Αναξιοποίητη η ασφάλιση της αστικής επαγγελματικής ευθύνης

Η έννοια της ασφάλισης της γενικής αστικής ευθύνης από τη λειτουργία επαγγελματικού χώρου θα πρέπει να γίνει απολύτως κατανοητή στον επαγγελματία, στον έμπορο και στον επιχειρηματία, ώστε να συμφωνήσει με τη χρησιμότητά της και, στη συνέχεια, να την αναζητήσει. 

Μέχρι σήμερα, η κάλυψη αυτή μάλλον προσφέρεται παρά ζητείται. Ο καταναλωτής είναι συνηθισμένος να αναζητά ασφάλιση γι’ αυτό που βλέπει, αυτό που κατέχει και, πολύ λιγότερο, για τον άγνωστο κίνδυνο που ίσως τον φέρει σε δύσκολη θέση. Νοιώθει, σε ένα βαθμό βέβαια, την ανάγκη να ασφαλίσει το κτίριο, τα μηχανήματα, τον εξοπλισμό και, σχεδόν καθόλου, την ανάγκη να ασφαλίσει τις τυχόν ευθύνες του προς τρίτους, από μια κακιά στιγμή. Ουσιαστικά, συμπεριφέρεται, εγωιστικά, θέλει να προστατεύσει την περιουσία του, τη δουλειά του, τις τρέχουσες υποχρεώσεις του, αλλά δεν τον απασχολεί, άμεσα, να προστατεύσει τον τρίτο, που ίσως υποστεί ζημιά, από δική του υπαιτιότητα. 

Κι όμως, η μεγάλη καταστροφή ενός επαγγελματικού ή επιχειρηματικού βίου μπορεί να προέλθει από τις κάθε είδους αστικές ευθύνες που δημιουργούνται από την άσκηση του επαγγέλματος και της επιχειρηματικότητας. Ο λόγος είναι σχετικά απλός, αλλά μακρινός, μη απτός, για τους περισσότερους. Συγκεκριμένα, ενώ η ζημιά, η καταστροφή των κτιρίων και των εγκαταστάσεων αποτιμάται σε ένα συγκεκριμένο και, εκ των προτέρων, γνωστό μέγεθος αξίας, οι απαιτήσεις που μπορεί να εγερθούν κατά του επαγγελματία ή επιχειρηματία, λόγω αστικών ευθυνών του, είναι ένα άγνωστο και, μη εξαρτώμενο από τον ίδιο, μέγεθος.
Η ασφάλιση, βέβαια, δε σημαίνει και απεριόριστη κάλυψη απαιτήσεων από την ασφαλιστική εταιρεία. Πάντοτε ορίζεται ένα ανώτατο κεφάλαιο ευθύνης, για το οποίο είναι καλυμμένος ο πελάτης. Υπάρχει τεράστια απόσταση, όμως, όταν το ανώτατο κεφάλαιο περιορίζεται σε λίγες δεκάδες χιλιάδες ευρώ, μόνο και μόνο για να περιλαμβάνεται και η κάλυψη αυτή σε κάποιο πακέτο, χωρίς όμως να επιβαρύνεται σημαντικά το συνολικό ασφάλιστρο, για λόγους ανταγωνισμού και όταν ο επιχειρηματίας αναγνωρίζει την αξία της ασφάλισης αυτής και συζητά αυτόνομα το ύψος κάλυψής του και τα αντίστοιχο κόστος. 

Φυσικά, όπως και σε κάθε κίνδυνο, ανεξαρτήτως είδους και μορφής, οι μικρές ζημιές ή διεκδικήσεις δεν μπορούν ούτε να βλάψουν, ουσιαστικά, ούτε να εξοντώσουν έναν επαγγελματία. Όταν, όμως, αναφερόμαστε σε ασφαλιστικούς κινδύνους, η πρόβλεψη και η κάλυψη πρέπει να γίνεται για το μέγιστο κίνδυνο ή, έστω, για τις μεγαλύτερες πιθανές επιπτώσεις. 

Με τις σκέψεις αυτές, προσεγγίζουμε την κάλυψη της αστικής ευθύνης από τη λειτουργία επαγγελματικού χώρου. Με το πρόγραμμα αυτό, καλύπτεται η αστική ευθύνη του ασφαλισμένου – επαγγελματία για ατυχήματα που θα προκληθούν σε τρίτους, από τη λειτουργία της επιχείρησης και τη χρήση των χώρων της και θα οφείλονται σε πράξεις ή παραλείψεις του επιχειρηματία ή των εργαζομένων στην επιχείρηση. Φυσικά, για να υφίσταται κάλυψη, δεν πρέπει να αποδειχθεί δόλος για την υπαίτια πράξη ή παράλειψη. Στο κάθε ασφαλιστήριο θα πρέπει να είναι σαφές το ποιοι είναι οι «τρίτοι», προς αποφυγήν διενέξεων κατά την επέλευση του κινδύνου, αλλά συνήθως περιλαμβάνονται οι πελάτες που βρίσκονται στον επαγγελματικό χώρο, οι προμηθευτές και κάθε άλλο άτομο που τυχόν θα βρεθεί στο χώρο ως επισκέπτης, εξαιρούνται, όμως, οι εργαζόμενοι – υπάλληλοι της ασφαλισμένης επιχείρησης. 

Η κάλυψη αφορά τόσο στις Σωματικές Βλάβες, ή στο Θάνατο, όσο και στις Υλικές Ζημίες, με διαφορετικά, βέβαια, όρια ευθύνης, συνήθως δε, καλύπτονται και οι τυχόν απαιτήσεις για ηθική βλάβη και ψυχική οδύνη. 

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η αναφορά στον «επαγγελματικό χώρο», άλλοτε ανταποκρίνεται κυριολεκτικά στους χώρους της επιχείρησης και άλλοτε όχι. Η έννοια του επαγγελματικού χώρου, πολλές φορές, διευρύνεται και υπερισχύουν οι έννοιες της λειτουργίας και των δραστηριοτήτων της επιχείρησης. Για παράδειγμα, η τροφική δηλητηρίαση δεν είναι αναγκαίο να εκδηλωθεί στο χώρο του εστιατορίου, ενώ, αντίστοιχα, ένα ατύχημα κατά τη διάρκεια μιας σχολικής εκδρομής μπορεί να καλύπτεται από το ασφαλιστήριο ενός εκπαιδευτηρίου, κι ας έχει γίνει εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά από τις εγκαταστάσεις του εκπαιδευτηρίου. Οι επισημάνσεις αυτές, θεωρούμε ότι είναι χρήσιμες, ώστε ο καταναλωτής – επαγγελματίας να αξιολογήσει ακόμα θετικότερα την ασφάλιση αυτή. 

Το πρόγραμμα ασφάλισης αστικής ευθύνης από τη λειτουργία επαγγελματικού χώρου το συναντάμε:
• είτε ως «βασική» κάλυψη, η οποία, πολλές φορές, συμπληρώνεται με πρόσθετες προαιρετικές καλύψεις αστικών ευθυνών
• είτε ως «συμπληρωματική» κάλυψη 

Ως βασική κάλυψη, μπορεί να συμπληρωθεί με κάθε άλλη κάλυψη αστικής ευθύνης στην οποία ο κίνδυνος προέρχεται επίσης από την επαγγελματική δραστηριότητα του χώρου. Οι πρόσθετες αυτές καλύψεις μπορεί να έχουν άμεση σχέση με το είδος της δραστηριότητας, όπως, για παράδειγμα, η κάλυψη της τροφικής δηλητηρίασης για επιχειρήσεις ή χώρους εστίασης κάθε μορφής, η κάλυψη των χώρων άθλησης για ξενοδοχειακές επιχειρήσεις που διαθέτουν τέτοιους χώρους κ.λπ., αλλά μπορεί να είναι και ανεξάρτητες από το είδος της δραστηριότητας, όπως, για παράδειγμα, η εργοδοτική αστική ευθύνη για «τις πέραν του ΙΚΑ υποχρεώσεις», όπως συνήθως αναφέρεται. 

Οι ασφαλιστικές εταιρείες έχουν σχεδιάσει και προωθούν στην αγορά ειδικά πακέτα αστικής ευθύνης επαγγελματικού χώρου, ανά είδος επιχειρηματικής δραστηριότητας, με τρόπο ώστε όλες οι πιθανές αιτίες διεκδικήσεων να περιλαμβάνονται στο ασφαλιστήριο και να παρέχουν πραγματική κάλυψη στον επαγγελματία. 

Έτσι συναντάμε πακέτα για:
• Εκπαιδευτήρια, φροντιστήρια
• Γραφεία και ιατρεία
• Διαγνωστικά και ιατρικά κέντρα
• Φαρμακεία
• Καταστήματα λιανικής πώλησης
• Εστιατόρια, ψητοπωλεία, ταβέρνες κ.λπ., χώρους εστίασης
• Συσκευαστήρια, αποθηκευτικούς χώρους
• Ξενοδοχεία και ενοικιαζόμενα δωμάτια
• Βιοτεχνίες και βιομηχανίες κ.λπ.

Ως συμπληρωματική κάλυψη, συναντάμε το πρόγραμμα:
• είτε σε προγράμματα επαγγελματικών αστικών ευθυνών, όπως, για παράδειγμα, στην ασφάλιση επαγγελματικής ευθύνης ενός ιατρού, όπου επεκτείνεται και περιλαμβάνεται και η κάλυψη της γενικής αστικής ευθύνης των χώρων του ιατρείου
• είτε σε πολυασφαλιστήρια επαγγελματικών χώρων, όπου βέβαια τον κύριο λόγο έχουν οι καλύψεις περιουσίας. Στο ίδιο παράδειγμα του ιατρού, με την ασφάλιση του ιατρείου, ως κτιρίου και περιεχομένου, επεκτείνεται και περιλαμβάνεται και η κάλυψη της γενικής αστικής ευθύνης των χώρων του ιατρείου.

Φυσικά, όλα τα σύγχρονα συμβόλαια «κατά παντός κινδύνου» επιχειρήσεων, περιλαμβάνουν και την κάλυψη αυτή. 

Tο πρόγραμμα ασφάλισης της γενικής αστικής ευθύνης από τη λειτουργία ενός επαγγελματικού χώρου είναι μια χρήσιμη ασφαλιστική κάλυψη, που αφορά όλους όσους χρησιμοποιούν κάποιο χώρο για την άσκηση του επαγγέλματός τους, δηλαδή κάθε έμπορο, κάθε επιχειρηματία ή κάθε ελεύθερο επαγγελματία, ανεξάρτητα από τη μορφή της επιχείρησής του (ατομική επιχείρηση ή νομικό πρόσωπο). Δεν είναι «ακριβή» ασφάλιση και μπορεί πραγματικά να προστατεύσει επαγγελματίες και επιχειρήσεις από δύσκολες και απρόοπτες καταστάσεις. Κι όμως, οι περισσότεροι, είτε την αγνοούν είτε δεν πιστεύουν στη χρησιμότητά της είτε την έχουν απλώς γιατί υπήρχε ως κάλυψη, στο πλαίσιο ενός πολυασφαλιστηρίου.
Είναι ένα ακόμα δείγμα της έλλειψης ασφαλιστικής παιδείας στη χώρα μας, με ευθύνη και της πολιτείας και των ασφαλιστικών εταιρειών και των διαμεσολαβούντων προσώπων. Οι εκτιμήσεις για τις προοπτικές διίστανται και η οικονομική κρίση δε βοηθά. 

Το θέμα της χαμηλής διείσδυσης της έννοιας της ιδιωτικής ασφάλισης, πέρα από υποχρεωτικές καλύψεις, σε όλα τα στρώματα της ελληνικής κοινωνίας, παραμένει ένα υπαρκτό πρόβλημα. Οι λίγες προσπάθειες που γίνονται δεν αρκούν και κάποιοι πρέπει να αναλάβουν περισσότερες πρωτοβουλίες. Το iw μίλησε με κορυφαία στελέχη της ασφαλιστικής αγοράς για τη σημασία και το ρόλο της ασφάλισης γενικής αστικής ευθύνης από τη λειτουργία επαγγελματικών χώρων.

Γιώργος Καραβίας
Πρόεδρος του ΣΕΜΑ

Θα έλεγα ότι, τα τελευταία χρόνια, έχει αρχίσει να ωριμάζει η επαγγελματική συνείδηση των Ελλήνων. Ενώ, δηλαδή, κατά το παρελθόν, ένας επαγγελματίας δε θα σκεφτόταν να ασφαλίσει τον εργασιακό του χώρο, σήμερα βλέπουμε ότι, με την έναρξη της δραστηριότητάς του, μεριμνά – κι ας μην τον υποχρεώνει ο νόμος – για την ασφάλισή του, που πολλές φορές δεν αφορά μόνο το χώρο εργασίας, αλλά και τις υπηρεσίες που προσφέρει.
Εκτιμώ, λοιπόν, ότι τα επόμενα χρόνια ο κλάδος της Ασφάλισης Αστικής Ευθύνης Επαγγελματικών χώρων θα πρωταγωνιστήσει στον τομέα μας, διευρύνοντας τις ευκαιρίες ανάπτυξης. 

Φωκίων Μπράβος
Πρόεδρος του ομίλου International Life

Η ανάπτυξη που παρουσιάζει ο συγκεκριμένος κλάδος ασφάλισης είναι υποτυπώδης. Λίγοι είναι οι επαγγελματίες που έχουν καλλιεργήσει την ασφαλιστική τους συνείδηση και μπορούν να αντιληφθούν τη χρησιμότητα ενός τέτοιου συμβολαίου. Δυστυχώς, είμαι απαισιόδοξος για την εικόνα που μπορεί να έχουν στο άμεσο μέλλον οι Ασφαλίσεις Αστικής Ευθύνης Επαγγελματικών Χώρων.
Η κρίση και η κακή ψυχολογία της αγοράς δεν αφήνουν πολλά περιθώρια για την εδραίωση του κλάδου στη χώρα μας. Ελπίζω, όταν εξέλθουμε της ύφεσης, οι επαγγελματίες να αναζητήσουν ανάλογα ασφαλιστικά καλύμματα, ακολουθώντας τα χνάρια της Ευρώπης, όπου η εν λόγω κατηγορία, εδώ και χρόνια, γνωρίζει τεράστια ανάπτυξη. 

Θοδωρής Κοκκάλας
Διευθύνων Σύμβουλος της Victoria Ασφαλιστικής

Σίγουρα η ασφαλιστική συνείδηση του επαγγελματία, χρόνο με το χρόνο, βελτιώνεται, δυστυχώς, όμως, με πολύ αργά «βήματα». Η κρίση έχει επιβραδύνει τις επιδόσεις του κλάδου.
Όταν το ασφαλιστικό προϊόν δεν αποτελεί για τον επαγγελματία πρωτεύουσα ανάγκη, μοιραία περιορίζεται και η ζήτησή του, πολύ δε περισσότερο όταν πρόκειται για ασφαλιστήρια συμβόλαια για τα οποία σε ένα μεγάλο τμήμα της αγοράς υπάρχει άγνοια.

Εύα Λαμπρινούδη
Διευθύντρια Γενικών Κλάδων της Ευρωπαϊκής Πίστης
Η Αστική Ευθύνη Επαγγελματικών Χώρων αποτελεί απαραίτητη κάλυψη για τον επιχειρηματία, καθώς, σε περίπτωση σωματικής βλάβης ή υλικής ζημιάς στο χώρο της επαγγελματικής του δραστηριότητας σε κάποιον τρίτο επισκέπτη, σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία, έχει αστική ευθύνη και πρέπει να τον αποζημιώσει. Μέχρι τώρα κάθε νοήμων επιχειρηματίας ασφάλιζε την επιχείρησή του πρώτα για τους κινδύνους πυρός, κλοπής κ.λπ. και έπειτα για την κάλυψη Αστικής Ευθύνης προς τρίτους. Σήμερα, λόγω της οικονομικής δυσπραγίας στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, υπάρχει το σκεπτικό της μείωσης των εξόδων και πολλοί προβαίνουν σε ακύρωση του συμβολαίου τους. Αυτό είναι μεγάλο λάθος, γιατί η κρίση φέρνει πάντα οικονομική ανασφάλεια και τότε είναι που ο θεσμός της ασφάλισης είναι απαραίτητος για όλους μας. 

Νικόλαος Μακρόπουλος
Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Ευρώπη ΑΕΓΑ
Κάθε επιχειρηματική δραστηριότητα, εκ φύσεως, εμπεριέχει τα στοιχεία του κινδύνου και της ευθύνης, άρα λάθη ή παραλείψεις μπορεί να ζημιώσουν τρίτους, ή και το περιβάλλον, από τη χρήση και τη λειτουργία των χώρων που χρησιμοποιεί ο επιχειρηματίας για την άσκηση του επιτηδεύματός του. Συνεπώς, εκ του νόμου, απορρέει ευθύνη του επιχειρηματία έναντι όλων των ανωτέρω μερών. Οι σύγχρονες εξελίξεις επιβάλλουν την ασφάλιση αυτής της ευθύνης, όχι μόνο ως στοιχείο πρόνοιας, αλλά και ως τεκμήριο αξιοπιστίας και εγγύησης ποιότητας των παρεχομένων υπηρεσιών, το οποίο δυστυχώς οι περισσότεροι επιχειρηματίες δε γνωρίζουν. 

Η ασφάλιση αυτή απευθύνεται σε κάθε έμπορο, επιχειρηματία ή ελεύθερο επαγγελματία, ανεξάρτητα από τη μορφή της επιχείρησής του (ατομική επιχείρηση ή νομικό πρόσωπο) ως προστασία, επίσης, από ατυχήματα που μπορεί να προκληθούν από τις πράξεις ή παραλείψεις των υπαλλήλων του ή προστιθέντων του. Καλύπτονται Σωματικές Βλάβες ή ο Θάνατος, οι Υλικές Ζημίες και οι Οικονομικές απώλειες που θα υποστεί κάποιος τρίτος στον εκάστοτε επαγγελματικό χώρο, ενώ, επίσης, μπορεί να καλυφθούν και οι απαιτήσεις για ηθική βλάβη και ψυχική οδύνη. Η εμπειρία στη χώρα μας δείχνει πως ο ασφαλιστικός θεσμός, και ιδιαίτερα της Αστικής Ευθύνης, δεν αξιοποιείται, πολλώ δε μάλλον, σε περίοδο οικονομικής κρίσης. Στο σύγχρονο και ανταγωνιστικό περιβάλλον, κάθε Επιχείρηση έχει ανάγκη από ευρύτερη υποστήριξη, την οποία θα βρει μέσω της Ασφάλισης Αστικής Ευθύνης, ώστε, με σιγουριά, να αναλαμβάνει επιχειρηματικές πρωτοβουλίες για περαιτέρω οικονομική ανάπτυξη και πρόοδο. 

Μαργαρίτα Γκολφινοπούλου
Manager, Major Accounts, Business Solutions, Sales & Marketing Division της Chartis Ελλάς

«Στο πλαίσιο λειτουργίας της, μια επιχείρηση μπορεί να βρεθεί αντιμέτωπη με πολλαπλές ευθύνες. Ευθύνες που απορρέουν ή σχετίζονται με το νομοθετικό πλαίσιο (αστικό – εταιρικό – εμπορικό δίκαιο, περιβαλλοντική νομοθεσία κ.λπ.), το οποίο προσαρμόζεται στις ανάγκες προστασίας των συμφερόντων ή δικαιωμάτων του κοινωνικού συνόλου και του φυσικού μας περιβάλλοντος. 

Η «παλέτα» των προσφερόμενων προϊόντων ασφάλισης ευθυνών στην αγορά μας έχει εμπλουτιστεί τα τελευταία έτη με προϊόντα που προσφέρουν στον ασφαλισμένο υπεράσπιση (duty to defend) ή καλύπτουν το κόστος της και αποκαθιστούν τις ζημίες που έχουν προκληθεί σε τρίτους (σωματικές βλάβες / υλικές ζημίες / οικονομικές ζημίες). Έτσι, επιχειρήσεις, στελέχη και ελεύθεροι επαγγελματίες μπορούν πλέον να βρουν στην αγορά μας τα κατάλληλα προϊόντα που θα «μονώσουν» την επιχείρηση και το επάγγελμά τους από πιθανές ευθύνες τους απέναντι σε μετόχους, εργαζομένους, πελάτες, συνεργάτες, πιστωτές, αλλά και το ευρύ κοινό ως αποδέκτη των προωθητικών τους ενεργειών κ.λπ. 

Χωρίς να έχουμε τη συνολική εικόνα της αγοράς και του ανταγωνισμού, στην εταιρεία μας ο συγκεκριμένος τομέας ασφάλισης αναπτύσσεται με διψήφιο αριθμό τα τελευταία δύο χρόνια, συμβάλλοντας καθοριστικά στην ανοδική πορεία των επιχειρηματικών ασφαλίσεων. 

Πιστεύουμε δε, ότι και το 2011 αυτή η πορεία ανάπτυξης θα διατηρηθεί, λαμβάνοντας υπόψη τα στοιχεία του α’ τετραμήνου του οικονομικού μας έτους».