Ειδικές μονάδες αντιμετώπισης της απάτης στον ασφαλιστικό κλάδο

Σε μάστιγα εξελίσσονται σύμφωνα με τα στοιχεία της Ομοσπονδίας των Βρετανών Ασφαλιστών (Association of British Insurers) οι παράνομες ασφαλιστικές απαιτήσεις, το κόστος των οποίων εκτιμάται στα 1,9 δις. στερλίνες ετησίως. 

Ωστόσο υπάρχουν ενθαρρυντικά στοιχεία, καθώς τα τελευταία τρία χρόνια έχουν γίνει σημαντικά βήματα για την καταπολέμηση της οργανωμένης απάτης όπως για παράδειγμα η ενοποίηση των λειτουργικών συστημάτων διαφόρων οργανισμών. 

Η ειδικευμένη μονάδα καταπολέμησης της απάτης (Insurance Fraud Bureau) κάνει χρήση όλων των δεδομένων που συλλέγονται από τις βάσεις δεδομένων του συνόλου των ασφαλιστικών εταιριών προκειμένου να διαπιστώσει εάν συντελούνται ποινικές πράξεις και να της σταματήσει. 

Παράλληλα η αρμόδια αρχή IFB, συνεργάζεται στενά με τις αστυνομικές αρχές αλλά και την Μονάδα Καταπολέμησης Οργανωμένου Εγκλήματος (Organized Crime Agency). 

Μια από τις πλέον διαδεδομένες πρακτικές η οποία έχει εξαπλωθεί σε όλη τη Μεγάλη Βρετανία είναι το φαινόμενο είναι η «σύγκρουση για χρήματα» (crash for cash). 

Η τυπική διαδικασία σε αυτές τις περιπτώσεις είναι ο οδηγός να σταματά το όχημα του απότομα και επικίνδυνα σε διασταυρώσεις, σε παρακαμπτηρίους οδούς, σε μεγάλες οδικές αρτηρίες ή ακόμα και σε αυτοκινητόδρομους προκειμένου να προκαλέσει ατύχημα με τους ανυποψίαστους οδηγούς να πέφτουν στην παγίδα και τρακάροντας το όχημα του «θύματος». 

Κατόπιν το «θύμα» αξιώνει από την ασφαλιστική του «θύτη» οδηγού αποζημίωση που τις περισσότερες φορές περιλαμβάνουν φανταστικούς τραυματισμούς τόσο του οδηγού όσο και των συνεπιβατών του. 

Άλλη παραλλαγή του «crash for cash» περιλαμβάνει αριστοτεχνικές ζημιές στο όχημα οι οποίες έλαβαν χώρα την ώρα που το αυτοκίνητο βρίσκεται εκτός δρόμου. Στην περίπτωση αυτή οι παράνομοι οδηγοί σε συνεργασία με συνεργεία αυτοκινήτων αποστέλλουν στις ασφαλιστικές εταιρίες πλειάδα ψευδών στοιχείων όσον αφορά τις ζημιές που έχει υποστεί το όχημα. 

Ο μη έγκαιρος εντοπισμός των παράνομων αυτών πρακτικών οδήγησε στην αύξηση των κρουσμάτων, δημιουργήθηκε πλειάδα εγκληματικών οργανώσεων, οι οποίες διαχώρισαν τους τομείς «απασχόλησής» τους ενώ δημιούργησαν και μικρότερα εγκληματικά δίκτυα με την μορφή του franchise(!) τα οποία αναπτύχθηκαν ιδιαίτερα γόνιμα για τους δημιουργούς τους αλλά και αρκετά προσοδοφόρα. 

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Insurance Fraud Bureau ο αριθμός των οργανωμένων «ατυχημάτων» στην Μεγάλη Βρετανία μειώθηκαν κατά 11% τα τελευταία δύο χρόνια λόγω των συντονισμένων κινήσεων των αστυνομικών αρχών και του Insurance Fraud Bureau. 

Η μείωση αυτή καθίσταται αρκετά σημαντική, καθώς λόγω της ύφεσης έχουν αυξηθεί σε μεγάλο βαθμό οι παράνομες δραστηριότητες. Ωστόσο την περίοδο που αναλύονταν τα δεδομένα της έρευνας, οι ασφαλιστικές εταιρίες θεωρούν ότι ο αντίκτυπος της ύφεσης όσον αφορά το ζήτημα με τις παράνομες πρακτικές δεν είχε ακόμα αποτυπωθεί.

Απτές αποδείξεις

Μετά από ενδελεχή έρευνα δύο ετών με τη διασταύρωση στοιχείων τόσο από τις ασφαλιστικές εταιρίες αλλά και από τις αστυνομικές αρχές, τα στοιχεία που συνέλεξε και ανέλυσε το Insurance Fraud Bureau αποδεικνύουν ότι στις περιοχές όπου υπήρχε συντονισμένη ενέργεια των αστυνομικών αρχών με τις ασφαλιστικές εταιρίες, υπήρξε μείωση του αριθμού των παράνομων αυτών πρακτικών στο πρώτο τρίμηνο του 2009. 

Πιο συγκεκριμένα στις περιοχές αυτές περιλαμβάνονται το Λούτον, το ανατολικό Λονδίνο. Σε άλλες περιοχές ο αριθμός των περιστατικών σταθεροποιήθηκε  όπως το Μπέρμιγχαμ και το νοτιοδυτικό Λονδίνο. Αντίστροφα στις περιοχές όπου ακόμα δεν υπάρχει συνεργασία μεταξύ των αρχών με τις ασφαλιστικές εταιρίες όπως στο Λίβερπουλ τα παράνομα περιστατικά σημείωσαν μεγάλη άνοδο. 

Μέχρι στιγμής αστυνομικοί από 13 διαφορετικές διευθύνσεις έχουν συνεργαστεί με το Insurance Fraud Bureau σε περισσότερες από 29 υποθέσεις για την πάταξη παράνομων πρακτικών στον τομέα των «ατυχημάτων» και των αποζημιώσεων από τις ασφαλιστικές εταιρίες. Έχουν πραγματοποιηθεί περισσότερες από 350 συλλήψεις, ενώ 60 εμπλεκόμενοι τουλάχιστον έχουν ήδη καταδικαστεί για τα εγκλήματά τους. 

Παρόλα αυτά το Insurance Fraud Bureau έχει διευρύνει τη συνεργασία του με τις αστυνομικές αρχές που εποπτεύουν τις εθνικές αρτηρίες. Οι προσπάθειες και των δύο φορέων οδήγησαν στην διοργάνωση ενός εθνικού συνεδρίου το οποίο εστίασε στο φαινόμενο «crash for cash».

Το συνέδριο εστίασε στο να αυξήσει την αναγνωρισιμότητα του φαινομένου, στην ανάλυση των συνιστωσών που το προκαλούν αλλά και στις μεθόδους αντιμετώπισής του.

Παρά τη συνεργασία του Insurance Fraud Bureau με τις αστυνομικές αρχές για την καταπολέμηση του συγκεκριμένου φαινομένου, το IFB έχει στην αρμοδιότητά του να διασφαλίζει την ομαλή λειτουργία της ασφαλιστικής βιομηχανίας και τον εντοπισμό και την καταπολέμηση όλων των παράνομων πρακτικών που ταλανίζουν τον κλάδο σε συνεργασία με όλες τις αρμόδιες κυβερνητικές αρχές.

Παράλληλα σχεδιάζεται η δημιουργία ενός πανεθνικού οργάνου (National Fraud Reporting Center and National Fraud Intelligence Bureau, NFIB) το οποίο θα συλλέγει τις πληροφορίες για οικονομικά εγκλήματα και θα λειτουργεί αναλόγως σε συνεργασία με τις αρμόδιες αρχές.

Άμεσος στόχος του Insurance Fraud Bureau, είναι να δημιουργηθεί αρμόδιο τμήμα στην νέα υπηρεσία προκειμένου να υπάρχει πληρέστερος έλεγχος της αγοράς.

Επίσης το IFB σχεδιάζει την αλλαγή του των ηλεκτρονικών συστημάτων μηχανογράφησης έτσι ώστε να αυτοματοποιηθούν οι διαδικασίες καταγραφής των παράνομων δραστηριοτήτων, έτσι ώστε να διευκολυνθεί η συνεργασία των μελών του με το υπουργείο Δικαιοσύνης καθώς μέχρι τώρα χρειάζονται 15 ημέρες προκειμένου να κατατεθούν και να ελεγχθούν οι αιτήσεις που καταθέτουν οι ασφαλιστικές εταιρίες από τις αρμόδιες αρχές του υπουργείου.

Παράλληλα το IFB συνεργάζεται στενά με την Υπηρεσία Καταγραφής Παραπόνων (Claims Management Regulation) έτσι ώστε να εντοπίζει τα ακανθώδη προβλήματα που δημιουργούνται από την καταγραφή παραπόνων από τις εταιρίες που παρουσιάζουν παράνομες απαιτήσεις στους νομικούς συμβούλους και στη συνέχεια στους ασφαλιστές και τους μεσίτες.
 
Το IFB παρέχει υποστηρικτικές υπηρεσίες μέσω της ανάλυσης στατιστικών δεδομένων έτσι ώστε να διευκολύνει το ρόλο του CMR στην προσπάθειά του να εντοπίσει παράνομες πρακτικές αλλά και εταιρίες με «ύποπτες» δραστηριότητες.

Οι προσπάθειες αυτές του IFB αναμένεται να εμπλουτιστούν περαιτέρω, λόγω της αναβάθμισής του σε Ειδικευμένη Μονάδα Αντιμετώπισης Παράνομων Δραστηριοτήτων (Specified Anti-Fraud Organization) από το Υπουργείο Εσωτερικών.

Με την κίνηση αυτή καθίσταται πλέον εφικτή η ανταλλαγή δεδομένων και πληροφοριών μεταξύ δημόσιων υπηρεσιών, νομικών υπηρεσιών του κράτους και του IFB, συσφίγγοντας τις σχέσεις και προωθώντας την εύρυθμη λειτουργία της ασφαλιστικής αγοράς.

Ωστόσο οι ενέργειες του IFB εκτείνονται πέρα από τη συνεργασία με τις εταιρίες και τους κρατικούς φορείς, αλλά πλέον εκτείνονται και στις σχέσεις με τους ιδιώτες.

Το IFB είναι υπεύθυνο για τη διαχείριση της γραμμής παραπόνων «Cheatline», η οποία έχει δεχθεί 2.870 αναφορές από ιδιώτες που καταγγέλλουν παράνομες πρακτικές. 

Από πέρυσι το Νοέμβριο όταν και οι καταγγελίες μπορούν να γίνονται και μέσω ιστιοσελίδας, ο αριθμός των καταγγελιών έχει αυξηθεί κατά πολύ, γεγονός που αποδεικνύει την ενεργή συμμετοχή των πολιτών. 

Παρά τα πολύ σημαντικά βήματα που έχουν πραγματοποιηθεί προκειμένου να καταπολεμηθούν οι παράνομες πρακτικές στην ασφαλιστική βιομηχανία, υπάρχουν ακόμα πολύ μεγάλα περιθώρια βελτίωσης.

Ένας πού μεγάλος αριθμός μεσιτών ούτε παρέχει δεδομένα στις αρμόδιες υπηρεσίες προκειμένου να εξαχθούν σωστά και ακριβή νούμερα για τη λειτουργία της ασφαλιστικής αγοράς, ενώ παράλληλα δεν έχει πρόσβαση στα δεδομένα αυτά.

Παράγοντες της αγοράς εκτιμούν ότι η σύνδεση των μεσιτών με τις αρμόδιες υπηρεσίες για την ανταλλαγή δεδομένων θα αποτελέσει σημαντική πρόοδο στην ανακάλυψη και διαχείριση παράνομων πρακτικών.