Ζημιογόνος αλλά δελεαστικός ο κλάδος Υγείας των ασφαλιστικών εταιρειών

Η σχέση ασφαλιστικών και νοσοκομειακών μονάδων στα προϊόντα υγείας θυμίζει σχέση ζευγαριού που ενώ μονίμως βρίσκεται σε σύγκρουση, τελικά καταλήγουν πάντα σε συμφωνίες συμβίωσης και μόνιμης αγάπης. 

Οι κόντρες των δύο πλευρών στις αρχές της δεκαετίας του 2000 (ας μην ξεχνάμε ότι το 2003, η Ένωση Ασφαλιστικών Εταιρειών απέσυρε όλες τις συμφωνίες με τις κλινικές) κατέληξαν σε καταιγισμό συμφωνιών ανάμεσα στις εταιρείες και τις κλινικές τα τελευταία 4 χρόνια, δημιουργώντας έτσι μία νέα παράδοση όπου η καχυποψία μεταξύ των δύο πλευρών βοηθά στην εγκαθίδρυση ισότιμων σχέσεων. 

Σήμερα, με λίγα λόγια και οι ασφαλιστικές γνωρίζουν καλά ότι τα προϊόντα υγείας αποτελούν – ακόμη και με ζημιές- τις καλύτερες «βιτρίνες» για τη δραστηριότητά τους. Οι συνεργασίες με τις ιδιωτικές κλινικές προβάλλονται ως το καλύτερο δέλεαρ για τους νέους πελάτες μεσαίων και υψηλών εισοδημάτων που θέλουν να έχουν καλή θεραπεία σε περιβάλλον πολυτέλειας (ξενοδοχειακών υποδομών). 

Από την πλευρά των ιδιωτικών κλινικών, οι ασφαλιστικές παραμένουν ο μεγαλύτερος χρηματοδότης τους καθώς τους εξασφαλίζουν σε ετήσια βάση πληρότητα της τάξης του 30-40% (ανάλογα με την κλινική) και άμεση πληρωμή σε ότι τιμολόγιο προσκομισθεί. 

Αξίζει να αναφερθεί στο σημείο αυτό η περίπτωση της ING η οποία ενώ διέκοψε το underwriting σε νέα προϊόντα υγείας και ήθελε να πουλήσει τις δραστηριότητες του κλάδου σε άλλες ασφαλιστικές εταιρείες  εντούτοις διαπραγματεύεται να μπορεί το δίκτυό της να διαθέσει παλαιά προϊόντα υγείας τόσο για να εξυπηρετήσει τους παλαιότερους πελάτες του όσο και να έχει ένα δελεαστικό προϊόν ως «κράχτη» για νέους πελάτες της. 

Οι συμφωνίες ασφαλιστικών-κλινικών, επί της ουσίας πρόκειται για συμφωνίες αμοιβαίας κατανόησης  αφού και οι ασφαλιστικές γνωρίζουν ότι οι υπερ-τιμολογήσεις από τις κλινικές είναι πλέον μόνιμο φαινόμενο καθώς φτάνουν μέχρι και το 50% της αξίας της θεραπείας ενώ είναι δεδομένες οι ετήσιες αυξήσεις στις νοσοκομειακές χρεώσεις κατά 20% μεσοσταθμικά τα τελευταία 5 χρόνια, αυτό που ονομάζεται άτυπα ως ‘ιατρικός πληθωρισμός’.

Είσοδος και των τραπεζών στις συνεργασίες με τις κλινικές
 
Μέσα στο 2009 παρατηρήθηκε και η εμπλοκή των τραπεζών στις συνεργασίες με τις κλινικές για δικούς τους κυρίως λόγους. Η έναρξη της συνεργασίας της Marfin με το Υγεία είχε ως στόχο την παροχή κινήτρων για την  ενίσχυση των καταθέσεων ταμιευτηρίου της Marfin Bank. 

Με ελάχιστο χρόνο διαφορά ήρθε η έναρξη της συνεργασίας της Eurobank μέσω της EFG Eurolife με τον όμιλο Ιατρικού Αθηνών με απώτερο στόχο, τόσο την ενίσχυση των καταθέσεων ταμιευτηρίου της τράπεζας όσο και την δημιουργία συνεργειών της Eurolife με το Iατρικό Αθηνών. Προς την ίδια κατεύθυνση φαίνεται ότι κινείται και η Εθνική Τράπεζα με την Εθνική Ασφαλιστική που εκτιμάται ότι θα διευρύνουν τις συνεργασίες τους με το Υγεία και το Ιασώ. 

Ζήτηση και για υπηρεσίες διάγνωσης

Το τελευταίο διάστημα έχει παρατηρηθεί και στροφή του ενδιαφέροντος των ασφαλιστικών εταιρειών προς την δημιουργία συνεργασιών με τα διαγνωστικά κέντρα. Η τάση αυτή διαμορφώθηκε από την αυξημένη ζήτηση που έχει η διάγνωση στην Ελλάδα και κυρίως από το μεγάλο περιθώριο κέρδους που διαμορφώνεται τόσο για τα διαγνωστικά κέντρα όσο και για τις ασφαλιστικές εταιρείες από τις δραστηριότητες αυτές.

Γιατί αυξάνοντες οι δαπάνες για την υγεία;

Οι δαπάνες που δαπανούν οι έλληνες καταναλωτές και ασφαλισμένοι σε προϊόντα υγείας  αυξάνονται συνεχώς τα τελευταία 30 χρόνια
  Οι αναλυτές αποδίδουν το φαινόμενο αυτό σε  τέσσερις  αιτίες:
• Αγοράζουμε περισσότερες υπηρεσίες και έχουμε μεγαλύτερες απαιτήσεις για τις υπηρεσίες υγείας
• Αγοράζουμε καλύτερης ποιότητας υπηρεσίες ή
υπηρεσίες που δεν υπήρχαν στο παρελθόν
• Η αύξηση των τιμών στην υγεία ήταν μεγαλύτερη από
ότι στη γενική οικονομία (αύξηση εισοδημάτων,
ασφάλιση υγείας).
• Ο Τομέας της Υγείας είναι εντάσεως εργασίας. Οι
τεχνολογικές εξελίξεις που επιτρέπουν μείωση του
κόστους σε άλλους τομείς δεν επιδρούν με τον ίδιο
τρόπο στην υγεία

Σύμφωνα με τον καθηγητή Οικονομικών της Υγείας  κ. Λυκούργο Λιαρόπουλο, οι δαπάνες και οι επενδύσεις υγείας είναι ένα «ακριβό» καινούργιο παιγνίδι για «μεγάλα παιδιά». Η Ελλάδα δαπανά το ίδιο ποσοστό επί του ΑΕΠ για δαπάνες υγείας με τα άλλα κράτη της Ε.Ε. αλλά είναι παγιδευμένη σε μία προβληματική οικονομία με μεγάλα ποσοστά κλοπών μέσα στο υγειονομικό σύστημα ενώ η κατάσταση επιδεινώνεται καθώς:
• Το κοινωνικό-ασφαλιστικό σύστημα σε
κατάρρευση
• Ο πληθυσμός  γερνάει (δημογραφικό πρόβλημα) , σε μία
κοινωνία που δεν πληρώνει φόρους και συνεπώς διαπιστώνει ότι υπάρχει ένας (νέος) ρόλος για την Ιδιωτική Ασφάλιση Υγείας.

Αυξάνεται η ζήτηση για ασφαλιστικά προϊόντα υγείας

Το δημογραφικό πρόβλημα αποτελεί ένα καθοριστικό παράγοντα αύξησης της ζήτησης για τα προϊόντα των ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιρειών αφού σύμφωνα με διεθνείς μελέτες,
  • Το 1900, μόνο το 13% των 65-άρηδων
ζούσε μέχρι τα 85.

• Σήμερα, το 50% των 65+ θα γίνει 85

• Χρόνια νοσήματα (καρδιά, αναπνευστικό,
O-A) σήμερα εμφανίζονται 10-25 χρόνια
αργότερα από ότι πριν από 100 χρόνια

Ένας άλλος παράγοντας που διαμορφώνει τη ζήτηση περισσότερων και καλύτερων προϊόντων υγείας είναι η ταυτόχρονη με τη γήρανση του πληθυσμού αύξηση του μέσου εισοδήματος. Μεγαλύτερο εισόδημα απαιτεί και καλύτερη εξυπηρέτηση. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να προστεθεί και ένα μεγάλο μέρος μεταναστών οι οποίοι έχουν δημιουργήσει αρκετά υψηλά εισοδήματα τα τελευταία χρόνια και θέλουν να έχουν την καλύτερη δυνατή περίθαλψη στην Ελλάδα. Οι ασφαλιστικές εταιρείες θεωρούν ότι από τους 1,5 εκατ. Οικονομικούς μετανάστες , τουλάχιστον το 20% μπορεί να γίνει πελάτης τους στα επόμενα χρόνια.

Άνοιγμα της ασφαλιστικής αγοράς και στα μικρο-μεσαία εισοδήματα

Το κύριο χαρακτηριστικό της στροφής των ασφαλιστικών εταιρειών σε νέα προϊόντα υγείας είναι η διεύρυνση του πελατολογίου τους προς νέα τμήματα του πληθυσμού μικρότερων εισοδηματικών δυνατοτήτων. Πριν από 10 χρόνια, το μέσο μηνιαίο εισόδημα των πελατών των ασφαλιστικών εταιρειών που ενδιαφέρονταν για καλά και ακριβά προγράμματα ανέρχονταν σε 400 χιλ. δραχμές, ποσό που αντιστοιχούσε  τότε σε μισθό Διευθυντή δημόσιας υπηρεσίας. 

Σταδιακά, η εισοδηματική κλίμακα κατέβηκε, με αποτέλεσμα σήμερα να υπάρχουν φθηνά προγράμματα που απευθύνονται σε 20άρηδες φοιτητές ή ακόμη και σε ανέργους. Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να αναφέρουμε τα προϊόντα που διαθέτουν δύο μεγάλες ασφαλιστικές η Interamerican και η Groupama, τα οποία ξεκινούν από ελάχιστες μηνιαίες καταβολές.  

Ζημιογόνος παραμένει ο κλάδος της Υγείας για τις ασφαλιστικές επιχειρήσεις

Η Επιτροπή Υγείας συνέχισε και το 2008 τη νέα πολιτική που υιοθέτησε το 2007, μετά την παύση του διαμεσολαβητικού ρόλου της Ένωσης στη σύναψη συμφωνιών με τα ιδιωτικά νοσοκομεία για λογαριασμό των εταιριών μελών της. Στόχος της νέας πολιτικής παραμένει η υποστήριξη του Κλάδου Υγείας μέσα από δράσεις προσέγγισης του ενδιαφέροντος του καταναλωτή και βελτίωσης της αξιοπιστίας του Κλάδου. Οι βασικές ενέργειες του Κλάδου Υγείας μέσα στο 2008, είχαν ως ακολούθως.

Στο πλαίσιο της ευρύτερης επικοινωνιακής πολιτικής της Ένωσης με θέμα την Πρόληψη ο Κλάδος Υγείας συμμετείχε το έτος 2008 ενεργά διαμηνύοντας στο ευρύ κοινό τη σημασία που έχει η εταιρική κοινωνική ευθύνη στη λειτουργία της ασφαλιστικής αγοράς. 

Δεδομένου ότι η χορηγία αποτελεί κοινωνική προσφορά με αντιστάθμισμά της τη συλλογική αναγνώριση με αντάλλαγμα την εικόνα της εταιρείας ως «ενεργού συλλογικού πολίτη» η Επιτροπή Υγείας σε συνεργασία με την Επιτροπή Επικοινωνίας της Ένωσης επιχορήγησαν την Πανελλήνια Αντικαρκινική Εκστρατεία που υλοποιήθηκε υπό την αιγίδα του Υπουργείου Υγείας. 

Παράλληλα, αναγνωρίζοντας την ανάγκη  των εταιριών μελών να ενημερώνονται συστηματικά για τις προκλήσεις και τα ιδιαίτερα προβλήματα που παρουσιάζει ο Κλάδος, η Επιτροπή Υγείας με την υποστήριξη της Υποεπιτροπής Υγείας προχώρησαν στην εκπόνηση αντίστοιχων μελετών (ιατρικές εξελίξεις, ασφαλιστική απάτη, παράλληλη χρήση των ταμείων ως δικαίωμα των ασφαλισμένων).

Οι περιορισμένοι πόροι και οι αυξανόμενες δαπάνες στο χώρο της υγείας είναι μια διεθνής τοποθέτηση που επισημαίνει την απειλή τη βιωσιμότητας των ασφαλιστικών συστημάτων. Μπροστά σε αυτή την πραγματικότητα η Επιτροπή Υγείας της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος  υλοποίησε μια σειρά μελετών με σκοπό να ενημερώσει τα μέλη της για την πορεία της απόδοσης της ελληνικής ασφαλιστικής αγοράς στο χώρο της υγείας σε επίπεδο τρέχουσας τιμολογιακής πολιτικής όπως διαμορφώνεται από την συνεχώς αυξανόμενη αγορά ιδιωτικών υπηρεσιών. 

Ο Κλάδος Υγείας της Ένωσης στην προσπάθειά του να ανοίξει έναν ουσιώδη διάλογο για την προσφορά και τις δυνατότητες ανάπτυξης του Κλάδου Υγείας ξεκίνησε μια σειρά από εξωτερικές συνεργασίες με επιστημονικούς φορείς που διαμορφώνουν με τις απόψεις τους την κοινή γνώμη, καθώς μελετούν συστηματικά τη χρησιμότητα και τις ελλείψεις της δημόσιας και ιδιωτικής ασφαλιστικής κάλυψης του πληθυσμού (Συνεργασία με το Ινστιτούτο Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής, το Κέντρο Μελετών Υπηρεσιών Υγείας Εργαστηρίου Υγιεινής  και το Εργαστήριο Διοίκησης και Οργάνωσης Υπηρεσιών Υγείας του Πανεπιστημίου Αθηνών).   

Με στόχο τη βιωσιμότητα του Κλάδου η Ένωση έκανε σαφή τη θέση της και τις προθέσεις της στους αρμόδιους κρατικούς φορείς σχετικά με την πρόθεση συνεργασίας με τον κρατικό μηχανισμό με σκοπό αφενός μεν να λειτουργήσει ως συμπληρωματικός φορέας στο χώρο της υγείας τόσο σε επίπεδο κάλυψης όσο και σε επίπεδο υποστήριξης-αναβάθμισης του ΕΣΥ και αφετέρου να εκφράσει γραπτά την επιφύλαξή της για τα εθνικά στατιστικά στοιχεία που αφορούν στο δείκτη καταναλωτή για την υγεία και ειδικότερα στη σχέση του εν λόγω δείκτη με το ρυθμό αύξησης δαπανών υγείας για καταναλωτές κατόχους ιδιωτικής ασφάλισης και ανασφάλιστους. 

 Ο Κλάδος Υγείας της Ένωσης φρόντισε να ενημερώνει σε όλη τη διάρκεια του 2008 τα μέλη της Επιτροπής και της Υποεπιτροπής Υγείας για τις  νέες εξελίξεις, ευκαιρίες και απειλές στον ευρύτερο ασφαλιστικό χώρο της υγείας. Η συστηματική συμμετοχή του Κλάδου σε Πανελλήνια Συνέδρια και στις συνεδριάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Ιδιωτική Ασφάλιση Υγείας είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία μιας βάσης με επίκαιρη και αξιόπιστη πληροφορία  (CEA, 34ο Πανελλήνιο Ιατρικό Συνέδριο, 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Οικονομικών, Διοίκησης και Πολιτικών Υγείας). 

Τέλος, λαμβάνοντας υπόψη ότι μετά την τηλεόραση το Διαδίκτυο αποτελεί ένα βασικό μέσο επικοινωνίας και ενημέρωσης για τον πληθυσμό που βρίσκεται σε νεαρή και παραγωγική ηλικία ξεκίνησε η προετοιμασία του site της Ένωσης με σκοπό να ενημερωθεί ο κάθε ενδιαφερόμενος για την αξία της ιδιωτικής ασφάλισης και να εκπαιδευτεί συγχρόνως για τη σωστή χρήση των προγραμμάτων υγείας (κείμενο συχνών ερωτήσεων,FAQs, σε μορφή ερωταπαντήσεων)

 Οι δράσεις της ΕΑΕΕ για τον κλάδο υγείας

Σύμφωνα με το πρόγραμμα δράσεων των 2 τελευταίων ετών  έχουν ολοκληρωθεί οι παρακάτω δράσεις:  

1. Επικοινωνιακή πολιτική της Ένωσης με θέμα την Πρόληψη

Πανελλαδική έρευνα για την πρόληψη του καρκίνου

Στο πλαίσιο της Πρόληψης, θεματικό αφιέρωμα της Ε.Α.Ε.Ε. για το έτος 2008, η Επιτροπή Υγείας σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Αθηνών συμμετείχε  επιστημονικά στην Πανελλήνια Έρευνα για τον Καρκίνο με δέσμη ερωτήσεων που αφορούσαν στην ανίχνευση της γνώμης του κοινού για τη χρησιμότητα της ιδιωτικής ασφάλισης και των κοινωνικών ταμείων στην πρόληψη και τη θεραπεία των νεοπλασμάτων. 

Η έρευνα εκπονήθηκε υπό την εποπτεία του καθηγητή κ. Τούντα Διευθυντή του Ινστιτούτου Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής, υπό την Αιγίδα του Υπουργείου Υγείας και με τις μεγάλες χορηγίες της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιριών και της φαρμακευτικής εταιρίας ROCHE.  Τα αποτελέσματα της Πανελλαδικής Έρευνας παρουσιάστηκαν σε Συνέντευξη Τύπου σε 25 δημοσιογράφους του ιατρικού ρεπορτάζ και ακολούθησε εκτεταμένη έντυπη και τηλεοπτική δημοσιότητα.  Η προβολή της χορηγικής δράσης της Ε.Α.Ε.Ε. συνεχίστηκε και πέραν της Συνέντευξης Τύπου, καθώς ακολούθησαν προγραμματισμένες εκδηλώσεις της Αντικαρκινικής Εκστρατείας σε 22 Δήμους. 

Το Κέντρο Μελετών Υπηρεσιών Υγείας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής δημιούργησαν έναν 12σέλιδο οδηγό πρόληψης του καρκίνου, ο οποίος εκδόθηκε και διατέθηκε με αποκλειστική χορηγία της Ε.Α.Ε.Ε. σε 200.000 αντίτυπα ως ένθετο σε καθημερινή εφημερίδα.
Εκτός από τα επιδημιολογικά ευρήματα, η έρευνα έδωσε και χρήσιμες ενδείξεις στην ασφαλιστική αγορά για μεγέθη που την αφορούν άμεσα (μέγεθος ασφαλιστικής βάσης, διείσδυση  των προγραμμάτων υγείας στην αγορά με βάση το είδος- ατομικά και ομαδικά). 

Όλες οι εταιρίες μέλη ενημερώθηκαν αναλυτικά για την παραπάνω δράση και έλαβαν το απαραίτητο υλικό (12σέλιδος οδηγός πρόληψης – έντυπο, αποτελέσματα έρευνας-ηλεκτρονική μορφή).

2. Προκλήσεις και Ιδιαίτερα προβλήματα που παρουσιάζει ο Κλάδος Υγείας

Η εργασία «Ιατρικές εξελίξεις» είχε σκοπό να παρουσιάσει τις νέες εξελίξεις στο χώρο της διαγνωστικής και θεραπευτικής φροντίδας και να αποτελέσει ένα συμβουλευτικό έντυπο για την παρακολούθηση των νέων τεχνολογιών στις υπηρεσίες υγείας. Η εργασία αναπτύχθηκε σε 3 βασικές θεματικές ενότητες
Α) νέα νοσήματα, π.χ. νοσογόνος παχυσαρκία-νέες τεχνικές αντιμετώπισης
Β) συνήθη νοσήματα με νέες τεχνικές αντιμετώπισης λόγω προόδου της τεχνολογίας
Γ) νέες τεχνολογίες διάγνωσης και θεραπείας με εξαιρετικά υψηλό κόστος, ρομποτική χειρουργική και νέες διαγνωστικές εξετάσεις
Η εργασία «Ιατρικές εξελίξεις» έχει ολοκληρωθεί και διανεμηθεί σε όλες τις εταιρίες.

Η εργασία «ασφαλιστική απάτη στα προγράμματα υγείας» δημιούργησε ένα ενιαίο κείμενο συσσωρευμένης γνώσης της αγοράς για τα αίτια πρόκλησης και τους τρόπους αντιμετώπισης του φαινομένου της εξαπάτησης της ασφαλιστικής αγοράς. Το κείμενο τεκμηριώνει εκτεταμένα την ανάγκη σημαντικών παρεμβάσεων πρόληψης και πάταξης του φαινομένου όπως: 

• Νέα προγράμματα με ανώτατα όρια αποζημιώσεων, ειδικά για τις νέες ιατρικές τεχνολογίες
• Συνεργασία Ε.Α.Ε.Ε.- Ιατρικών Συλλόγων για τη διαμόρφωση ιατρικών πρωτοκόλλων
• Ευαισθητοποίηση του ασφαλιστικού κοινού για τη σχέση κόστους νοσηλείας-συγκράτησης παροχών
• Η εργασία «ασφαλιστική απάτη στα προγράμματα υγείας»  έχει ολοκληρωθεί και διανεμηθεί σε όλες τις εταιρίες.

3. Πορεία της ελληνικής ασφαλιστικής αγοράς στο χώρο της υγείας 

Η μελέτη «στατιστικά στοιχεία έτους 2006» που ολοκληρώθηκε μέσα στο 2008, με στοιχεία έτους 2006, παρείχε χρήσιμες ενδείξεις για τη συμπεριφορά της συνεργασίας της αγοράς ιδιωτικών υπηρεσιών υγείας με την ασφαλιστική αγορά. Συγκεκριμένα μελετήθηκε η ροή νοσηλευομένων και η μέση αποζημίωση νοσηλείας, ενώ ο διαχωρισμός των παρατηρήσεων ανά είδος προγράμματος (ατομικό-ομαδικό και πλήρες-συμμετοχικό) έδειξε ότι είναι χρήσιμος για την παρακολούθηση της συγκριτικής απόδοσης των προγραμμάτων υγείας (συχνότητα και κόστος).

4. Εξωτερική συνεργασία με επιστημονικούς φορείς

Η ανάγκη των εταιριών για επίκαιρα επιδημιολογικά και δημογραφικά στοιχεία είναι προφανής για την πραγματική προσέγγιση του ρίσκου που αναλαμβάνουν τα προγράμματα υγείας και η έλλειψη αντίστοιχων διαθέσιμων στοιχείων δυσχεραίνει τις εταιρίες στο έργο τους. Ο Κλάδος Υγείας της Ε.Α.Ε.Ε. σε συνεργασία με το   Ινστιτούτο Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής και το Κέντρο Μελετών Υπηρεσιών Υγείας Του Πανεπιστημίου Αθηνών διέθεσε στις εταιρίες μέλη της Ένωσης έντυπα που αφορούν στην «Υγεία του ελληνικού Πληθυσμού» και «τις Υπηρεσίες Υγείας» με βάση μελέτη που καλύπτει την περίοδο 1996-2006.

Η συνεργασία του Κλάδου Υγείας με τον καθηγητή κ. Λιαρόπουλο και το Πανεπιστήμιο Αθηνών είχε στόχο να προωθηθεί ο συμπληρωματικός ρόλος της ιδιωτικής ασφάλισης στο χώρο της υγείας. Προς αυτή την κατεύθυνση ξεκίνησε η εκπόνηση μελέτης που θα αποτυπώσει τις δυνατότητες συμπληρωματικότητας των δημόσιων και ιδιωτικών προγραμμάτων υγείας. Η Μεθοδολογία εκπόνησης της μελέτης έχει ήδη ολοκληρωθεί από την Υποεπιτροπή Υγείας ενώ έχει ξεκινήσει η διαδικασία συλλογής δεδομένων από την ασφαλιστική αγορά και τα κοινωνικά ταμεία.

5. Η Ιδιωτική Ασφάλιση Υγείας ως συμπληρωματικός φορέας στο χώρο της υγείας 

Η Ε.Α.Ε.Ε. συναντήθηκε κατά την περίοδο 2008-2009 με τον Υπουργό Υγείας κ. Αβραμόπουλο με σκοπό να συζητηθεί το ενδεχόμενο συνεργασίας της Ιδιωτικής Ασφαλιστικής Αγοράς με τα Δημόσια Νοσοκομεία. Μετά τη πρώτη θετική προσέγγιση του θέματος και από τις δύο μεριές, η  Ε.Α.Ε.Ε. ανταποκρίθηκε σε δεύτερη πρόσκληση του Υπουργείου Υγείας, με σκοπό να συζητηθούν οι βασικές προδιαγραφές μιας τέτοιας συνεργασίας, όπως πχ το είδος των νοσοκομείων, η διαθεσιμότητα των κλινών κλπ. Η Ε.Α.Ε.Ε. επέμεινε συστηματικά για τη συνέχεια των διαπραγματεύσεων. Το Υπουργείο Υγείας δεν ανταποκρίθηκε στην περαιτέρω προώθηση της συνεργασίας με τον Κλάδο Υγείας της Ένωσης.

6.  Δείκτης Τιμών Καταναλωτή Υγείας

Η συνεχής αύξηση των νοσοκομειακών αποζημιώσεων σε συνδυασμό με τον εξαιρετικά υψηλό δείκτη ζημιών με τον οποίο λειτουργεί η ασφαλιστική αγορά όπως προκύπτει από τις μελέτες που ολοκληρώθηκαν από την Επιτροπή και Υποεπιτροπή Υγείας εξαναγκάζει την αγορά σε αύξηση των ασφαλίστρων. Η κίνηση αυτή δεν είναι αποδεκτή τόσο από ομάδες ασφαλισμένων όσο και από αρμόδια όργανα προστασίας  του καταναλωτή, εφόσον η αύξηση ασφαλίστρων δεν υπαγορεύεται ρητά από τους όρους των συμβολαίων κατά την υπογραφή της σύμβασης ή/και δεν συνδέεται με δείκτη καταναλωτή αντίστοιχου μεγέθους. 

Η Ένωση με βάση τα παραπάνω έστειλε ενημερωτική επιστολή στην Εθνική Στατιστική Υπηρεσία Ελλάδος (Ε.Σ.Υ.Ε.) σύμφωνα με την οποία δηλώνεται εγγράφως η θέση της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιριών ότι ο δείκτης υγείας όπως προκύπτει από τους δημοσιευμένους πίνακες της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας δεν αποτυπώνει σε καμία περίπτωση το ρυθμό αύξησης των τιμών των ιδιωτικών υπηρεσιών υγείας. 

Επιπλέον στην επιστολή γίνεται σαφές ότι σύμφωνα με την εμπειρία της ασφαλιστικής αγοράς, ο καταναλωτής που είναι κάτοχος ιδιωτικής ασφάλισης ή που πληρώνει εξ ιδίων κεφαλαίων για τη φροντίδα της υγείας του (ανασφάλιστος) αντιμετωπίζει πολύ υψηλότερη ετήσια αύξηση στις τιμές των υπηρεσιών υγείας από το μέγεθος που αποκαλύπτει ο δείκτης υγείας ύψους 3,6% (μέσος όρος 10μήνου, έτους 2008) ενώ μπορεί να αγγίζει και υπερτριπλάσιο μέγεθος. 

Η Ένωση επιθυμεί να συμμετέχει ενεργά στην προσπάθεια διαμόρφωσης ενός δείκτη τιμών για την ιδιωτική ασφάλιση υγείας, που έχει ξεκινήσει στο Βέλγιο από τον Εθνικό Οργανισμό Οικονομικών των Υγείας. Έχει ήδη ζητηθεί από την Ε.Σ.Υ.Ε. να της παραχωρηθεί η μεθοδολογία εκτίμησης του εθνικού δείκτη τιμών υγείας, ώστε να αποτελέσει κείμενο συνεργασίας μαζί με τα αντίστοιχα των άλλων κρατών μελών της CEA, για την περαιτέρω επεξεργασία ενός αξιόπιστου ευρωπαϊκού δείκτη τιμών  υγείας ή και ιδιωτικής ασφάλισης υγείας.

7. Συνεργασία Κλάδου Υγείας Ε.Α.Ε.Ε. – CEA 

Ο Κλάδος Υγείας της Ε.Α.Ε.Ε. συμμετείχε ενεργά σε όλες τις συνεδριάσεις της Επιτροπής Υγείας της CEA στις Βρυξέλλες (συναντήσεις-ηλεκτρονική ανταλλαγή απόψεων). Στις συναντήσεις η θεματολογία αφορούσε σε ευρωπαϊκά θέματα υγείας και ασφάλισης της υγείας, με σκοπό την ανταλλαγή πληροφορίας μεταξύ των κρατών μελών. 

Τρόπος συνεργασίας

Ίδιες μελέτες (υπάρχουσες ή προοπτικές)

Α. Η πληροφορία που απαιτείται να αποστέλλεται από τον Κλάδο Υγείας της Ένωσης στη CEA συνήθως παρέχεται από πληροφορίες που αντλούνται από μελέτες που έχουν ήδη ολοκληρωθεί από την Ε.Α.Ε.Ε.

Η ελληνική ασφαλιστική αγορά απεικονίζεται για πρώτη φορά, στο ετήσιο τεύχος της CEA με θέμα στατιστικά στοιχεία της ευρωπαϊκής ασφαλιστικής αγοράς αποκλειστικά για την ΥΓΕΙΑ (Πηγή: Ε.Α.Ε.Ε. μελέτες «στατιστικά στοιχεία υγείας 2006» Κλάδος Υγείας, «στατιστικά στοιχεία ζωής, 2006» Κλάδος Ζωής).

Στις συναντήσεις της CEA τα κράτη μέλη ενημερώνονται για το είδος της νέας πληροφορίας που θα ζητηθεί μέσα στο προσεχές χρονικό διάστημα των 3-4 μηνών.  Ο Κλάδος Υγείας της  Ε.Α.Ε.Ε. φροντίζει ώστε στο πλαίσιο των Επιτροπών Υγείας να εκπονεί μελέτες χρήσιμες για τα μέλη της Ε.Α.Ε.Ε. που μπορούν συγχρόνως  να δώσουν κατάλληλη πληροφορία  σύμφωνα με τις απαιτήσεις της CEA.

Β) Επαφή με εξωτερικούς φορείς

Όταν η πληροφορία που απαιτείται δεν είναι δυνατόν να δοθεί από πληροφορίες που διαθέτει η Ε.Α.Ε.Ε. το Γραφείο απευθύνεται σε έγκυρες πηγές όπως είναι το Υπουργείο Υγείας, η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία κλπ. Για παράδειγμα όσον αφορά στο θέμα της «ασφάλειας ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού» ο Κλάδος Υγείας απευθύνθηκε στο ΕΚΕΒΥΛ   και στον ΕΟΦ. 

Έτσι, η Ε.Α.Ε.Ε. στην επαφή της με εξωτερικούς φορείς, λειτουργεί είτε ως μέσον προσδιορισμού κατάλληλων δεδομένων  είτε ως κανάλι επικοινωνίας μεταξύ της CEA και του αντίστοιχου εμπλεκόμενου φορέα. Επιπλέον, η διαδικασία αυτή δημιουργεί σταδιακά ένα σημαντικό δίκτυο εξωτερικών συνεργατών της Ε.Α.Ε.Ε. για τον Κλάδο Υγείας από εμπλεκόμενους φορείς στον ευρύτερο χώρο της Υγείας  και των Υπηρεσιών Υγείας. 

Τα θέματα που συζητήθηκαν κατά κύριο λόγο στις συναντήσεις της CEA το έτος 2008 είναι
Νομικά
• Δικαιώματα των ασθενών στη διασυνοριακή κάλυψη της φροντίδας υγείας
•  Ισότητα μεταξύ των φύλων στην ασφαλιστική κάλυψη υγείας
• Δικαιώματα ατόμων με αναπηρία σε ιδιωτική ασφαλιστική κάλυψη υγείας

• Λειτουργικά-Διαχειριστικά
• • Διαχείριση προσωπικών δεδομένων
• • Ασφαλιστική απάτη
• • Δείκτης καταναλωτή υγείας
• • Στατιστικά στοιχεία έτους 2006
• • Εξαιρέσεις
• • Σπάνια νοσήματα-Υψηλό κόστος

8. Συμμετοχή του Κλάδου Υγείας σε Συνέδρια

Ο καθηγητής κ. Αλεξάκης του Πανεπιστημίου Πειραιά στην ομιλία του με τίτλο «δαπάνες και αποδόσεις κεφαλαίου στην υγεία» στο 34o Πανελλήνιο Ιατρικό Συνέδριο επισήμανε ότι η αγορά ιδιωτικών υπηρεσιών υγείας (ιδιωτικά θεραπευτήρια και διαγνωστικά κέντρα) είναι ένας κλάδος σε ανάπτυξη με προοπτική, με σημαντικές και γρήγορες αποδόσεις  και σχετικά χαμηλό ρίσκο και παρουσιάζει ετήσια αύξηση εσόδων μεγέθους 19% (ICAP, 2008). 

Στο ίδιο τραπέζι διαλόγου και σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Αθηνών ο Κλάδος Υγείας στο πλαίσιο ομιλίας με θέμα «η συμμετοχή των ιδιωτικών φορέων στη δαπάνη υγείας στην Ελλάδα» παρουσίασε μια σειρά από λειτουργίες του Κλάδου με σκοπό την αναγνώριση της θέσης της Ιδιωτικής Ασφάλισης στο χώρο των υπηρεσιών υγείας και της οικονομίας της υγείας. Παρουσιάστηκαν επίσης οι προκλήσεις και τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Ιδιωτική Ασφάλιση όπως είναι η υψηλή οικονομική ανταποδοτικότητα (άνω του 85%) και το φαινόμενο της ασφαλιστικής απάτης. 

Επισημάνθηκε η δυνατότητα συνεργασίας Ιδιωτικής – Κοινωνικής Ασφάλισης με αμοιβαίο όφελος ώστε να αυξηθούν τα έσοδα των νοσοκομείων και να συγκρατηθεί το κόστος της Ιδιωτικής Ασφάλισης που θα οδηγήσει στη συγκράτηση των ασφαλίστρων και την αύξηση των ασφαλισμένων. Προτάθηκε η ενεργοποίηση των διατάξεων Ν 2889/2001 περί δυνατότητας σύναψης συμβολαίων νοσοκομείων με την ιδιωτική ασφάλιση.

Με βάση τη συμμετοχή του Κλάδου Υγείας στο 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Οικονομίας Διοίκησης και Πολιτικών Υγείας, οι εταιρίες μέλη ενημερώθηκαν με εκτενή αναφορά για τη νέα πολιτική  όσον αφορά στην προσφορά των υπηρεσιών υγείας και την ασφαλιστική κάλυψη της ζήτησης υπηρεσιών υγείας σε ευρωπαϊκό και τοπικό επίπεδο. 

Μεταξύ άλλων έγινε αναφορά για τη νέα προσέγγιση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, το σχέδιο Obama για την υγειονομική μεταρρύθμιση των ΗΠΑ, τις τρέχουσες διεθνείς προκλήσεις και τις προτεινόμενες δράσεις για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των αναγκών υγείας σε συνδυασμό με την καλύτερη διαχείριση των περιορισμένων πόρων. Όλες οι πολιτικές υποστηρίζουν την έμφαση στα ασφαλιστικά προγράμματα πρόληψης και την πρωτοβάθμιας φροντίδας.

Ο Κλάδος Υγείας μέσα από την καθημερινή επικοινωνία του με τους ασφαλισμένους και τις εταιρίες, έχει διαμορφώσει μια εικόνα για τα συχνά ερωτήματα που απασχολούν τον καταναλωτή αναφορικά με τη χρησιμότητα και τη λειτουργία της ιδιωτικής ασφάλισης υγείας. Μια νέα εργασία που έχει ξεκινήσει η Υποεπιτροπή Υγείας είναι η διαμόρφωση ενός κειμένου που θα ενσωματώσει την παραπάνω γνώση με σκοπό να ενημερώσει το κοινό για συχνά ερωτήματα που αφορούν στην ιδιωτική ασφάλιση καθώς επίσης και για τον τρόπο και τη χρησιμότητα της καλής διαχείρισης ενός προγράμματος υγείας. Το κείμενο θα έχει τη μορφή ερωταπαντήσεων και θα είναι διαθέσιμο από την ιστοσελίδα της Ένωσης.

 Διάφορα

Ο Κλάδος Υγείας της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών προσπάθησε καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους 2008 να ενημερώνει τα μέλη του για τις εναλλακτικές πηγές προσφοράς φροντίδας υγείας, με σκοπό τη συγκράτηση των δαπανών χωρίς έκπτωση στην ποιότητα και την αποτελεσματικότητα της φροντίδας. 

Με αφορμή το πρόβλημα υψηλού κόστους που αφορά στις θεραπευτικές και διαγνωστικές πράξεις, όπως είναι για παράδειγμα η χρήση PET SCAN η Υποεπιτροπή Υγείας ενημέρωσε τα μέλη για τις ισχύουσες διατάξεις των ταμείων για την  εκτέλεση εξέτασης Pet Scan στα ιδιωτικά θεραπευτήρια ΥΓΕΙΑ και ΙΑΤΡΙΚΟ στον Ευαγγελισμό και στο Εργαστήριο Pet Scan της Ακαδημίας Αθηνών. Μετά από συνάντηση της Υποεπιτροπής Υγείας με την καθηγήτρια κ. Χατζηιωάννου, Υπεύθυνης του PET SCAN της Ακαδημίας Αθηνών,  στις υπερσύγχρονες υποδομές του Ερευνητικού Κέντρου στο Ινστιτούτο Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών (ΙΙΒΕΑΑ) επιβεβαιώθηκε το αμοιβαίο ενδιαφέρον και αναζητήθηκε η δυνατότητα συνεργασίας σε επίπεδο συνεχιζόμενης ενημέρωσης των εταιριών για τις οδηγίες χρήσης  (guidelines) του  PET SCAN σύμφωνα με τις τελευταίες επιστημονικές ανακοινώσεις καθώς επίσης και ενημέρωσης του κοινού με εύκολο και κατανοητό τρόπο για τη χρησιμότητα και την αναγκαιότητα ή μη της ειδικής, υψηλού κόστους, εξέτασης.

Mελετη: Πως γίνεται ζημιογόνος ο κλάδος υγείας

Η μελέτη «δείκτης ζημιών νοσοκομειακών προγραμμάτων έτους 2007» κατέδειξε ότι η ασφαλιστική αγορά λειτουργεί σε απειλητικά περιθώρια ζημιών, καθώς ο μέσος όρος ζημιών ατομικών νοσοκομειακών προγραμμάτων κινείται στο 77%, μη συμπεριλαμβανομένου του διαχειριστικού κόστους και όλων των λοιπών εξόδων πέραν των αποζημιώσεων και των εκκρεμών αποζημιώσεων τέλους και αρχής περιόδου 2007. Το πρόβλημα της ζημιογόνου πορείας των προγραμμάτων υγείας, αν και όχι σε τόσο απειλητικά επίπεδα,  δεν αποτελεί αποκλειστικό πρόβλημα της Ελλάδας, καθώς με τελευταία στοιχεία της CEA ο δείκτης ζημιών προγραμμάτων υγείας στα κράτη μέλη της CEA (πρωτοβάθμια και νοσοκομειακή φροντίδα, ατομικά και ομαδικά) κινήθηκε μεταξύ 75% και 88%. 

Η μελέτη «συχνές παθήσεις-εξέλιξη δαπανών» είχε σκοπό αφενός μεν να διερευνήσει την διαχρονική πορεία των νοσοκομειακών αποζημιώσεων που καλύπτει η ασφαλιστική αγορά και αφετέρου να ανιχνεύσει σταδιακά βασικούς παράγοντες που επηρεάζουν σημαντικά την άνοδο των νοσοκομειακών αποζημιώσεων. Στην εν λόγω εργασία μελετήθηκαν το είδος και η συχνότητα νοσηλείας με βάση τη διάγνωση νοσηλείας και οι αντίστοιχες νοσοκομειακές αποζημιώσεις. 

Τα αποτελέσματα της μελέτης επιβεβαίωσαν ότι οι ιατρικές εξελίξεις στη βιοτεχνολογία τόσο στη διαγνωστική όσο και στη θεραπευτική διαδικασία έχουν άμεση επίδραση στην αύξηση των δαπανών. Ειδικότερα, αναγνωρίστηκε η ανάγκη συχνής νοσηλείας για τη θεραπεία ασφαλισμένων που πάσχουν από νεοπλάσματα ενώ εντοπίστηκε ότι η δαπάνη θεραπείας των νεοπλασμάτων αυξάνεται από έτος σε έτος σημαντικά και σε κάποιους τύπους νεοπλασμάτων μέχρι και 37%.