Διαγραφή του φυσικού ή νομικού προσώπου από το ειδικό μητρώο (αντ)ασφαλιστικών διαμεσολαβητών, σε περιπτώσεις μη συμμόρφωσης με τις υποχρεώσεις ένταξης στο εν λόγω μητρώο, προβλέπει το νομοσχέδιο του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών «Εθνικός Τελωνειακός Κώδικας και άλλες διατάξεις – συνταξιοδοτικές διατάξεις» που υπερψηφίστηκε την 21η Ιουλίου από την επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής.

Όπως επισημαίνεται στη αιτιολογική έκθεση του επίμαχου Άρθρου 265, «Είναι απαραίτητο να καταστεί δυνατός ο έτι περαιτέρω εκσυγχρονισμός της διαδικασίας με τη χρήση ηλεκτρονικών μεθόδων υποβολής των απαιτούμενων από τη νομοθεσία δικαιολογητικών, να καταστεί ταχύτερη και ασφαλέστερη η επικαιροποίηση του Ειδικού Μητρώου, να εκμηδενισθεί ο κίνδυνος εμφιλοχώρησης ανθρώπινου λάθους κατά την καταχώρηση των στοιχείων, καθώς και να περιορισθεί η ανάγκη για παροχή παρατάσεων στην προσκομιδή των δικαιολογητικών από τους ενδιαφερόμενους ασφαλιστικούς και αντασφαλιστικούς διαμεσολαβητές, που είχε ως αποτέλεσμα αναπόφευκτες συχνά καθυστερήσεις στις ανανεώσεις των δικαιολογητικών των ασφαλιστικών διαμεσολαβητών».

Αναφορά στους διαμεσολαβητές γίνεται και στο Άρθρο 209, για την παρ. 6 του άρθρου 28Α του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ν. 4172/2013, Α΄ 167), περί ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος από την άσκηση ατομικής επιχειρηματικής δραστηριότητας. Ορίζεται ότι το τεκμήριο του παρόντος δεν εφαρμόζεται σε όσους αμείβονται σύμφωνα με την περ. στ) της παρ. 2 του άρθρου 12, εφόσον συμβάλλονται με έως και τρία (3) φυσικά ή νομικά πρόσωπα, και σε ασφαλιστικούς διαμεσολαβητές που συμβάλλονται με έως και δύο (2) ασφαλιστικές επιχειρήσεις και δηλώνουν ως επαγγελματική έδρα την κατοικία τους. Σημειώνεται ότι η προαναφόρμενη περ. στ) αφορά το φυσικό πρόσωπο που παρέχει υπηρεσίες βάσει έγγραφων συμβάσεων παροχής υπηρεσιών ή συμβάσεων έργου, με φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες τα οποία δεν υπερβαίνουν τα τρία (3) ή, εφόσον υπερβαίνουν τον αριθμό αυτόν, ποσοστό εβδομήντα πέντε τοις εκατό (75%) του ακαθάριστου εισοδήματος από επιχειρηματική δραστηριότητα προέρχεται από ένα (1) από τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες που λαμβάνουν τις εν λόγω υπηρεσίες και εφόσον δεν έχει την εμπορική ιδιότητα και δεν διατηρεί επαγγελματική εγκατάσταση που διαφέρει από την κατοικία του. Η διάταξη του προηγούμενου εδαφίου δεν εφαρμόζεται στην περίπτωση που ο φορολογούμενος αποκτά εισόδημα από μισθωτή εργασία, σύμφωνα με μία από τις περιπτώσεις α’ έως ε’ του παρόντος άρθρου.

Η ανάλυση της ρύθμισης του Άρθρου 265 για τους διαμεσολαβητές έχει ως εξής:

Άρθρο 265 – Εγγραφή του ασφαλιστικού και αντασφαλιστικού διαμεσολαβητή στο ειδικό μητρώο

Προστίθεται τελευταίο εδάφιο στην περ. ζ) της παρ. 1 του άρθρου 21 του ν. 4583/2018, με την οποία διευκρινίζεται ότι μετά την εγγραφή τους στο Ειδικό Μητρώο της παρ. 1 του άρθρου 19 του ν. 4583/2018 οι ασφαλιστικοί και αντασφαλιστικοί διαμεσολαβητές φέρουν την ευθύνη ενημέρωσης αυτού για κάθε μεταβολή των στοιχείων της περ. ζ).

Περαιτέρω, προστίθεται τελευταίο εδάφιο στην περ. ζ) της παρ. 1 του άρθρου 22 του ν.4583/2018, με την οποία διευκρινίζεται ότι μετά την εγγραφή τους στο Ειδικό Μητρώο της παρ. 1 του άρθρου 19 του ν. 4583/2018 οι ασφαλιστικοί διαμεσολαβητές που ασκούν ως δευτερεύουσα δραστηριότητα την ασφαλιστική διαμεσολάβηση φέρουν την ευθύνη ενημέρωσης αυτού για κάθε μεταβολή των στοιχείων της περ. ζ).

Τέλος, τροποποιείται το άρθρο 23 του ν. 4583/2018 και προβλέπεται διαφορετικός τρόπος υποβολής των προβλεπόμενων δικαιολογητικών, με γνώμονα την απλοποίηση και την επιτάχυνση της διαδικασίας.

Ειδικότερα, με την παρ. 1 του άρθρου 23 αποσαφηνίζεται ότι οι ασφαλιστικοί και αντασφαλιστικοί διαμεσολαβητές και οι ασφαλιστικοί διαμεσολαβητές που ασκούν ως δευτερεύουσα δραστηριότητα την ασφαλιστική διαμεσολάβηση, οφείλουν, προκειμένου να διατηρήσουν την εγγραφή τους στο ειδικό μητρώο της παρ. 1 του άρθρου 19, να προβαίνουν σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες προκειμένου α) να διαθέτουν αδιαλείπτως κάλυψη της επαγγελματικής αστικής τους ευθύνης, β) να κατέχουν Βεβαίωση Μητρώου που εκδίδεται αυτοματοποιημένα από το πληροφοριακό σύστημα της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, από την οποία να προκύπτει ότι δεν έχουν δηλώσει διακοπή της δραστηριότητας διανομής ασφαλιστικών και αντασφαλιστικών προϊόντων, γ) να κατέχουν τα πιστοποιητικά που έχουν εκδοθεί σύμφωνα με όσα κατά περίπτωση προβλέπονται στην κατ’ εξουσιοδότηση της παρ. 4 του άρθρου 20 απόφαση της εποπτικής αρχής, δ) να μην τελούν σε πτώχευση ή σε διαδικασία κήρυξης πτώχευσης και να μην έχουν τεθεί σε ολική ή μερική, στερητική ή επικουρική δικαστική συμπαράσταση, καθώς και ε) να διατηρούν ποινικό μητρώο σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην περ. β. της παρ. 1 του άρθρου 21 και της περ. β της παρ. 1 του άρθρου 22, κατά περίπτωση.

Η προσθήκη κρίνεται αναγκαία για την αποσαφήνιση ότι η προωθούμενη αλλαγή διαδικασίας δεν μεταβάλλει το ισχύον καθεστώς ευθύνης που έχει ο κάθε διαμεσολαβητής ατομικά να μεριμνήσει εγκαίρως προβαίνοντας σε όλες τις αναγκαίες προς τούτο ενέργειες για την εκπλήρωση των προβλεπόμενων υποχρεώσεων, όπως είναι η σύναψη/ανανέωση της σύμβασης για την κάλυψη της επαγγελματικής αστικής του ευθύνης και η ετήσια επαγγελματική του εκπαίδευση (επαναπιστοποίηση).

Με την παρ. 2 περιγράφονται η διαδικασία και ο χρόνος υποβολής των επιμέρους στοιχείων και δικαιολογητικών από τα οποία αποδεικνύεται η πλήρωση των υποχρεώσεων της παρ. 1. Με την περ. α) της παρ. 2 εισάγεται η ηλεκτρονική υποβολή των στοιχείων του ασφαλιστηρίου επαγγελματικής αστικής ευθύνης, καθώς και των στοιχείων βεβαιώσεων επαγγελματικής εκπαίδευσης, απευθείας από τους εκδίδοντες αυτά φορείς (ασφαλιστικές επιχειρήσεις και φορείς επαγγελματικής εκπαίδευσης), στο Ενιαίο Σημείο Πληροφόρησης που τηρεί η Κ.Ε.Ε.Ε. (Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων Ελλάδος). Η υποχρέωση των εκδιδόντων φορέων εξαντλείται στη διαβίβαση των σχετικών στοιχείων των αναφερόμενων εγγράφων. Τέλος, εξουσιοδοτούνται οι Υπουργοί Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Ανάπτυξης να εκδώσουν κοινή απόφαση, η οποία θα ορίζει τη διαδικασία και τις τεχνικές λεπτομέρειες για την εφαρμογή της προτεινόμενης ρύθμισης.

Με την περ. β) της παρ. 2 προσδιορίζεται ο χρόνος υποβολής της βεβαίωσης Μητρώου που εκδίδεται αυτοματοποιημένα από το πληροφοριακό σύστημα της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, περί μη δήλωσης διακοπής της δραστηριότητας διανομής ασφαλιστικών και αντασφαλιστικών προϊόντων και της υπεύθυνης δήλωσης περί μη πτώχευσης ή θέσης σε δικαστική συμπαράσταση.

Με την περ. γ) της παρ. 2 προβλέπεται η αυτεπάγγελτη αναζήτηση του πιστοποιητικού ποινικού μητρώου γενικής χρήσης, το οποίο ορίζεται ότι ανανεώνεται κάθε δύο έτη με επιμέλεια του αρμόδιου Επιμελητηρίου. Με την παρ. 3 του άρθρου, προβλέπονται, επιπλέον των όσων ορίζονται στην παρ. 2, ο τρόπος και ο χρόνος υποβολής στο αρμόδιο Επιμελητήριο εκ μέρους του μεσίτη ασφαλίσεων και αντασφαλίσεων της κατανομής των δραστηριοτήτων του ανά ασφαλιστική και αντασφαλιστική επιχείρηση κατά τα τρία (3) προηγούμενα έτη.

Με την παρ. 4 ανατίθεται στο Επιμελητήριο η αρμοδιότητα να διαγράφει από το Ειδικό Μητρώο το φυσικό ή νομικό πρόσωπο, που δεν συμμορφώνεται με τις υποχρεώσεις των παραπάνω παραγράφων του παρόντος άρθρου, καθώς και στην περίπτωση της μη πλήρωσης των προϋποθέσεων των άρθρων 21 και 22.

Αναλυτικά οι τροποποιήσεις:

Άρθρο 265

Έγγραφή του ασφαλιστικού και αντασφαλιστικού διαμεσολαβητή στο ειδικό μητρώο – Τροποποίηση περ. ζ) παρ. 1 άρθρου 21 ν. 4583/2018, τροποποίηση περ. ζ) παρ. 1 άρθρου 22 ν. 4583/2018, αντικατάσταση άρθρου 23 ν. 4583/2018 (εδάφιο τελευταίο παρ. 6 άρθρου Οδηγίας 2016/97/ΕΕ, εδάφιο όγδοο παρ. 4 άρθρου 3, παρ. 2, 3, 4 και 5 άρθρου 10 Οδηγίας 2016/97/ΕΕ)

1. Στην περ. ζ) της παρ. 1 του άρθρου 21 του ν. 4583/2018 (Α΄ 212), περί των δικαιολογητικών για την εγγραφή του ασφαλιστικού και αντασφαλιστικού διαμεσολαβητή στο ειδικό μητρώο, προστίθεται δεύτερο εδάφιο και, μετά από νομοτεχνικές βελτιώσεις, η περ. ζ) διαμορφώνεται ως εξής: «ζ) Υπεύθυνη δήλωση του ασφαλιστικού ή αντασφαλιστικού διαμεσολαβητή με τις εξής πληροφορίες: ζα) την ταυτότητα των μετόχων ή των εταίρων, είτε πρόκειται για φυσικά είτε για νομικά πρόσωπα, που κατέχουν συμμετοχή πάνω από 10% στον διαμεσολαβητή, και τα ποσοστά των εν λόγω συμμετοχών τους, ζβ) την ταυτότητα των προσώπων που έχουν στενούς δεσμούς με τον διαμεσολαβητή, ζγ) πληροφορίες ότι οι εν λόγω συμμετοχές ή οι στενοί δεσμοί δεν παρεμποδίζουν την αποτελεσματική άσκηση των εποπτικών καθηκόντων της εποπτικής αρχής. Μετά από την εγγραφή τους στο ειδικό μητρώο, οι ασφαλιστικοί και αντασφαλιστικοί διαμεσολαβητές ενημερώνουν το ειδικό μητρώο για κάθε μεταβολή των στοιχείων της περ. ζ).».

2. Στην περ. ζ) της παρ. 1 του άρθρου 22 του ν. 4583/2018, περί των δικαιολογητικών για την εγγραφή στο ειδικό μητρώο του ασφαλιστικού διαμεσολαβητή που ασκεί ως δευτερεύουσα δραστηριότητα την ασφαλιστική διαμεσολάβηση, προστίθεται δεύτερο εδάφιο και, μετά από νομοτεχνικές βελτιώσεις, η περ. ζ) διαμορφώνεται ως εξής: «ζ) υπεύθυνη δήλωση του διαμεσολαβητή με τις εξής πληροφορίες: ζα) την ταυτότητα των μετόχων ή των εταίρων, είτε πρόκειται για φυσικά είτε για νομικά πρόσωπα, που κατέχουν συμμετοχή πάνω από 10% στο διαμεσολαβητή και τα ποσοστά της συμμετοχής αυτής, ζβ) την ταυτότητα των προσώπων που έχουν στενούς δεσμούς με το διαμεσολαβητή, ζγ) διαβεβαίωση ότι οι συμμετοχές αυτές ή οι στενοί δεσμοί δεν παρεμποδίζουν την αποτελεσματική άσκηση των εποπτικών καθηκόντων της εποπτικής αρχής. Μετά από την εγγραφή τους στο ειδικό μητρώο, οι ασφαλιστικοί διαμεσολαβητές ενημερώνουν το ειδικό μητρώο για κάθε μεταβολή των στοιχείων της περ. ζ).».

3. Το άρθρο 23 του ν. 4583/2018, περί διατήρησης εγγραφής στο ειδικό μητρώο και διαγραφής, αντικαθίσταται ως εξής:

«Άρθρο 23 Διατήρηση εγγραφής στο ειδικό μητρώο και διαγραφή (Άρθρο 3 παρ. 4 εδάφιο όγδοο, άρθρο 10 παρ. 2, 3, 4 και 5 της Οδηγίας)

»1. Οι ασφαλιστικοί και αντασφαλιστικοί διαμεσολαβητές και οι ασφαλιστικοί διαμεσολαβητές που ασκούν ως δευτερεύουσα δραστηριότητα την ασφαλιστική διαμεσολάβηση για να διατηρήσουν την εγγραφή τους στο ειδικό μητρώο της παρ. 1 του άρθρου 19, οφείλουν να: α) διαθέτουν αδιαλείπτως κάλυψη της επαγγελματικής αστικής τους ευθύνης, σύμφωνα με την περ. ε) της παρ. 1 του άρθρου 21 και την περ. ε) της παρ. 1 του άρθρου 22, κατά περίπτωση, β) διαθέτουν βεβαίωση μητρώου που εκδίδεται αυτοματοποιημένα από το πληροφοριακό σύστημα της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, από την οποία να προκύπτει ότι δεν έχουν δηλώσει διακοπή της δραστηριότητας διανομής ασφαλιστικών και αντασφαλιστικών προϊόντων, γ) διαθέτουν τα πιστοποιητικά που προβλέπονται στην απόφαση της εποπτικής αρχής της παρ. 4 του άρθρου 20, δ) μην τελούν σε πτώχευση ή σε διαδικασία κήρυξης πτώχευσης και να μην έχουν τεθεί σε ολική ή μερική, στερητική ή επικουρική δικαστική συμπαράσταση, ε) διαθέτουν πιστοποιητικό ποινικού μητρώου γενικής χρήσης σύμφωνα με την περ. β) της παρ. 1 του άρθρου 21 και την περ. β) της παρ. 1 του άρθρου 22, κατά περίπτωση. Οι υποχρεώσεις των περ. α), γ), δ) και ε) της παρούσας αφορούν τα πρόσωπα των παρ. 3 και 4 του άρθρου 21 και των παρ. 2 και 3 του άρθρου 22, κατά περίπτωση.

»2. Για την εφαρμογή της παρ. 1: α) Τα στοιχεία των περ. α) και γ) της παρ. 1 υποβάλλονται ηλεκτρονικά από τους φορείς που τα εκδίδουν στο Ενιαίο Σημείο Πληροφόρησης που τηρεί η Κ.Ε.Ε.Ε. (Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων Ελλάδος), το οποίο είναι προσβάσιμο από το αρμόδιο κατά περίπτωση επιμελητήριο. Οι εκδίδοντες φορείς ενημερώνουν ηλεκτρονικά το Ενιαίο Σημείο Πληροφόρησης για κάθε μεταβολή των στοιχείων. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Ανάπτυξης καθορίζονται η διαδικασία και κάθε ζήτημα τεχνικής φύσεως για την εφαρμογή της παρούσας, ιδίως αναφορικά με τα αναγκαία προς διαβίβαση στοιχεία, το μέσο για τη διαβίβασή τους, καθώς και την ύπαρξη αυτόματων ειδοποιήσεων των αρμοδίων επιμελητηρίων για τη (μη) υποβολή των στοιχείων. Με την ίδια απόφαση προβλέπεται και η προθεσμία για την ηλεκτρονική διαβίβαση των στοιχείων του από τους εκδίδοντες φορείς στο Ενιαίο Σημείο Πληροφόρησης της Κ.Ε.Ε.Ε. β) Η βεβαίωση της περ. β) της παρ. 1 και η υπεύθυνη δήλωση για την πλήρωση της περ. δ) της παρ. 1 υποβάλλονται από τους ασφαλιστικούς και αντασφαλιστικούς διαμεσολαβητές και από τους ασφαλιστικούς διαμεσολαβητές που ασκούν ως δευτερεύουσα δραστηριότητα την ασφαλιστική διαμεσολάβηση μέσα στο πρώτο τρίμηνο κάθε τρίτου έτους με αφετηρία την 1η Ιανουαρίου του έτους που έπεται εκείνου της εγγραφής τους. γ) Το πιστοποιητικό ποινικού μητρώου γενικής χρήσης της περ. ε) της παρ. 1 αναζητείται αυτεπάγγελτα και ανανεώνεται κάθε δύο (2) έτη με επιμέλεια του αρμόδιου επιμελητηρίου.

»3. Επιπλέον όσων ορίζονται στην παρ. 2, ο μεσίτης ασφαλίσεων και αντασφαλίσεων υποβάλλει στο αρμόδιο επιμελητήριο, μέσα στο πρώτο τρίμηνο κάθε τρίτου έτους, με αφετηρία την 1η Ιανουαρίου του έτους που έπεται εκείνου της εγγραφής του, την κατανομή των δραστηριοτήτων του ανά ασφαλιστική και αντασφαλιστική επιχείρηση κατά τα τρία (3) προηγούμενα έτη.

»4. Αν ο ενδιαφερόμενος ασφαλιστικός ή αντασφαλιστικός διαμεσολαβητής ή ασφαλιστικός διαμεσολαβητής που ασκεί ως δευτερεύουσα δραστηριότητα την ασφαλιστική διαμεσολάβηση δεν συμμορφώνεται με τις υποχρεώσεις της παρ. 1, της περ. β) της παρ. 2 και της παρ. 3, καθώς και αν το αρμόδιο επιμελητήριο διαπιστώσει ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις των άρθρων 21 και 22 και του παρόντος άρθρου, το επιμελητήριο διαγράφει, αμελλητί, το φυσικό ή νομικό πρόσωπο από το ειδικό μητρώο και κοινοποιεί αντίγραφο της απόφασης διαγραφής στην εποπτική αρχή μέσα σε τριάντα (30) ημέρες από τη έκδοσή της. Η εποπτική αρχή ενημερώνει για τη διαγραφή αυτή το κράτος – μέλος υποδοχής του διαμεσολαβητή.».