Γράφει η Ευγενία Καφφετζή, Managing Partner OXYGEN Risk Consulting Partners*
Η Πράσινη Συμφωνία (Green Deal) καθώς και σχετικές οδηγίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αποτελούν για τη χρονιά που ολοκληρώνεται σε λίγες μέρες, ορόσημα στη μετάβαση σε ένα επιχειρηματικό μοντέλο βιώσιμης ανάπτυξης. Το μοντέλο αυτό ήρθε ως απάντηση στις περιβαλλοντικές, κοινωνικές και διοικητικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις και την ανάγκη αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής.
Ο ασφαλιστικός κλάδος, από τη φύση του καθώς έχει προβλεπτικό χαρακτήρα, δεν μπορεί να είναι θεατής και, όπου χρειάζεται, πρέπει να παίξει τον ρόλο του στην αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων ως o πλέον κατάλληλος και έμπιστος διαχειριστής κινδύνου. Σε αντίθετη περίπτωση, αυτό μπορεί να έχει καταστροφικές συνέπειες για την κοινωνία, την εμπιστοσύνη των ενδιαφερομένων και τη φήμη του ασφαλιστικού κλάδου και των πελατών του.
Ευθύνη Διοικητικού Συμβουλίου & ESG: Τα θέματα ESG ενδέχεται να αποτελούν σημαντικό κίνδυνο για τα ανώτατα στελέχη, τις εταιρείες και τους ασφαλιστές τους.
Αν και δεν υπάρχει παγκόσμιο σημείο αναφοράς για τις εκθέσεις αναφοράς ESG, βλέπουμε ότι η νομοθεσία εξελίσσεται, καθώς οι ρυθμιστικές αρχές γίνονται ολοένα και πιο ενεργές όπως και όλες οι ενδιαφερόμενες/εμπλεκόμενες πλευρές. Οι εταιρείες, τα ανώτατα στελέχη τους και μέλη των Διοικητικών Συμβουλίων καθώς και οι ασφαλιστές θα πρέπει να γνωρίζουν τα τρέχοντα παγκόσμια θέματα ESG, προκειμένου να αξιολογήσουν επαρκώς τους πιθανούς κινδύνους και πώς μπορούν να εκδηλωθούν από την άποψη της ανάληψης πιθανής ευθύνης.
Στην περίπτωση που οι επιχειρήσεις και οι ασφαλιστές αγνοήσουν τον περιβαλλοντικό και κοινωνικό αντίκτυπο καθώς και τα θέματα διακυβέρνησης (ESG), αναμφίβολα θα αποδειχθεί ότι βρίσκονται σε κίνδυνο.
Όταν ένα θέμα ESG δεν αντιμετωπιστεί ή αποκαλυφθεί κατάλληλα από την εταιρεία ή το Διοικητικό Συμβούλιο, μπορεί να οδηγήσει σε «κακά νέα» για τον επιχειρηματικό κλάδο που ανήκουν, «κακά νέα» για την τιμή της μετοχής της εταιρείας και «κακά νέα» με τη μορφή ρυθμιστικών/κανονιστικών ή και νομικών μέτρων.
Ας δούμε μερικούς επιλεγμένους παράγοντες κινδύνου ESG που μπορούμε να αξιολογήσουμε:
- Δράσεις για την κλιματική αλλαγή και τη ρύπανση
Μια σειρά από ακραία καιρικά φαινόμενα επαναφέρουν την κλιματική αλλαγή στο προσκήνιο (ακραίοι καύσωνες, σεισμοί, φονικές πυρκαγιές, πλημμύρες κλπ)
- “Greenwashing”
Εν μέσω πίεσης στις επιχειρήσεις να βελτιώσουν τις επιδόσεις/τα διαπιστευτήριά τους σχετικά με το ενεργειακό τους αποτύπωμα, εντείνονται οι ανησυχίες για το “greenwashing”, όπου οι επιχειρήσεις υπερβάλλουν στους δείκτες που παρουσιάζουν προκειμένου να ενισχύσουν/βελτιώσουν τη δημόσια εικόνα τους. Τα ανώτατα στελέχη θα πρέπει να θέτουν σχετικούς ρεαλιστικούς στόχους.
- Αμοιβές & παροχές ανωτάτων/διευθυντικών στελεχών
Παρατηρείται η πρακτική μεγάλες εταιρείες να ανακοινώνουν ότι συνδέουν τις αμοιβές των ανώτατων στελεχών τους με τα αποτελέσματα που σχετίζονται με τα ESG και το κλίμα, όπως οι μειώσεις των αερίων του θερμοκηπίου.
- Κυβερνασφάλεια
Μια παραβίαση δεδομένων μπορεί να “ακρωτηριάσει” μία εταιρεία σε επίπεδο οικονομικών αποτελεσμάτων αλλά και να πλήξει σε μεγάλο βαθμό τη φήμη της. Σε τέτοιες περιπτώσεις η βιωσιμότητα της εταιρείας αποτελεί πρόκληση.
- Social Media
- Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αναδεικνύουν θέματα που σχετίζονται με τη διαφάνεια και τη δικαιοσύνη σε πραγματικό χώρο.
Επιχειρηματική Ηθική & Διαφάνεια με επίκεντρο τα ESG
Η διακυβέρνηση μολονότι εξαιρετικά σημαντική για την αξιολόγηση απο τους επενδυτές, αποτελεί συχνά την “ξεχασμένη” διάσταση στα ESG, δεδομένου του τρόπου με τον οποίο η κοινωνία επικεντρώνει σε περιβαλλοντικά και κοινωνικά ζητήματα. Αν εμβαθύνουμε σε αυτό που πραγματικά αντιπροσωπεύει η διακυβέρνηση, βλέπουμε ότι αποτελεί προτεραιότητα και αναγκαιότητα για την μελλοντική επιτυχία των εταιρειών.
Στον σημερινό κόσμο όπου οι πλατφόρμες και τα δεδομένα αποτελούν μέρος της στρατηγικής του καθενός, οι πολιτικές και οι πρακτικές που προστατεύουν αυτά τα δεδομένα είναι πρωταρχικής σημασίας—ενισχύονται περαιτέρω από διαδικασίες που υποδηλώνουν ότι όταν γίνεται σωστή διαχείριση, οι πτυχές «G» του ESG μπορούν να ενισχύσουν καλύτερες εταιρικές αποδόσεις. Αυτό που είναι ξεκάθαρο είναι ότι οι εταιρείες μπορούν να κάνουν την διαφορά δημιουργώντας πολιτικές και πρακτικές που ενισχύουν τις αξίες τους.
Σήμερα, βλέπουμε ότι ολοένα και περισσότεροι καταναλωτές, εργαζόμενοι και επενδυτές, σημαντικό δηλαδή μέρος των συμ-μετόχων, ζητούν από τους επικεφαλής των επιχειρήσεων να λογοδοτούν. Τα τελευταία δύο χρόνια, οι εργαζόμενοι διέκοψαν τις λειτουργίες τους και πραγματοποίησαν διαμαρτυρίες για μια σειρά ζητημάτων, προειδοποιώντας τους καταναλωτές για ζητήματα διακυβέρνησης σε σχέση με τον τρόπο με τον οποίο οι εταιρείες διαχειρίζονται τόσο τις λειτουργίες τους όσο και το προφίλ των κινδύνων τους. Οι επενδυτές έχουν τιμωρήσει εταιρείες που απέτυχαν να ανταποκριθούν στα ιδανικά που ευαγγελίζονται. Για να ανταποκριθούν, οι εταιρείες χρειάζονται ένα σχέδιο. Όπως λέει ο Warren Buffett: “Χρειάζονται 20 χρόνια για να χτίσεις μια φήμη και πέντε λεπτά για να την καταστρέψεις. Αν το σκεφτείς αυτό, θα κάνεις τα πράγματα διαφορετικά”.
Το να είσαι υπεύθυνη επιχείρηση σημαίνει να παραμένεις ανοιχτός και ειλικρινής σχετικά με το πώς κάθε δράση σου επηρεάζει τον κόσμο. Για το λόγο αυτό απαιτείται ηγεσία συμπεριληπτική και υπέυθυνη, ικανή να θέτει σαφείς, εφικτούς στόχους γύρω από τα ESG, εξηγούν πώς να τους επιτύχουν και πώς να μετρήσουν την επίτευξή τους. Στη συνέχεια, απαιτείται διασφάλιση ότι ο κάθε ενδιαφερόμενος, από τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου, τους εργαζόμενους, τους καταναλωτές και πελάτες, την εφοδιαστική αλυσίδα, την τοπική κοινωνία, είναι συμμέτοχοι. Το πιο σημαντικό, σήμερα, οι εταιρείες επικοινωνούν τις αξίες τους και τον τρόπο με τον οποίο ανταποκρίνονται σε αυτές με τρόπους που θα έχουν ανταπόκριση και αποδοχή στους πραγματικούς ανθρώπους.
Οι ηγέτες που εντάσσουν τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης στον τρόπο λειτουργίας της εταιρείας τους, μπορούν να αλλάξουν τη διακυβέρνησή της εταιρείας τους ορίζοντας ένα σχέδιο που θα περιλαμβάνει την παραγωγή αξίας πέρα από τους μετόχους. Πρέπει να συνδυάσουν αυτή την αποστολή σε ό,τι κάνουν. Η σύνδεση πρέπει να είναι τόσο προφανής ώστε οι εργαζόμενοι, οι μέτοχοι και οι πελάτες να ταυτίζουν αυτόματα το εμπορικό σήμα τους με την αποστολή τους.
Η διαφανής δήλωση ενός σχεδίου δημιουργεί μια αίσθηση υπερηφάνειας και δημιουργεί μια σαφή οδηγία που πρέπει να ακολουθήσουν όλοι. Μόνο τότε μπορούν να τεθούν σε εφαρμογή οι λεπτομέρειες της διακυβέρνησης. Αυτά τα κριτήρια περιλαμβάνουν γνωστά στοιχεία, όπως η ιδιοκτησία της διοίκησης και οι κώδικες δεοντολογίας, καθώς και βαθύτερος επιχειρησιακός σχεδιασμός, όπως η ενσωμάτωση ESG στην αλυσίδα εφοδιασμού και τα πρωτόκολλα διαχείρισης κρίσεων, όπως η ανάλυση ευαισθησίας και το stress testing.
Οι εταιρείες οφείλουν να παρακολουθούν την πρόοδό τους στα ESG με την ίδια λεπτομέρεια και διαφάνεια όσο και οι οικονομικές μετρήσεις τους. Η ευθύνη στα ESG είναι ένα ομαδικό άθλημα και κάθε τμήμα της εταιρείας έχει έναν ρόλο να παίξει. Οι εργαζόμενοι πρέπει να αισθάνονται ότι υποστηρίζονται και έχουν τη δύναμη να επιτύχουν τους αντίστοιχους στόχους τους και όχι απλώς να κατανοούν τις μετρήσεις των στόχων.
Εντέλει είναι μια διαδικασία “win-win” για όλους, καθώς οι υψηλές αποδόσεις/αξιολογήσεις στα ESG παράγουν υψηλότερες ετήσιες συνολικές αποδόσεις στους μετόχους των εταιρειών, υπερβαίνοντας τις επιδόσεις εταιρειών με χαμηλότερες αποδόσεις στα ESG πολύ περισσότερο από το διπλάσιο.
*αναδημοσίευση από το ¨Sustainability + ESG, 2021 in review¨
