ΙΝΤΕRAMERICAN: Ψυχολογικό αποτύπωμα της πανδημίας

Ανασκόπηση της χρονιάς που πέρασε και χρήσιμα διδάγματα

Την ανάπτυξη του παρόντος κειμένου ανέλαβε η Ψυχολόγος-Ειδικός Προαγωγής Υγείας Ντίνα Ζώτα και τα μέλη της Επιστημονικής Ομάδας του Ινστιτούτου, Αναστασία Πανταζοπούλου, Ιατρός Δημόσιας Υγείας & ειδικός Ιατρός Εργασίας και Αφροδίτη Βελουδάκη, ΕιδικόςΕπικοινωνίας της υγείας, υπό την εποπτεία της Δρ. Αθηνάς Λινού, Καθηγήτριας Επιδημιολογίας και Προέδρου του Ινστιτούτου Prolepsis.
Μετράμε πλέον σχεδόν δύο χρόνια από τον εντοπισμό των πρώτων κρουσμάτων του νέου κορωνοϊού στην Ευρώπη και στην Ελλάδα. Η πανδημία COVID-19 διατάραξε αρκετές από τις κοινωνικές σταθερές αλλάζοντας σημαντικά την καθημερινότητα όλων μας και φέρνοντας μας αντιμέτωπους με μία νέα πραγματικότητα, η οποία αναμφίβολα είναι ακόμα ρευστή. Έφερε πολλαπλές απώλειες, με πολύ σημαντικές τις απώλειες σε ανθρώπινες ζωές αλλά και άλλες όπως οικονομικές, κοινωνικές, υλικές και ψυχικές. Τα ψυχικά τραύματα που ενδεχομένως άφησε είναι ακόμα εμφανή, ενώ γίνεται λόγος πλέον για μία δεύτερη πανδημία, μία σκιώδη πανδημία∙ αυτήν της ψυχικής υγείας, ως αποτέλεσμα της πανδημίας του κορωνοϊού. Τα αλλεπάλληλα lockdown, η κοινωνική αποστασιοποίηση, οι μειωμένες δυνατότητες για κοινωνική ζωή και αλληλεπίδραση, ο φόβος μόλυνσης, η οικονομική αστάθεια και οι ανεπίλυτες διεργασίες πένθους συνετέλεσαν σημαντικά στις ψυχικές δυσκολίες που παρατηρούνται, ιδιαίτερα στα αυξημένα επίπεδα άγχους και κατάθλιψης, που συνόδευσαν την πανδημία.
Κάνοντας μια ανασκόπηση της χρονιάς που κλείνει, αντιλαμβανόμαστε ότι και αυτή ήταν πολύ διαφορετική από ότι έχουμε συνηθίσει να ονομάζουμε κανονικότητα. Οι προηγούμενες γιορτές ήταν για τους περισσότερους από εμάς αρκετά διαφορετικές από αυτές που περνούσαμε παλαιότερα. Ο καινούριος χρόνος μας βρήκε σε περίοδο lockdown, αντιμέτωπους με το τρίτο κύμα της πανδημίας, «αλλάζοντας τον χρόνο» σε μικρούς οικογενειακούς ή φιλικούς κύκλους. Στο πλαίσιο αυτό, ήταν έκδηλα τα συναισθήματα ρευστότητας και ανασφάλειας για τους περισσότερους, που συχνά συνοδεύονταν από ένα αίσθημα κούρασης, θυμού, άγχους και απόσυρσης, με μόνη σταθερά πλέον, τη ζωή εν μέσω πανδημίας. Παράλληλα, ο εμβολιασμός κατά της COVID-19 που ξεκινούσε με το νέο έτος, ήταν μία ανακούφιση, που έδωσε ελπίδα για μια σταδιακή επιστροφή στην «κανονικότητα».
Τους πρώτους μήνες του έτους η κατάσταση παρέμεινε σε γενικές γραμμές ίδια, εντείνοντας τα συναισθήματα κούρασης, θλίψης, και ανασφάλειας. Ιδιαίτερα δύσκολη ήταν η κατάσταση για τις οικογένειες με παιδιά. Το κλείσιμο των σχολείων και η συνεπαγόμενη αλλαγή στη ρουτίνα της οικογένειας με την έλευση της τηλεκπαίδευσης για τα παιδιά και της τηλεργασίας για τους γονείς είχε ως συνέπεια κόπωση, εκνευρισμό και σημαντική αύξηση του στρες κυρίως για τους γονείς. Σε όλη αυτή την περίοδο σημαντική ήταν η επίδραση της πανδημίας και στην ψυχική υγεία των εργαζομένων, είτε λόγω των συνθηκών εργασίας, π.χ. υπερβολικός φόρτος για τους εργαζόμενους στον τομέα της υγείας, είτε λόγω εργασιακής ανασφάλειας/ανεργίας, είτε λόγω ανισορροπίας επαγγελματικής και προσωπικής ζωής. Ως εκ τούτου, πολλές κατηγορίες εργαζομένων βίωσαν και εξακολουθούν να βιώνουν στρες και άγχος και σε ορισμένες περιπτώσεις ακόμη και επαγγελματική εξουθένωση.
Περισσότερα στο interamerican blog

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

*