Αποταμιευτικά και επενδυτικά προγράμματα για όλους

Σύγχρονα αποταμιευτικά και επενδυτικά προϊόντα προσφέρονται από τις ασφαλιστικές εταιρείες. Πρόκειται για προγράμματα που οι ασφαλιστικές δημιουργούν, συνήθως σε συνεργασία με τις τράπεζες, προκειμένου να προσφέρουν εναλλακτικές και πιο ελκυστικές λύσεις στους καταναλωτές. Είναι αλήθεια ότι όταν αναφερόμαστε σε αποταμιευτικά και επενδυτικά προγράμματα, το μυαλό μας πάει κατευθείαν σε τράπεζες, αμοιβαία κεφάλαια, προθεσμιακές καταθέσεις και άλλα τραπεζικά προϊόντα και σχεδόν ποτέ σε ασφαλιστικά προγράμματα. Κι όμως, τα σύγχρονα αποταμιευτικά και επενδυτικά προϊόντα προσφέρονται, κυρίως, από τις ασφαλιστικές εταιρίες.

Οι βασικοί λόγοι που συμβαίνει αυτό είναι δύο και αρκετά απλοί:

1. οι τράπεζες, με βάση την ισχύουσα νομοθεσία, δημιουργούν και προσφέρουν στους πελάτες τους προϊόντα με συγκεκριμένες προδιαγραφές και με συγκεκριμένες δυνατότητες εγγυήσεων και αποδόσεων. Οι ασφαλιστικές εταιρίες, με βάση το νομοθετικό πλαίσιο που ισχύει για την ασφαλιστική αγορά, δημιουργούν και προσφέρουν στους πελάτες τους διαφορετικά προϊόντα, με άλλες δυνατότητες εγγυήσεων και αποδόσεων. Μέσα από τη συνεργασία τους, αξιοποιώντας τις νόμιμες δυνατότητες της κάθε πλευράς, δημιούργησαν νέα, σύγχρονα και αποδοτικότερα προϊόντα

2. τα νέα αυτά αποταμιευτικά ή επενδυτικά προϊόντα, εμπλουτίζονται και με καθαρές ασφαλιστικές καλύψεις, όπως για παράδειγμα η απώλεια της ζωής ή η μόνιμη ολικά ανικανότητα του πελάτη, έτσι ώστε να γίνονται πολύ πιο ελκυστικά και να προσφέρουν ουσιαστική προστασία, σε περίπτωση που συμβεί κάτι απρόοπτο

Τα νέα αυτά αποταμιευτικά ή επενδυτικά προϊόντα τοποθετήθηκαν στην αγορά, ως ασφαλιστικά προγράμματα, γιατί με τον τρόπο αυτό συγκέντρωναν τα περισσότερα πλεονεκτήματα για τον καταναλωτή. Κυριότερο πλεονέκτημα, πέρα από τις ενσωματωμένες ασφαλιστικές καλύψεις είναι η δυνατότητα της ασφαλιστικής εταιρίας να εγγυηθεί, με νόμιμο τρόπο, επιτόκια και αποδόσεις για πολλά χρόνια στο μέλλον, για δεκαετίες, γεγονός που δεν μπορεί να κάνει η τράπεζα. Όλα τα συμβόλαια που γνωρίζουμε, ως  συμβόλαια σύνταξης ή συμβόλαια δημιουργίας εφάπαξ ή παιδικά συμβόλαια κ.λπ., στην ουσία είναι αποταμιευτικά-επενδυτικά  συμβόλαια, με πολλούς και διαφορετικούς συνδυασμούς. Επενδυτικά συμβόλαια μπορούν να αγοράσουν άτομα κάθε ηλικίας, από βρέφη λίγων μηνών μέχρι την ηλικία των 70 ετών. Αν εμπεριέχονται όμως, σημαντικές ασφαλιστικές καλύψεις, τότε η ανώτατη ηλικία είναι συνήθως τα 60 έτη.

Συνεπώς, κάθε ασφαλιστικό αποταμιευτικό ή επενδυτικό συμβόλαιο περιέχει και ασφαλιστικό και επενδυτικό μέρος. Πώς, λοιπόν
μπορούν να διαχωριστούν ποια συμβόλαια είναι επενδυτικά και ποια ασφαλιστικά; Επειδή δεν υπάρχει σαφής διαχωρισμός, ένας
απλός τρόπος, που βρίσκεται πολύ κοντά στην αλήθεια, είναι ο εξής: αν από τα χρήματα που καταβάλει κάθε χρόνο ένας πελάτης, τα περισσότερα επενδύονται και δημιουργούν αποθέματα στον «κουμπαρά» του πελάτη για το μέλλον, τότε το συμβόλαιο μπορεί να χαρακτηρισθεί επενδυτικό. Αν, αντίθετα, τα περισσότερα χρήματα αφορούν σε ασφαλιστικές καλύψεις (απώλειας ζωής, προγραμμάτων υγείας, επιδόματα κ.λπ.), τότε το συμβόλαιο μπορεί να χαρακτηρισθεί ασφαλιστικό. 

Τα συμβόλαια μιας καταβολής είναι κατά τεκμήριο πάντοτε επενδυτικά. Με ένα αποταμιευτικό-επενδυτικό ασφαλιστικό συμβόλαιο, ουσιαστικά έχουμε πρόσβαση σε παγκόσμιες αγορές, μέσω των επενδύσεων της ασφαλιστικής εταιρίας, πράγμα που δεν θα μπορούσε να κάνει ο καθένας μόνος του και με τόσο μικρά ποσά, όσο τα ετήσια ασφάλιστρά του. Εξασφαλίζουμε τη διαχείριση του «κουμπαρά» μας από επαγγελματίες διαχειριστές κεφαλαίων και, είτε μέσω των εγγυημένων προγραμμάτων, είτε μέσω της διασποράς των επενδυτικών επιλογών, μειώνουμε τον επενδυτικό κίνδυνο. Παράλληλα, το αυστηρό νομικό πλαίσιο και οι εποπτικοί μηχανισμοί που σήμερα ισχύουν, εξασφαλίζουν την προστασία του πελάτη-επενδυτή.

Τα αποταμιευτικά και επενδυτικά ασφαλιστικά προϊόντα μπορεί να ταξινομηθούν σε πολλές κατηγορίες, ανάλογα με το κριτήριο που χρησιμοποιούμε. 

Πιο συγκεκριμένα, υπάρχουν:

Προγράμματα με εγγυημένες αποδόσεις
Προγράμματα χωρίς εγγυημένες αποδόσεις
Προγράμματα ισόβιας διάρκειας
Προγράμματα με συγκεκριμένη ημερομηνία λήξης
Προγράμματα μιας καταβολής
Προγράμματα περιοδικών καταβολών
Προγράμματα που δεν τροποποιούνται, μέχρι τη λήξη τους
Προγράμματα ευέλικτα, που μπορούν να τροποποιηθούν, με νεότερες αποφάσεις του πελάτη και τέλος, επιλογές με συνδυασμό των παραπάνω προγραμμάτων.

Σημαντικό στοιχείο είναι να έχει ξεκάθαρη άποψη ο πελάτης για το λόγο που «αγοράζει» ένα αποταμιευτικό ή επενδυτικό προϊόν από μια ασφαλιστική εταιρία. Είναι τελείως διαφορετικό να αγοράζει κάποιος, για παράδειγμα, ένα πρόγραμμα για να δημιουργήσει μια αξιοπρεπή σύνταξη ή ένα πρόσθετο ποσό, όταν σταματήσει να εργάζεται και τελείως διαφορετικό αν αγοράζει ένα πρόγραμμα, γιατί εκτιμά ότι το κεφάλαιό του θα έχει πολύ καλύτερες αποδόσεις τα επόμενα λίγα χρόνια, έναντι του αντίστοιχου τραπεζικού προϊόντος. Φυσικά, πολλές φορές ένας καταναλωτής ξεκινά με ένα συγκεκριμένο σκεπτικό και στην πορεία αλλάζουν τα δεδομένα και «αναγκάζεται» να αλλάξει τις αποφάσεις του. Συνεπώς, ένα σωστό πρόγραμμα πρέπει να του δίνει και τη δυνατότητα αλλαγής των επιλογών του.
 
Προγράμματα με εγγυημένες αποδόσεις
Είναι τα προγράμματα που έχουν εγγυημένη ετήσια απόδοση επενδύσεων, για όλη την διάρκειά τους (κλασσικά προγράμματα)
και με συμμετοχή του ασφαλισμένου πελάτη, σε τυχόν απόδοση των επενδύσεων, πάνω από το ετήσιο εγγυημένο ποσοστό. Το
ανώτατο ετήσιο εγγυημένο επιτόκιο καθορίζεται από την πολιτεία και είναι σήμερα 3,35%. Οι εταιρίες στην αγορά προσφέρουν προγράμματα με ετήσιο εγγυημένο επιτόκιο από 2,5% έως 3,35%, αλλά σημασία δεν έχει μόνο το ύψος του επιτοκίου αλλά
και το μέρος των ασφαλίστρων, το οποίο υποχρεούται να επενδύει η κάθε εταιρία, σύμφωνα με τους όρους του συμβολαίου.

Προγράμματα χωρίς εγγυημένες αποδόσεις
Είναι τα προγράμματα που δεν έχουν εγγυημένη ετήσια απόδοση επενδύσεων γιατί στηρίζονται στις αποδόσεις μεριδίων αμοιβαίων κεφαλαίων (προγράμματα Unit Linked). Συνήθως, παρέχεται η δυνατότητα στον πελάτη να συμμετέχει στη διαμόρφωση των επενδυτικών επιλογών (πιο συντηρητικές ή πιο επιθετικές). Όπως γνωρίζουμε, τα αμοιβαία κεφάλαια δεν έχουν εγγυημένες αποδόσεις και τυχόν προηγούμενες υψηλές αποδόσεις δεν εξασφαλίζουν και τις μελλοντικές αποδόσεις. Οι ασφαλιστικές εταιρίες όμως, προσφέρουν στο ίδιο συμβόλαιο και παράλληλες ασφαλιστικές καλύψεις, που ελαχιστοποιούν την τυχόν απώλεια, λόγω μειωμένων αποδόσεων των αμοιβαίων κεφαλαίων, σε διάφορες περιπτώσεις (π.χ. σε περίπτωση θανάτου του ασφαλισμένου).

Προγράμματα ισόβιας διάρκειας
Είναι τα προγράμματα που δεν έχουν συγκεκριμένη ημερομηνία λήξης, αλλά διαρκούν καθ’ όλη τη ζωή του ασφαλισμένου και λήγουν με το θάνατό του. Τα προγράμματα αυτά ουσιαστικά λειτουργούν ως όχημα για την εξασφάλιση της ισοβιότητας των
συμπληρωματικών καλύψεων (π.χ. ενός προγράμματος υγείας) ή για την οικονομική εξασφάλιση των κληρονόμων ή και για τα δύο.

Προγράμματα με συγκεκριμένη ημερομηνία λήξης
Είναι τα προγράμματα που έχουν συγκεκριμένη διάρκεια, άνω των 10 ετών και λήγουν σε προκαθορισμένη ημερομηνία, κατά
την οποία ο ασφαλισμένος πελάτης εισπράττει ο ίδιος το προϊόν της αποταμίευσης και της επένδυσής του.

Προγράμματα μιας καταβολής
Είναι τα προγράμματα για τα οποία η πληρωμή των ασφαλίστρων γίνεται μια φορά, εφάπαξ, στην αρχή του προγράμματος και χωρίς καμία άλλη καταβολή μέχρι τη λήξη του.

Προγράμματα περιοδικών καταβολών
Είναι τα προγράμματα για τα οποία η πληρωμή των ασφαλίστρων γίνεται σε τακτά χρονικά διαστήματα, καθ’ όλη την διάρκεια του
προγράμματος και μέχρι τη λήξη του. Τα διαστήματα αυτά συνήθως είναι ετήσια, εξαμηνιαία, τριμηνιαία ή μηνιαία.

Προγράμματα σταθερών ασφαλίστρων
Είναι τα προγράμματα στα οποία έχουν προσυμφωνηθεί σταθερά ασφάλιστρα για όλη τη διάρκεια του συμβολαίου, χωρίς καμία αύξηση ποτέ μέχρι και τη λήξη του.

Προγράμματα αυξανομένων ασφαλίστρων
Είναι τα προγράμματα στα οποία έχει προσυμφωνηθεί ετήσια αύξηση ασφαλίστρων, με σταθερό ποσοστό (π.χ. 3% ετησίως), ώστε
ο ασφαλισμένος να ξεκινά με χαμηλότερα ασφάλιστρα και να αυξάνονται σταδιακά, μέχρι τη λήξη του συμβολαίου.

Προγράμματα που δεν τροποποιούνται, μέχρι τη λήξη τους
Είναι τα προγράμματα, οι όροι των οποίων συμφωνούνται κατά τη στιγμή της ασφάλισης και παραμένουν αναλλοίωτοι μέχρι τη
λήξη του προγράμματος. Τυχόν αλλαγή επιλογών από πλευράς του πελάτη, συνήθως οδηγεί σε διακοπή του συμβολαίου (εξαγορά του, αν υπάρχει δυνατότητα εξαγοράς) και σε σύναψη νέου συμβολαίου.

Προγράμματα που μπορούν να τροποποιηθούν, με νεότερες αποφάσεις του πελάτη
Είναι τα προγράμματα, στους όρους των οποίων περιλαμβάνονται δυνατότητες μεταβολής πολλών παραμέτρων, όπως είναι το ύψος των ασφαλίστρων, η περιοδικότητα της πληρωμής, η σύνθεση των επενδυτικών επιλογών, η αύξηση ή η μείωση των επενδυόμενων ποσών κ.λπ. Συνήθως, οι δυνατότητες αλλαγών δεν είναι απεριόριστες, αλλά προβλέπονται εντός συγκεκριμένου πλαισίου.

Ασφαλιστικές καλύψεις
Η κάθε εταιρία, όταν δημιουργεί το αποταμιευτικό ή επενδυτικό πρόγραμμα, προβλέπει τη δυνατότητα στον πελάτη να προσθέτει
και άλλες ασφαλιστικές καλύψεις. Οι καλύψεις αυτές διαφέρουν από εταιρία σε εταιρία και οι συνηθέστερες είναι:

Ασφάλιση θανάτου
Ασφάλιση μόνιμης ολικής ανικανότητας
Ασφάλιση προσωπικών ατυχημάτων
Ασφάλιση νοσοκομειακής ή εξωνοσοκομειακής περίθαλψης
Ασφάλιση επιδομάτων υγείας και απώλειας εισοδήματος
Κάποιες εταιρίες συνδυάζουν επενδυτικά προγράμματα που δεν έχουν εγγυημένες αποδόσεις, με μια απλή ασφάλιση θανάτου
με μεταβαλλόμενο κεφάλαιο, έτσι ώστε το αρχικό κεφάλαιο που επένδυσε ο καταναλωτής, να είναι «εγγυημένο» με έμμεσο τρόπο
για τους δικαιούχους, αν υπάρξει απώλεια ζωής του πελάτη.

Όλα τα προγράμματα αποτελούν συνδυασμό κάποιων από τις προηγούμενες παραγράφους. Για παράδειγμα, μπορούμε
να έχουμε:
πρόγραμμα εγγυημένων αποδόσεων, διάρκειας 25 χρόνων, περιοδικών καταβολών και αυξανομένων ασφαλίστρων ή
πρόγραμμα Unit Linked, διάρκειας 10 χρόνων, εφάπαξ καταβολής, με δυνατότητα επενδυτικών επιλογών κάθε χρόνο ή
ισόβιο πρόγραμμα, εγγυημένων αποδόσεων, σταθερών ασφαλίστρων, με πρόσθετες νοσοκομειακές καλύψεις κ.ο.κ.
Φυσικά, πέραν όσων αναφέρονται πιο πάνω υπάρχουν δεκάδες άλλες παραλλαγές και δυνατότητες που η κάθε εταιρία δημιουργεί, συνδυάζει και προωθεί. Για παράδειγμα, η δυνατότητα έκτακτων καταβολών ενός ήδη πελάτη, ο οποίος επιθυμεί να ενισχύσει το ποσό της αποταμίευσης και επένδυσής του, χωρίς όμως να έχει την υποχρέωση να την επαναλάβει. Είναι ένα πλεονέκτημα
για τον πελάτη που παρέχουν αρκετές εταιρίες.

Επίσης ένα σημαντικό σημείο, με βάση το οποίο μπορεί να επιλέξει ένα πρόγραμμα ο υποψήφιος πελάτης, είναι οι εναλλακτικοί
τρόποι που προσφέρει η εταιρία για την είσπραξη του ποσού της αποταμίευσης και της επένδυσής του. Για παράδειγμα, στη λήξη
του συμβολαίου, εναλλακτικοί τρόποι είσπραξης του ποσού μπορούν να είναι:
εφάπαξ το σύνολο του ποσού που δικαιούται ισόβια μηνιαία σύνταξη εγγυημένου ποσού ισόβια μηνιαία σύνταξη εγγυημένου ποσού, μεταβιβάσιμη σε περίπτωση θανάτου μηνιαίο εγγυημένο ποσό για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, π.χ. 10 ετών, μεταβιβάσιμο σε περίπτωση θανάτου.

 Στην αγορά προσφέρονται πολλά και διαφορετικά αποταμιευτικά συμβόλαια. Ο κάθε πελάτης, ανάλογα με τις πραγματικές του
ανάγκες, μπορεί να αναζητήσει το άριστο προσωπικό ή οικογενειακό του ασφαλιστήριο. Το ασφαλιστήριο αυτό μπορεί να έχει
ενισχυμένο το επενδυτικό του μέρος ή το ασφαλιστικό του μέρος.
Επίσης, ανάλογα με το επενδυτικό προφίλ του πελάτη, μπορεί να είναι εγγυημένων αποδόσεων ή να έχει ρίσκο για πολύ μεγαλύτερες αποδόσεις.

Ο ασφαλιστικός σύμβουλος είναι απαραίτητος για τη σωστή ενημέρωση και την επιλογή του σωστού προγράμματος. Θα πρέπει
όμως να ξέρουμε ότι όσο πιο απλό είναι ένα συμβόλαιο, τόσο πιο ξεκάθαρο είναι. Αντίθετα, τα περίεργα ή φορτωμένα με πολλούς
συνδυασμούς συμβόλαια μπορεί να κρύβουν παγίδες ή να μας οδηγούν σε μέτρια αποτελέσματα. Ίσως να είναι καλύτερα να
αγοράσουμε δύο διαφορετικά συμβόλαια, ένα για την επένδυσή μας και ένα για την ασφαλιστική και υγειονομική μας κάλυψη.
Δεν θα μας στοιχίσουν περισσότερο, θα μπορούμε να τα χειριστούμε με ανεξαρτησία και πιθανώς θα έχουμε και μεγαλύτερα
οφέλη.

Πηγή: Free press εφημερίδα ασφαλίζομαι

Διαβάστε το e-book της «ασφαλίζομαι» εδώ 

Εγγραφείτε εδώ για να λαμβάνετε την «ασφαλίζομαι» δωρεάν στο e-mail