Ad van Tiggelen: «Οι μετοχές είναι φθηνές… και δικαίως»

«Ζούμε αξιοσημείωτες στιγμές!» αναφέρει στο άρθρο του ο στρατηγικός αναλυτής της Ing, Ad van Tiggelen, «τα εταιρικά κέρδη δεν ήταν ποτέ υψηλότερα. Όμως, οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων δεν ήταν ποτέ χαμηλότερες. Στο παρελθόν, όποιος προέβλεπε ότι τέτοιου είδους καταστάσεις θα συνέπιπταν την ίδια χρονική περίοδο θα απομακρυνόταν ενδεδυμένος με το ζουρλομανδύα». 

Και προσθέτει «άλλωστε, τα υψηλά εταιρικά κέρδη υποδεικνύουν ένα εύρωστο επιχειρηματικό περιβάλλον και οι χαμηλές αποδόσεις των κρατικών ομολόγων κατατείνουν σε αντί-πληθωρισμό ή και σε ύφεση. Τα ατυχή γεγονότα που οδήγησαν σε αυτή την παράδοξη κατάσταση, ώθησαν τους επενδυτές να ρευστοποιήσουν τις μετοχές, οι οποίες φαίνονται εξόχως φθηνές. Μήπως οι αγορές αντέδρασαν υπερβολικά; Συνιστούν οι μετοχές μια ευκαιρία;

Στην παρούσα φάση οι μετοχικές αγορές προεξοφλούν μία πιθανότητα της τάξεως του 50% για ύφεση στη Δύση και μηδενικό ρυθμό αύξησης των εταιρικών κερδών το 2012. Με τα κρατικά ομόλογα ΗΠΑ και Γερμανίας να αποδίδουν υπό του 2%, οι επενδυτές σε ομόλογα εμφανίζονται πιο πεπεισμένοι για την έλευση της ύφεσης. Στην άλλη πλευρά, οι αναλυτές μετοχών παραμένουν χαρακτηριστικά αργοί στο να πάρουν το μήνυμα που εκπέμπουν οι αγορές. Περικόπτουν τις εκτιμήσεις τους, αλλά ακόμα αναμένουν τα εταιρικά κέρδη να αυξηθούν άνω του 10% κατά το 2012. Με άλλα λόγια, ακόμα προβλέπουν τη διατήρηση μίας εύρωστης οικονομικής ανάπτυξης. 

Αν έχουν δίκιο, τότε οι μετοχές φωνάζουν «αγοράστε». Θεωρούμε ότι έχουν λάθος. Η αέναη αισιοδοξία των αναλυτών μετοχών, μπορεί και να αποδειχθεί σωστή, αλλά αυτό θα απαιτούσε μία άμεση παύση στις πολιτικές διαμάχες καις στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Προς το παρόν φαντάζει απίθανο το ενδεχόμενο ότι θα υπάρξει η σαφήνεια, που τόσο πολύ επιθυμούν οι επενδυτές, ως προς τη μελλοντική δημοσιονομική πολιτική, ειδικότερα στην Ευρώπη. Η σύγχυση στη λήψη των αποφάσεων φαίνεται να χαρακτηρίζει την τρέχουσα περίοδο και παραδόξως οι εξαιρετικά χαμηλές αποδόσεις των κρατικών ομολόγων των χωρών του ευρωπαϊκού πυρήνα αποδυναμώνουν την απαιτούμενη αίσθηση του επείγοντος. Εν τω μεταξύ αυτή η συγκεχυμένη πολιτική σταδιακά παραλύει το τραπεζικό σύστημα, το οποίο με τη σειρά του προκαλεί ανάσχεση στην οικονομική ανάπτυξη συνολικά.
Διαβλέπουμε έναν ολοένα αυξανόμενο κίνδυνο ότι η δυτική οικονομία θα καταγράψει αμελητέους ή και ακόμα αρνητικούς ρυθμούς ανάπτυξης το 2012 και τα εταιρικά κέρδη θα αντικατοπτρίσουν αυτή την εξέλιξη. Σε αυτό το ενδεχόμενο οι μετοχές δεν είναι τόσο φθηνές όσο φαίνονται ότι είναι. 

Για παράδειγμα, οι τρέχουσες αποτιμήσεις είναι ακόμα 20% υψηλότερα από το χαμηλότερο σημείο της προηγούμενης bear market, αν και πρέπει να σημειωθεί ότι οι ισολογισμοί των εταιρειών είναι ισχυρότεροι σε σχέση με τη περίοδο της ύφεσης κατά το 2008/2009. Με πιο απλά λόγια, οι μετοχές έχουν ένα 20% κάμψη σε περίπτωση που εισέλθουμε σε ύφεση και 20% άνοδο σε περίπτωση που σαφέστατα αποφύγουμε την ύφεση.

Την ίδια στιγμή, οι διαφορετικοί κλάδοι των μετοχικών αγορών παρουσιάζουν ένα ευρύ φάσμα σχέσεων μεταξύ κινδύνου και απόδοσης. Ο χρηματοπιστωτικός τομέας, που ακόμα παραμένει ο μεγαλύτερος, έχει πλέον γίνει πολύ ευαίσθητος στις πολιτικές αποφάσεις. Φαίνεται πολύ φθηνός με βάση τα παραδοσιακά θεμελιώδη μέτρα και σταθμά, αλλά θα συνεχίσει να επιδεικνύει τεράστιες μεταπτώσεις, περισσότερο ανάλογα με τις πολιτικές αποφάσεις και όχι τόσο με τις αποφάσεις των
διοικήσεων των εταιρειών του κλάδου. 

Οι κυκλικές εταιρείες υπέστησαν μεγάλες πιέσεις κατά τις πρόσφατες εκτεταμένες ρευστοποιήσεις μετοχών, αλλά ακόμα δεν έχουν ενσωματώσει πλήρως στις τιμές τους το ενδεχόμενο της ύφεσης. Εντός αυτών των κλάδων, προτιμούμε τους παραγωγούς εμπορευμάτων, καθώς έχουν μεγαλύτερη εξάρτηση από την οικονομική ανάπτυξη στις αναδυόμενες αγορές και λιγότερο από αυτή στη Bύση. Στο πεδίο των πιο συντηρητικών κλάδων, τους οποίους προτιμούμε, διαβλέπουμε ότι οι εταιρείες τροφίμων και ποτών και οι φαρμακευτικές με περισσότερη διεθνή έκθεση έχουν καλύτερες προοπτικές από αυτές στους τομείς των υπηρεσιών κοινής ωφέλειας και τηλεπικοινωνιών με μεγαλύτερη ευαισθησία στις εγχώριες αγορές.

Συνολικά, διατηρούμε ακόμα μία κάπως επιφυλακτική στάση ως προς τις μετοχές, αν και αναγνωρίζουμε ότι οι αποτιμήσεις καθίστανται περισσότερο ελκυστικές. Για όσο καιρό οι ΗΠΑ και η ευρωζώνη αναβάλλουν τη λήψη αποφασιστικών δημοσιονομικών μέτρων, θα συνεχίσουν να αποδυναμώνουν το τραπεζικό σύστημα και την οικονομία. Σαφέστατα οι μετοχικές αγορές εκπέμπουν το μήνυμά τους. Ελπίζουμε ότι οι πολιτικές ηγεσίες θα αναλάβουν δράση».