Οι κίνδυνοι και οι προοπτικές της ασφαλιστικής αγοράς το 2014

Σχολιάζοντας τα τεκταινόμενα της ασφαλιστικής αγοράς θα επικεντρωθούμε  στις σημαντικές– αλλά κατά πολλούς συγκυριακές – ευκαιρίες που παρουσιάστηκαν και εξακολουθούν να υπάρχουν στον κλάδο Αυτοκινήτου, ο οποίος έχει ενθαρρύνει πολλούς ασφαλιστές, αλλά και νέους παίχτες που διεισδύουν στην ελληνική ασφαλιστική αγορά, να επικεντρώσουν την επιχειρηματική τους δραστηριότητα στους κλάδους των Γενικών ασφαλίσεων στην Ελλάδα.  

Το 2013 παρατηρήθηκε σημαντική διείσδυση στην Ελληνική αγορά νέων ασφαλιστικών εταιρειών από την Ευρωπαϊκή Ένωση ή Τρίτες Χώρες που δραστηριοποιούνται μέσω του καθεστώτος της Ελεύθερης Παροχής Υπηρεσιών (ΕΠΥ), η οποία αναμένεται να ενταθεί το 2014 με εμφάνιση νέων εταιρειών.  Οι εταιρείες αυτές, μαζί με τους τοπικούς εκπροσώπους τους, οι οποίοι είναι συνήθως ασφαλιστικοί πράκτορες, στην ουσία εκμεταλλεύονται τις μειωμένες εποπτικές απαιτήσεις, αλλά και τα αργά αντανακλαστικά των μεγάλων επιχειρήσεων του κλάδου.   

Για τις προοπτικές του κλάδου του Αυτοκινήτου σε μέσο-μακροπρόθεσμο ορίζοντα, θα μπορούσαμε να επισημάνουμε ότι σημαντικοί παράγοντες ως προς την περαιτέρω μείωση της συχνότητας των ατυχημάτων είναι οι πολιτικές που οδηγούν στην ασφάλεια των δρόμων και η διείσδυση των έξυπνων συστημάτων των αυτοκινήτων.  Αντίθετα, η ένταση στη μείωση των τιμολογίων  που αναμένεται να συνεχιστεί και περαιτέρω κατά το 2014, θα ισορροπήσει το Δείκτη Ζημιών τα επόμενα έτη σε υψηλότερα από τα ιστορικά τωρινά χαμηλά επίπεδα του 60% στον Ευρωπαϊκό μέσο όρο του 70%-80% όπου θα καταστήσει αυτόματα το χώρο ζημιογόνο ή ελάχιστα ελκυστικό για ευκαιριακούς παίχτες.  

Ωστόσο, όπως και σε κάθε επιχειρηματική κίνηση, χρειάζεται στρατηγικός προσανατολισμός με αξιολόγηση των θετικών και αρνητικών στοιχείων σε μέσο-μακροπρόθεσμο χρονοδιάγραμμα πριν τη λήψη της απόφασης διότι οι συνέπειες μπορεί να μην αξιολογηθούν σωστά .  Η όποια απόφαση επέκτασης στον κλάδο, αναμένεται να απαιτήσει στα επόμενα έτη, και πριν την εφαρμογή του δευτέρου πλαισίου Φερεγγυότητας το 2016, σημαντικά πρόσθετα κεφάλαια, ενώ κρύβει κινδύνους που δεν είναι ορατοί ή εύκολα διαχειρίσιμοι από νέους παίχτες, όπως οι αυξανόμενες εποπτικές απαιτήσεις σε εσωτερικά συστήματα και δικλίδες ασφαλείας και σημαντικές επενδύσεις σε πληροφοριακά συστήματα.  Η Τράπεζα της Ελλάδος έχει ήδη ξεκινήσει τους προληπτικούς ελέγχους σε αυτές τις περιοχές κάνοντας σαφές σε όλους ότι η παραγωγή ασφαλίστρων συνεπάγεται πλέον  αυξημένες υποχρεώσεις.    

Στους κλάδους Ζωής το 2013 συνεχίστηκε με αμείωτο ρυθμό η τάση των εξαγορών, λόγω κυρίως των προβλημάτων ρευστότητας των πολιτών, ενώ αντίθετα στους κλάδους Ασθένειας και Υγείας παρατηρείται σημαντική αύξηση με 12% και 20% αντίστοιχα λόγω της συνεχιζόμενης υποβάθμισής της ποιότητας και παροχών της δημόσιας νοσοκομειακής και ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης.  Η τάση αυτή αναμένεται να συνεχιστεί και το 2014 με ωστόσο σταθεροποίηση της μείωσης στους κλάδους Ζωής ανάλογα με την εξέλιξη του ΑΕΠ. 

Οι Εξαγορές στους κλάδους Ζωής, αν και μειώνουν το μέγεθος της εταιρείας στερώντας μελλοντικά έσοδα, μπορούν να συμβάλουν θετικά στα αποτελέσματα των εταιρειών σε βραχυχρόνιο διάστημα λόγω της χρέωσης των εξόδων εξαγοράς, αλλά και σε μακροπρόθεσμο επίπεδο στις περιπτώσεις συμβολαίων με υψηλές εγγυημένες αποδόσεις που αποτελεί και πολύτιμη και αναπάντεχη ανάσα στις απαιτούμενες κεφαλαιακές ανάγκες των εταιρειών.    

Για την ανάλυση της τάσης εξέλιξης της παραγωγής ασφαλίστρων στην Ελλάδα, ενδιαφέρον παρουσιάζει η ανάγνωση του σχετικού σχεδιαγράμματος που απεικονίζει την εξέλιξη του Ελληνικού Α.Ε.Π. και της παραγωγής ασφαλίστρων από το 2000 έως το 2013.  Παρατηρούμε ότι υπάρχει υψηλή συσχέτιση της τάσης (εξέλιξης) μεταξύ των δύο αυτών μεγεθών διαχρονικά.  Κατά συνέπεια, αναμένεται ότι μία σταθεροποίηση του Α.Ε.Π. το 2014 στα επίπεδα του 2013, όπως διατείνεται από τους περισσότερους φορείς, θα προκαλέσει μία σταθεροποίηση επίσης στην παραγωγή ασφαλίστρων το 2014 στα επίπεδα του 2013, σε αντίθεση με όσους θεωρούν ότι η τάση μείωσης θα συνεχιστεί.

 

Συμπερασματικά, η κατάρρευση ή / και συρρίκνωση, τόσο του δημόσιου κοινωνικού συστήματος ασφάλισης και συντάξεων, αλλά και του Τραπεζικού κλάδου στην Ελλάδα ανοίγουν ένα τεράστιο και ανεκμετάλλευτο παράθυρο ευκαιριών για τις ασφαλιστικές εταιρείες στα επόμενα έτη, που ακόμη και στην περίοδο της κρίσης απέδειξαν τις αντοχές τους με τοποθέτηση νέων ιδιωτικών και όχι κρατικών κεφαλαίων, σε ύψος που δεν έχει προηγούμενο για τον κλάδο, με απρόσκοπτη λειτουργία και αυξημένη φερεγγυότητα.  Χρειάζεται συντονισμός των προσπαθειών από όλους τους φορείς, με επένδυση στην ενδυνάμωση της ασφαλιστικής συνείδησης των πολιτών, έτσι ώστε η ιδιωτική ασφάλιση στην Ελλάδα να πάρει τη θέση που της αξίζει.    
Το κείμενο δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Insurance World (Δεκέμβριος 2013 – Ιανουάριος 2014), στο πλαίσιο του αφιερώματος «Διέξοδο σε Σύνταξη και Υγεία διαβλέπουν οι ασφαλιστικές»

Κάσσος Φίλιππος, Ορκωτός Ελεγκτής, Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής, Ελεγκτικό Τμήμα Ασφαλιστικών Επιχειρήσεων, KPMG.