Swiss Re: Οι πέντε μεγάλες τάσεις που επιτάχυνε η πανδημία του κορωνοϊού

Το νέο τοπίο στην παγκόσμια οικονομία – Ευκαιρίες και κίνδυνοι για την (αντ)ασφαλιστική βιομηχανία

Η εμπειρία του Covid-19 αναμένεται να λειτουργήσει ως επιταχυντής για δομικές αλλαγές που ήταν ήδη σε εξέλιξη πριν την έναρξη της κρίσης: ψηφιακός μετασχηματισμός, αύξηση του ρόλου των κυβερνήσεων, αναδιάρθρωση των διεθνών εφοδιαστικών αλυσίδων (προς την κατεύθυνση της μείωσης του κινδύνου) και, τέλος, προοπτική αύξησης του πληθωρισμού, σε συνδυασμό όμως με συμπίεση των αποδόσεων. Όλα αυτά εγκυμονούν σημαντικούς κινδύνους, αλλά και ευκαιρίες, για τον παγκόσμιο (αντ)ασφαλιστικό κλάδο, όπως εκτιμά η Swiss Re.

Ανάλυση των Patrick Saner, Head Macro Strategy, Swiss Re, και Astrid Frey, Chief Economist Europe, Swiss Re 

Επιμέλεια: Λαλέλα Χρυσανθοπούλου

 Κάθε μεγάλη κρίση σηματοδοτεί ένα σημείο καμπής και η κρίση του κορωνοϊού μάλλον δεν αποτελεί εξαίρεση στον κανόνα. Εκτιμούμε ότι το «σοκ» στην παγκόσμια οικονομία από την πανδημία θα μπορούσε να λειτουργήσει ως έναυσμα για σειρά δομικών αλλαγών, εκ των οποίων οι ακόλουθες είναι πολύ σημαντικές για την (αντ)ασφαλιστική βιομηχανία:

  1. Συντονισμός δημοσιονομικής/νομισματικής πολιτικής και εκτύπωση χρήματος από τις κεντρικές τράπεζες

Το «εγχειρίδιο» που χρησιμοποίησαν οι κεντρικές τράπεζες κατά τη χρηματοοικονομική κρίση του 2008 βγαίνει ξανά από το συρτάρι και σε ορισμένες περιπτώσεις οι αξιωματούχοι προχωρούν σε ακόμη πιο τολμηρά μέτρα: Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, για παράδειγμα, ήρε το «πλαφόν» που είχε θέσει να μην αγοράσει πάνω από το ένα τρίτο των επιλέξιμων ομολόγων των κρατών μελών της ευρωζώνης στο πλαίσιο του ύψους 750 δισ. ευρώ προγράμματος Pandemic Emergency Purchase Programme (PEPP). Κοιτώντας μπροστά, μέτρα που μέχρι σήμερα θεωρούνταν «ανορθόδοξα», όπως π.χ. πιο «ακραίες» μορφές συντονισμού της δημοσιονομικής/νομισματικής πολιτικής ή χρηματοδότηση χρεών μέσω εκτύπωσης χρήματος, ίσως γίνουν κανόνας.

Κινήσεις προς την κατεύθυνση αυτή βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη, όπως το Ταμείο Ανάκαμψης της ΕΕ και η ενεργοποίηση νέων προγραμμάτων μαζικής αγοράς ομολόγων από τις κεντρικές τράπεζες, ακόμη και χωρίς «ταβάνι». Οι κεντρικές τράπεζες θα μπορούσαν ακόμη να βάλουν «πλαφόν» στις αποδόσεις των ομολόγων, κάτι που θα οδηγούσε σε συμπίεση των αποδόσεων, δημιουργώντας ένα δύσκολο περιβάλλον για τους μακροπρόθεσμους επενδυτές, όπως τους (αντ)ασφαλιστικούς ομίλους.

  1. Αύξηση του ρόλου των κυβερνήσεων

Στο πλαίσιο της αντιμετώπισης του Covid-19, οι κυβερνήσεις ανά τον κόσμο αναδείχθηκαν σε πιστωτές και χρηματοδότες εσχάτου καταφυγίου, αναλαμβάνοντας πολύ πιο ενεργό ρόλο στην οικονομία και είναι απίθανο να «οπισθοχωρήσουν» απότομα, ακόμη και μετά το τέλος της πανδημίας.

Έχουμε ήδη δει κεφαλαιακές ενέσεις από το Δημόσιο ή ακόμη και κρατικοποιήσεις ιδιωτικών εταιρειών και… έπεται συνέχεια, καθώς τα δάνεια θα μετατραπούν σε μετοχικά μερίδια και οι εγγυήσεις σε διασώσεις.

Επιπροσθέτως, η κρίση ενίσχυσε τις οικονομικές ανισότητες και είναι πολύ πιθανό να δούμε κι άλλα «ταμπού» να σπάνε: Για παράδειγμα, η ιδέα του εγγυημένου βασικού εισοδήματος κερδίζει έδαφος (μέτρα προς αυτήν την κατεύθυνση έλαβε πρόσφατα η Ισπανία) και η αύξηση της φορολογίας φαντάζει ορατό ενδεχόμενο. 

  1. Το «ζενίθ» της παγκοσμιοποίησης και η αναδιάρθρωση των εφοδιαστικών αλυσίδων

Σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση σε 600 πολυεθνικές εταιρείες στην Ασία, το 82% των ερωτωμένων και το 93% των κινεζικών εταιρειών δήλωσαν ότι προχωρούν σε αλλαγές στις εφοδιαστικές τους αλυσίδες λόγω του εμπορικού πολέμου ΗΠΑ-Κίνας.

Στην παράμετρο αυτή έρχονται τώρα να προστεθούν οι διαταραχές στις παγκόσμιες εφοδιαστικές αλυσίδες, εξαιτίας των περιοριστικών μέτρων για την αντιμετώπιση του Covid-19, που εκτιμάται ότι θα οδηγήσουν τις επιχειρήσεις σε κινήσεις για να καταστήσουν πιο ανθεκτικές τις δικές τους εφοδιαστικές αλυσίδες.

Έτσι, αναμένονται αλλαγές, όπως μεταφορά παραγωγικών δραστηριοτήτων, για να περιοριστεί ο κίνδυνος συγκέντρωσης, και σμίκρυνση των εφοδιαστικών αλυσίδων με δημιουργία παράλληλων δομών. Οι βασικοί παράγοντες που θα ληφθούν υπόψη είναι τα κόστη, οι απαιτήσεις διαχείρισης κινδύνων, μακροπρόθεσμοι στρατηγικοί παράγοντες (όπως π.χ. η μείωση της εξάρτησης από εισαγωγές κρίσιμου εξοπλισμού) και η ανάγκη θωράκισης έναντι του κινδύνου νέων εμπορικών διαμαχών.

Τέτοιες κινήσεις συνεπάγονται την κατασκευή νέων παραγωγικών μονάδων και των συνοδευτικών υποδομών, δημιουργώντας νέες ευκαιρίες στους τομείς ασφάλισης περιουσίας και ασφάλισης έναντι του κινδύνου παύσης/διαταραχής επιχειρηματικής δραστηριότητας.

Η Swiss Re κάνει λόγο για αύξηση 5-10% στη ζήτηση για ασφαλιστικές καλύψεις περιουσίας και επιχειρηματικού εξοπλισμού σε αγορές στις αναδυόμενες οικονομίες της Ασίας, όπου αναμένεται να μεταφερθούν παραγωγικές δραστηριότητες που θα φύγουν από την Κίνα, λόγω του εμπορικού πολέμου με τις ΗΠΑ.

Η δε ζήτηση για καλύψεις παύσης/διαταραχής επιχειρηματικής δραστηριότητας θα μπορούσε να αυξηθεί κατά 10-20% σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, καθώς περισσότερες επιχειρήσεις θα επιδιώξουν να αμβλύνουν τους κινδύνους που συνδέονται με την ομαλή τους τροφοδοσία.

  1. Επιταχυνόμενος ψηφιακός μετασχηματισμός

Η Swiss Re θεωρεί ότι η τάση της ψηφιοποίησης θα ενισχυθεί στη μετά τον κορωνοϊό εποχή. Όπως όλοι γνωρίζουμε, πολλοί υπάλληλοι γραφείου πέρασαν σε καθεστώς τηλεργασίας το προηγούμενο διάστημα, ενώ αυξήθηκε η παρουσία των εταιρειών/πλατφορμών ηλεκτρονικού εμπορίου.

Η εμπειρία του Covid-19 θα έχει ως αποτέλεσμα τη μονιμοποίηση των τάσεων αυτών, δημιουργώντας ευκαιρίες για την (αντ)ασφαλιστική βιομηχανία στους τομείς της ασφάλισης έναντι cyber κινδύνων, στα ατομικά ασφαλιστικά προϊόντα και στις εμπορικές ασφαλίσεις.

  1. «Τέλος εποχής» για τον χαμηλό πληθωρισμό;

Μετά από περισσότερες από δύο δεκαετίες χαμηλού πληθωρισμού, το «σοκ» του κορωνοϊού θα μπορούσε να πυροδοτήσει αλλαγή πορείας. Ειδικότερα, η τρέχουσα κρίση θα μπορούσε να έχει ως αποτέλεσμα τον απότομο περιορισμό της παραγωγικής δυναμικότητας και την εμφάνιση επίμονων διαταραχών στις εφοδιαστικές αλυσίδες. Όλα αυτά, σε συνδυασμό με την έντονα επεκτατική δημοσιονομική πολιτική, ίσως οδηγήσουν σε στασιμοπληθωρισμό, τον συνδυασμό δηλαδή υψηλού πληθωρισμού και χαμηλής οικονομικής δραστηριότητας.

Οι τάσεις αναστροφής της παγκοσμιοποίησης (de-globalization) και της χρηματοδότησης του χρέους από τις κεντρικές τράπεζες εντείνουν τον κίνδυνο του πληθωρισμού. Δεν ανησυχούμε για επανεμφάνιση του πληθωρισμού στο ορατό μέλλον. Ωστόσο, δίνουμε πιθανότητες 10-15% στο σενάριο του στασιμοπληθωρισμού τα επόμενα 2-3 χρόνια.

Η Swiss Re καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η αξιοποίηση των εμπειριών των τελευταίων δεκαετιών μπορεί να μην αποδειχθεί επιτυχημένη στρατηγική για το μέλλον. Για τους (αντ)ασφαλιστές, οι επικείμενες αλλαγές υποδειγμάτων θα φέρουν νέες προκλήσεις, αλλά και ευκαιρίες. «Παρότι ένα περιβάλλον στασιμοπληθωρισμού δεν αποτελεί το βασικό μας σενάριο, θα ήταν ένα τοξικό σενάριο, αφού θα συνδύαζε χαμηλές πραγματικές αποδόσεις επενδύσεων με υψηλό πληθωρισμό. Την ίδια στιγμή, η δημιουργία “παράλληλων” εφοδιαστικών αλυσίδων και η επιταχυνόμενη ψηφιοποίηση θα δημιουργήσουν νέες ευκαιρίες για την (αντ)ασφαλιστική βιομηχανία».

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

*