Back to school: Τα do’s & dont’s του σχολικού κολατσιού

Ιωάννα Αδαμίδου MS, RD, Διαιτολόγος – Διατροφολόγος & Βιολόγος Υπεύθυνη Bioiatriki+ Nutrition, Θεσσαλονίκη
Επιστημονική Συνεργάτης ΒιοΚλινικής Θεσσαλονίκης

Πέραν του σχολικού προγράμματος και των εκπαιδευτικών απαιτήσεων, βασική μέριμνα των γονιών με το άνοιγμα των σχολείων είναι το διατροφικό περιεχόμενο της σχολικής τσάντας. Συμβαίνει αρκετοί μαθητές να προσέρχονται στο σχολείο δίχως ουσιαστικό πρωινό και να επιστρέφουν το μεσημέρι στο σπίτι με γεμάτο ταπεράκι και παγουρίνο. Ενθαρρύνετε το παιδί να φάει τουλάχιστον το μισό κολατσιό του και να πίνει νερό στο σχολείο, διότι οι διδακτικές ώρες είναι πολλές για να μένει νηστικό ή δίχως ενυδάτωση. Η θρεπτική αξία του κολατσιού, παρέα φυσικά με τον επαρκή ύπνο, μεταφράζεται σε καλύτερη συγκέντρωση και απόδοση στις σχολικές απαιτήσεις.

Dont’s

• Αποφύγετε τους χυμούς. Μπορεί να λερώσουν την τσάντα ή τα ρούχα του παιδιού και, το σημαντικότερο, υστερούν συγκριτικά με τα φρέσκα φρούτα τα οποία διαθέτουν φυτικές ίνες και θρεπτικά συστατικά δίχως προστιθέμενη ζάχαρη ή συντηρητικά.
• Αποφύγετε τις πολύ ευαίσθητες τροφές που έχουν ανάγκη ψυγείου ή όσες απαιτούν πιάτο και μαχαιροπίρουνο, ώστε να μη αποθαρρύνεται ή δυσκολεύεται το παιδί στο σχολείο.
• Αποθαρρύνετε την τακτική κατανάλωση των προϊόντων κυλικείου, τα οποία ως επί το πλείστον είναι τυποποιημένα και με χαμηλή θρεπτική αξία.
• Μην προσφέρετε στο παιδί τροφές με πολλή ζάχαρη και κορεσμένα λιπαρά για κολατσιό στο σχολείο, όπως κρουασάν, λουκουμά (donut) ή πατατάκια, που έχουν υψηλή θερμιδική αλλά χαμηλή θρεπτική αξία. Μπορούν να απολαύσουν το γλυκό μετά το φαγητό ή σε κάποιο πάρτυ.

Do’s

• Ενθαρρύνετε την ενυδάτωση επιβεβαιώνοντας παράλληλα πως το παγουρίνο είναι ελαφρύ, εύχρηστο για το παιδί βάσει της ηλικίας του και ότι κλείνει καλά, δίχως κίνδυνο να χυθεί νερό εντός της σχολικής τσάντας.
• Επιδιώξτε ποικιλία στο σχολικό ταπεράκι ή πακετάκι με αγνά υλικά από το σπίτι, ακόμη κι αν πρόκειται για το γνωστό πρακτικό σαντουιτσάκι: πέραν του συνήθους συνδυασμού γαλοπούλα-τυρί, υπάρχει το αυγό, ο τόνος, ο καπνιστός σολομός, ποικιλία τυριών, φρέσκα ή ψητά λαχανικά (π.χ. μαρούλι, σπανάκι, ρόκα, ράβδοι καρότου ή αγγουριού, πολύχρωμες πιπεριές, ψητό κολοκυθάκι σε φέτες κτλ), συν πρακτικά φρούτα (π.χ. σταφύλι, μήλο, μπανάνα, αχλάδι, μανταρίνι, μούρα). Μη διστάσετε να προσθέσετε μια τελευταία πινελιά γεύσης σε συνεννόηση με το παιδί, όπως λίγο φρέσκο ή ξερό βασιλικό, μπαλσάμικο ξύδι ή μουστάρδα Dijon.
• Αντί για αγορά από το κυλικείο ή για ένα ακόμη σάντουιτς με ψωμί, μπορείτε εναλλακτικά να ετοιμάσετε ένα υγιεινό και χορταστικό wrap με κοτόπουλο, λαχανικά και αβοκάντο, ή με κίτρινο τυρί, ντομάτα και πάστα ελιάς, χρησιμοποιώντας αραβική πίτα ή τορτίγια απλή, ολικής αλέσεως ή καλαμποκιού.
• Τοποθετήστε το παγουρίνο και το σχολικό ταπεράκι ή πακετάκι ιδανικά σε διαφορετική θήκη της τσάντας, ξεχωριστά από τα βιβλία. Εάν η σχολική τσάντα δεν έχει τέτοιον διαχωρισμό, φροντίστε τα τρόφιμα και το νερό να βρίσκονται σε μια καλή νάιλον σακούλα εντός της σχολικής τσάντας.
• Είναι καλή ιδέα και ίσως μάλιστα σας ζητηθεί να προσθέσετε αντισηπτικό ή αντισηπτικά μαντηλάκια, χαρτοπετσέτες ή ένα πακέτο χαρτομάντιλα, χρήσιμα για το γεύμα ή σε οποιαδήποτε φάση της σχολικής ημέρας.

Το κολατσιό του συμμαθητή: Ενθαρρύνετε τα παιδιά να μοιραστούν μαζί σας ό,τι τους έκανε εντύπωση από το σχολικό γεύμα ή σνακ των συμμαθητών και φίλων τους, παίρνοντας έτσι επιπρόσθετες ιδέες για μεγαλύτερη ποικιλία στα γεύματα τους. Η ποικιλία τροφών συνεπάγεται ποικιλία θρεπτικών συστατικών, υφών και γεύσεων. Θα διαπιστώσετε μετά εκπλήξεως πως είναι πράγματι πρόθυμα να φάνε θρεπτικές τροφές που μέχρι πρότινος δεν γνώριζαν ή δεν ήθελαν στο σπίτι!

Η διατροφική εκπαίδευση ξεκινάει από το σπίτι: Επιτρέψτε στα παιδιά να βοηθήσουν στην προετοιμασία και τοποθέτηση του κολατσιού στη σχολική τσάντα. Ακόμη και οι μικρότεροι σε ηλικία μαθητές πρέπει να γνωρίζουν τι περιέχει η κάθε θήκη της τσάντας τους ώστε να βρίσκουν εύκολα και γρήγορα αυτά που χρειάζονται στο σχολείο. Τα μεγαλύτερα παιδιά μπορούν από μόνα τους να ετοιμάσουν το κολατσιό αν θέλετε υπό την επίβλεψη σας, ενώ τα μικρότερα παιδιά μπορούν να συμμετέχουν ενεργά και εν τέλει να τοποθετήσουν τα γεύματα στο τάπερ.

Tip: Βράστε το αυγό, φτιάξτε την αυγοφέτα ή τα pancakes, πλύνετε και κόψτε τα λαχανικά και τα φρούτα από το προηγούμενο βράδυ, τοποθετώντας τα σε τάπερ ή χρησιμοποιώντας μεμβράνη, ώστε να είναι έτοιμα το πρωί που θα είστε βιαστικοί.

Διατηρήστε το ψυγείο και το ντουλάπι σας εφοδιασμένο έτσι ώστε να έχετε πάντα μια ποικιλία υγιεινών επιλογών για το σχολείο: βραστά αυγά, φέτες γαλοπούλας και καπνιστού σολομού, κίτρινα τυριά – μπουκίτσες που αρέσουν στα παιδιά, ψωμί ή μικρές τορτίγιες, κριτσίνια πολύσπορα και ολικής, λαχανικά όπως ντοματίνια, φύλλα ρόκας και μαρουλιού που μπορούν να διανθίσουν τα σάντουιτς και τα wraps, αγαπημένα φρέσκα φρούτα των παιδιών, ξηρούς καρπούς και αποξηραμένα φρούτα. Εάν το παιδί αναγκαστεί ή θελήσει κάποια μέρα να αγοράσει κάτι από το κυλικείο, μπορεί να επιλέξει σάντουιτς ή τοστ δίχως μαγιονέζα αλλά με κάποιο λαχανικό π.χ. μαρούλι και ντομάτα, ή να συνοδεύσει το κουλούρι που θα αγοράσει με το φρούτο της επιλογής του από το σπίτι.