της Μυρτούς Χαμπάκη Group International Projects & Solvency IIΑRAG Hellas
Τα ερωτήματα πολλά , όπως πολλές και οι «γκρίζες» περιοχές κατά την μεταφορά του Κανονισμού στην πράξη με την μορφή διαδικασιών και ειδικών εντύπων που επιβαρύνουν όχι μόνο στο στάδιο της πώλησης, αλλά και την ευρύτερη επεξεργασία και αποθήκευση δεδομένων που είναι άκρως αναγκαία για τις ασφαλιστικές εργασίες.
Μια ματιά στο μυαλό του κάθε επαγγελματία θα φανέρωνε ερωτήματα που αφορούν στην GDPR , στην IDD που έρχεται μέσα στο έτος , στον Κανονισμό των PRIP’s, στις πλέον εφαρμοσμένες αυστηρές απαιτήσεις του Solvency II , στην γραφειοκρατία που δημιουργείται από όλα τα έντυπα συναινέσεων και ενημερώσεων, στην κατάσταση της οικονομίας που εξακολουθεί να είναι δύσκολη, στη φορολογία και τις πιθανές αλλαγές με τις νέες δηλώσεις και φυσικά, στην αύξηση της παραγωγής! Ο σύγχρονος ασφαλιστικός διαμεσολαβητής προσπαθεί να προβλέψει το μέλλον του επαγγέλματος. Με δεδομένα όμως όλα τα προαναφερόμενα, το μέλλον του επαγγέλματος είναι δύσκολο να προβλεφθεί γιατί επηρεάζεται και από άλλους σημαντικούς παράγοντες. Ας δούμε μερικούς από αυτούς :
Καταναλωτική συμπεριφορά : Η συμπεριφορά καταναλωτή διαμορφώνεται από το « πώς», το «πού», το «πότε» και το «γιατί» αγοράζουν ή δεν αγοράζουν οι καταναλωτές τα διαθέσιμα αγαθά. Για τη σωστή αξιολόγηση της καταναλωτικής συμπεριφοράς απαιτείται ένας συνδυασμός ψυχολογίας, κοινωνιολογικών συνθηκών, κοινωνικής ανθρωπολογίας και φυσικά οικονομικών. Ο πελάτης , οι ανάγκες του , η ευαισθησία του στην τιμή του ασφαλιστικού προϊόντος, η ανάγκη του για ταχύτητα και αμεσότητα εξυπηρέτησης καθώς και η ανάγκη του για διαφάνεια , μέρα με τη μέρα, αναλόγως των συνθηκών, αλλάζει! Συνεπώς , δεν μπορεί να υπάρξει ασφαλής μακροπρόθεσμη πρόβλεψη για το πώς οι προαναφερόμενες και άλλες παρόμοιες παράμετροι θα επηρεάσουν την «καταναλωτική συμπεριφορά» στο μέλλον. Η καταναλωτική συμπεριφορά με τη σειρά της διαμορφώνει τα προϊόντα και κατ’επέκταση τα κανάλια διανομής τους. Ποιος είναι λοιπόν ο καταναλωτής του μέλλοντος ; Με ποια κανάλια θα αγοράζει τα προϊόντα του κλάδου σε μια δεκαετία από σήμερα;
Νομοθετικές αλλαγές : Αναφερθήκαμε στην IDD, την GDPR, την Solvency II κλπ. Όπως όλοι οι επαγγελματίες του κλάδου γνωρίζουν, αυτές οι Οδηγίες αφορούν πρωτίστως στην προστασία του καταναλωτή, αλλάζοντας τον τρόπο με τον οποίο δουλεύει η ασφαλιστική βιομηχανία σε επίπεδο εταιριών , καναλιών αλλά και κατά τη χρήση της τεχνολογίας. Αυτές όμως είναι νομοθετικές αλλαγές που γνωρίζουμε μέχρι σήμερα! Η καινούργια νομοθεσία είναι αποτέλεσμα των συνθηκών που επικρατούν στις Ευρωπαϊκές οικονομίες, στην παγκόσμια οικονομία και φυσικά και στην εγχώρια. Παράλληλα, η νομοθεσία αλλάζει λόγω των κοινωνιολογικών ή των τεχνολογικών εξελίξεων. Και εδώ , ένα εξαιρετικό παράδειγμα αποτελεί ο Κανονισμός για την Προστασία των Προσωπικών Δεδομένων. Δεν πέρασαν πολλά χρόνια από τότε που φράση του David Buckingham (CEO Aimia UK) ότι «Τα δεδομένα είναι το πετρέλαιο της σύγχρονης εποχής. Πρέπει να τα βρούμε, να τα εξορύξουμε , να τα βελτιώσουμε και να τα επεξεργαστούμε, να τα διανέμουμε και να κερδίσουμε χρήματα από αυτό». Στην εποχή του Internet of Things , των συνδεδεμένων συσκευών που δημιουργούν συνεχώς δεδομένα, των telematics, της χρήσης των Big Data, του blockchain , είναι δυνατόν να μην τροποποιηθεί η νομοθεσία ώστε να προλάβει την εκμετάλλευση δεδομένων και κατ επέκταση των καταναλωτών ; Μπορούμε άραγε να γνωρίζουμε ποια θα είναι η εξέλιξη της κοινωνίας του «αύριο», σε ένα κόσμο όπου η τεχνολογία αναπτύσσεται σε εκθετικούς ρυθμούς μέρα με τη μέρα; Ποιες νομοθετικές αλλαγές θα έρθουν στο μέλλον ; Ήδη μιλάμε για έννοιες όπως η βιοηθική στη γενετική μηχανική. Ήδη διερευνούμε το «ποιος φταίει» σε ένα ατύχημα με ένα αυτοκινούμενο όχημα ή ποιος έχει την ευθύνη σε ένα ατύχημα που εμπλέκεται drone; Η νέα οικονομική/τεχνολογική/κοινωνιολογική πραγματικότητα θα επιφέρει πολλές νομοθετικές αλλαγές και στο μέλλον που είναι δύσκολο να προβλεφθούν με τα σημερινά δεδομένα.
Τεχνολογία : Έχουν γεννηθεί ήδη τα παιδιά που ξεπεράσουν τα 100 έτη. Τα αυτοκινούμενα οχήματα είναι πια γεγονός. Η ιατρική τεχνολογία επιτρέπει 3D εκτυπώσεις μελών και οργάνων. Η τεχνητή νοημοσύνη κάνει άλματα. Σε μερικά χρόνια τα ρομπότ θα μπουν και στη δική μας καθημερινότητα. Έχουν ήδη μπει στα νοσοκομεία μας επιτρέποντας πολύπλοκες επεμβάσεις με ακρίβεια. Η μάχη με τον καρκίνο πλησιάζει προς το τέλος , χρόνο με το με το χρόνο. Το DNA testing για την πρόβλεψη ασθενειών καθώς και οι αναλύσεις αίματος από το την ευκολία του σπιτιού μας είναι το επόμενο βήμα. Όλα αυτά, πως θα επηρεάσουν την ασφάλιση; Πως θα αλλάξουν τα ασφαλιστικά προϊόντα εάν η αβεβαιότητα γίνει βεβαιότητα στον κλάδο υγείας , εάν ο μέσος όρος ζωής αυξηθεί ραγδαία στο κλάδο Ζωής ή εάν τα ατυχήματα αλλάξουν σε συχνότητα και σφοδρότητα;
Ξημερώνει μια νέα εποχή για την ανθρωπότητα. Μια εποχή τεχνολογικής πλέον επανάστασης που επανακαθορίζει ήδη την πορεία της ανθρώπινης ιστορίας. Αν κάποτε μιλούσαμε για πολέμους που είχαν ως στόχο τους «πόρους» (πετρέλαιο, νερό κλπ) μήπως ήδη διαδραματίζεται μπροστά στα μάτια μας τα τελευταία δύο χρόνια ένας πόλεμος ελέγχου των δεδομένων , μεταξύ της ψηφιακής υπερδύναμης της Αμερικής (Google, Facebook, Instagram κλπ) και της Ευρώπης ; Κάθε τεχνολογική πρόοδος, κάθε κοινωνική αλλαγή, κάθε οικονομική εξέλιξη , θα οδηγούν σε επανακαθορισμό των νομικών πλαισίων που ρυθμίζουν τις ανθρώπινες κοινωνίες. Η ασφάλιση, ως κοινωνικό αγαθό, ως αγαθό άμεσα συνδεδεμένο με τη ζωή, την υγεία, την περιουσία και τις συνήθειες , θα αλλάξει μορφή για να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα. Αυτό θα έχει επιπτώσεις στα επιχειρηματικά μοντέλα του κλάδου στο μέλλον αλλά και στα κανάλια διανομής. Ο μόνος παράγοντας σταθερότητας στον σημερινό κόσμο της μεταβλητότητας είναι «αλλαγή». Ο σύγχρονος επαγγελματίας του κλάδου θα είναι δυνατός και επιτυχημένος όταν μπορεί να συγχρονίζεται με την αλλαγή και να ενώνει τα κομμάτια του πάζλ για την επίτευξη των στόχων του.
Πως θα καταφέρει να «αλλάζει» και να προσαρμόζεται μαζί με το περιβάλλον που δραστηριοποιείται; Πως μπορεί να «παντρέψει» την ανθρώπινη ενσυναίσθηση με την τεχνολογία ; Όπως είχε αναφέρει ο Steve Jobs, « Η τεχνολογία από μόνη της, δεν είναι αρκετή». Έτσι και η ανθρώπινη ενσυναίσθηση δεν αντιγράφεται τεχνολογικά , τουλάχιστον όχι ακόμα…
*Η Μυρτώ Χαμπάκη είναι οικονομολόγος και συγγραφέας των βιβλίων «SOLVENCY II, η μεγάλη εικόνα» και «IDD, Ένας πρακτικός οδηγός για τη διανομή ασφαλιστικών προϊόντων» και αποτελεί έναν από τους βασικούς ομιλητές του 27ου Ασφαλιστικού Συνεδρίου του InsuranceForum.gr που θα διεξαχθεί στα Ιωάννινα την Δευτέρα 4 Ιουνίου.