Στον Βάιο Κρόκο
Μια χρονιά με μεγάλες διακυμάνσεις εκτιμάται ότι θα είναι το 2022. Στοιχεία όπως το υψηλό ενεργειακό κόστος, ο πληθωρισμός, αλλά πλέον και οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνονται στο μείγμα και αυξάνουν την αβεβαιότητα.
Στον αντίποδα υπάρχουν τα ισχυρά εταιρικά κέρδη, η κεφαλαιακή ενίσχυση των τραπεζών και η συρρίκνωση του ποσοστού των μη εξυπηρετούμενων δανείων, όπως επίσης τα υψηλά επίπεδα της ιδιωτικής αποταμίευσης, τα οποία κρίνονται ικανά να στηρίξουν τις μελλοντικές καταναλωτικές δαπάνες.
Στην Ελλάδα, η θωράκιση του τραπεζικού συστήματος, η ανάκαμψη της οικονομίας και τα σημαντικά μελλοντικά κεφάλαια από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης αποτελούν θετικές εξελίξεις.
Την εικόνα αυτή περιγράφει, μεταξύ άλλων, ο κ. Κρις Αίσωπος, πρόεδρος της Ένωσης Θεσμικών Επενδυτών και διευθύνων σύμβουλος της ALPHA TRUST –η οποία σχεδιάζει την εισαγωγή της στο ΧΑ–, για τις εξελίξεις όπως διαμορφώνονται στον οικονομικό και επενδυτικό ορίζοντα, σήμερα, θέτοντας επί τάπητος και άλλες κρίσιμες πτυχές.
Σε μια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη στο iw, ο κ. Κρις Αίσωπος αναλύει την επενδυτική στρατηγική της ALPHA TRUST και τις περαιτέρω προοπτικές που δημιουργούνται με την ένταξη της εταιρείας στην Κύρια Αγορά του Χρηματιστηρίου Αθηνών.
Ο κ. Αίσωπος εξηγεί ότι οι θεσμικοί επενδυτές έχουν μια συνεπή και σταθερή παρουσία και επενδύουν μακροπρόθεσμα, αναζητώντας τις ευκαιρίες που θα μεγιστοποιήσουν τα οφέλη των επενδυτών. Η ALPHA TRUST ακολουθεί, συνεπώς, μια στρατηγική με μακροπρόθεσμο χαρακτήρα. Έχει την υπομονή, την εμπειρία και τη γνώση να περιμένει να αποδώσουν οι επενδυτικές επιλογές, ενώ αξιοποιεί τις ευκαιρίες.
Σε αυτήν τη φάση, η ALPHA TRUST –και όσο κυριαρχεί η αβεβαιότητα– τηρεί αμυντική στάση, έχοντας αυξημένο ποσοστό μετρητών στα χαρτοφυλάκια, αλλά σε επίπεδο σχετικών αποτιμήσεων ο κ. Αίσωπος θα αποκαλύψει: «Είμαστε θετικότερα διακείμενοι για τις μετοχές σε σχέση με τα ομόλογα».
Η στρατηγική που ακολουθούμε έχει μακροπρόθεσμο χαρακτήρα, διαθέτουμε, λοιπόν, την υπομονή να περιμένουμε μέχρι να αποδώσουν καρπούς οι επιλογές μας
Παράλληλα, ως εκπρόσωπος των Ελλήνων θεσμικών επενδυτών, παραθέτει τα πλεονεκτήματα και τις προοπτικές που προσφέρει στα μέλη του το Ταμείο Επαγγελματικής Ασφάλισης της Ένωσης Θεσμικών Επενδυτών, στηρίζοντας τον θεσμό της επαγγελματικής ασφάλισης, ο οποίος ισχυροποιείται σταθερά μετά από πολλά χρόνια.
Ειδικότερα για το θέμα αυτό, ο κ. Αίσωπος υπογραμμίζει την ανάγκη ανάπτυξης της ιδιωτικής ασφάλισης, τονίζοντας πως ένα ασφαλιστικό σύστημα τριών πυλώνων μπορεί να λειτουργήσει υποστηρικτικά και να βοηθήσει στην επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας, διαδραματίζοντας ουσιαστικό ρόλο στη μεγέθυνσή της.
Παραθέτει μάλιστα, αναλυτικά, τα πλεονεκτήματα που παρέχει ο θεσμός, ο οποίος θα ενισχύσει την αποταμίευση και τα εισοδήματα των ασφαλισμένων και θα τους δώσει εργαλεία και καλύψεις στον εργασιακό και συνταξιοδοτικό τους βίο, με την παράλληλη συμμετοχή τους στην αναπτυξιακή διαδικασία της οικονομίας.
iw? Πείτε μας δυο λόγια για το επενδυτικό τοπίο που διαμορφώνεται το 2022. Πώς αλλάζουν τα δεδομένα οι πληθωριστικές πιέσεις και η επικείμενη αύξηση των επιτοκίων;
απ. Φέτος, αναμένεται να είναι μια χρονιά με μεγάλες διακυμάνσεις και η πορεία των αγορών θα καθοριστεί σε μεγάλο βαθμό από τη μεταστροφή της νομισματικής πολιτικής των κυριότερων κεντρικών τραπεζών, με προεξέχουσες αυτές των ΗΠΑ (FED) και της ευρωζώνης (ECB). Η διαφαινόμενη σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής, αρχικά με την ολοκλήρωση του προγράμματος επαναγοράς ομολόγων και εν συνεχεία με τη σταδιακή άνοδο των επιτοκίων, οφείλεται κατά κύριο λόγο στην εμφάνιση πληθωριστικών πιέσεων, έπειτα από αρκετά χρόνια.
Ενώ αρχικά οι κεντρικές τράπεζες εκτιμούσαν ότι ο πληθωρισμός θα είναι μεταβατικός, φαίνεται πως τελικά θα έχει ένα μονιμότερο χαρακτήρα, κυρίως λόγω των αρρυθμιών στην εφοδιαστική αλυσίδα που έχει προκαλέσει η πανδημία, αλλά επίσης εξαιτίας του ιδιαίτερα αυξημένου ενεργειακού κόστους για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις. Σε αυτό το ευμετάβλητο περιβάλλον, πρόσφατα προστέθηκαν και οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι, που αυξάνουν περαιτέρω την αβεβαιότητα.
Στον αντίποδα, τα εταιρικά κέρδη παραμένουν ισχυρά, ενώ το γεγονός ότι η ιδιωτική αποταμίευση βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα δημιουργεί τις προϋποθέσεις για να στηρίξει την καταναλωτική δαπάνη μελλοντικά.
Στην Ελλάδα, υπάρχουν αρκετές θετικές εξελίξεις, όπως η κεφαλαιακή ενίσχυση των τραπεζών και η συρρίκνωση του ποσοστού των μη εξυπηρετούμενων δανείων, η ενίσχυση των ρυθμών ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας αλλά και οι προσδοκίες από την εισροή μελλοντικά σημαντικών κεφαλαίων από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης.
iw? Ποια είναι η στρατηγική στόχευση της ALPHA TRUST σε σχέση με τα παραπάνω ως προς τη διαμόρφωση των χαρτοφυλακίων και την επενδυτική πολιτική;
απ. Η ALPHA TRUST διαμορφώνει την επενδυτική της πολιτική σύμφωνα με τις εξελίξεις σε μακροοικονομικό και μικροοικονομικό επίπεδο. Όπως αντιλαμβάνεστε, αυτή η διαδικασία είναι δυναμική και απαιτεί εμπειρία, ικανότητα και βαθιά γνώση των αγορών, στοιχεία που θεωρώ ότι μας χαρακτηρίζουν.
Η στρατηγική που ακολουθούμε έχει μακροπρόθεσμο χαρακτήρα, διαθέτουμε, λοιπόν, την υπομονή να περιμένουμε μέχρι να αποδώσουν καρπούς οι επιλογές μας. Παράλληλα, βρισκόμαστε συνεχώς σε εγρήγορση και αναζητούμε επενδυτικές ευκαιρίες που συχνά οι κρίσεις γεννούν.
Εξειδικεύοντας, καθώς οι αγορές βρίσκονται αυτήν τη στιγμή σε ένα σημείο καμπής και η αβεβαιότητα κυριαρχεί, τηρούμε αμυντική στάση, έχοντας αυξημένο ποσοστό μετρητών στα χαρτοφυλάκιά μας, ενώ σε επίπεδο σχετικών αποτιμήσεων είμαστε θετικότερα διακείμενοι για τις μετοχές σε σχέση με τα ομόλογα.
Βέβαια, όπως εξήγησα παραπάνω, επανεκτιμούμε και επαναξιολογούμε τις συνθήκες συνεχώς και αναζητούμε ευκαιρίες σε όλες τις κατηγορίες επενδύσεων στις διεθνείς κεφαλαιαγορές.
iw? Έντονο είναι το ενδιαφέρον για τον θεσμό της επαγγελματικής ασφάλισης. Πρόσφατα, η ΕΘΕ δημιούργησε ΤΕΑ. Πείτε μας δυο λόγια για την πρωτοβουλία αυτή (πλεονεκτήματα, προοπτικές) και για την ευρύτερη ανάπτυξη του δεύτερου πυλώνα ασφάλισης.
απ. Η Ένωση Θεσμικών Επενδυτών, και κατ’ επέκταση τα μέλη της, πιστεύουμε και υποστηρίζουμε τον θεσμό της επαγγελματικής ασφάλισης, δηλαδή των ΤΕΑ. Πολύ πρόσφατα, η ΕΘΕ και τα μέλη μας στηρίξαμε μια πολύ σημαντική μελέτη που εκπόνησε ο ΙΟΒΕ για την επαγγελματική ασφάλιση στην Ελλάδα, για λογαριασμό της ΕΛΕΤΕΑ.
Η στήριξή μας αυτή εντάσσεται στην ευρύτερη πεποίθησή μας ότι ο θεσμός των ΤΕΑ είναι στη σωστή κατεύθυνση για την κάλυψη των αναγκών για προαιρετική ασφάλιση των Ελλήνων.
Όπως πολύ σωστά σημειώνετε, η ΕΘΕ έχει δείξει την εμπιστοσύνη της στον θεσμό των ΤΕΑ έχοντας δημιουργήσει το δικό της ΤΕΑ τον Σεπτέμβριο 2020, το πρώτο πολυεργοδοτικό κλαδικό ΤΕΑ για το προσωπικό όλων των μελών μας. Στους 15 μήνες περίπου της λειτουργίας του, έχουμε διψήφιο αριθμό εργοδοτριών εταιρειών-μέλη της ΕΘΕ, οι οποίες έχουν «ασφαλίσει» το προσωπικό τους, και το τελευταίο διάστημα το ενδιαφέρον μεταξύ των μελών μας αυξάνεται.
«Για τους ασφαλισμένους σε ΤΕΑ ο στόχος είναι η αναπλήρωση του βιοτικού επιπέδου μετά τη σύνταξη με την ενίσχυση του συνταξιοδοτικού εισοδήματος»
Το ΤΕΑ-ΕΘΕ είναι ταμείο παροχής σύνταξης με τη μορφή εφάπαξ. Για τους ασφαλισμένους σε ΤΕΑ ο στόχος είναι η αναπλήρωση του βιοτικού επιπέδου μετά τη σύνταξη με την ενίσχυση του συνταξιοδοτικού εισοδήματος.
Τα πλεονεκτήματα είναι αρκετά, θα αναφερθώ στα σημαντικότερα:
- Ευελιξία στο ύψος της καταβαλλόμενης εισφοράς με βάση τις δυνατότητες του κάθε ασφαλισμένου, δυνατότητα ενίσχυσης του ατομικού λογαριασμού του ασφαλισμένου με έκτακτες εισφορές, είτε από τον ίδιο είτε από τον εργοδότη του, δυνατότητα συνέχισης της ασφάλισης ακόμη και σε περίπτωση διακοπής της εργασιακής σχέσης με τον εργοδότη.
- Φορολογικά πλεονεκτήματα ως προς τις καταβολές των εισφορών από τον εργοδότη που εκπίπτουν της φορολογίας και ως προς την καταβολή της εφάπαξ παροχής που δεν φορολογείται, σύμφωνα με τον ισχύοντα νόμο.
- Επαγγελματική διαχείριση των επενδύσεων του ΤΕΑ, η οποία γίνεται σύμφωνα με τον Κανονισμό Επενδύσεων από επαγγελματίες Διαχειριστές Επενδύσεων και υπό την αυστηρή εποπτεία της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς.
- Αυστηρό νομοθετικό πλαίσιο λειτουργίας, που εναρμονίζεται με τις Ευρωπαϊκές Οδηγίες, από τρεις κρατικές εποπτικές αρχές (την Εθνική Αναλογιστική Αρχή, την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς και το Υπουργείο Εργασίας), καθώς και έλεγχο από ανεξάρτητους φορείς (ορκωτούς/εσωτερικούς ελεγκτές, διαχειριστή κινδύνου).
- Διαφάνεια ως προς την ενημέρωση του ασφαλισμένου με την άμεση πρόσβαση στην εικόνα του ατομικού λογαριασμού μέσω της περιοχής μελών της ιστοσελίδας του Ταμείου.
- Στην εποχή των ψηφιακών νομάδων και των μετακινήσεων, για λόγους εργασίας, από χώρα σε χώρα, εξασφαλίζεται νομοθετικά η μεταφορά δικαιωμάτων από ένα επαγγελματικό ταμείο σε άλλο εντός ΕΕ.
Εκτός από τα πλεονεκτήματα που προφέρει το ΤΕΑ στους ασφαλισμένους του, η άλλη σημαντική προοπτική της επαγγελματικής ασφάλισης είναι ότι αποτελεί μοχλό ανάπτυξης για την ελληνική οικονομία. Ο θεσμός αυτός είναι ακόμα σε αρχικό στάδιο στην Ελλάδα, με μεγάλα περιθώρια περαιτέρω ανάπτυξής του αν συγκρίνουμε τα μεγέθη με άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Η συσσώρευση αποταμιεύσεων σε ΤΕΑ, μέρος των οποίων θα επενδύεται στην ελληνική οικονομία, με διάφορους τρόπους, είναι μια ευκαιρία την οποία η Πολιτεία πρέπει να συνεχίσει να στηρίζει και να αναδείξει περαιτέρω.
iw? Τι θα πρέπει να κάνει και να προσέχει εν τέλει ένας διαχειριστής, και στην περίπτωση των ΤΕΑ;
απ. Ειδικότερα ως προς τη διαχείριση των ΤΕΑ, καταρχήν να επισημάνω ότι οι Έλληνες διαχειριστές διαθέτουν επάρκεια, ικανότητα και εμπειρία, καθώς λειτουργούν και έχουν αντεπεξέλθει με επιτυχία στο (όχι πάντα εύκολο) ελληνικό επενδυτικό περιβάλλον.
Οι Έλληνες διαχειριστές έχουν συσσωρευμένη εμπειρία και δυνατότητα αντίληψης των διαχειριστικών απαιτήσεων και των αναγκών των ΤΕΑ και διαχειρίζονται με επιτυχία και διαφάνεια τα ενεργητικά των ελληνικών ΤΕΑ. Διαθέτουν ευελιξία, προσαρμοστικότητα και την απαραίτητη τεχνογνωσία για να ανταποκρίνονται σε διαφορετικά μεγέθη, συνθέσεις και δομές χαρτοφυλακίων. Με την εμπειρία αυτή και τη συνεχή παρακολούθηση των συνθηκών αλλά και των διεθνών τάσεων, και με βάση τις προσδοκώμενες αποδόσεις και τη διάθεση για ανάληψη κίνδυνου, δημιουργούν χαρτοφυλάκια και εφαρμόζουν επενδυτικές στρατηγικές πάντα εντός των κανονιστικών και λοιπών επενδυτικών ορίων.
Ο διαχειριστής πρέπει, παράλληλα, να επικοινωνεί ουσιαστικά και σε τακτική βάση, ή όποτε του ζητηθεί, με τις αρμόδιες επενδυτικές επιτροπές, τα διοικητικά συμβούλια των Ταμείων, με τις υπηρεσίες θεματοφυλακής, τις εποπτικές αρχές και τους αναλογιστές, συνεισφέροντας με απόψεις, συμβουλές και στοιχεία, και βέβαια να παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις στο κανονιστικό πλαίσιο, το οποίο στα ΤΕΑ καθορίζει συχνά το εύρος των επενδυτικών του κινήσεων.
Θα ήθελα, επίσης, να σημειώσω ότι οι επενδυτικές επιλογές που δίνουν οι Έλληνες διαχειριστές στα ΤΕΑ είναι ποικίλες, ελληνικά και ξένα αμοιβαία κεφάλαια, χαρτοφυλάκια ομολόγων και μετοχών και δυνατότητα επένδυσης στο ελληνικό real estate μέσω των εποπτευόμενων από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς ΑΕΕΑΠ.
iw? Το 2022, η ALPHA TRUST θα ενταχθεί στην Κύρια Αγορά του ΧΑ. Τι σηματοδοτεί όλο αυτό για εσάς και ποιοι είναι οι στόχοι σας;
απ. H ALPHA TRUST είναι στη διαδικασία κατάθεσης φακέλου στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς και θα αναμείνει την έγκρισή του για να ενταχθεί στην Κύρια Αγορά του Χρηματιστηρίου Αθηνών, δεκατέσσερα χρόνια μετά την εισαγωγή της στην Εναλλακτική Αγορά. Ακολουθούμε πιστά το αναπτυξιακό μας πλάνο και συνεχίζουμε να επενδύουμε σε συστήματα και στελέχη, αποσκοπώντας στον ψηφιακό μετασχηματισμό της εταιρείας και τη μετάβαση σε μια νέα εποχή, που είναι γεμάτη προκλήσεις, αλλά και ευκαιρίες.
iw? Πείτε μας, αν θέλετε, δυο λόγια για τη μεγάλη συζήτηση που γίνεται όσον αφορά τις προσπάθειες για ανάπτυξη της ιδιωτικής ασφάλισης στη χώρα μας. Αλλάζει, πιστεύετε, η στρατηγική των εταιρειών γύρω από τις επενδυτικές επιλογές υπό τις παρούσες συνθήκες;
απ. Τα ασφαλιστικά συστήματα υποχρεωτικής ασφάλισης (πρώτος πυλώνας) σε όλο τον ανεπτυγμένο κόσμο οδηγούνται σε αδιέξοδο, κυρίως λόγω της γήρανσης του πληθυσμού, της αύξησης του προσδόκιμου ζωής και της δυσμενούς μεταβολής της σχέσης των οικονομικά ενεργών προς τους συνταξιούχους. Αυτό έχει οδηγήσει σε ένα ολοένα συρρικνούμενο ποσοστό αναπλήρωσης των συντάξεων και την επιμήκυνση των ηλικιακών ορίων για τη συνταξιοδότηση.
Είναι, λοιπόν, μονόδρομος η ανάπτυξη και των υπόλοιπων δύο πυλώνων, δηλαδή της επαγγελματικής ασφάλισης (δεύτερος πυλώνας) και της ιδιωτικής ασφάλισης (τρίτος πυλώνας), που έχουν κεφαλαιοποιητικό χαρακτήρα, σε αντίθεση με τον πρώτο πυλώνα, που έχει αναδιανεμητικό χαρακτήρα.
Βέβαια, για να γίνει αυτό, προϋπόθεση αποτελεί η παροχή φορολογικών κινήτρων από την Πολιτεία και ο περαιτέρω εκσυγχρονισμός του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου.
Σε αυτό το σημείο, αξίζει να αναφέρω ότι ένα ασφαλιστικό σύστημα τριών πυλώνων μπορεί να λειτουργήσει υποστηρικτικά στην επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας και να διαδραματίσει ουσιαστικό ρόλο στη μεγέθυνσή της.
Η ανάπτυξη της ιδιωτικής ασφάλισης στην Ελλάδα θεωρώ πως είναι απαραίτητη, καθώς έτσι οι εργαζόμενοι θα έχουν τη δυνατότητα να επενδύσουν ένα μέρος των αποταμιεύσεών τους ώστε με το τέλος του εργασιακού του βίου να έχουν εξασφαλίσει ένα επιπλέον εισόδημα.
Διεθνώς, οι ασφαλιστικές εταιρείες έχουν μεγάλη εμπειρία στη λειτουργία συνταξιοδοτικών προγραμμάτων μέσω της κατάλληλης αποταμίευσης.
