Οι κ.κ. Δημήτρης Γαβαλάκης Γεν. Γραμματέας ΕΕΑ, Πρόεδρος GAMA Global Hellas, Ιδρυτής της Life Plan Insurance, Μαρία Δημητριάδη – Bιλτανιώτη, Insurance Agent Δημητριάδη Ασφαλιστικοί Πράκτορες, Πρόεδρος ΣΠΑΤΕ Σύλλογος Ασφαλιστικών Πρακτόρων Νομού Αττικής και Άλκηστις Χριστοφίλου Εταίρος, Ρόκας Δικηγορική Εταιρία – Πρόεδρος, AIDA Europe συμμετείχαν στο PANEL II του 3ου Insurance Intermediaries Forum 2022 με θέμα «Θεσμικό Πλαίσιο – Κρίσιμα ζητήματα που απασχολούν το κλάδο».
Τη συζήτηση συντόνισε ο κ. Αναστάσιος Τσομπανίδης, δημοσιογράφος και οικονομικός αναλυτής.
O κ. Γαβαλάκης ξεκίνησε την τοποθέτησή του με μία ερώτηση: Κατά πόσο το εύρος κανονιστικού πλαισίου έχει αφομοιωθεί από την πραγματική λειτουργία της αγοράς;
“Για τον δικό μας κλάδο ο νομοθέτης επιθυμούσε ισότιμη αντιμετώπιση δίκτυων διανομής, διαφάνεια για τον υποψήφιο καταναλωτή προκειμένου να επιλέξει το προϊόν. Όλα αυτά έχουν αφομοιωθεί από την πραγματική αγορά; Τα επιτύχαμε σε θεσμικό πλαίσιο, υιοθετήθηκαν όμως στην πραγματική αγορά;” διερωτήθηκε και συνέχισε: “Η αγορά δεν έχει προλάβει να τα αφομοιώσει. Δεν βλέπουμε να αντιμετωπίζονται ισότιμα όλα τα δίκτυα διανομής στην πράξη. Έρχεται ο νομοθέτης και λέει ‘δεν θέλουμε ο διανομέας να δημιουργεί εκπτώσεις ή ειδικά κίνητρα, πρέπει ο καταναλωτής να επιλέγει το προϊόν με βάση τα χαρακτηριστικά του. Υπάρχουν ωστόσο ασφαλιστικά τεχνάσματα που παρακάμπτουν αυτή τη διαδικασία για να επιτύχουν αύξηση των πωλήσεων”.
Και συνέχισε:
“Yπάρχει ένα εύρος οικονομικών κινδύνων που εξελίσσονται. Πρέπει η πληροφορία να φθάνει έτσι όπως προσπαθεί ο νομοθέτης να τη θέσει, με διαφάνεια, ώστε να μπορεί ο καταναλωτής καθαρά να επιλέξει”.
Αναφερομενος στο ζήτημα των επενδυτικών προϊόντων βασισμένων στην ασφάλιση ο κ. Γαβαλάκης είπε ότι τα κριτήρια είναι ακόμα αυστηρότερα. “Προσπάθησε η Κομισιόν να φέρει ένα πλαίσιο όπου ο υποψήφιος θα μπορεί να δει ποιο είναι το συνολικό του κόστος σε μια αποταμιευτική διαδικασία. Από την άλλη, το έντυπο έχει μια συνθετότητα για την οποία ο διαμεσολαβητής πρέπει να δώσει μια μεγάλη μάχη για να το κάνει πράξη. Πρέπει να κάνει προσιτά αυτά τα προϊόντα, να αφομοιώσουμε στην αγορά διορθώσεις και προσαρμογές, για να πετύχουμε τον τελικό σκοπό”.
“Εμείς οι διαμεσολαβητές μαθαίναμε να κάνουμε έτσι τη δουλειά πριν καν υπάρξει αυτό το κανονιστικό πλαίσιο. Το μεγάλο ζήτημα είναι πώς θα πάρω μια σύνθετη διαδικασία και θα την φέρω κοντά στην ουσιαστική διαδικασία, χρειάζεται μια ουσιαστική ρύθμιση της αγοράς” ανέφερε.
Κληθείς να σχολιάσει το ζήτημα της εγχώριας (επανα)πιστοποίησης ο κ. Γαβαλάκης είπε ότι το ευρωπαϊκό πλαίσιο ζητά να εξασφαλίζουν τα κράτη-μέλη ότι οι άνθρωποι που κάνουν αυτή τη δουλειά, εξασφαλίζουν τη γνώση τους και να την επικαιροποιούν. “Υπάρχει μια κριτική σχετικά με τις εξετάσεις για τα επενδυτικά προϊόντα που βασίζονται στην ασφάλιση, υπάρχει ένας ιδιαίτερος ζήλος ως προς την εξειδικευση για θέματα που δεν σχετίζονται με τις διεργασίες. Στο πλαίσιο αυτό επικρατεί μια άποψη ότι δημιουργείται μια κουλτούρα να αναπαράξω γνώσεις για να δώσω τις εξετάσεις, χωρίς να τις μάθω εκ βαθέων”.
Μεταξύ άλλων ο κ. Γαβαλάκης τόνισε την ανάγκη οι εταιρείες να παραμείνουν φερέγγυες, δημιουργώντας προϊόντα ισορροπημένα, με προσιτό ασφάλιστρο που θα καλύπτει όσο είναι το δυνατόν περισσότερες ανάγκες.
Ως προς το ζήτημα της εκπαίδευσης, έδωσε έμφαση στην ανάγκη τα εκπαιδευτικά προγράμματα τα προσελκύουν το ενδιαφέρον της αγοράς, με θεματολογία που θα κρατά ζωντανό το ενδιαφέρον των διαμεσολαβητών. “Μπορεί για παράδειγμα η ύλη των προγραμμάτων να περιλαμβάνει γενικές γνώσεις σχεδιασμού του εκάστοτε προϊόντος” είπε.
Προανήγγειλε δε, την παρουσίαση μελέτης για τις υποχρεωτικές ασφαλίσεις συν τα φορολογικά κίνητρα.
“Η πραγματική αφομοίωση στη λειτουργία της αγοράς του κανονιστικού πλαισίου δεν έχει γίνει. Όμως είμαστε περήφανοι που στην Ελλάδα σε όλους τους κλάδους της ασφάλισης είναι η υποχρεωτική η έννοια της συμβουλής. Για καθε κλάδο η συμβουλή είναι υποχρεωτική άσχετα αν δεν τηρείται για όλα τα δίκτυα διανομής” κατέληξε.
Λαμβάνοντας τον λόγο η κα Δημητριάδη-Βιλτανιώτη αναφέρθηκε στις συνταρακτικές αλλαγές που συμβαίνουν στον κόσμο μας. “Καταρχήν όλοι οι επαγγελματίες την τεχνολογία την αντιλαμβάνονται ως σύμμαχο στην ανάπτυξη της αγοράς. Η τεχνολογία έχει υιοθετηθεί από τη διαμεσολάβηση, διαφέρει ο τρόπος με τον οποίο τη χρησιμοποιεί ο κάθε διαμεσολαβητής στην καθημερινή του δραστηριοποίηση και το πόσο έχει επενδύσει και προτίθεται να επενδύσει στην τεχνολογία.”
Η κα Δημητριάδη-Βιλτανιώτη εστίασε στο πλεονέκτημα της προσωπικής επαφής του διαμεσολαβητή με τον πελάτη ενώ “η αναπτυξη της τεχνολογίας μας δίνει ακόμη περισσότερη δύναμη”. Όπως είπε: “Η τεχνολογία από μόνη της όταν την χρησιμοποιήσεις ως εργαλείο, μόνο πρόοδο θα σου δώσει. Πάντως πρέπει να τονίσουμε ότι αυτό που έχει αλλάξει είναι ο τρόπος προσέγγισης και επικοινωνίας, κατά τ΄άλλα δουλεύουμε με τον ίδιο τρόπο. Άλλαξε το θεσμικό πλαίσιο αλλά ο επαγγελματισμός και ο τρόπος εργασίας είναι ο ίδιος ακριβώς, όπως και παλαιότερα”.
Στην ερώτηση εάν η ευρεία ποικιλομορφία προϊοντων μπορεί να απορροφηθεί από την αγορά η κα Δημητριάδη-Βιλτανιώτη τόνισε την ανάγκη αρχικά ο ασφαλισμένος να αισθάνεται ασφαλής. “Οι ασφαλιστικές είναι υγιείς επιχειρήσεις, υπάρχει το θεσμικό πλαίσιο που τους δίνει ένα ΄ευρωπαικό διαβατήριο’. Η ποικιλομορφία συναντάται κυρίως σε κλάδους που είναι υποχρεωτικοί, όπως αυτός του αυτοκινήτου. Η αστική ευθύνη είναι υποχρεωτική ασφάλιση και αντιπροσωπεύει το 46% στην ασφαλίσεων ζημιών. Αυτό που έχει σημασία είναι ο καταναλωτής να κατανοεί τι του προσφέρεται. Πιστεύω ότι ο καταναλωτής σήμερα βρίσκεται σε σύγχυση”είπε.
Για το ζήτημα της εκπαίδευσης επεσήμανε ότι θα πρέπει να εμπλουτιστεί και με άλλα αντικείμενα. “Ζούμε σε μια ενοποιημένη Ευρώπη, είμαστε όμως εγκλωβισμένοι σε οδηγίες και νομοθετήματα που δεν συμβαδίζουν με την πραγματική ανάγκη. Δεν αρκεί στην επαναπιστοποίηση, να μαθεις ένα προϊόν και να επαναπιστοποιηθείς. Χρειάζεται κάτι πιο ευρύ” είπε, δίνοντας έμφαση στην ανάγκη αυτοβελτίωσης.
Σχετικά με το θέμα της ασφαλιστικής συνείδησης στην Ελλάδα σχολίασε: “Ότι ο Έλληνας δεν έχει ασφαλιστική συνείδηση είναι μύθος. Στο εξωτερικό έχουν περισσότερες υποχρεωτικές ασφαλίσεις. Τον καταναλωτή τον εκπαιδεύoυμε εμείς και η ασφαλιστική επιχείρηση, όταν του δίνεις δώρο για να αγοράσει ασφάλιση,μ πώς θα τον κάνεις συνειδητό ασφαλισμένο;”.
Η κα. Χριστοφίλου στην τοποθέτησή της αναφέρθηκε στη διαπίστωση ότι αλλάζει ολόκληρο το συστημικό περιβάλλον. “Όσον αφορά το θέμα των συγκρούσεων αυτό που διαπιστώνουμε είναι ότι εξαερώνεται η συναίνεση μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων κι έτσι ο κίνδυνος μεταλλάσεται, γίνεται μεγαλύτερος. Είναι πάντως άξιο λόγου ότι στα μοντέλα των ασφαλιστικών εταιρειών και της εποπτείας υπήρχαν ήδη εργασίες από το 2005, που είχαν σκοπό την καταμέτρηση του κινδύνου πανδημιών”.
Και συνέχισε: “Σήμερα έχουμε μια νέα γενιά νομοθεσίας, πιο μετρική που πρέπει να μετουσιωθεί όχι μόνο ως προς την κεφαλαιακή επάρκεια των εταιρειών αλλά και ως προς ένα δεύτερο μεγάλο πεδίο, αυτό του ESG. Πρόκειται για ένα πεδίο που τώρα αρχίζει να διαμορφώνεται — πρακτικές, δράσεις προιόντα, συνεργάτες. Ένας όμιλος είναι πλέον υποχρεωμένος να επιλέγει συνεργάτες που να είναι συμβατοί με το αυτό το πλαίσιο και να πλασάρει προιόντα με ένα τέτοιο αποτύπωμα “.
“Πώς όλα αυτά θα μετουσιωθούν σε ένα λογισμικό;” διερωτήθη η κα Χριστοφίλου. “Η EIOPA έχει θεσμικά την κατοχύρωση να φτιάχνει τη μετάφραση σε λογισμικό. Πώς θα διασφαλίσουμε ότι πράγματι αποτυπώνει τις ποιοτικές διαφοροποιήσεις του θεσμικού πλαισίου; Επάνω σε αυτό το πλαίσιο, αρωγός είναι η τεχνολογια και ο νεωτερισμός που μας δίνουν νέα εργαλεία”.
Όσον αφορά στις επενδύσεις προς αυτή την κατεύθυνση η κα Χριστοφίλου ανέφερε ότι μέχρι σημερα “για την κλιματική αλλαγή και το net zero μόνο 2% από αυτά τα κεφάλαια έχει επενδυθεί και πρέπει να πάει ένα μεγάλο ποσό και στον τρίτο κόσμο. Για να καταστεί κάτι τέτοιο δυνατό, απαιτείται η θεσμική σύμπλευση με άλλους ‘παίκτες΄ και με τον κρατικό μηχανισμό, ο ασφαλιστής μόνος δεν μπορεί να το κάνει αλλά ούτε και ο κρατικός μηχανισμός , πρέπει να συνεργαστούν για μια χειροπιαστή βελτίωση” πρόσθεσε.
Κάποια από τα βασικά ζητήματα της αγοράς που τονίστηκαν κατά την τοποθέτηση της κας Χριστοφίλου αφορούν
- Καταρχήν, στο μήνυμα που πρέπει να περνά η ασφαλιστική επιχείρηση, να είναι αποφασισμένη ως προς το τι θέλει να καλύψει και να το γράψει ώστε όλη η αλυσίδα να το καταλάβει. Πρέπει όλοι οι κρίκοι της αλυσίδας να να δουλέψουν πάνω στην απλούστευση των διαδικασιών
- Το κόστος της σύγκρουσης. Οι σαφείς όροι μειώνουν το κόστος της σύγκρουσης. Στις ΗΠΑ έχουν γίνει μεγάλες επενδύσεις σε αυτοματισμούς,εκτός από το οικονομικό κομμάτι αυτοματοποιείται από το software και το λεγόμενο ligitation funding. Όταν για παράδειγμα υπάρχει μια δίκη που δεν μπορεί να αντιμετωπίσει ο ασφαλισμένος, παρέχεται χρηματοδότηση του δικαστικού αγώνα, αυτά είναι μέτρα που θα εξορθολογήσουν το κόστοw προς όφελος του καταναλωτή.
- Να καταλάβεις τι ζητά ο πελάτης σου, αυτό προσπαθεί το θεσμικό πλαίσιο να το φέρει στην πράξη. Η αγορά αρχίζει και μπαίνει στην απορρόφηση αυτού του θεσμικού πλαισίου.
“Το θέμα της εκπαίδευσης είναι κορυφαίο θέμα, δεν την έχει ενσωματώσει η αγορά. Δεν θέλει την επανεκαπίδευση, όμως δεν μπορείς να μην εκπαιδεύεσαι” σημείωσε, δίνοντας έμφαση στη σημασία του Χρηματοοικονομικού Αλφαβητισμού.