Το «αγκάθι» των αμοιβαίων παραμένει για τις ασφαλιστικές

«Αγκάθι»παραμένουν τα αμοιβαία κεφάλαια για τις ασφαλιστικές εταιρείες, μετά και την πορεία των αγορών τους τελευταίους μήνες που βύθισαν ακόμα περισσότερο στο κόκκινο τις αποδόσεις ειδικότερα της κατηγορίας των μετοχικών που πουλήθηκαν μαζικά στο παρελθόν.

Η πορεία και στις υπόλοιπες κατηγορίες που υπήρξαν σημαντικές πωλήσεις, δεν ήταν επίσης, σε γενικό επίπεδο, ανάλογη των προσδοκιών.

Στην αντίληψη πάντως που έχει το ευρύ κοινό, ο θεσμός – λανθασμένα βέβαια – ταυτίστηκε με την πορεία του ελληνικού χρηματιστηρίου εκεί που συνδέθηκαν και οι μεγαλύτερες προσδοκίες.

Οι ασφαλιστικές από την πλευρά τους, παρά τις δυσκολίες στην πώληση, δεν προσπαθούν να … ξεχάσουν το αμοιβαίο και εξακολουθούν να το περιλαμβάνουν στη φαρέτρα των προϊόντων τους είτε ως απευθείας επιλογή είτε αξιοποιώντας το στα πλαίσια unit linked ασφαλιστηρίων συμβολαίων.

Η αλήθεια είναι ότι τα αμοιβαία παρά το γεγονός ότι προσπαθούν να υπεραποδώσουν, δεν μπορούν παρά να ακολουθούν την πορεία των αγορών στις οποίες επενδύουν είτε στην άνοδο είτε στην πτώση. Επομένως, έχοντας την τάση να ακολουθούν αυτήν την πορεία, θα πρέπει να αναμένει κανείς ότι θα επανέλθουν μαζί με αυτές. Και φυσικά θα πρέπει να λαμβάνει κανείς έγκαιρα θέσεις για να εκμεταλλευθεί τις όποιες ευκαιρίες εμφανίζονται μεσομακροπρόθεσμα. 

Ο θεσμός επίσης, είναι καταξιωμένος διεθνώς και αυτό βέβαια δεν είναι τυχαίο. Σε γενικό επίπεδο να προσθέσουμε ακόμα ότι οι ΄Ελληνες διαχειριστές τα έχουν πάει μέχρι σήμερα αρκετά καλά σε σχέση με ξένους συναδέλφους τους.

Σε ότι αφορά την ιστορική πλευρά, έντεκα χρόνια έχουν περάσει από την «εκτόξευση» του ελληνικού Χρηματιστηρίου που έφτασε στο ιστορικό του ρεκόρ (6.355 μονάδες ο γενικός δείκτης στις 17/9/1999), χωρίς ποτέ να επανέλθει σε αυτά τα επίπεδα.

Πολλά έχουν γραφτεί και ειπωθεί για περιουσίες που χάθηκαν, για ευθύνες, κλπ. Η αλήθεια είναι ότι ο κόσμος που εμπιστεύθηκε τότε σωρηδόν τις μετοχές για να εκμεταλλευθεί τη μεγάλη ευκαιρία και να πλουτίσει, σήμερα προσπαθεί ακόμα να … ξεχάσει τι είχε συμβεί ή ελπίζει ακόμα στο … άπιαστο. 

Πολλοί κατά τη διάρκεια αυτών των ετών έγραψαν τις λογιστικές τους ζημιές ρευστοποιώντας ό,τι είχε απομείνει, ενώ άλλοι περιμένουν ακόμα ελπίζοντας ότι η αγορά κάποια στιγμή θα επανέλθει.

Κανείς δεν είναι εύκολο να μπει στη διαδικασία των συμβουλών ή καλό θα είναι να τις αποφύγει. Για παράδειγμα συμβουλές του τύπου: υπομονή, ψυχραιμία, κάποια στιγμή θα ανέβει, δεν βρίσκουν πάντα επιβεβαίωση. Έτσι λόγου χάρη, αν ρευστοποιούσε κάποιος την επένδυσή του σε μετοχές στα τέλη του 2007, σήμερα θα ήταν σημαντικά κερδισμένος.

Στη φρενίτιδα εκείνης της εποχής μεγάλη ανάπτυξη γνώρισε ο θεσμός των αμοιβαίων κεφαλαίων, με ιδιαίτερη αναφορά στα μετοχικά εσωτερικού που έδιναν δικαίωμα στο … όνειρο. Οι ασφαλιστικές εταιρείες είχαν ενεργό εμπλοκή με δημιουργία θυγατρικών εταιρειών, μεγάλες εισροές κεφαλαίων προς επένδυση και μεγάλη δραστηριοποίηση από τα δίκτυα πωλήσεων. Κατά την άποψη πολλών, οι ασφαλιστικές έβαλαν τα αμοιβαία σε κάθε ελληνικό σπίτι.

Στη μεγάλη ταχύτητα των εξελίξεων να επισημάνουμε την έλλειψη συνάφειας του αμοιβαίου με τα υπόλοιπα προϊόντα που διέθεταν οι εταιρείες, ενώ, γενικότερα και όχι μόνον στον κλάδο, υπήρχε και το θέμα της επάρκειας γνώσεων από την πλευρά των πωλητών, γεγονός που οδήγησε σε υποχρεωτική πιστοποίηση γνώσεων από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς. Οι πωλήσεις μάλιστα συνεχίστηκαν και μετά τα ιστορικά υψηλά, επιδεινώνοντας ακόμα περισσότερο την κατάσταση.

Η πορεία των πραγμάτων στη συνέχεια είναι γνωστή. Τα μετοχικά αμοιβαία που ήταν και η μεγάλη ελπίδα, καταγράφουν στο σύνολό τους πτώση που το διάστημα 30/09/1999 – 31/05/2010, ανέρχεται από -45,48% έως – 83,21%. Αν μάλιστα λάβουμε υπόψη μας και την επίδραση του πληθωρισμού, οι απώλειες γίνονται ακόμα μεγαλύτερες.

Στις περισσότερες βέβαια περιπτώσεις, κερδήθηκε η “μάχη” με το γενικό δείκτη που το ίδιο διάστημα είχε απώλειες 72,63%, βρισκόμενος στα τέλη Μαΐου στις 1550,78 μονάδες από 5667,60 μονάδες στα τέλη Σεπτεμβρίου 1999. Συγκεκριμένα 19 από τα 25 αμοιβαία που δραστηριοποιήθηκαν στην αγορά το παραπάνω διάστημα, ξεπέρασαν σε απόδοση το γενικό δείκτη του χρηματιστηρίου. 

Η ουσία όμως είναι, ότι 11 χρόνια μετά, οι πελάτες παραμένουν εγκλωβισμένοι με μεγάλες αρνητικές μεταβολές και τα χρήματα που επενδύθηκαν τότε, θα μπορούσαν να είναι ιδιαίτερα χρήσιμα για παράδειγμα σήμερα με τις μεγάλες ανάγκες ρευστότητας που υπάρχουν και την οικονομική κρίση σε πλήρη εξέλιξη.

Σίγουρα σε περιόδους όπως αυτή που βιώνουμε σήμερα η ρευστοποίηση καλό θα είναι να αποτελεί την έσχατη λύση, δεδομένου ότι το επίπεδο των τιμών έχει υποχωρήσει σε τόσο χαμηλά επίπεδα.

Από την άλλη πλευρά, τα αμοιβαία εξακολουθούν πάντα να έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες επανόδου σε σχέση με την απευθείας επιλογή μετοχών, όπου και το ρίσκο είναι υψηλότερο.

Πέρα από αυτά όμως και οι χρηματοοικονομικοί και ασφαλιστικοί σύμβουλοι, θα πρέπει να παραμένουν κοντά στον πελάτη, να είναι παρόντες και στα δύσκολα, να παρακολουθούν τις εξελίξεις και να είναι ενημερωμένοι, δίνοντας τη “μάχη” μαζί με τον πελάτη.