Πώς μπορούν να αποφύγουν οι μεσίτες το σκόπελο της ύφεσης

Όταν ο κύκλος εργασιών υποχωρεί δραματικά, η άμεση αντίδραση των διοικήσεων των εταιρειών είναι να προχωρήσουν σε μείωση του λειτουργικού κόστους όπου αυτό είναι δυνατό. 

Οι εργοδότες εισέρχονται στη δυσάρεστη διαδικασία να διαλέξουν το που θα πέσει το «τσεκούρι» και πόσες φορές θα πρέπει να πέσει ο…πέλεκυς προκειμένου να εξορθολογιστεί ο ισολογισμός.  

Ωστόσο η μείωση του εργατικού δυναμικού δεν δημιουργεί αυτόματα και μείωση του κόστους, καθώς περνούν αρκετοί μήνες μέχρι να γίνει η απόσβεση από τις αποζημιώσεις. 

Παρά το γεγονός ότι οι απολύσεις προσωπικού είναι η πρώτη αντίδραση την οποία δρομολογούν οι μεσίτες όταν δυσκολεύουν οι οικονομικές συνθήκες, αρκετές φορές δεν είναι και η πιο σωστή επιλογή καθώς μακροπρόθεσμα δημιουργούνται άλλα προβλήματα. 

Οι περισσότεροι μεσίτες έχουν πιστούς συνεργάτες που δουλεύουν στις εταιρίες του για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα και η απόφαση να τους απομακρύνουν έρχεται με πολύ μεγάλο κόστος. 

Πρώτον διαθέτουν πολύ καλή γνώση τόσο της ασφαλιστικής αγοράς όσο και των πελατών της εταιρίας και η απομάκρυνσή τους είναι πιθανό να δημιουργήσει πρόβλημα στην εταιρία να διατηρήσει το πελατολόγιο της. Εξάλλου οι μεσίτες διατηρούν πολύ καλές σχέσεις με τους πελάτες τους, έχουν συχνή προσωπική επαφή και ένα μεγάλο ποσοστό πελατών μένει πιστό στον μεσίτη-ασφαλιστή που γνωρίζει και όχι στην εταιρία. 

Δεύτερον όσο περισσότερα χρόνια εργάζεται κάποιος σε μια εταιρεία, τόσο μεγαλύτερο είναι και το ποσό της αποζημίωσης που δικαιούται, ενώ δεν είναι λίγες οι φορές που οι εργοδότες προχωρούν σε επιπλέον παροχές προκειμένου να καταφέρουν να απομακρύνουν το «πλεονάζον» προσωπικό.

Επιπλέον κόστος 

Ωστόσο το κόστος των αποζημιώσεων δεν είναι το μοναδικό που περιλαμβάνεται στη διαδικασία μειώσεως του εργατικού δυναμικού. Πριν ακόμα η εταιρεία φθάσει στο τελικό στάδιο της απόλυσης, οι εργοδότες θα πρέπει να δημιουργήσουν μια διαδικασία επιλογής έτσι ώστε να αποφασίσουν ποιοι τελικά θα αποχωρήσουν από την επιχείρηση. 

Αυτή θα πρέπει να είναι μια ξεκάθαρη διαδικασία, η οποία θα αξιολογεί αντικειμενικά τους εργαζόμενους και δε θα βασίζεται σε προσωπικές συμπάθειες ή στην γνωστή διαδικασία ο τελευταίος που ήλθε θα είναι και ο πρώτος που θα αποχωρήσει.  

Ωστόσο μια πλήρως οργανωμένη διαδικασία επιλογής και αξιολόγησης του εργατικού δυναμικού θα χρειαστεί αρκετές εργατοώρες προκειμένου να ολοκληρωθεί.

Εάν οι εργοδότες δεν προχωρήσουν στις κατάλληλες διαδικασίες, υπάρχει πολύ πιθανό το ενδεχόμενο να αναγκαστούν να πληρώσουν σημαντικά πρόστιμα στη συνέχεια. 

Πολλές φορές οι εργαζόμενοι καταφεύγουν στα δικαστήρια σε περιπτώσεις που οι εργοδότες αδυνατούν να «υπερασπιστούν» τις διαδικασίες που ακολούθησαν προκειμένου να αποφασίσουν στο ποιοι εργαζόμενοι θα αποχωρήσουν από την εταιρία.  

Με την αγορά εργασίας να μην διάγει και τις καλύτερες ημέρες, οι εργαζόμενοι που καταφεύγουν σε Επιτροπές Κρίσης, σε περίπτωση που ο εργοδότης δεν καταφέρει να αιτιολογήσει και να υποστηρίξει τις διαδικασίες που ακολουθήθηκαν τότε αναγκάζεται να πληρώσει αρκετά υψηλές αποζημιώσεις. 

Ωστόσο την ώρα που λόγω της χρηματοικονομικής κρίσης, αρκετοί μεσίτες σχεδιάζουν την περικοπή θέσεων εργασίας, το παράδοξο είναι ότι οι πελάτες τους γίνονται πιο απαιτητικοί. Αναζητούν την καλύτερη δυνατή λύση όσον αφορά τις ανανεώσεις των ασφαλιστικών τους συμβολαίων και προχωρούν σε συγκρίσεις των προϊόντων που προσφέρουν εκατοντάδες εταιρείες του κλάδου.  

Προσπαθώντας να εξηγήσει το δίλημμα που αντιμετωπίζουν οι μεσίτες ο κ. Jonathan Walker, εκτελεστικός διευθυντής στην Towergate, αναφέρει ότι «όλο και περισσότεροι πελάτες μας ζητούν να αναζητήσουμε για λογαριασμό τους την καλύτερη δυνατή ασφαλιστική λύση. 

Οι συνθήκες αυτές έχουν οδηγήσει σε αύξηση του ανταγωνισμού, καθώς ένας μεγάλος αριθμός των πελατών αυτών, έχει ζητήσει και σε άλλους μεσίτες να προχωρήσουν στην ίδια διαδικασία προκειμένου να μπορούν να προχωρήσουν σε συγκρίσεις. 

Εάν οι εταιρίες δεν είναι αρκετά προσεχτικές και προχωρούν σε μείωση του εργατικού τους δυναμικού, την ώρα που αναγκάζονται να ασχολούνται περισσότερες ώρες με τον κάθε πελάτη τότε δημιουργείται σύγκρουση συμφερόντων.   

Παράλληλα ο κ. Walker θεωρεί ότι οι μεσιτικές εταιρείες που αυτήν την περίοδο αντί να απολύουν προσωπικού, προχωρούν σε στρατολόγηση εργαζομένων, έχουν σημαντικές προοπτικές ανάπτυξης καθώς δημιουργούνται ευκαιρίες για αύξηση του κύκλου εργασιών τους.   

Στην πραγματικότητα, όταν η αγορά είναι τόσο ανταγωνιστική, το να καταφέρει να διατηρήσει η εταιρεία μια εξειδικευμένη και έμπειρη ομάδα στελεχών, τότε είναι σίγουρο ότι θα καταφέρει να επιβιώσει από την περίοδο της ύφεσης και θα έχει όλα τα εχέγγυα να αναπτυχθεί δυναμικά όταν ομαλοποιηθούν οι συνθήκες. 

Πριν οι μεσίτες ξεκινήσουν να μειώνουν τον αριθμό του προσωπικού τους, θα πρέπει να εξετάσουν και άλλους τρόπους προκειμένου να μειώσουν το λειτουργικό τους κόστος. 

Στην περίπτωση που το πάγωμα των μισθών ή και η μείωσή τους δεν αποτελεί εναλλακτική επιλογή, υπάρχου και άλλες επιλογές που οι εταιρείες μπορούν να ακολουθήσουν. 

Για παράδειγμα να υπάρξουν μειώσεις στις υπερωρίες, να μειωθούν τα μπόνους, να υπάρξουν διαρθρωτικές αλλαγές στην εταιρία, στις οποίες περιλαμβάνονται αναθέσεις τμημάτων σε εξωτερικό συνεργάτη (π.χ. τμήμα ανθρωπίνου δυναμικού) και η πώληση τμημάτων της εταιρίας που δεν είναι κερδοφόρα. 

Ωστόσο ότι και να αποφασίσουν οι εταιρείες να κάνουν, είναι ξεκάθαρο ότι θα πρέπει να αποφασίσουν γρήγορα και να μην αφήνουν τις κρίσιμες αποφάσεις για την τελευταία στιγμή, γιατί έτσι μειώνονται οι πιθανότητες να έχουν επιτυχημένο αποτέλεσμα. 

Η έγκαιρη προσαρμογή στις συνθήκες ήταν το κλειδί της στρατηγικής της K Drewe Insurance Brokers όπως αναφέρει σε δηλώσεις του ο κ. Ian Drewe, πρόεδρος της εταιρίας. 

«Όπως και τις περισσότερες εταιρείες, ή ύφεση μας χτύπησε την πόρτα στο τελευταίο τρίμηνο του 2008 και η άμεση αντίδρασή μας ήταν, από που μπορούμε να μειώσουμε το κόστος μας; 

Είμαστε μια οικογενειακή επιχείρηση που δραστηριοποιείται στην ασφαλιστική αγορά πάνω από 50 χρόνια. Έχουμε αντιμετωπίσει και άλλες φορές δύσκολες στιγμές και πάντα βγαίναμε δυνατότεροι, για αυτό το λόγο και αποφασίσαμε μια πιο μακροπρόθεσμη στρατηγική. 

Στις αρχές του 2009 προχωρήσαμε σε αναθεώρηση του στρατηγικού μας σχεδιασμού, έτσι ώστε να αξιολογήσουμε εκ νέου κάθε πτυχή της επιχείρησης και να επανεξετάσουμε τόσο τα δυνατά σημεία μας αλλά και τις αδυναμίες μας. 

Σε εποχές παχιών αγελάδων, η διενέργεια μια σε βάθος έρευνας για το πως λειτουργεί η εταιρεία, ποια είναι τα κερδοφόρα τμήματα, που η εταιρία χάνει χρήματα φαίνεται ότι δεν έχει ουσιαστικό σκοπό. 

Ωστόσο όταν οι συνθήκες στην αγορά επιδεινώνονται, εάν η εταιρεία έχει ήδη προνοήσει βρίσκεται σε πλεονεκτική θέση έναντι του ανταγωνισμού. 

Ο κ. Drewe προσέλαβε μια συμβουλευτική εταιρία στον τομέα της διοικητικής λογιστικής και μια εταιρεία που ειδικεύεται στη διαχείριση δεδομένων (management information). 

Για παράδειγμα όπως αναφέρει ο κ. Drewe αναθέσαμε σε έναν υπάλληλο την αρμοδιότητα για το σύνολο των αγορών της εταιρείας, στο οποίο συμπεριλαμβανόταν οι επαφές με τους προμηθευτές (τρέχοντες και καινούργιους) και διαδικασίες για το οτιδήποτε μπορούσαμε να μειώσουμε το κόστος από αγορές εξοπλισμού μέχρι είδη υγιεινής με μότο « εάν φρόντιζες κάθε πένα…».

Η εκ βάθους ανάλυση των δομών της εταιρίας οδήγησε στην ανάγκη για αλλαγή κατεύθυνσης. Μια προηγούμενη έρευνα είχε οδηγήσει την εταιρεία να επεκταθεί στον κλάδο ασφάλισης εμπορευμάτων. Ωστόσο με τα ασφάλιστρα να έχουν μειωθεί και το κόστος για τους μεσίτες να έχει αυξηθεί, η εταιρία δεν ήταν σε θέση να ανταγωνιστεί τις μεγάλες εταιρίες του κλάδου. 

«Οι ασφαλίσεις εμπορευμάτων είχαν εξελιχθεί σε βασική δραστηριότητα για την εταιρία προσφέροντας περί το 85% του κύκλου εργασιών.
 
Έτσι αποφασίσαμε να μεταφέρουμε το χαρτοφυλάκιο μας σε μια μεγάλη μεσιτική εταιρεία η οποία και απορρόφησε το σύνολο του προσωπικού μας που εργαζόταν στο συγκεκριμένο κλάδο. 

Μπορεί οι εργαζόμενοι να άλλαξαν εργατική στέγη ωστόσο διατήρησαν τις θέσεις τους και η K Drewe Insurance Brokers κατάφερε να διατηρηθεί σε θέση ισχύος.

Ακριβής αντίληψη   

Το να υπάρχει μια ακριβής αντίληψη για τη δομή και τη λειτουργία της εταιρείας, των διαδικασιών και των πιθανών ευκαιριών για ανάπτυξη, είναι κάτι που όλοι οι μεσίτες θεωρούν ότι το γνωρίζουν, ωστόσο λίγοι είναι αυτοί που έχουν την ακριβή εικόνα της επιχείρησής τους.
 
Αυτή ήταν και η περίπτωση της Brightside Group, η οποία παραδοσιακά θεωρούσε ότι το δυνατό της σημείο ήταν το cross-selling (πώληση διαφόρων ασφαλιστικών προϊόντων σε καταναλωτές-επενδυτές). 

Παρόλα αυτά σε έρευνα που διεξήγαγε πέρυσι προκειμένου να αξιολογήσει την απόδοσή της, τα αποτελέσματα ήταν άκρως αντίθετα. Η εταιρεία δε λειτουργούσε ούτε κατά διάνοια κοντά στα στάνταρ που είχε θέσει. 

Η εταιρία έχει εισάγει μια πενθήμερη διαδικασία, κατά την οποία έχει ανατεθεί στους εργαζόμενους στα τηλεφωνικά κέντρα της εταιρείας να καταφέρνουν πέντε ανανεώσεις την ημέρα, από τους πελάτες που συνομιλούν. 

Τα αποτελέσματα ήταν εκπληκτικά. Οι ανανεώσεις για το 2009 ανήλθαν στις 90.000 σε σχέση με μόλίς 7.500 που ήταν το 2008.
Η ανάλυση της εταιρείας απέδειξε ότι πολλές φορές τα δυνατά σημεία της εταιρίας δεν είναι αυτά που η διοίκηση πιστεύει και η εκ βάθους ανάλυση είναι κρίσιμη προκειμένου τα σωστά δεδομένα να έρθουν στο φως. 

Το να δουλεύεις έξυπνα και αποδοτικά είναι μια συνεχής διαδικασία την οποία πρέπει να ακολουθούν οι μεσίτες. Θα πρέπει πάνω από όλα να αλλάξουν σε θέματα εταιρικής κουλτούρας και να πιστέψουν ότι οι διαδικασίες που έχουν ιστορικά χρησιμοποιήσει μπορούν να κάνουν σημαντική διαφορά.