Αντέχουν στην κρίση οι τράπεζες

«Θετικά» χαρακτηρίζει ο υπουργός Οικονομικών Γιώργος Παπακωνσταντίνου τα αποτελέσματα των τεστ αντοχής (stress tests) για τις ελληνικές τράπεζες και επισημαίνει σε δήλωσή του ότι «το ελληνικό τραπεζικό σύστημα μπορεί να αντεπεξέρχεται ακόμα και σε συνθήκες πολύ δυσκολότερες από τις σημερινές». 

Παράλληλα, καλεί εκ νέου τις τράπεζες «να προχωρήσουν σε ενέργειες και στρατηγικές κινήσεις που ενδυναμώνουν την κεφαλαιακή τους επάρκεια και τις ενισχύουν σε ένα πλαίσιο αναδιάρθρωσης του ελληνικού τραπεζικού συστήματος».

Ειδικά, πάντως, για την Αγροτική Τράπεζα, η οποία «κόπηκε» στα συγκεκριμένα τεστ, σε ανακοίνωση του υπουργείου επισημαίνεται ότι το Δημόσιο «ως βασικός μέτοχος της τράπεζας, προτίθεται να ενισχύσει την κεφαλαιακή της επάρκεια συμμετέχοντας σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου, μετά από έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής». 

Από την πλευρά της η ΑΤΕ, πρέπει να προτείνει ένα σχέδιο αντιμετώπισης των αδυναμιών που εμφανίστηκαν στα τεστ μέσα σε δύο μήνες και να το υλοποιήσει, σε συμφωνία με την Τράπεζα της Ελλάδος, έως τις 31 Δεκεμβρίου 2010.

Αναλυτικά, η ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομικών έχει ως εξής:

«Το υπουργείο Οικονομικών χαιρετίζει τα αποτελέσματα της άσκησης προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων (stress test), η οποία έγινε με κοινή μεθοδολογία σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης και είχε ως στόχο την αξιολόγηση της αντοχής του τραπεζικού συστήματος σε πιθανή δυσμενή εξέλιξη των οικονομικών συνθηκών μέσα στο 2010- 2011. Η διαφάνεια που επιτεύχθηκε με τη δημοσιοποίηση αυτών των αποτελεσμάτων είναι σημαντική.

Στην Ελλάδα, έξι τράπεζες- Εθνική, EFG Eurobank, Άλφα, Πειραιώς, Αγροτική και Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο– συμμετείχαν στην άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων. Οι έξι αυτές τράπεζες αντιπροσωπεύουν περίπου το 90% του ενεργητικού του τραπεζικού κλάδου (με εξαίρεση τις ξένες θυγατρικές), ενώ το απαιτούμενο ποσοστό συμμετοχής ήταν τουλάχιστον 50% .

Για την εξαγωγή σωστών συμπερασμάτων είναι απαραίτητο να γίνει διαφοροποίηση μεταξύ των αποτελεσμάτων κάτω από τα διαφορετικά σενάρια. Τα αποτελέσματα για το δυσμενές σενάριο δεν πρέπει να θεωρηθούν ως αντιπροσωπευτικά της σημερινής κατάστασης ή πιθανών άμεσων αναγκών σε κεφάλαια. 

Η πραγματοποίηση της άσκησης προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων δεν αποτελεί πρόβλεψη αποτελεσμάτων, καθώς τα πιθανά δυσμενή σενάρια διαμορφώθηκαν κάτω από την υιοθέτηση ακραίων υποθέσεων, οι οποίες δεν είναι πολύ πιθανόν να επαληθευθούν στην πράξη.

Παρόλα αυτά, στοχεύοντας στη διαφύλαξη του υψηλότερου βαθμού ευρωστίας και οικονομικής σταθερότητας, η Τράπεζα της Ελλάδος βρίσκεται σε στενή επαφή με τις συμμετέχουσες τράπεζες για να αξιολογήσει τα αποτελέσματα και τις συνέπειές τους, και τυχόν ανάγκες επανακεφαλοποίησης.

Στο πλαίσιο αυτό, η Αγροτική Τράπεζα καλείται να προτείνει ένα σχέδιο αντιμετώπισης των αδυναμιών που εμφανίστηκαν στην άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων μέσα σε δύο μήνες και να το υλοποιήσει, σε συμφωνία με την εποπτεύουσα αρχή, μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2010. 

Η ελληνική κυβέρνηση δεσμεύεται να διασφαλίσει τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα και να ενισχύσει τη φερεγγυότητα της Αγροτικής Τράπεζας, προκειμένου να αντιμετωπίσει πιθανές απώλειες στην περίπτωση που ιδιωτικές πηγές χρηματοδότησης δεν είναι επαρκείς, σύμφωνα με τους κανόνες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής περί κρατικής ενίσχυσης.

Για τη θωράκιση του Ελληνικού τραπεζικού συστήματος συνολικά, η Ελλάδα, ήδη διαθέτει τους παρακάτω μηχανισμούς στήριξης οι οποίοι έχουν εγκριθεί, ή τελούν υπό την έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής:

Με το Ν. 3723/2008, έχει δημιουργηθεί πρόγραμμα επανακεφαλοποίησης συνολικού ποσού 5 δις ευρώ, στο οποίο υπάρχει υπόλοιπο ύψους 1,2 δις ευρώ. Το πρόγραμμα έχει καταληκτική ημερομηνία την 31η Δεκεμβρίου 2010. Οι προϋποθέσεις πρόσβασης στο πρόγραμμα περιγράφονται αναλυτικά στο νόμο.

Το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας με το συνολικό ποσό των 10δις ευρώ. Το Ταμείο είναι αναπόσπαστο μέρος του Μνημονίου Συνεννόησης της ελληνικής κυβέρνησης, με την Ευρωπαϊκή Ένωση, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Το Ταμείο εγκρίθηκε από τη Βουλή των Ελλήνων, με το νόμο 3864/2010 και έχει ήδη επισήμως κοινοποιηθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Σκοπός του είναι η διατήρηση της σταθερότητας του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, μέσω της ενίσχυσης της κεφαλαιακής επάρκειας των πιστωτικών ιδρυμάτων.

Επιπλέον, ειδικά στην περίπτωση της Αγροτικής Τράπεζας, το υπουργείο Οικονομικών ως βασικός μέτοχος της τράπεζας, προτίθεται να ενισχύσει την κεφαλαιακή της επάρκεια συμμετέχοντας σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου, μετά από έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Το υπουργείο Οικονομικών έχει ήδη επικοινωνήσει με τις υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ώστε να διασφαλίσει ότι οι όροι και προϋποθέσεις για τα προαναφερόμενα μέτρα είναι σύμφωνα με τους κανονισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης περί κρατικών ενισχύσεων”.

Τα αποτελέσματα

Για το σύνολο των έξι ελληνικών τραπεζικών ομίλων τα αποτελέσματα της άσκησης προσομοίωσης υποδηλώνουν καθαρό πλεόνασμα κεφαλαίων ύψους € 3,3 δισεκ. έναντι του ποσού που αντιστοιχεί στο όριο του 6% για τον δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας Tier 1, το οποίο συμφωνήθηκε αποκλειστικά για τους σκοπούς αυτής της άσκησης. 

Σε καμία περίπτωση το όριο αυτό δεν πρέπει να ερμηνευθεί ως εποπτικό ελάχιστο, το οποίο όπως είναι γνωστό ορίζεται σε 4%. Επίσης δεν πρέπει να εκληφθεί ως εξατομικευμένος δείκτης που αντανακλά το προφίλ κινδύνου του κάθε ιδρύματος που ορίζεται για εποπτικούς σκοπούς στο πλαίσιο του Πυλώνα 2 της Οδηγίας ΕΚ 2006/48.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα αυτά, υπό το δυσμενές σενάριο πέντε ελληνικές τράπεζες περνούν με επιτυχία την άσκηση. Τέσσερις από τις τράπεζες αυτές (ΤΤ, Alpha Bank, EFG Eurobank, Εθνική) υπερβαίνουν το όριο αναφοράς του 6%, ενώ μία (Πειραιώς) βρίσκεται στο όριο αναφοράς. 

Στην περίπτωση της ATEbank ο δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας (Tier 1), μειώνεται σε 4,4% στο τέλος του 2011, σημειώνοντας έλλειμμα κεφαλαίου €242 εκατ. Είναι επίσης σημαντικό να τονιστεί ότι στο βασικό σενάριο της άσκησης και οι έξι ελληνικές τράπεζες υπερβαίνουν το όριο του 6%.

Για την ορθή ερμηνεία των αποτελεσμάτων της άσκησης, η Τράπεζα της Ελλάδος επισημαίνει ότι είναι σημαντικό να αναγνωριστεί η ακριβής σημασία των δεικτών και των νομισματικών μεγεθών που προκύπτουν από τα διαφορετικά επιμέρους σενάρια, τα οποία διαμορφώθηκαν για τους σκοπούς της πανευρωπαϊκής άσκησης. Τα αποτελέσματα του δυσμενούς σεναρίου δεν αντανακλούν την παρούσα κατάσταση ή πιθανές άμεσες κεφαλαιακές ανάγκες. 

«Εκ κατασκευής της» σημειώνεται στο σχόλιο της ΤτΕ, «μια άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων δεν στοχεύει σε πρόγνωση αναμενόμενων γεγονότων, δεδομένου ότι τα δυσμενή σενάριά της έχουν σχεδιαστεί σκοπίμως ως υποθετικά σενάρια του τύπου “what-if”.»

Στο τέλος του 2009 οι έξι συμμετέχουσες τράπεζες είχαν δείκτη βασικών ιδίων κεφαλαίων (Tier 1) που κυμαινόταν μεταξύ 8,4% και 17,1%. Παρότι η εφαρμογή των ακραία δυσμενών υποθέσεων της άσκησης προσομοίωσης οδηγεί σε μείωση του δείκτη βασικών ιδίων κεφαλαίων, που κυμαίνεται μεταξύ 3 και 7 ποσοστιαίων μονάδων, το υψηλό σημείο εκκίνησης επιτρέπει στις πέντε από τις έξι ελληνικές τράπεζες να περνούν επιτυχώς την άσκηση.

Η σημαντική ενίσχυση των ιδίων κεφαλαίων τους, κατά τη διάρκεια του 2009, δικαιολογεί αυτήν την επίδοση των ελληνικών τραπεζών. Η κεφαλαιακή αυτή ενίσχυση προήλθε κυρίως από κεφάλαια που ορισμένες τράπεζες συγκέντρωσαν από την αγορά, την εσωτερική χρηματοδότηση από την κερδοφορία και τη μη διανομή μερίσματος κατά το 2009, καθώς και την έκδοση προνομιούχων μετοχών.

Η Τράπεζα της Ελλάδος, από την πλευρά της, θα συνεχίσει να παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις, ώστε να εξασφαλίσει ότι θα γίνουν οι αναγκαίες ενέργειες για την ενίσχυση της κεφαλαιακής επάρκειας των τραπεζών, όπου αυτό είναι αναγκαίο. Σε κάθε περίπτωση, η σύσταση του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας με διαθέσιμα κεφάλαια ύψους € 10 δισεκ., στο πλαίσιο του προγράμματος στήριξης της ελληνικής οικονομίας, παρέχει ένα πρόσθετο δίκτυ ασφαλείας για την κεφαλαιακή επάρκεια των ελληνικών τραπεζών. Επιπρόσθετα, € 1,2 δισεκ. είναι διαθέσιμα μέσω του μέτρου κεφαλαιακής ενίσχυσης του Ν. 3723/2008.

ΑΤΕbank – Προχωρεί σε ΑΜΚ

Η ΑΤΕbank έχοντας ήδη θωρακίσει τον ισολογισμό της με τις απαραίτητες και αναγκαίες προβλέψεις που έλαβε το έτος 2009 στο πλαίσιο της εξυγίανσης του χαρτοφυλακίου της, και σε συνεννόηση με τον βασικό της μέτοχο, προτίθεται να προβεί σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου. Στην αύξηση, που θα συμβάλει στην περαιτέρω ενίσχυση της Τράπεζας, θα συμμετάσχει και το Ελληνικό Δημόσιο.

ΕΤΕ – Πέρασε τα τεστ αντοχής

Πέρασε τα τεστ αντοχής ( stress test) των τραπεζών η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος και όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή της η επίπτωση των υποθέσεων του δυσμενούς σεναρίου διαμορφώνει τον εκτιμώμενο δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας Tier 1 (σε ενοποιημένη βάση) στο 9.6% το 2011 έναντι 11.3% στο τέλος του 2009.

Επιπρόσθετη επίπτωση της τάξης των 2.2 ποσοστιαίων μονάδων προκύπτει από την εφαρμογή του δυσμενούς σεναρίου, που λαμβάνει υπόψη το δημοσιονομικό κίνδυνο των ευρωπαϊκών χωρών, με αποτέλεσμα ο εκτιμώμενος δείκτης Tier 1 να διαμορφώνεται στο 7.4% στο τέλος του 2011 συγκριτικά με τον ελάχιστο εποπτικό όριο του 4%.

Τα αποτελέσματα της άσκησης υποδηλώνουν απόθεμα, ύψους 1.009 εκατ. ευρώ, επί των κεφαλαίων Tier 1 σε σχέση με το όριο του 6% του δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας Tier 1 για την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος, όπως ορίστηκε αποκλειστικά για τους σκοπούς της παρούσας άσκησης. 

Αυτό το όριο δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να ερμηνευθεί ως ένα ελάχιστο εποπτικό όριο (σημειώνεται ότι το ελάχιστο όριο του δείκτη Tier 1 έχει καθοριστεί εποπτικά στο 4%) ούτε ως ο εξατομικευμένος δείκτης, που αντανακλά το προφίλ κινδύνου του ιδρύματος και διαμορφώνεται με βάση τη διαδικασία εποπτικής αξιολόγησης στο πλαίσιο του Πυλώνα ΙΙ της Ευρωπαϊκής οδηγίας 48 (Capital Requirements Directive – CRD).

ΤΤ – Με επιτυχία στο τεστ αντοχής των τραπεζών

Πέρασε το τεστ αντοχής των τραπεζών το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο Ελλάδος ΑΤΕ και, όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή του, αναγνωρίζει και αποδέχεται τα αποτελέσματα της άσκησης προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων.

Τα αποτελέσματα της άσκησης υποδηλώνουν απόθεμα, ύψους 285,44 εκατ. ευρώ, επί των κεφαλαίων Tier 1 σε σχέση με το όριο του 6% του δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας Tier 1, όπως ορίστηκε αποκλειστικά για τους σκοπούς της παρούσας άσκησης. 

Αυτό το όριο δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να ερμηνευθεί ως ένα ελάχιστο εποπτικό όριο (σημειώνεται ότι το ελάχιστο όριο του δείκτη Tier 1 έχει καθοριστεί εποπτικά στο 4%) ούτε ως ο εξατομικευμένος δείκτης, που αντανακλά το προφίλ κινδύνου του ιδρύματος και διαμορφώνεται με βάση τη διαδικασία εποπτικής αξιολόγησης στο πλαίσιο του Πυλώνα ΙΙ της Ευρωπαϊκής οδηγίας 48 (Capital Requirements Directive – CRD).

Με αφορμή τα αποτελέσματα  ο πρόεδρος του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου, κ. Κλέων Παπαδόπουλος, δήλωσε ότι “σε μια εποχή όπου όχι μόνο οι τράπεζες, αλλά η ελληνική οικονομία και η κοινωνία συνολικά περνούν ένα μεγάλο “stress test”, το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο αποδεικνύει ότι διαθέτει το υπόβαθρο και τη δυναμική για να στηρίξει την ανάπτυξη. 

Μπορούμε να δώσουμε νέα ώθηση στην οικονομία, να προστατεύσουμε την κοινωνία και να μεταδώσουμε την αισιοδοξία που όλοι χρειαζόμαστε.

Eurobank EFG – Ισχυρή κεφαλαιακή θέση

Οπως κατέδειξε το τεστ αντοχής, η Eurobank EFG χάρη στην ισχυρή κεφαλαιακή της επάρκεια και τα υψηλά προ-προβλέψεων έσοδα, είναι σε θέση να απορροφήσει προβλέψεις, οι οποίες στην εκδοχή του πλέον ακραίου σεναρίου, φθάνουν τα €4 δισ. εντός της επόμενης διετίας, διατηρώντας κεφαλαιακή επάρκεια πρώτης διαβάθμισης (Tier I) άνω του 8%, αναφέρει ανακοίνωση της Eurobank EFG και συνεχίζει: «Από τη δοκιμασία αυτή προκύπτει ότι ακόμα και σε αυτό το ακραίο και εξαιρετικά απίθανο σενάριο, η Eurobank EFG διαθέτει πλεονάζοντα κεφάλαια υπερδιπλάσια του κατώτατου ρυθμιστικού ορίου (4%)».

Σημειώνεται ότι το ακραίο σενάριο, βάσει του οποίου έχουν γίνει οι υπολογισμοί για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, είναι ιδιαίτερα επαχθές και δεν είναι ούτε πραγματικό, ούτε καν προσδoκόμενο. Όσον αφορά στο μακροοικονομικό περιβάλλον στην Ελλάδα, είναι γνωστό ότι τα πλέον επώδυνα μέτρα που συνδέονται με το Μνημόνιο έχουν ήδη υιοθετηθεί από την Κυβέρνηση. 

Η υλοποίηση του προγράμματος δημοσιονομικής σταθερότητας εξελίσσεται ομαλά και κινείται κατά το πρώτο εξάμηνο πέραν του στόχου, ενώ σύμφωνα με το IMF η προβλεπόμενη ύφεση για το 2010 εκτιμάται ότι θα είναι μικρότερη του αναμενομένου.

Alpha Bank -  απόθεμα € 1.160 εκατ. στο δυσμενές σενάριο

Τα αποτελέσματα της άσκησης λαμβάνοντας υπόψη το δυσμενές σενάριο σε συνδυασμό με το σενάριο δημοσιονομικού κινδύνου των Ευρωπαϊκών χωρών υποδηλώνουν απόθεμα ύψους € 1.160 εκ. επί των κεφαλαίων Tier 1, σε σχέση με το όριο του 6% του δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας Tier 1, όπως ορίστηκε αποκλειστικά για τους σκοπούς της παρούσας άσκησης. Αυτό το όριο δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να ερμηνευθεί ως ένα ελάχιστο εποπτικό όριο (σημειώνεται ότι το ελάχιστο όριο του δείκτη Tier 1 έχει καθοριστεί εποπτικά στο 4%), ούτε ως ο εξατομικευμένος δείκτης που αντανακλά το προφίλ κινδύνου του ιδρύματος και διαμορφώνεται με βάση την διαδικασία εποπτικής αξιολόγησης στο πλαίσιο του Πυλώνα II της Ευρωπαϊκής οδηγίας 48 (Capital Requirements Directive -CRD).

Τράπεζα Πειραιώς -Πέρασε το stress tests

Η Τράπεζα Πειραιώς συμμετείχε επιτυχώς στην πανευρωπαϊκή άσκηση προσομοίωσης υποθετικά ακραίων καταστάσεων για τον τραπεζικό κλάδο, τα αποτελέσματα της οποίας δημοσιοποιήθηκαν σήμερα. Η άσκηση αυτή περιλαμβάνει ένα βασικό (αναμενόμενο, πιθανό), ένα δυσμενές (ιδιαίτερα αντίξοο) και ένα ακραία δυσμενές σενάριο (το εξαιρετικά αντίξοο). 

Σκοπός της άσκησης ήταν να διερευνηθεί η αντοχή της κεφαλαιακής επάρκειας του τραπεζικού κλάδου στην Ευρώπη, σε ενδεχόμενη περαιτέρω επιδείνωση της οικονομικής κρίσης, και να προσδιορισθεί οποιοδήποτε απαιτούμενο κεφάλαιο για την επαναφορά του δείκτη Βασικών Ιδίων Κεφαλαίων (Tier 1) στο 6% λαμβάνοντας υπόψη το Δυσμενές σενάριο και το Ακραία Δυσμενές σενάριο στο τέλος του 2011.

Τα αποτελέσματα της πιο πάνω άσκησης, αναφορικά με το δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας Tier I του Ομίλου Πειραιώς για το 2011, έχουν, ως εξής”:

    – στο Βασικό σενάριο 10,9%

    – στο Δυσμενές σενάριο 8,3%,

    – στο Ακραία Δυσμενές 6,0%

    Σημειώνεται ότι ακόμη και στο Ακραία Δυσμενές Σενάριο ο δείκτης Τier I του Ομίλου Πειραιώς διαμορφώνεται στο 6,4% εάν ληφθεί υπόψη ότι το χαρτοφυλάκιο συναλλαγών των Ομολόγων Ελληνικού Δημοσίου στις 30.06.2010 μειώθηκε σημαντικά (στα €0,1 δισ έναντι €1,1 δισ).