Οι οίκοι αξιολόγησης προ των ευθυνών τους

Μεγαλύτερη εποπτεία των οίκων αξιολόγησης επιδιώκει η ΕΕ στο πλαίσιο των συνεχιζόμενων μεταρρυθμίσεων των χρηματοπιστωτικών αγορών. 

Ήδη από την εκδήλωση της οικονομικής κρίσης, η ΕΕ άρχισε να εισάγει μεταρρυθμίσεις με στόχο την καλύτερη ρύθμιση των χρηματοπιστωτικών αγορών και την προστασία των επενδυτών. 

Μία από τις αλλαγές ήταν η μεγαλύτερη εποπτεία των οίκων πιστοληπτικής αξιολόγησης, ο περιορισμός της σύγκρουσης συμφερόντων, η υποχρέωση των οίκων αυτών για μεγαλύτερη λογοδοσία και η παροχή περισσότερων πληροφοριών στους επενδυτές. Σήμερα οι οίκοι αυτοί εποπτεύονται από τη νέα Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών  (ΕΑΚΑΑ), η οποία μπορεί να τους επιβάλλει ποινές όταν παραβαίνουν τους κανόνες. 

Χρειάζονται αυστηρότεροι κανόνες
Η συνεχιζόμενη κρίση χρέους της ευρωζώνης έφερε στην επιφάνεια τομείς στους οποίους απαιτείται μεγαλύτερη εποπτεία. Για να καλυφθούν τα υφιστάμενα κενά, η Επιτροπή προτείνει νέα μέτρα, ώστε να σταθεροποιηθούν οι χρηματοπιστωτικές αγορές και να παρέχεται στους επενδυτές καλύτερη πληροφόρηση όσον αφορά τον πιστωτικό κίνδυνο. 

Η αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας αναφέρεται στη φερεγγυότητα, π.χ. στον κίνδυνο που ενέχει η επένδυση στα χρεώγραφα που εκδίδει μια εταιρεία ή μια χώρα. Η αξιολόγηση αυτή μπορεί να έχει τεράστιο αντίκτυπο. Η υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας μιας χώρας μπορεί να οδηγήσει σε υψηλότερα επιτόκια, γεγονός που καθιστά ακριβότερη τη δανειοληψία για τη χώρα αυτή. 

Τα νέα μέτρα σκοπό έχουν: 

• να μειώσουν την υπέρμετρη στήριξη στις αξιολογήσεις: οι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί δεν θα στηρίζονται τυφλά στις αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας όταν επιλέγουν πού θα επενδύσουν. Θα πρέπει να κάνουν τις δικές τους αξιολογήσεις. Οι οίκοι θα οφείλουν να παρέχουν λεπτομερέστερα στοιχεία για τις αξιολογήσεις τους. 

• να καταστήσουν υποχρεωτική τη συχνότερη αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας των χωρών: οι οίκοι θα πρέπει να επικαιροποιούν τις αξιολογήσεις των χωρών της ΕΕ δύο φορές τον χρόνο (αντί για μία). Για να αποφευχθεί η αναστάτωση στις αγορές, οι αξιολογήσεις της πιστοληπτικής ικανότητας των χωρών θα πρέπει να δημοσιεύονται μόνο μετά το κλείσιμο των αγορών και τουλάχιστον μία ώρα πριν από το άνοιγμα των τόπων διαπραγμάτευσης στην ΕΕ. 

• να διασφαλίσουν την αρχή της ανεξαρτησίας: ο οίκος αξιολόγησης θα πρέπει να αλλάζει για τους εκδότες χρεωγράφων κάθε 3 χρόνια. Επιπλέον, για πολυσύνθετα χρηματοπιστωτικά μέσα θα απαιτούνται αξιολογήσεις από δύο διαφορετικούς οίκους αξιολόγησης. Επίσης, ένας μεγαλομέτοχος οίκου αξιολόγησης δεν θα πρέπει ταυτόχρονα να είναι μεγαλομέτοχος σε άλλον τέτοιον οργανισμό. 

• να κάνουν τους οίκους περισσότερο υπόλογους: οι επενδυτές θα μπορούν να ασκούν αγωγές ενώπιον αστικών δικαστηρίων κατά ενός οίκου, εάν αυτός έχει παραβεί λόγω δόλου ή αμελείας τους κανόνες της ΕΕ.
Οι προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής πρέπει τώρα να εγκριθούν από τις κυβερνήσεις των κρατών μελών και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η νέα νομοθεσία αναμένεται να τεθεί σε ισχύ στα τέλη του 2012. 

Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή