.000 δρχ., Μον.Πρ.Λαρ.366/1997, ΣΕΣυγκΔ 2000/334.

Contra Νομολογία

Αναιρετέα η Εφετειακή απόφαση κατ΄άρ. 14 του άρθρου 559 ΚΠολΔ που δέχτηκε ως ορισμένο και νόμιμο το αίτημα της αγωγής για καταβολή χρηματικής ικανοποίησης για ηθική βλάβη της πρώτης αναιρεσίβλητης (μητρός) από τον τραυματισμό της ίδιας και των ανηλίκων τέκνων της, καθότι δεν προσδιορίζεται ποιο ποσόαφορά την ίδια και ποιο τα ανήλικα τέκνα της που εκπροσωπεί. Όπως αποδείχθηκε στο δικόγραφο της αγωγής ζητείται από την αναιρεσίβλητη χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης για τον τραυματισμό τόσο της ίδιας όσο και των ανηλίκων τέκνων της, το συνολικό ποσό των 300.000 ευρώ. Συνεπώς δεν διευκρινίζεται αν το αιτούμενο ποσό αφορά και χρηματική ικανοποίηση της ίδιας για τον τραυματισμό των τέκνων της ή μόνο για τον τραυματισμό της ιδίας, με αποτέλεσμα η αγωγή ως προς το εν λόγω αίτημα να είναι αόριστη και απορριπτέαως απαράδεκτη. Εφόσον δε δεν απορρίφθηκε από το Εφετείο, αυτό υπέπεσε στην προσβαλλόμενη από τον αριθμό 14 του άρθρου 559 Κ.Πολ.Δ. πλημμέλεια, ΑΠ.1425/2010, ΕΣυγκΔ 2010/549.

Η μητέρα ανηλίκου (ενάγουσα και ήδη αναιρεσίβλητη) η οποία ήταν συνεπιβάτης οχήματος που ακολουθούσε το συγκρουσθέν όχημα, στο οποίο επέβαινε το τέκνο της, παρακολούθησε όλο το χρονικό της σύγκρουσης, με αποτέλεσμα να υποστεί νευρικό κλονισμό, και στη συνέχεια να εμφανίσει συμπτώματα κατάθλιψης. Αναιρείται Εφετειακή απόφαση κατ΄άρθρ. 559 αριθμ. 1 και 19Κ.Πολ.Δ, που δέχτηκε, ότι η ως άνω ενάγουσα και ήδη αναιρεσίβλητη εδικαιούτο χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης της, από τον τραυματισμό του ανήλικου γυιού της ως αμέσως παθούσα, ΑΠ 624/2010, ΕΣυγκΔ 2010/496.

Σημείωμα Αθανασίου Κρητικού Αντιπροέδρου ΑΠ. ετ.

    Από τη διατύπωση της ΑΚ 932 , αλλά και από το σκοπό της διατάξεως που αποβλέπει στον περιορισμό της συνολικής υπό ευρεία έννοια αποζημιώσεως με την οποία βαρύνεται τελικά ο υπόχρεος σε κοινωνικώς ανεκτά πλαίσια   γίνεται δεκτό ότι δικαιούχος   της σχετικής αξιώσεως είναι κάθε κατά κανόνα φυσικό πρόσωπο που άμεσα υπέστη ηθική   βλάβη από την αδικοπραξία. Τέτοιο πρόσωπο κατά κανόνα είναι ο φορέας του εννόμου αγαθού   που προσβλήθηκε και   εμπίπτει στο πεδίο προστασίας της ΑΚ 914∙ π.χ. το πρόσωπο που τραυματίσθηκε ή ο ιδιοκτήτης του αυτοκινήτου   που έπαθε βλάβη από τη σύγκρουση. Τρίτα πρόσωπα, έστω και αν ανήκουν στο στενό οικογενειακό περιβάλλον του αμέσου θύματος της αδικοπραξίας, εφόσον και αυτά δεν προσβάλλονται αμέσως από την αδικοπραξία π.χ. γονείς του ανηλίκου το οποίο συνεπεία του ατυχήματος τραυματίσθηκε σοβαρά   και διατηρείται στη ζωή ως   ″φυτό″   δεν είναι φορείς της αξιώσεως από την ΑΚ 932 , έστω και αν τα πρόσωπα αυτά μερικές φορές δοκιμάζουν περισσότερη στενοχώρια από το άμεσο θύμα της αδικοπραξίας ( βλ. νομολογία αναφερόμενη από Κρητικό, Αποζημίωση , έκδ. 4 ^η   2008, § 20 π.αρ. 17 σημ. 37 ).

Διαφορετική είναι η περίπτωση, όταν ο σοβαρός τραυματισμός ενός προσώπου  γίνεται μπροστά στα μάτια στενού συγγενούς…

Διαβάστε περισσότερα εδώ

Επιθεώρηση Συγκοινωνιακού Δικαίου – Τράπεζα Νομικών Πληροφοριών ο Σόλων