Κύμα αλλαγών στην αγορά διαβλέπουν 9+1 ασφαλιστές

Ως γκρίζα χρονιά χαρακτηρίζεται το 2011 από τα στελέχη της ασφαλιστικής αγοράς, που εκτιμούν ότι κατά τη διάρκεια αυτού του χρόνου πολλά πρόκειται να αλλάξουν, αλλά και να συμβούν στον κλάδο.

Στην εκπνοή του φετινού 12μήνου είναι βέβαιο ότι οι εταιρείες θα είναι λιγότερες, ότι τα δίκτυα πωλήσεων θα έχουν μεταβάλει τις οργανωτικές τους  δομές, όπως και τις «συνήθειές» τους, ότι η φερεγγυότητα του συστήματος θα είναι σαφώς ενισχυμένη, ενώ οι ασφαλισμένοι θα αρχίσουν να σκέφτονται περισσότερο ως Ευρωπαίοι σε ό,τι αφορά την ασφάλισή τους, κυρίως στους τομείς των συντάξεων και της υγείας.

Αδιαμφισβήτητα τα όσα συμβαίνουν στην οικονομία για την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους, επιδρούν καθοριστικά στις εξελίξεις και της ασφαλιστικής αγοράς, αλλά και στο πως αλλάζει στάση και συμπεριφορά ο καταναλωτής έναντι των ασφαλιστικών εταιρειών.

Τα συναισθήματα των στελεχών του κλάδου για τα όσα συμβαίνουν τους τελευταίους μήνες στην ελληνική οικονομία είναι μάλλον μικτά. Υπάρχουν οι αισιόδοξοι που δηλώνουν πως όσα εκτυλίσσονται γύρω από τα μακροοικονομικά είναι για το καλό της χώρας και κατά συνέπεια του κλάδου, αλλά και οι απαισιόδοξοι που εκτιμούν ότι η εθνική οικονομία δέχεται ισχυρότατα χτυπήματα από τα οποία θα «αναρρώσει» πολύ δύσκολα και μετά από μεγάλο διάστημα.

Μη γνωρίζοντας δε ποια θα είναι η κατάληξη των προσπαθειών της τρόικα για την ανάταξη της ελληνικής οικονομίας, το κατά πόσο δηλαδή η χώρα θα βγει νικήτρια από τον αγώνα τον οποίο δίνει, ή θα υποχρεωθεί σε αναδιάρθρωση χρέους και ακόμη χειρότερα σε πτώχευση, η απαισιόδοξη ομάδα των ασφαλιστών παρουσιάζεται ακόμη πιο επιφυλακτική στις προβλέψεις της.

Σε κάθε περίπτωση, ωστόσο, η αγορά επιμένει στη στρατηγική της να «παίζει» αυτή την περίοδο άμυνα στην κρίση, προσπαθώντας να περιορίσει στο μικρότερο δυνατό βαθμό τις συνέπειες των δυσμενών οικονομικών συγκυριών, αλλά και να κρατήσει τα μεγέθη της ώστε να μην υποστούν ανεπανόρθωτο πλήγμα.

Ελπίζει δε ότι η κυβέρνηση δεν θα αργήσει να τους ανοίξει την πόρτα του ασφαλιστικού, δίνοντας -υπό αυστηρές πάντα προϋποθέσεις- τη δυνατότητα στις ασφαλιστικές εταιρείες να συμβάλλουν σε μεγαλύτερο βαθμό στη διασφάλιση των μελλοντικών συντάξεων, αρχικά μέσω του τρίτου πυλώνα ασφάλισης και στη συνέχεια μέσω και του δεύτερου πυλώνα, αποκτώντας συμμετοχή στη διαχείριση των αποθεματικών των επαγγελματικών ταμείων.

Βέβαια, όλοι δέχονται ότι για να συμβούν τα προαναφερόμενα θα πρέπει πρώτα να κλείσει ο βασικός κύκλος των πρωτοβουλιών που αναλαμβάνει η εποπτική αρχή για την εξυγίανση της ασφαλιστικής αγοράς, ώστε ο κλάδος να πάψει να εισπράττει αρνητική ανάπτυξη και σταδιακά να αρχίσει να κτίζει σε νέα βάση τις σχέσεις του με τον Έλληνα πολίτη, αποβλέποντας στην τόνωση της ασφαλιστικής του συνείδησης.

Στο θέμα αυτό έχει γίνει αντιληπτό ότι, καθοριστικό ρόλο θα διαδραματίσει η Τράπεζα της Ελλάδος. Έχοντας λίαν προσφάτως αναλάβει την ευθύνη της εποπτείας, παίρνοντας τα ηνία της από την Επ.Ε.Ι.Α., φρόντισε να ξεκαθαρίσει ότι θα κινηθεί σε ταχείς ρυθμούς, επιβάλλοντας αυστηρούς όρους στη λειτουργία των ασφαλιστικών εταιρειών, όπως και την απαρέγκλιτη εφαρμογή των αρχών της Solvency II.

Αυτό βέβαια συνεπάγεται δύο δεδομένα: Πρώτον ότι ο κλάδος θα ενισχύσει σημαντικά την κεφαλαιακή του βάση και δεύτερον ότι ορισμένες εταιρείες είτε θα υποχρεωθούν να ακολουθήσουν το δρόμο των συγχωνεύσεων και των εξαγορών, είτε, στη χειρότερη των περιπτώσεων, των ανακλήσεων των αδειών λειτουργίας τους.

Πέρα των ανωτέρω, κατά το 2011 οι ασφαλιστικές εταιρείες θα επιδιώξουν:

- Μεγαλύτερες περικοπές των λειτουργικών εξόδων τους
- Καλύτερη διαχείριση των κινδύνων
- Αυξήσεις στα τιμολόγια βασικών κλάδων ασφάλισης
- Αλλαγή στρατηγικής στον κλάδο υγείας
- Αναμόρφωση του καθεστώτος προμηθειών των δικτύων πωλήσεων
- Αναδιαρθρώσεις στις δομές των δικτύων πωλήσεων
- Εφαρμογή των αρχών της εταιρικής διακυβέρνησης

Ας δούμε, όμως, πως αντιλαμβάνονται και τι αναμένουν από το 2011 υψηλόβαθμα στελέχη της ασφαλιστικής αγοράς, στελέχη τα οποία με τις αποφάσεις και τις επιλογές τους δεν καθορίζουν απλά τις τύχες των εταιρειών τους, αλλά και του κλάδου συνολικά:

Γιώργος Κώτσαλος – Διευθύνων Σύμβουλος Ομίλου Interamerican – Πρόεδρος ΕΑΕΕ

Με την είσοδο του 2011, η ελληνική ασφαλιστική αγορά βρίσκεται στο μεταίχμιο σοβαρών εξελίξεων σε δύο περιοχές, που μοιραία συνδέονται και βρίσκονται σε αλληλεπίδραση. Έχουμε εξελίξεις στην ιδιωτική ασφάλιση και στο λειτουργικό της πλαίσιο από την μια και από την άλλη στο ζήτημα της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης, που βρίσκεται στον οριακό χρόνο των κομβικών αλλαγών. Όσον αφορά στις ασφαλιστικές εταιρείες, τη νέα κατάσταση πραγμάτων σηματοδοτούν η Solvency II και η νέα Εποπτική Αρχή. 

Το αυστηρό πλαίσιο φερεγγυότητας, για την εφαρμογή του οποίου μπαίνουμε φέτος στην τελική ευθεία, ορίζει ποσοτικές και ποιοτικές προδιαγραφές για τις εταιρείες – από τα κεφάλαια μέχρι τη διακυβέρνηση – υψηλών απαιτήσεων. Στη χώρα μας, η συμμετοχή των εταιρειών στις ασκήσεις προσαρμογής στην οδηγία Solvency II δείχνει μερική και όχι ολική ετοιμότητα. Είναι γεγονός ότι η εφαρμογή της οδηγίας είναι πολύπλοκη, απαιτεί μεγάλες δομικές αλλαγές και διαρθρωτικές τομές στις εταιρείες και έχει υψηλό κόστος. 

Ανεξάρτητα από το αν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα κατανοήσει τις σχετικές ανησυχίες της CEA, που ζητεί μείωση της πολυπλοκότητας των διαδικασιών για την αποφυγή του διοικητικού φόρτου εργασίας και την ευέλικτη εφαρμογή της αρχής της αναλογικότητας με απλούστευση των προσεγγίσεων από τις εταιρείες, είναι γεγονός ότι το τοπίο αλλάζει και ανεβαίνει ο πήχης του ανταγωνισμού. Παράλληλα, έχουμε μετάθεση της εποπτικής ευθύνης σε έναν οργανισμό αναγνωρισμένου κύρους, την Τράπεζα της Ελλάδος, που έχει δώσει ήδη τα πρώτα δείγματα για την άσκηση σοβαρής εποπτείας. 

Η ΕΑΕΕ έχει επανειλημμένως εκφραστεί υπέρ της ανάγκης αδιάλειπτης και αυστηρής εποπτείας της ασφαλιστικής αγοράς και στο πλαίσιο αυτό, προσδοκούμε ότι κατά την άσκηση της εποπτείας θα εκτιμηθεί η διαφορετικότητα μεταξύ των τραπεζών και ασφαλιστικών εταιρειών και θα αντιμετωπιστεί μια σειρά σημερινών προβλημάτων της αγοράς. Στο σημείο αυτό, η σύσταση του Εγγυητικού Κεφαλαίου Ζωής αποτελεί μια νέα θεσμική παράμετρο, τουλάχιστον για το μέλλον. 

Όσον αφορά στο ευρύτερο ασφαλιστικό περιβάλλον, η ζητούμενη εδώ και δεκαετίες αναμόρφωση του ασφαλιστικού συστήματος, κάτω από την πίεση της οικονομικής κρίσης, του μνημονίου και των διαβουλεύσεων με την τρόικα, οδηγεί το αναδιανεμητικό σύστημα του ενός πυλώνα της κοινωνικής ασφάλισης στην ελαχιστοποίηση των παροχών, στην περικοπή των επικουρικών και στην ανεπάρκεια της σύνταξης, ενώ ανάλογα προβλήματα ταλανίζουν και το δημόσιο σύστημα ασφάλισης υγείας. 

Βλέπουμε την ανάγκη δημιουργίας ενός δεύτερου πυλώνα επαγγελματικής ασφάλισης με απλοποιημένες διαδικασίες σύστασης ταμείων – ο Νόμος του 2002 είναι πολύπλοκος και αποτρεπτικός- ενώ και στην υγεία βλέπουμε την ανάγκη συνεργιών των ασφαλιστικών εταιρειών με το δημόσιο στην πρωτοβάθμια περίθαλψη. Στον κοινό παρονομαστή αυτών των εξελίξεων, διαμορφώνεται για την ιδιωτική ασφάλιση ένας νέος ρόλος, που μεταφράζεται σε ζητούμενη ανάκτηση της εμπιστοσύνης του καταναλωτή και αξιοπιστία, σε οργανωτική και λειτουργική προσαρμοστικότητα, σε βελτίωση του επαγγελματισμού, που θα κάνουν πραγματικότητα τη δραστικότερη συμμετοχή των ασφαλιστικών εταιρειών στην αντιμετώπιση των σύγχρονων ασφαλιστικών ζητημάτων σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο. Αυτός ο νέος ρόλος θέλει την ασφαλιστική αγορά «μιας ταχύτητας» και είναι βέβαιο ότι το 2011 θα είναι καθοριστικό για τη διαμόρφωση του νέου χάρτη της ιδιωτικής ασφάλισης.

 Θοδωρής Κοκκάλας – Διευθύνων Σύμβουλος της Victoria

Το 2011 θα είναι για την αγορά μας μια κρίσιμη χρονιά, όπως για την οικονομία γενικότερα, από την οποία εξαρτάται και η πορεία του κλάδου. Σίγουρα, η Ιδιωτική Ασφάλιση έχει τα δικά της προβλήματα και η αυριανή της εικόνα θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τις προθέσεις της Τράπεζας της Ελλάδας, που ελπίζω ότι θα κινηθεί σε γρήγορους χρόνους για την εκκαθάριση της αγοράς. 

Γενικότερα το 2011 θα είναι μια χρονιά που θα συνεχιστεί η αυτοκάθαρση της ασφαλιστικής βιομηχανίας, με ένα μεγάλο αριθμό εταιρειών να επιμένουν ιδιαίτερα για την εξυγίανση των ισολογισμών τους και τις υπόλοιπες να ακολουθούν συντηρητική πολιτική. Ανάλογη στάση θα τηρήσουν και όσες εταιρείες τα προηγούμενα δύο χρόνια παρουσίαζαν μια πολύ καλή οικονομική εικόνα. Γενικότερα, θα έλεγα ότι, αυτή την περίοδο, όλες οι εταιρείες προσέχουν για να έχουν.

Αλέξανδρος Σαρρηγεωργίου – Διευθύνων Σύμβουλος EFG Eurolife

Μέσα σε ένα οικονομικό περιβάλλον, που προμηνύεται εξαιρετικά δύσκολο, θα συνεχιστεί η τάση εξορθολογισμού της ασφαλιστικής αγοράς που έχει ξεκινήσει τα τελευταία χρόνια, στο πλαίσιο μιας ισχυρότερης εποπτείας και όντας πλέον στην τελική ευθεία της προσαρμογής στη Solvency II. 

Παράλληλα, μέσα από τα προβλήματα της οικονομίας αναδεικνύεται η ανάγκη της ασφάλισης, ιδιαίτερα στο θέμα των συντάξεων, αλλά και της ανάγκης στη κάλυψη της περιουσίας, δύο τομείς στους οποίους ο κλάδος τα επόμενα χρόνια πρόκειται να παρουσιάσει σημαντικούς ρυθμούς ανάπτυξης.

 – Πρόεδρος ομίλου International Life

Τα προσεχή δύο με τρία τρίμηνα εκτιμώ ότι ο κλάδος μας θα φθάσει στο ναδίρ. Ελπίζω και εύχομαι ωστόσο ότι από το φθινόπωρο θα αρχίσει μια βραδεία ανάκαμψη ώστε η αγορά σιγά – σιγά να βρει το δρόμο της. 

Όσο ο καιρός θα κυλά, θα αυξάνεται η αξιοπιστία των καταναλωτών για την αγορά μας, οπότε θα αρχίσει σταδιακά να αναπτύσσεται και ο τρίτος πυλώνας ασφάλισης, στον οποίο προσβλέπει ο κλάδος μας

Πέτρος Παπανικολάου – Διευθύνων Σύμβουλος Allianz Ελλάδος

Περνούμε σε μια περίοδο κατά την οποία αρχίζει να αναπτύσσεται η ασφαλιστική συνείδηση, διότι η κρίση «γεννά» ανασφάλεια και η ανασφάλεια «ξυπνά» το ενδιαφέρον κάθε κοινωνίας για ασφάλιση

Επείγουσα στροφή προς την κερδοφορία υποχρεούται να κάνει φέτος η ασφαλιστική αγορά, ώστε να αντιμετωπίσει τα δεινά της κρίσης. «Δεκανίκια» δεν υπάρχουν πλέον για κανέναν και δεν πρέπει να υπάρξουν. 

Περνούμε σε μια περίοδο κατά την οποία αρχίζει να αναπτύσσεται η ασφαλιστική συνείδηση, διότι η κρίση «γεννά» ανασφάλεια και η ανασφάλεια «ξυπνά» το ενδιαφέρον κάθε κοινωνίας για ασφάλιση, πολύ δε περισσότερο τη δική μας που παρουσιάζει τεράστιο έλλειμμα ασφαλιστικής συνείδησης. Εκτιμώ, λοιπόν, ότι η ανάπτυξη που καταγράφεται στον τομέα των συντάξεων ήδη από το 2010, θα επιταχυνθεί κατά τα επόμενα χρόνια. 

Καθοριστικό ρόλο σε αυτό, αλλά και στα όσα θα συμβούν από εδώ και στο εξής στην αγορά μας, θα διαδραματίσει η Τράπεζα της Ελλάδος, που χρέος της έχει να θωρακίσει τον κλάδο από φαινόμενα τα οποία αμαύρωσαν την εικόνα του τα τελευταία χρόνια, ώστε, επιτέλους, η ιδιωτική ασφάλιση να μπορέσει να βρει το δρόμο της και ο καταναλωτής να είναι βέβαιος για τη φερεγγυότητα κάθε ασφαλιστικής εταιρείας.

Σοφία Ρατσιάτου – Διευθύντρια Πωλήσεων ING Ελλάδος

Το 2011 οι ασφαλιστικές εταιρείες θα πρέπει να προετοιμαστούν κατάλληλα για την εφαρμογή της Solvency II και, σε ότι αφορά τα δίκτυα πωλήσεων, για να αντιμετωπίσουν την κρίση και τις συνέπειές της στην κατανάλωση. Η αγορά έχει σφίξει. 

Πλέον, οι καταναλωτές θέλουν κυρίως φθηνά προϊόντα, καλό σέρβις, και σύντομα θα αρχίσουν να αναζητούν με μεγαλύτερο ενδιαφέρον τα συνταξιοδοτικά προγράμματα. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι από το 2015 θα πρέπει να δουλεύουμε 40 χρόνια για τη σύνταξή μας. 

Θα έλεγα λοιπόν ότι οι ασφαλισμένοι ζητούν «ειδική μεταχείριση». Πρέπει να μας αισθανθούν κοντά τους, περισσότερο από κάθε άλλη φορά, να αντιληφθούν ότι έχουμε τη διάθεση να προσδιορίσουμε τις πραγματικές τους ανάγκες και να τις καλύψουμε.

Πάνος Δημητρίου – Διευθύνων Σύμβουλος ομίλου Generali

Το 2011 θα είναι μία χρονιά γεμάτη προκλήσεις. Η πορεία της αγοράς θα εξαρτηθεί από τρεις, κατά την γνώμη μου, παράγοντες. Ο πρώτος είναι το γενικότερο οικονομικό περιβάλλον το οποίο επηρεάζει αναμφισβήτητα τη συμπεριφορά των καταναλωτών, αλλά και τις επιχειρήσεις. 

Ο δεύτερος παράγοντας είναι η εποπτική αρχή και η λειτουργία της, που στόχο έχει την εύρυθμη λειτουργία της αγοράς. Ο τρίτος παράγοντας είναι οι ίδιες οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις, σε σχέση με το πως θα κινηθούν, προκειμένου να εναρμονισθούν πλήρως στα νέα δεδομένα. Το σίγουρο είναι ότι το 2011 θα είναι, από κάθε άποψη, μία ενδιαφέρουσα χρονιά, η οποία θα αλλάξει τον τρόπο αντιμετώπισης των πραγμάτων.

Νίκος Χαλκιόπουλος – Γενικός Διευθυντής Ευρωπαϊκή Πίστη

Το 2011 θεωρώ ότι στον κλάδο μας θα επικρατήσουν σταθεροποιητικές τάσεις. Παράλληλα, οι εταιρείες θα επιδιώξουν να συνέλθουν από τα «σοκ» των ανακλήσεων. Θέλω να πιστεύω ότι θα είναι οι τελευταίες, με εξαίρεση στον κλάδο Αυτοκινήτου, όπου ίσως να υπάρχουν ακόμη κάποιες «ουρές». 

Πρώτιστος στόχος όλων μας από εδώ και στο εξής πρέπει να είναι η επανάκτηση της χαμένης εμπιστοσύνης της ασφαλιστικής αγοράς. Σε επίπεδο ανταγωνισμού αναμένω ότι, οι μεγάλοι του κλάδου θα ασκήσουν συντηρητική πολιτική, οπότε θα αφήσουν περιθώρια ανάπτυξης στους μικρομεσαίους.

Νίκος Μακρόπουλος – Πρόεδρος Ευρώπη ΑΕΓΑ

Εκτιμώ ότι ήλθε η ώρα της αλήθειας για τον κλάδο μας. Ήλθε η ώρα η ασφαλιστική αγορά να οδηγηθεί σε αυτό που χρόνια λέγεται και δεν γίνεται. Να εξυγιανθεί πλήρως, να αλλάξει πρόσωπο, να βρεθεί ακόμη πιο κοντά στον ασφαλισμένο, στον επιχειρηματία, τον εργαζόμενο, την οικογένεια. 

Το στοίχημα το οποίο καλούμαστε να βάλουμε είναι ένα: Να τονώσουμε την ασφαλιστική συνείδηση του Έλληνα και να σταθούμε επαξίως στο ύψος των περιστάσεων, συμβάλλοντας στο νέο οικοδόμημα της οικονομίας μας, όπως χρόνια τώρα συμβαίνει σε άλλες μεγάλες εθνικές αγορές με τις ασφαλιστικές εταιρείες. 

Στηρίζω πολλές από τις ελπίδες μου στην Τράπεζα της Ελλάδος, που είμαι πεπεισμένος ότι θα διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο για την εξυγίανση της ασφαλιστικής αγοράς, στην οποία βέβαια θα οδηγηθούμε και με τις δικές μας δυνάμεις, με αυτορύθμιση. Για μένα προσωπικά το πρώτιστο δεν είναι η ποσότητα, αλλά η ποιότητα, καθότι μέσα από αυτή θα έλθει και η ποσότητα και η ανάπτυξη και τα κέρδη, αλλά, κυρίως, η καταξίωση της ασφαλιστικής αγοράς στα «μάτια» της κοινωνίας μας.

Γιώργος Καραβίας - Πρόεδρος ΣΕΜΑ

Το «τρένο» της ασφαλιστικής αγοράς, μπορεί να κατέβασε εδώ και δύο χρόνια ταχύτητα λόγω της κρίσης, όμως εκτιμώ ότι σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα θα αρχίσει και πάλι να τρέχει με ταχύτερους ρυθμούς. Στο μεσοδιάστημα, η εικόνα του θα αλλάξει ριζικά. Το ζητούμενο είναι πόσα και κυρίως ποια από τα 67 «βαγόνια» του (βλέπε εταιρείες) θα παραμείνουν δεμένα στη «μηχανή». 

Αλλαγές θα καταγραφούν και στις θέσεις κάθε «βαγονιού», διότι αν θεωρήσουμε τους ασφαλιστές ως επιβάτες της αμαξοστοιχίας, σίγουρα κάποιοι θα κατέβουν στη στάση που θα κάνει το 2011. Χρόνος για… κρατήσεις υπάρχουν, οι θέσεις όμως θα είναι λιγότερες, γι΄ αυτό αξίζει όλοι μας να καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια να παραμείνουμε στο «τρένο» της Ιδιωτικής Ασφάλισης. Το ταξίδι που θα ακολουθήσει θα έχει μεγαλύτερο ενδιαφέρον και δεν πρέπει να το χάσουμε.