Της Λαλέλας Χρυσανθοπούλου
Ο προστατευτισμός ενισχύεται και θα μπορούσε στο χειρότερο σενάριο να βυθίσει σε ύφεση την παγκόσμια οικονομία εάν οι σημερινές εξελίξεις μετεξελιχθούν σε πλήρη εμπορικό πόλεμο, προειδοποιεί η Swiss Re, προσθέτοντας ότι μια μακροπρόθεσμη πτώση του παγκοσμίου εμπορίου θα πλήξει καίρια τις ναυτασφαλίσεις και τις ασφαλίσεις εξαγωγικών πιστώσεων.
Όπως αναφέρεται σε μελέτη του ελβετικού αντασφαλιστικού ομίλου, η μακροχρόνια τάση μείωσης των δασμών που διευκολύνθηκε από την ίδρυση του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου το 1995 και την εισδοχή της Κίνας σε αυτόν το 2001 έχει «παγώσει». Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται αύξηση των δασμών. Προωθώντας δε τον μονομερή προστατευτισμό (με το δόγμα «Πρώτα η Αμερική»), οι ΗΠΑ δεν προάγουν πλέον το πολυμερές εμπορικό σύστημα, στην οικοδόμηση και προστασία του οποίου συνέβαλε τα μέγιστα.
Μόλις τεθούν σε ισχύ οι πρόσθετοι δασμοί 10-25% σε κινεζικά προϊόντα αξίας 200 δις. δολαρίων, οι δασμοί σε εισαγωγές στις ΗΠΑ θα ανέλθουν σε επίπεδα που δεν έχουν παρατηρηθεί από τη δεκαετία του 1970. Οι δασμοί στις εξαγωγές των ΗΠΑ σε Κίνα και ΕΕ επίσης αυξάνονται, στο πλαίσιο των αντιμέτρων.
Η Swiss Re δίνει πιθανότητες 30% σε ένα σενάριο παγκόσμιου εμπορικού πολέμου με σημαντικό αντίκτυπο στην παγκόσμια ανάπτυξη. Το ακραίο σενάριο επιβολής δασμών 10% στο εμπόριο όλων των αγαθών θα οδηγούσε σε παγκόσμια ύφεση, με σωρευτική απώλεια ΑΕΠ της τάξης του 1,5-2,5% σε βάθος τριετίας.
Σε ό,τι αφορά τα ασφάλιστρα, οι επιπτώσεις μέχρι στιγμής είναι αμελητέες. Σε βάθος χρόνου, ωστόσο, ο ελβετικός όμιλος εκτιμά ότι οι ρυθμοί αύξησης των ασφαλίστρων ιδίως στις ναυτασφαλίσεις και τις ασφαλίσεις εξαγωγικών πιστώσεων θα πληγούν από τους υψηλότερους δασμούς.
Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της Swiss Re, μια μείωση 1% στο παγκόσμιο εμπόριο θα «ψαλιδίσει» κατά 0,89% τον ρυθμό αύξησης των ναυτασφαλίσεων και κατά 0,67% τις ασφαλίσεις εξαγωγικών πιστώσεων. Από την άλλη πλευρά, ένα «παράπλευρο όφελος» του αυξημένου προστατευτισμού θα μπορούσε να είναι η ισχυρότερη ζήτηση για προστασία από πολιτικούς κινδύνους.
Τέλος, η τρέχουσα ροπή προς διμερείς αντί για πολυμερείς εμπορικές συμφωνίες οδηγεί σε κατακερματισμό του ρυθμιστικού πλαισίου διεθνώς, κάτι που δημιουργεί προβλήματα στους αντασφαλιστικούς ομίλους καθώς αυξάνει το κόστος των διασυνοριακών συναλλαγών και περιορίζει τα οφέλη που προκύπτουν από την διαφοροποίηση των πολυεθνικών ομίλων, με σημαντικές παρενέργειες για την ικανότητα των αντασφαλιστικών εταιρειών να κλείνουν τα κενά στην (ασφαλιστική) προστασία, καταλήγει η Swiss Re.