Τι συμβαίνει με την Ασφάλιση Διευθυντών & Στελεχών; (μέρος α΄)

της Ελενας Ερμείδου

Τα στελέχη και τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου καλούνται να πάρουν αποφάσεις κάτω από έντονους χρονικούς περιορισμούς, ελλείψει επαρκούς πληροφόρησης ή/και υπερβολικής πληροφόρησης, μηχανισμών αναφοράς ελέγχου και παρακολούθησης. Στις συνθήκες αυτές, προστίθενται παράγοντες όπως οι ανεπαρκείς υποδομές περιορισμού ή/και αναχαίτισης κινδύνων –φαινόμενο που παρατηρείται σε επιχειρήσεις μικρού μεγέθους– η έλλειψη νομικών τμημάτων και τμημάτων εσωτερικού ελέγχου, οι πιέσεις από το οικονομικό περιβάλλον –όπως είναι η έλλειψη ρευστότητας– οι αφερεγγυότητες, οι απαιτήσεις πελατών, προμηθευτών και μετόχων, το φορολογικό περιβάλλον, το νομικό περιβάλλον και οι έντονες συνθήκες ανταγωνισμού.

Οι δεύτεροι παράγοντες έρχονται και αυξάνουν κατακόρυφα την πιθανότητα να διαπραχθεί, από παράλειψη ή αμέλεια, στα μέλη του διοικητικού συμβουλίου ή στα στελέχη ένα ή πολλαπλά λάθη, ανεξάρτητα από την υπευθυνότητα που τους διακατέχει, τις ικανότητες και τις καλές τους προθέσεις. Τα πράγματα περιπλέκονται αν λάβουμε υπ’ όψιν ότι πολλές επιχειρήσεις λειτουργούν, πλέον, σε ένα παγκόσμιο επιχειρηματικό περιβάλλον με διασυνδεδεμένες εφοδιαστικές αλυσίδες. Συνεπώς, οι απαιτήσεις αυξάνονται και πολλαπλασιάζονται για τα στελέχη και τα μέλη του ΔΣ.

Οι καταγγελίες και οι διεκδικήσεις μπορεί να προκύψουν ανά πάσα στιγμή από τους μετόχους, τους εργαζόμενους ή ακόμη και τους ανταγωνιστές, και μπορεί να έχουν δυσανάλογο οικονομικό αντίκτυπο για την ίδια την επιχείρηση και για τα στελέχη της αν οι αποφάσεις που έχουν ληφθεί από τα στελέχη ή τα μέλη του ΔΣ κριθούν αμφισβητήσιμες.

Μάλιστα, για μια εταιρεία ή για ένα στέλεχος εταιρείας οι συνέπειες δεν είναι μόνο οικονομικές. Το κόστος μιας καταγγελίας μπορεί να πλήξει την αξιοπιστία μιας εταιρείας, αντίστοιχα, και να έχει ηθικό αρνητικό αντίκτυπο για τη μετέπειτα καριέρα ενός στελέχους.

Σε περίπτωση που προκύψει απαίτηση, μια επιχείρηση καλείται να αντιμετωπίσει τα νομικά και δικαστικά έξοδα, τυχόν έξοδα εξωδικαστικών συμβιβασμών, υψηλές οικονομικές αποζημιώσεις, που μπορεί να έχουν αντίκτυπο ακόμα και στη βιωσιμότητα της επιχείρησης, σοβαρά προβλήματα ρευστότητας.

Ήσσονος σημασίας είναι οι επιπτώσεις στη φήμη και την εικόνα της επιχείρησης. Η αποκατάσταση της φήμης της εταιρείας θα πρέπει να γίνει άμεσα, ώστε να μην υπάρχουν αλυσιδωτές ζημιές, συνεπώς η επιχείρηση θα πρέπει να διαθέσει άμεσα έκτακτα κονδύλια για επικοινωνία και διαχείριση της κρίσης.

Οι ζημιές από επιχειρηματικές δραστηριότητες επιχειρήσεων που δεν συμμορφώνονται με τον Νόμο μπορεί να επηρεάσουν όχι μόνο τις επιχειρήσεις αλλά και τα ίδια τα στελέχη, σύμφωνα με τη νομοθεσία. Τα στελέχη που έλαβαν έκνομες αποφάσεις μπορεί να έχουν προσωπική ευθύνη, και ενδεχομένως να τεθεί σε κίνδυνο η προσωπική τους περιουσία, αντιμετωπίζοντας απαιτήσεις και διεκδικήσεις σε προσωπικό επίπεδο.

Αξίζει να σημειωθεί, σύμφωνα με την Interamerican, ότι οι απαιτήσεις και οι διεκδικήσεις έναντι στελεχών έχουν αυξηθεί κατά 63% τα τελευταία πέντε χρόνια.

Κάποιοι από τους νόμους που καθορίζουν την ευθύνη στελεχών και επιχειρήσεων ενδεικτικά είναι:

Το άρθρο 71 Αστικού Κώδικα/Ευθύνη νομικού προσώπου έναντι τρίτων

Το νομικό πρόσωπο ευθύνεται για τις πράξεις ή τις παραλείψεις των οργάνων που το αντιπροσωπεύουν. Το υπαίτιο πρόσωπο ευθύνεται επιπλέον εις ολόκληρο.

Ν. 3604/2007 που τροποποιεί τον Ν. 2190/1920 περί ΑΕ

Ευθύνη μελών του ΔΣ και διευθυντικών στελεχών με την προσωπική τους περιουσία, σε περίπτωση αμελούς συμπεριφοράς κατά την άσκηση των διοικητικών τους καθηκόντων.

Ν. 348/8/2006/Νόμος περί ίσης μεταχείρισης

Καλύπτει περιοχές για τις συνθήκες εργασίας, τον τρόπο εκπαίδευσης και ανέλιξης, την πρόσβαση στην απασχόληση, αλλά και τη σεξουαλική παρενόχληση (άρθρο 3).

Άρθρο 932 του Αστικού Κώδικα

Αφορά χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης σε περίπτωση αδικοπραξίας.

Αρχές εποπτείας, ρυθμιστικές αρχές, εταιρική διακυβέρνηση

Ολοένα και αυστηρότεροι κανόνες συμμόρφωσης σε κάθε κλάδο οικονομικής δραστηριότητας.

Πραγματικές περιπτώσεις διεκδικήσεων μπορεί να είναι: Ηθική βλάβη λόγω προσβολής προσωπικότητας (50.000 ευρώ), αγωγή ανταγωνιστή για συκοφαντική δυσφήμιση από ανταγωνίστρια εταιρεία.