Οι 3 πηγές χρηματοδότησης για την μετάβαση στο νέο ασφαλιστικό σύστημα

του Βάιου Κρόκου

Τρεις πηγές άντλησης πόρων για την κάλυψη των ελλειμμάτων που θα δημιουργηθούν για την μετάβαση στο λεγόμενο νέο ασφαλιστικό σύστημα ανέδειξε κατά την ομιλία του ο υφυπουργός Εργασίας αρμόδιος για το ασφαλιστικό, κ. Πάνος Τσακλόγλου στο διαδικτυακό συνέδριο του Κύκλου Ιδεών, η Ελλάδα Μετά(;) την Πανδημία, σε μια ενδιαφέρουσα συζήτηση στην οποία συμμετείχαν επίσης ο Ομότιμος Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών, κ. Τάσος Γιαννίτσης, πρώην Υπουργός και ο Καθηγητής του Πανεπιστήμιο Πειραιώς κ. Μιλτιάδης Νεκτάριος.

Μεταξύ άλλων, ο κ. Τσακλόγλου περιέγραψε τα χρόνια προβλήματα του ασφαλιστικού συστήματος, τις περικοπές, τις παρεμβάσεις και τις δομικές αλλαγές που έλαβαν χώρα την περίοδο των Μνημονίων και την τρέχουσα, πλέον, εικόνα.

Ανέλυσε τους  κεντρικούς άξονες της προωθούμενης κυβερνητικής πρότασης για την εισαγωγή του κεφαλαιοποιητικού συστήματος με στόχο τη δημιουργία αποταμιεύσεων οι οποίες θα επενδύονται,  με τελικό αποτέλεσμα την αύξηση του ρυθμού οικονομικής μεγέθυνσης.

Σύμφωνα με τον ίδιο, με το νέο ασφαλιστικό σύστημα θα διαφοροποιηθούν οι κίνδυνοι, θα μπορέσουν να υπάρξουν υψηλότερες αποδόσεις και σε συνέχεια υψηλότερες μελλοντικές συντάξεις. Παράλληλα, θα αποκατασταθεί η χαμένη εμπιστοσύνη των νέων προς το ασφαλιστικό και θα λειτουργήσει αποτρεπτικά για την ανασφάλιστη και αδήλωτη εργασία.

Το κόστος μετάβασης το κύριο πρόβλημα

“Το κύριο πρόβλημα είναι η χρηματοδότηση στο κόστος της μετάβασης από ένα σύστημα αναδιανεμητικό σε ένα κεφαλαιοποιητικό σύστημα – ουσιαστικά ζητάς σε μια γενιά να πληρώσει 2 φορές”, σημείωσε χαρακτηριστικά ο κ. Τσακλόγλου. Όπως επεσήμανε 3 ενδεικτικοί τρόποι για να καλυφθεί αυτό το κενό είναι:

– από το λεγόμενο «μέρισμα της ανάπτυξης», δηλαδή την αύξηση των διαθέσιμων πόρων που θα προκύψει από την αύξηση των επενδύσεων, του ρυθμού ανάπτυξης και του ποσοστού απασχόλησης,

– τον ήδη σχηματισμένο «κουμπαρά» αλληλεγγύης των γενεών – ΑΚΑΓΕ, μηχανισμός που σχηματίσθηκε τα προηγούμενα χρόνια γνωρίζοντας τα δημογραφικά προβλήματα και την ανάγκη μετάβασης σε ένα νέο σύστημα

– από τον κρατικό προϋπολογισμό.

Παράλληλα, ο κ. Τσακλόγλου τόνισε επίσης πως: “Θέλουμε να ενθαρρύνουμε επίσης την επαγγελματική ασφάλιση αλλά με κανόνες που θα διασφαλίσουν τα δημόσια οικονομικά και θα προωθούν την παροχή συντάξεων αντί των παροχών εφάπαξ που συμβαίνει αυτή την στιγμή. Ταυτόχρονα, θα έχουμε και πολιτικές ενίσχυσης του 3ου πυλώνα επίσης με παρόμοιους κανόνες (level playing field)“.

Νέο κοινωνικό συμβόλαιο

Μιλώντας για την επίδραση της σημερινής οργάνωσης του ασφαλιστικού στα δημοσιονομικά μεγέθη, είπε πως “το ποσοστό των συντάξεων στο Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν, είναι το υψηλότερο στην Ε.Ε., γύρω στο 16,5% με δεύτερη την Ιταλία με 14% και κάτι αλλά το πιο σημαντικό είναι ότι από αυτό το 16,5% το 10% περίπου είναι μεταφορές του δημοσίου για να καλύψει τα ελλείμματα του συνταξιοδοτικού συστήματος”.

Συνεχίζοντας ο κ. Τσακλόγλου ανέλυσε τα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα η κοινωνική ασφάλιση στην Ελλάδα. “Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η μείωση του πληθυσμού και αυξάνει διαρκώς ο λόγος των συνταξιούχων προς τους εργαζόμενους και αυτό αυξάνει τα βάρη στην παραγωγική τάξη της χώρας. Ο δεύτερος κίνδυνος προέρχεται από το εξής: Κύρια αρχή στις κοινωνικές ασφαλίσεις είναι ότι δεν πρέπει να βάζεις όλα τα αυγά στο ίδιο καλάθι. Υπάρχουν και άλλες χώρες στον ευρωπαϊκό χώρο, με αναδιανεμητικά συστήματα και όταν αντελήφθησαν το μέγεθος του δημογραφικού προβλήματος που αντιμετώπιζαν ενίσχυσαν τον δεύτερο πυλώνα κοινωνικής ασφάλισης αλλά με κεφαλαιοποιητικά συστήματα. Εμείς κάναμε τις επικουρικές συντάξεις, ακριβώς όπως τις κύριες και έτσι μεγεθύναμε στο μέγιστο δυνατό βαθμό τον δημογραφικό κίνδυνο. Ο τρίτος κίνδυνος είναι ότι το σύστημά μας, όπως είναι αυτή τη στιγμή δεν δημιουργεί πόρους για ανάπτυξη. Ένα άλλο πρόβλημα είναι ότι στις νεότερες γενιές έχει σπάσει η εμπιστοσύνη προς το ασφαλιστικό σύστημα”.

Αναφερόμενος στους κυβερνητικούς σχεδιασμούς για το ασφαλιστικό είπε πως “αυτό που θέλει να κάνει η κυβέρνηση είναι ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο, το οποίο να ανακτήσει την εμπιστοσύνη των νέων εργαζομένων, παρέχοντας παράλληλα εγγυήσεις για τα δικαιώματα των απερχομένων γενεών.

Αυτό που προτείνουμε, είναι το σύστημα κύριας ασφάλισης να παραμείνει αναδιανεμητικό όπως είναι τώρα και το επικουρικό να μετατραπεί σταδιακά σε κεφαλαιοποιητικό”, τόνισε ο κ. Τσακλόγλου. Διευκρίνισε επίσης ότι το σύστημα αυτό “θα είναι κεφαλαιοποητικό αλλά θα παραμείνει σύστημα της κοινωνικής ασφάλισης θα είναι δηλαδή δημόσιο κεφαλοποιητικό. Θα συμπεριλάβει υποχρεωτικά τους νέους ασφαλιζόμενους και προαιρετικά ίσως και κάποιους άλλους που δεν έχουν επικουρική σύνταξη ή που βρίσκονται στις νεότερες εργασιακά ηλικίες”.

Σε κάθε περίπτωση πριν η κυβέρνηση καταλήξει στις προτάσεις της θα προηγηθεί ‘ένας εξαντλητικός διάλογος με τους κοινωνικούς εταίρους και με τους πολίτες”, σημείωσε χαρακτηριστικά, με στόχο να τεθεί σε εφαρμογή το 2022.

 

 

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

*