Έντονοι τριγμοί στα συνταξιοδοτικά προγράμματα λόγω της οικονομικής κρίσης

Ιδιαίτερα ανήσυχα παρουσιάζονται τα στελέχη της αγοράς για το μέλλον της ιδιωτικής ασφάλισης. Οι πιέσεις που ασκούνται λόγω της διεθνούς κρίσης συνολικά στο χρηματοπιστωτικό σύστημα της χώρας, άρα και στην ασφαλιστική βιομηχανία, προβληματίζουν ιδιαίτερα τους ασφαλιστές.

Στην πλειοψηφία τους θεωρούν ότι η κυβέρνηση θα πρέπει να αναλάβει συγκεκριμένες δράσεις προς υποστήριξη του κλάδου Ζωής, που όπως φαίνεται σήμερα καταγράφει τις περισσότερες απώλειες παραγωγής. Οι πωλήσεις των unit linked προγραμμάτων έχουν κυριολεκτικά μηδενιστεί, τα συνταξιοδοτικά… σέρνονται, οι ακυρώσεις συμβολαίων έχουν χτυπήσει κόκκινο, οι αποδόσεις των επενδύσεων χάθηκαν και ο μόνος τομέας από το οποίο οι ασφαλιστικές εταιρείες προσβλέπουν είναι η Υγεία, πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια.

Σε ένα τόσο δυσμενές περιβάλλον απαιτείται η άμεση συνδρομή της κυβέρνησης, τονίζουν κορυφαίοι παράγοντες του κλάδου, επιμένοντας ότι τα συναρμόδια υπουργεία θα πρέπει να δώσουν την ευκαιρία στις ασφαλιστικές εταιρείες να διαδραματίσουν το ρόλο που τους αρμόζει στις συντάξεις και ειδικότερα στα επαγγελματικά ταμεία.

Βέβαια παραδέχονται ότι ο κλάδος δεν είναι… αγγελικά πλασμένος και γι΄ αυτό αναγνωρίζουν τη σημασία του έργου που ήδη επιτελεί η Επιτροπή Εποπτείας της Ιδιωτικής Ασφάλισης. Δηλώνουν ωστόσο ότι η κυβέρνηση θα πρέπει να προετοιμάζεται ώστε σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, και αφού εγκαταλείψει μαζί με το σύνολο των πολιτικών δυνάμεων της χώρας την ξύλινη γλώσσα, να παρέμβει θεσμικά ανοίγοντας την αγορά των συντάξεων στις ασφαλιστικές εταιρείες.

Να λοιπόν τι δήλωσαν στο Insurance World ορισμένα από τα κορυφαία στελέχη της ασφαλιστικής αγοράς:

 

 

Σήμερα, στην ασφαλιστική αγορά παρατηρείται μια στροφή από τα unit linked επενδυτικά στα παραδοσιακού τύπου προϊόντα, ενώ πρώτα σε ζήτηση είναι τα νοσοκομειακά προγράμματα και τα προγράμματα Υγείας. Η εικόνα της αγοράς σαφώς και έχει επηρεαστεί από το επενδυτικό κλίμα. Πιστεύω ότι σε μακροπρόθεσμη βάση δύο παράμετροι θα λειτουργήσουν καθοριστικά για τη διαμόρφωση της τελικής εικόνας της αγοράς. Πρώτα, η αξιοπιστία της, που σε μεγάλο βαθμό θα εξαρτηθεί και από το πώς θα δράσει η Εποπτική Αρχή και εφόσον αποκατασταθεί η αξιοπιστία, ως δεύτερη παράμετρος θα λειτουργήσουν τα συνταξιοδοτικά προγράμματα, που πρόκειται να αποτελέσουν το μοχλό ανάπτυξης του κλάδου Ζωής και όσων εταιρειών απομείνουν να δραστηριοποιηθούν στον τομέα αυτό.

 

 

Όλη η οικονομία συνεχίζει να βιώνει την κρίση, με αποτέλεσμα να υπάρχουν αρνητικές επιπτώσεις και στη λειτουργία της ασφαλιστικής αγοράς, καθώς και στις εργασίες της. Εκτιμώ ότι το έργο που επιτελεί αυτό το διάστημα αυτό ο Επόπτης θα επιδράσει άμεσα και καθοριστικά στην επόμενη ημέρα της ιδιωτικής ασφάλισης. Κατά συνέπεια, επιδράσεις, θεωρώ θετικές, θα υπάρξουν και για τον κλάδο Ζωής, όπου θα επικρατήσουν όσοι έχουν ισχυρά δίκτυα. Αυτοί μοιάζουν να κερδίζουν το market share. 

Τέλος, θέλω να επισημάνω το ρόλο της κυβέρνησης για την ανάπτυξη της ασφαλιστικής βιομηχανίας στον Κλάδο Ζωής. Είμαι πεπεισμένος ότι σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα η κυβέρνηση θα βοηθήσει τις ασφαλιστικές εταιρείες να συμμετάσχουν -πάντα υπό προϋποθέσεις- στο δεύτερο πυλώνα ασφάλισης, ώστε να αποκτήσουν έναν πιο ενεργό και ουσιαστικό ρόλο στην εξασφάλιση των μελλοντικών συντάξεων. Πρόκειται για μια… μάχη την οποία δίνουμε, και είμαι σίγουρος ότι τελικά θα κερδίσουμε.

 

 

Είναι γεγονός ότι η διεθνής οικονομική κρίση έχει επιδράσει αρνητικά στο κλάδο μας, όπως γεγονός είναι ότι σύσσωμη η ασφαλιστική αγορά παλεύει με όλα της τα μέσα, σήμερα αμυνόμενη έναντι της κρίσης, και, ελπίζω σύντομα, επιτιθέμενη. 

Ο κλάδος Ζωής δέχεται τις περισσότερες πιέσεις λόγω της αύξησης που καταγράφεται στις ακυρώσεις συμβολαίων, αλλά και της αυτοσυγκράτησης των νοικοκυριών στις δαπάνες τους, κυρίως τις πάγιες. Θεωρώ ότι η εικόνα αυτή γρήγορα θα αλλάξει, με τον καταναλωτής να έρχεται πιο κοντά στην ιδιωτική ασφάλιση και με την δική μας συντονισμένη και καλά οργανωμένη προσπάθεια να διαπιστώνει τα οφέλη των ασφαλιστηρίων συμβολαίων. 

Βέβαια, αναμένουμε πολλά από τον Επόπτη για την εξυγίανση του κλάδου συνολικά και από την κυβέρνηση για τη θέσπιση νέων φορολογικών κινήτρων. Όσο για τους Μεσίτες Ασφαλίσεων, η κρίση αποτελεί μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία αναθεώρησης της στρατηγικής τους, μια ευκαιρία να εισέλθουν δυναμικότερα στις ασφαλίσεις Ζωής.

 

 

Ήδη μέσα από την κρίση ο κλάδος Ζωής αποδεικνύεται σταθερή επιλογή του κοινού απέναντι στην ανασφάλεια. Παρά τις πρόσκαιρες αντιδράσεις για εξαγορές συμβολαίων, το κοινό επιστρέφει θεωρώντας ότι έναντι των ανασφαλειών του το μέλλον γίνεται ασφαλέστερο με ένα κατάλληλο συμβόλαιο. 

Είναι καιρός, η πολιτεία, όπως νοείται με το σύνολο των πολιτικών της δυνάμεων, να αποφασίσει τον τρόπο με τον οποίο οι ασφαλιστικές εταιρείες θα συνδράμουν ουσιαστικά για τη διασφάλιση των μελλοντικών συντάξεων συμμετέχοντας ενεργά στο δεύτερο πυλώνα ασφάλισης, πάντα με την κατάλληλη Εποπτεία, μια εποπτεία που όπως αποδεικνύεται μπορεί να ασκηθεί και στην Ελλάδα. Το ίδιο ισχύει για τα κίνητρα που θα πρέπει να δοθούν από το κράτος προς στήριξη του τρίτου πυλώνα ασφάλισης.

 

 

Εν μέσω κρίσης, η μόνη προοπτική του κλάδου εντοπίζεται στην απελευθέρωση των συντάξεων. Αναφέρομαι στις δομικές αλλαγές που πρέπει να επιχειρήσει η κυβέρνηση στο συνταξιοδοτικό, ώστε να επιτρέψει στην ασφαλιστική αγορά να αναπτυχθεί προς αυτή την κατεύθυνση. 

Η αγορά μας, λόγω της κρίσης, πάει από το κακό στο χειρότερο. Όλοι το διαπιστώνουν, όλοι το αναγνωρίζουν, αλλά κανείς δεν αναλαμβάνει μια πρωτοβουλία. Θα τονίσω για μια ακόμη φορά ότι οι ασφαλιστικές εταιρείες δικαιούνται να «τρέξουν» τα επαγγελματικά συνταξιοδοτικά προγράμματα, όπως γίνεται σε όλη την Ευρώπη. Μόνο στην Ελλάδα οι κυβερνήσεις επιμένουν σε μια αδιέξοδη πολιτική. Οι ασφαλιστικές εταιρείες πρέπει να καταστούν ισότιμες με τα επαγγελματικά ταμεία και οι πολιτικοί οφείλουν να πράξουν ανάλογα και να εγκαταλείψουν την ξύλινη γλώσσα.

 

 

Είναι κοινό… μυστικό στους κόλπους μας ότι νέες εργασίες στον κλάδο Ζωής δεν υπάρχουν. Νέες εργασίες έρχονται μόνο από μεταφορές συμβολαίων μεταξύ των εταιρειών και υπό αυτή την έννοια αν κάτι συμβαίνει τούτη την περίοδο στην αγορά είναι η αναδιανομή και όχι η διόγκωση της «πίτας», δεδομένου ότι τα unit linked προγράμματα παραμένουν ανύπαρκτα και τα κλασικά συνταξιοδοτικά εξαιρετικά περιορισμένα λόγω της αυτοσυγκράτησης που επιδεικνύουν τα νοικοκυριά. 

Αν υπάρχει διέξοδος για τον κλάδο αυτή είναι μια: Τα προγράμματα Υγείας που συνεχίζουν να έχουν ζήτηση. Τώρα, για τη μόνιμη διέξοδο της αγοράς μας από την κρίση, φρονώ ότι θα τη βρει εφόσον μόνο υπάρξει διέξοδος συνολικά της εθνικής οικονομίας από το αρνητικό κλίμα, ή αν η κυβέρνηση θεσπίσει νέα φορολογικά κίνητρα.

 

 

Η ύφεση λίγο έχει επηρεάσει τις Ασφαλίσεις Ζωής. Βέβαια, κανείς δεν παραβλέπει τις ακυρώσεις συμβολαίων που είναι αυξημένες κατά δύο με τρεις ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με ότι συνήθως συμβαίνει. Επίσης, ζήτημα τίθεται με τους ρυθμούς ανάπτυξης που ανάλογα την εταιρεία είναι αρνητικοί από 10 έως και 20 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με πέρυσι την αντίστοιχη περίοδο. 

Εκτιμώ ότι ο κλάδος έχει πιάσει… πάτο και ότι πλέον αρχίζει σταδιακά μια βραδεία ανάπτυξη, ενώ θέλω να επισημάνω ότι ως κύριο και σοβαρότερο πρόβλημα του κλάδου παραμένει η αξιοπιστία του θεσμού της ιδιωτικής ασφάλισης. Για την τόνωσή της εκτιμούμε ότι ο ρόλος του Επόπτη θα είναι καταλυτικός.

 

 

Η ελληνική ασφαλιστική αγορά ασφαλειών ζωής επηρεάσθηκε όπως είναι φυσικό από την παγκόσμια οικονομική κρίση. Κυρίως όμως επηρεάσθηκαν τα ασφαλιστικά προϊόντα τύπου unit linked σε αντίθεση με τα κλασικά ασφαλιστικά προϊόντα εγγυημένου επιτοκίου και τα νοσοκομειακά τα οποία γνώρισαν νέα άνοδο και το 2008. 

Μελετώντας σε βάθος τη «συμπεριφορά» του καταναλωτή αυτή την δύσκολη για όλους περίοδο, της πρωτοφανούς οικονομικής κρίσης, διαπιστώνουμε ότι είναι έτοιμος στο μέτρο των οικονομικών του δυνατοτήτων να εμπιστευθεί εταιρείες, προϊόντα και υπηρεσίες που του παρέχουν εγγυημένα ουσιαστική κάλυψη των αναγκών του. Η πολιτεία, όπως έπραξε και σε άλλους επιχειρηματικούς κλάδους εν μέσω της κρίσης, θα πρέπει να ενισχύσει αυτή την υγιή καταναλωτική συμπεριφορά βελτιώνοντας σημαντικά τα φορολογικά κίνητρα στις ασφαλίσεις ζωής. Ένα μέτρο που θα αποβεί προς όφελος της ασφαλιστικής αγοράς, του καταναλωτή και της πολιτείας.

 

 

Ο κάδος Ζωής έχει σημειώσει μικρή ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια εξαιτίας της περιορισμένης ένδειξης εμπιστοσύνης που επέδειξαν οι καταναλωτές, λόγω των γνωστών προβλημάτων του κλάδου Ασφάλισης Αυτοκινήτων. Αν και στιγμιαία το banc assurance έδωσε μια ανάσα, η οικονομική κρίση και κατά συνέπεια οι αυξημένες εξαγορές των πελατών, επανέφεραν τη στασιμότητα στην αγορά. 

Είναι φανερό ότι εάν δεν ανοίξει ο δεύτερος πυλώνας της κοινωνικής ασφάλισης στις ιδιωτικές ασφαλιστικές επιχειρήσεις, όπως γίνεται σε όλες τις χώρες του ανεπτυγμένου κόσμου, άνθιση του κλάδου δεν πρόκειται να υπάρξει, ενώ μοιραία στις Ασφαλίσεις Ζωής θα συρρικνωθούν οι επενδύσεις των μαθηματικών αποθεμάτων προς την ελληνική χρηματαγορά (βλέπε ομόλογα), με προφανείς συνέπειες στο πρόβλημα του δημοσίου χρέους.