[starbox]
Η ασφαλιστική αγορά μπορεί να μειώσει τα ασφάλιστρα και να κερδίσει σε κερδοφορία εάν καταφέρει να αντιμετωπίσει την ασφαλιστική απάτη. Αυτό αναφέρει ο κ. L. Burke Files ,ο οποίος μας μεταφέρει την παγκόσμια εμπειρία στο θέμα της «ασφαλιστικής απάτης». Εξηγεί για τα «στημένα ατυχήματα», καταγράφει την «γεωγραφία» της απάτης και των κυκλωμάτων που πλήττουν βάσει κριτηρίων. Ακόμα τεκμηριώνει γιατί πρέπει η ασφαλιστική κοινότητα να αξιοποιήσει όλα τα σύγχρονα εργαλεία για να περιορίσει την έξαρση της απάτης η οποία συνδέεται με την παγκόσμια οικονομική κρίση.
- Σε τι ποσοστό της ασφαλιστικής παραγωγής ανέρχεται η ασφαλιστική απάτη και επίσης που εκτιμάται το ποσοστό της στο σύνολο του χρηματοοικονομικού τομέα.
(Στοιχεία Ελλάδας , Ευρώπης, Αμερικής)
– Είναι μια εξαιρετική ερώτηση που απαντάται με 30+ σελίδες αναλύσεων και στατιστικών στοιχείων. Υπάρχουν πολλές επιμέρους διαφοροποιήσεις που χρειάζονται να γίνουν για αυτή την ερώτηση. Μόνο για την ασφαλιστική αγορά, μιλάμε για περιπτώσεις Ζωής, Υγείας, Αυτοκινήτου. Αντίστοιχα στο χρηματοοικονομικό συναντάμε περιπτώσεις τραπεζικής, επενδυτικής απάτης, κ.α. αντίστοιχα.Ας επικεντρωθούμε όμως στις περιπτώσεις του κλάδου του Αυτοκινήτου. Η ΕΕ είναι ο μεγαλύτερος “παραγωγός” ασφάλίσεων αυτοκινήτων στον κόσμο. Ανάλογα της χώρας και της περιόδου, περίπου το 75% των συνολικών ασφαλίστρων αποδίδεται σε αποζημιώσεις. Σε κάποιες χώρες αυτό το ποσοστό πέφτει στο 60% ενώ σε άλλες κορυφώνεται στα επίπεδα του 125% των συνολικών ασφαλίστρων. Ένας πρόχειρος υπολογισμός για αποζημιώσεις που σχετίζονται με περιπτώσεις απάτης είναι της τάξης του 4% με 11% . Οπότε από αυτό και μόνο μπορεί κάποιος να συμπεράνει ότι μια και μόνο μικρή μείωση αυτού του ποσοστού μπορεί να έχει μια ισχυρή και θετική επίπτωση στα αποτελέσματα και κερδοφορία των ασφαλιστικών εταιρειών, ή αν δεν επιλεχθεί αυτό μια ευκαιρία για μείωση της τιμολογιακής πολιτικής των συμβολαίων με όφελος για τον πελάτη.
Συνεχίζοντας αξίζει να αναφερθεί πώς για τη συνδυαστική διαχείριση και αποζημιωση ατυχημάτων (combined ration) στην Ευρώπη το ποσοστό επί των πραγματικών ασφαλίστρων αγγίζει το 105% στην Γερμανία, το 98% στην Ιταλία, το 91% στη Γαλλία, το 90% και 45% στο Ηνωμένο Βασίλειο και Ισπανία αντίστοιχα. Το αντίστοιχο ποσό για την Αμερική είναι $1.12 ή 112%. Το υψηλό ποσοστό ασφαλίστρων (και αντίστοιχα του ποσοστού έναντι περιπτώσεων ατυχημάτων) μας αποκαλύπτει και χαρακτηρίζει το δύσκολο περιβάλλον της διαχείρισης των αποζημιώσεων. Βεβαίως μερικές φορές αυτό επιβαρύνεται και από τα επενδυτικά προγράμματα ή τοποθετήσεις που ακολουθούν οι ασφαλιστικές εταιρείες. Συγκεκριμένα η Γερμανία, η Ιταλία, η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο είναι αγορές που έχουν πληχθεί από οργανωμένες συμμορίες που προέρχονται από τη Ρωσία, την Αλβανία και την Πολωνία και οι οποίες “στηνουν” ατυχήματα προκειμένου να επωφεληθούν των αποζημιώσεων. Ειδικότερα στο Ηνωμένο Βασίλειο, παρατηρήθηκε μια κλιμάκωση της τάξης του 18% μεταξύ του 2013 και 2014 για τις αποζημιώσεις που σχετίζονταν με απάτη, δημιουργώντας μια αγορά 3 δις λιρών ετησίως (συμψηφιστικά οι πραγματικές υποθέσεις μαζί με τις εν δυνάμει περιπτώσεις απάτης). Υπολογίζεται πώς τέτοιες περιπτώσεις απάτης προσθέτουν κατά μέσο όρο, 100 λίρες ετησίως σε κάθε συμβόλαιο που εκδίδεται.
Σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, το 10% όλων των αποζημιώσεων που δίδονται υπολογίζονται να είναι προϊόν απάτης ενώ το ποστοστό αυτό ανεβαίνει σε 21% με 36% του συνόλου των αποζημιώσεων για πιθανές περιπτωσεις απάτης.
Όπως κάποιος μπορεί να καταλάβει οι ασφαλιστικές εταιρείες, και τα τμήματα ελέγχου και αποζημιώσεων αντιμετωπίζουν μια σειρά προκλήσεων. Αν προσθέσουμε στο υπάρχον περιβάλλον και τις επερχόμενες νέες οδηγίες – FATCA, Solveny II, κ.α. – είναι σίγουρο ότι οι ασφαλιστικές εταιρείες θα έχουν αρκετά δύσκολα και απαιτητικά χρόνια μπροστά τους.
- Αντιμετωπίζεται με επάρκεια σήμερα από τις εταιρείες ή όχι.
Για τις ασφαλιστικές εταιρείες, η κερδοφορία έχει σημασία οπότε μια μείωση των φαινομένων απάτης αυξάνει τα κέρδη τους, επομένως υπάρχει οικονομικό κίνητρο για την πάταξη αυτής. Ωστόσο, κατά γενική ομολογία οι ασφαλιστικές εταιρείες καθυστερούν στην υιοθέτηση νέων τεχνολογιών (big data) η αξία των οποίων έχει αποδειχθεί. Ακόμα και κάτι απλό όπως η χρήση τηλεματικών τεχνολογιών που εγκαθιστούνται στο όχημα ή μπορούν να χρησιμοποιηθούν σαν εφαρμογή στο κινητό μπορεί να μειώσει σημαντικά τα ποσά της απάτης. Το οργανωμένο έγκλημα, εξυγχρονίζεται με ταχύτερους ρυθμούς από τις ασφαλιστικές εταιρείες. Αξιώνουν μικρές σε αξία απαιτήσεις, και έχουν γίνει μάστιγα για πολλές υπηρεσίες κρατικών παροχών. Η ζημιά που προκαλούν δεν είναι καταστροφική αλλά είναι όμως είναι μικρές και σχετικά ανθεκτικές στην αντιμετώπιση τους. Είναι κατ’ αντιστοιχία μια περίπτωση ακραίων καιρικών φαινομένων και τερμιτών, τα καιρικά φαινόμενα θα ακουστούν στις ειδήσεις αλλά οι τερμίτες θα προξενήσουν πολύ μεγαλύτερη ζημιά.
3. Υπάρχουν συστήματα αντιμετώπισης και ποιά είναι αυτά;
Τα δύο που έχουν αποδειχθεί αποδοτικά και αποφέρουν αυξημένο έλεγχο είναι η συνδυαστική χρήση του underwriting και των συστημάτων ανάλυσης “big data” για τον εντοπισμό ακραίων – μή φυσιολογικών – περιπτώσεων απαιτήσεων σε σχέση με τον τύπο, τη δραστηριότητα, την περιοχή και τα εμπλεκόμενα άτομα. Ειδικότερα, μια γυναίκα στη Γαλλία είχε λάβει αποζημιώσεις 11 φορές μέσα σε ένα χρόνο και είχε πληρωθεί για τις 10 από τις 11 αυτές φορές. Είτε με καλύτερη αξιολόγηση ή με χρήση μοντέλων ανάλυσης (big data) θα μπορούσαμε να είχαμε δημιουργία “alert” με προτροπή μεγαλύτερης διερεύνησης της υπόθεσης πριν από την όποια απόδοση των αποζημιώσεων στον ιδιώτη. Αντίστοιχα, παράδοξα, μια Πολιτεία των ΗΠΑ, παραχωρούσε επιδόματα ανεργίας σε υπαλλήλους εταιρείας που ενώ ήταν υπαρκτή, δεν άσκησε ποτέ δραστηριότητα και οι 72 δικαιούχοι είχαν όλοι την ίδια διεύθυνση η οποία στην πραγματικότητα ήταν εστιατόριο fast food.
-
Μπορεί με την νέα τεχνολογία a-fraud να φέρει το ποσοστό της απάτης στο μηδέν ή είναι αδύνατο να εξαλειφθεί πλήρως.
Οχι. Η επιδίωξη μηδενικών επιπέδων απάτης είναι μια “χίμαιρα”, μια ακριβή επιδίωξη για κάτι το οποίο είναι αδύνατο να επιτευχθεί. Είναι κάτι απαιτεί προσοχή, αυτό είναι σίγουρο και είναι ουσιώδες να υπάρχει καλύτερη επιμέλεια και αξιολόγηση κατά το underwriting και την απόδοση αποζημιώσεων. Έχει αποδειχθεί σημαντικό να υπάρχει μια διευρυμένη ιδιωτική-δημόσια συνεργασία μεταξύ ασφαλιστικών εταιρειών και δημοσίων σωμάτων επιβολής του νόμου (αστυνομία) με την δίωξη ατόμων με σεσημασμένη δραστηριότητα σε θέματα απάτης.
5. Σε ποιούς κλάδους ασφαλειών εντοπίζεται το υψηλότερο ποσοστό απάτης και γιατί.
Το έγκλημα αντιλαμβάνεται και ακολουθεί τις ευκαιρίες που του δημιουργούνται. Για την εταιρεία “Α” μπορεί να είναι περιπτώσεις αστικής ευθύνης, για την εταιρεία “Β” μπορεί να είναι αυτοκινητιστικά ατυχήματα, μιας και οι “απατεώνες” φροντίζουν να τεστάρουν τις εταιρείες προκειμένου να εξετάσουν για ποιες περιπτώσεις / κλάδους οι διαδικασίες τους είναι αδύναμες. Έχει παρατηρηθεί μια ιδιαίτερα ισχυρή συσχέτιση μεταξύ εσωτερικών αλλαγών στις διαδικασίες και τη διοίκηση μιας εταιρείας με τις εκδηλώσεις απάτης, μιας και οι “απατεώνες” αναγνωρίζουν τη δυσκολία των υπαλλήλων των εταιρειών να ανταπεξέλθουν στις νέες διαδικασίες, συστήματα και κανονισμούς λόγω έλλειψης εξοικείωσης με αυτούς.
6. Σε ποιές οικονομίες -χώρες- και γιατί εντοπίζεται έξαρση των φαινομένων απάτης
Ένας Αμερικάνος γκάνγκστερ ο Willy Sutton, όταν ρωτήθηκε γιατί ληστεύει τράπεζες απάντησε : Γιατί εκεί υπάρχει το χρήμα. Αντίστοιχα οι ασφαλιστικές εταιρείες αποτελούν τακτικούς και λογικούς στόχους μιας και έχουν συγκεντρωμένα αρκετά χρηματα. Επίσης δεν είμαστε σαν άνθρωποι άγιοι. Σε μια χειροτέρευση της προσωπικής οικονομικής κατάστασης, ένα άτομο που συνήθως παραβλέπει το νόμο είναι πιθανό να στραθεί σε εφαρμογή απάτης για αποζημιώσεις που θα αντιμετωπίσει ώς “πληθωρισμό” ή ώς κάτι εντελώς “συμπτωματικό”. Κατά τη διάρκεια της ιστορίας, και από χώρα σε χώρα ή από περιοχή σε περιοχή, έχει παρατηρηθεί πώς όταν η κατάσταση σε μια οικονομία (αγορά) επιδεινώνεται, οι αποζημιώσεις αυξάνονται. Οι ασφαλιστικές εταιρείες σε τέτοιες καταστάσης αγοράς, αντιμετωπίζουν αυξούμενα νούμερα σε αιτήσεις αποζημιώσεων παράλληλα με μειώσεις σε νέα παραγωγή και έσοδα από επενδυτικές δραστηριότητες. Κατά την διάρκεια αυτών των περιόδων, οι μεγαλύτερες μειώσεις προϋπολογισμών συχνά παρατηρούνται σε τμήματα κανονιστικής συμμόρφωσης και έρευνας (ελέγχου) μεγαλώνοντας ακόμα περισσότερο την δυσκολία αντιμετώπισης περιπτώσεων απάτης.
*L. Burke Files – Executive Committee Member and Subject Expert, INTERFIMA
President, Financial Examinations and Investigations Inc
