Η υπερθέρμανση του πλανήτη «καίει» τις ασφαλιστικές

Εφιαλτικά φαντάζουν ακόμα και τα πιο αισιόδοξα σενάρια των επιστημόνων για το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής, που αποτελεί πλέον μία από τις θεμελιώδεις προτεραιότητες των εθνικών κυβερνήσεων, του ΟΗΕ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης . Οι επιπτώσεις της αλλαγής είναι ήδη εμφανείς και εκτείνονται από την αύξηση της θερμοκρασίας, την άνοδο της στάθμης της θάλασσας, την τήξη των πολικών παγετών έως και τη συχνή εμφάνιση καταιγίδων, τυφώνων και πλημμύρων. 

Οι μεταβολές που υφίσταται το φυσικό περιβάλλον θα επηρεάσει καθοριστικά την ανθρώπινη ζωή και δραστηριότητα. Οι υδάτινοι πόροι, οι καλλιέργειες, η δημόσια υγεία, τα τρόφιμα, οι μεταφορές, τα οικοσυστήματα και οι ανθρώπινες ανάγκες σε πολλά επίπεδα, όλα θα υποστούν μεταβολές. 

Ανεξάρτητα από το σε ποιο βαθμό οι δυσοίωνες προβλέψεις των επιστημόνων επαληθευτούν η ασφαλιστική βιομηχανία βρίσκεται μπροστά σε μία πρόκληση που πρέπει να αντιμετωπίσει.

Το 2006 μία ομάδα από 16 εταιρείες που κατέχουν ηγετική θέση στο χώρο της ασφάλισης δημιουργούν την ομάδα ClimateWise με στόχο τη συζήτηση, τη συνεργασία και την ανάληψη δράσης για την αντιμετώπιση των κινδύνων αλλά και την εκμετάλλευση των ευκαιριών που προκύπτουν από την κλιματική αλλαγή. Σήμερα η ομάδα αυτή αριθμεί 40 μέλη στα οποία περιλαμβάνονται εταιρείες όπως η Allianz, Beazley, Chartis, Ace, Aon Benfield,  Aviva, Axa, Lloyd’s , Swiss Re και η Zurich.

«Ίσως ήταν αναπόφευκτο ότι ο κ. Andrew Voysey, γραμματέας του ClimateWise, θα ήταν απογοητευμένος, το Δεκέμβριο του 2009» στη διάσκεψη της Κοπεγχάγης αναφέρει στην έρευνα του ο Danny Bradbury που δημοσίευσε στο Insurance Age. Η ClimateWise είχε ζητήσει στη διάσκεψη της Κοπεγχάγης να μειωθούν κατά 40% οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από τις ανεπτυγμένες χώρες έως το 2020 σε σχέση με τα επίπεδα που είχαν καταγραφεί το 1990 και εν συνεχεία να μειώσουν τις εκπομπές κατά 85% μέχρι το 2050. Σκοπός της οργάνωσης ήταν να δημιουργηθεί ένα σχέδιο που θα αφορούσε στη ροή των χρημάτων από τις ανεπτυγμένες προς τις αναπτυσσόμενες χώρες για να τις βοηθήσουν στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. 

«Δεν έγιναν αρκετά στην Κοπεγχάγη για τη μείωση της απειλής της κλιματικής αλλαγής» αναφέρει ο γραμματέας της οργάνωσης κ. Voysey.  Η Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή (COP15) που πραγματοποιήθηκε στην Κοπεγχάγη, από τις 7 έως τις 19 Δεκεμβρίου 2009, δυστυχώς δεν είχε τα επιθυμητά αποτελέσματα, δηλαδή την σύναψη μιας παγκόσμιας, φιλόδοξης, αποτελεσματικής και νομικά δεσμευτικής συμφωνίας. 

Το γεγονός ότι αυτή η οργάνωση υφίσταται και ενεργεί τα τελευταία τέσσερα χρόνια καταδεικνύει και το πόσο σημαντικό είναι το θέμα της κλιματικής αλλαγής για τις ασφαλιστικές εταιρείες. Οι κίνδυνοι που συνδέονται με το φαινόμενο αυτό αυξάνονται σε παγκόσμιο επίπεδο και οι περισσότερες ασφαλιστικές εταιρείες, που κατέχουν ηγετική θέση στον κλάδο έχουν ξεπεράσει πλέον τη φάση του σκεπτισκισμού.  Όπως επισημαίνει ο κ.Voysey «ο ασφαλιστικός τομέας έχει μια μακρά και σεβαστή ιστορία στην ενδελεχή και ψύχραιμη εκτίμηση των κινδύνων». 

Η Διακυβερνητική Επιτροπή για την Αλλαγή του Κλίματος του ΟΗΕ, στην οποία συμμετέχουν  οι περισσότερες οργανώσεις για την υπερθέρμανση του πλανήτη, στην τελευταία έκθεση αξιολόγησης που δημοσίευσε ήταν ιδιαίτερα απαισιόδοξη για τις επιπτώσεις της αλλαγής του κλίματος.

Κατά κύριο λόγο η ανθρώπινη δραστηριότητα είναι η γενεσιουργός αιτία των αλλαγών που υφίσταται ο πλανήτης, καθώς σε ποσοστό 90%, σύμφωνα με την έκθεση, συμβάλλει προς την αύξηση της θερμοκρασίας. Το ότι η πλειοψηφία τηρεί ακόμα στάση αδράνειας σχετικά με την αλλαγή του κλίματος σημαίνει ότι είμαστε ήδη «επικίνδυνα κοντά» στην κατά 2 βαθμούς κελσίου αύξηση της μέσης θερμοκρασίας τις επόμενες δεκαετίες – σε σύγκριση με τα προβιομηχανικά επίπεδα – αναφέρουν στελέχη από τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό Climate Group, που συντονίζει τις επαφές και τις συζητήσεις των επιχειρήσεων πάνω στο θέμα αυτό.
Ακόμα και σήμερα δεν είναι σίγουρο σε τι ποσοστό οι παγκόσμιες θερμοκρασίες θα αυξηθούν πέρα από το προβλεπόμενο σχήμα των 2 βαθμών κελσίου, αν και σύμφωνα με τους επιστήμονες πολλά θα εξαρτηθούν από μέτρα που θα ληφθούν τώρα. 

Όσο η παγκόσμια μέση αύξηση της θερμοκρασίας κινείται πέρα από 3,5 βαθμούς κελσίου, τα μοντέλα της Επιστημονικής Διακυβερνητικής Επιτροπής για την αλλαγή του κλίματος (IPCC)  υπό την αιγίδα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών προβλέπουν ότι θα εξαφανιστεί το 40-70% των ειδών σε όλο τον πλανήτη. 

Άλλες επιστημονικές προβλέψεις περιλαμβάνουν μια σταδιακή μετατόπιση της υπερ-τροπικής καταιγίδας προς τους πόλους, τοποθετώντας τις μεγάλες πόλεις σε υψηλότερα γεωγραφικά πλάτη και ακριβώς στο σημείο της αλλαγής των ανέμων, της βροχής, και τα της θερμοκρασίας. Στα υψηλότερα γεωγραφικά πλάτη (της Ευρώπης και ορισμένα τμήματα της Βορείου Αμερικής), θα δούμε σε υψηλότερα επίπεδα τη στάθμη ποταμών, ενώ περιοχές όπως οι δυτικές ΗΠΑ θα εξακολουθήσουν να υφίστανται πιο σοβαρή ξηρασία. 

«Αν δεν κάνουμε τίποτα για την αλλαγή του κλίματος και τις εκπομπές αερίων είναι πιθανό να δούμε και μία αύξηση 5 βαθμών κελσίου μέχρι το τέλος του αιώνα», λέει ο κ. Bob Ward, διευθυντής επικοινωνίας και πολιτικής στο Ερευνητικό Ινστιτούτο για την κλιματική αλλαγή και το περιβάλλον στο London School of Economics. «Η διαφορά ανάμεσα στη σημερινή μέση θερμοκρασία και την τελευταία εποχή των παγετώνων είναι μόλις 5 βαθμοί Κελσίου» σημειώνει.

Υψηλότερες θερμοκρασίες σημαίνουν μεγαλύτερη υγρασία και κινητική ενέργεια, λέει ο κ. Ward, η οποία οδηγεί σε δυνατούς ανέμους και ισχυρές βροχοπτώσεις- φαινόμενα που θα επηρεάσουν καταλυτικά τους κινδύνους των ασφαλιστικών εταιρειών. Ίσως το πιο ανησυχητικό στοιχείο της έκθεσης της IPCC AR4 είναι ότι οι νέες μελέτες μπορεί να είναι υπερβολικά μετριοπαθείς στις προβλέψεις τους και το μέλλον του πλανήτη να είναι χειρότερο από ότι ήδη περιλαμβάνουν τα μέχρι τώρα σενάρια. 

Η έκθεση αναφέρει ότι, στις πιο απαισιόδοξες από τις εννέα πιθανές εκδοχές, ο πάγος της Αρκτικής θάλασσας θα μπορούσε να εξαφανιστεί μετά το 2050. Ωστόσο, μια μελέτη του 2009 των πάγων της Αρκτικής, που χρηματοδοτείται από το Catlin Group, στην οποία οι ερευνητές έκαναν λήψη δειγμάτων πάγου, κατέληξε σε διαφορετικό συμπέρασμα. «Το αποτέλεσμα της έρευνας Catlin 2009 ήταν ότι ο πάγος της Αρκτικής θάλασσας θα εξαφανιζόταν σε 20 χρόνια» και ότι το μεγαλύτερο μέρος του θα εξαφανιστεί μέσα σε μια δεκαετία», αυτό τουλάχιστον υποστηρίζει ο κ. James Burcke, εκπρόσωπος της Catlin Group.
«Όταν λιώσει ο πάγος στην Αρκτική, η θερμοκρασία των ωκεανών θα αυξηθεί απότομα επειδή το φως του ήλιου θα απορροφάται πλέον σε μεγαλύτερο ποσοστό. 

Μεγάλες παράκτιες πόλεις σε 50-60 χρόνια από σήμερα θα έχουν σημαντικά προβλήματα. Ας μην ξεχνάμε ότι μεγάλες πόλεις όπως η Νέα Υόρκη, το Λονδίνο, Σαγκάη, Βομβάη, βρίσκονται στο επίπεδο της θάλασσας» σχολιάζει. 

Ο κ. Madeleine Cobb, διευθυντής πολιτικής στο Climate Group, δήλωσε πως «με τα δεδομένα που έχουμε στη διάθεση μας σήμερα, η έκθεση της IPCC φαίνεται πως είναι αρκετά αισιόδοξη. Ωστόσο, μια πρόσφατη έκθεση [http://americasclimatechoices.org] που δημοσίευσε η Εθνική Ακαδημία Επιστημών παρουσιάζει ένα σκληρό σενάριο. Η IPCC αναφέρει ότι η στάθμη της θάλασσας θα μπορούσε να αυξηθεί 1,8 χιλιοστά ανά έτος, αύξηση που αντιστοιχεί σε 9 εκατοστά μέσα σε 50 χρόνια. Αυτή η πρόσφατη μελέτη προτείνει ότι η παγκόσμια στάθμη της θάλασσας θα μπορούσε να αυξηθεί 75-190 εκατοστά».

Άγνωστες μεταβλητές

Οι απόψεις των επιστημόνων εμφανίζουν μεγάλες αποκλίσεις και αυτό γιατί φαίνεται πως αν και γνωρίζουν ότι το κλίμα θα υποστεί αλλαγές δεν μπορούν να προσδιορίσουν ακριβώς τι θα συμβεί στο φυσικό περιβάλλον. Οι επιστήμονες ακόμα για παράδειγμα δεν κατανοούν πραγματικά την έκταση αλλά και τα χαρακτηριστικά των πάγων που λιώνουν στην Ανταρκτική και τη Γροιλανδία. Η κα Pamela Matson, κοσμήτορας της Σχολής Θετικών Επιστημών της Γης στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ, εξηγεί ότι οι ΗΠΑ πρέπει να ενοποιήσουν τις ερευνητικές προσπάθειες για την αλλαγή του κλίματος. Γνωστικά κενά στην έρευνα επέτρεψαν σε σκεπτικιστές να αμφισβητήσουν την έκθεση της IPCC, αν και έκθεση, του ολλανδικού Οργανισμού Περιβαλλοντικής Αξιολογήσεως που δημοσιεύτηκε στις αρχές Ιουνίου ανέφερε πως «δεν υπήρχαν λάθη που θα μπορούσαν να υπονομεύσουν τα κύρια συμπεράσματα» (http://bit.ly/NEAA-report) .

Το σκάνδαλο του «Climategate»

Αρκετοί θυμούνται το σκάνδαλο «Climategate» στο Πανεπιστήμιο East Anglia, όπου μία ομάδα χάκερ ανακάλυψε e-mails που ανταλλάσσονταν μεταξύ της ομάδας των ερευνητών του Πανεπιστημίου για την κλιματική αλλαγή. Η ηλεκτρονική αλληλογραφία των ερευνητών του  Climategate, που περιείχε συζητήσεις για τη χειραγώγηση στοιχείων στην τελική έκθεση αποτέλεσε τη δεδομένη περίοδο πλήγμα για το κύρος της έκθεσης του 2007 της Διακυβερνητικής Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή. 

Σύμφωνα με έκθεση του τέως αντιπρυτάνεως στο πανεπιστήμιο της Γλασκόβης, κ. Muir Russell, ο οποίος επιβεβαίωσε το περιστατικό, αν και οι επιστήμονες δεν δημοσιοποίησαν τα πλήρη στοιχεία της έρευνας η τιμιότητα και η ακρίβεια τους στο έργο τους δεν τέθηκαν υπό αμφισβήτηση. Από την στιγμή ο τομέας των ασφαλίσεων σε μεγάλο βαθμό αποδέχεται την πραγματικότητα της αλλαγής του κλίματος, είναι υποχρεωμένος να εξετάσει τις πιθανές οικονομικές επιπτώσεις του φαινομένου μακροπρόθεσμα.

Για πολλούς ασφαλιστές, ο κυριότερος κίνδυνος που θα προκύψει από την αλλαγή του κλίματος είναι οι καταστροφές σε περιουσιακά στοιχεία. Σύμφωνα με την Ένωση Ασφαλιστών στη Βρετανία, ο μέσος ετήσιος όρος απωλειών  από τις πλημμύρες στο Ηνωμένο Βασίλειο θα μπορούσε να αυξηθεί κατά 14% σε 633 εκατ. λίρες  σε περίπτωση που η  θερμοκρασίας αυξηθεί κατά 4 βαθμούς κελσίου. Επιπρόσθετα, αν το σημείο τροχιάς της θύελλας στο Ηνωμένο Βασίλειο μετατοπιστεί κατά 1,45 μοίρες νότια, οι ασφαλισμένες απώλειες από ανέμους στη Βρετανία μπορεί να αυξηθούν ετησίως κατά 25% και να φτάσουν τις 827 εκατ. λίρες. 

Ο κ. E. Farnworth, σύμβουλος χρηματοδότησης στο Climate Group, σχολίασε πως «δεν έχουν κατασκευαστεί αποχετευτικά συστήματα για την αποστράγγιση της βροχής και οι πλημμύρες αυτές προκαλούν τόσο μεγάλο πρόβλημα όσο και οι πλημμύρες από την όχθη του ποταμού». 

Οι τυφώνες στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού είναι επίσης ένας συνεχώς αυξανόμενος  παράγοντας κινδύνου. Σε έκθεση του το Chartered Insurance Institute δείχνει ότι οι απώλειες από ακραία δραστηριότητα καιρικών συνθηκών έχουν αυξηθεί πάρα πολύ τα τελευταία 30 χρόνια. «Οι καταστάσεις μπορεί να κρύβουν μία αργή εξέλιξη, αλλά κάποια στιγμή όλα βγαίνουν στην επιφάνεια», προειδοποιεί ο κ. Maynard, που επισημαίνει ότι κατά τη διάρκεια αυτού του έτους θα σημειωθεί μεγάλος αριθμός τυφώνων.

Περαιτέρω κίνδυνοι

Μία από τις πιθανές μελλοντικές εξελίξεις της αλλαγής που υφίσταται το κλίμα είναι και ο  αυξημένος κίνδυνος πυρκαγιάς σε περιοχές όπως η βόρεια Αμερική, που θα είναι αποτέλεσμα της μέσης αύξησης της θερμοκρασίας έως και 2 βαθμούς κελσίου. Αν η αύξηση αυτή αγγίξει τους 3 βαθμούς κελσίου θα εξαφανιστεί περίπου το 30% των παράκτιων υγρότοπων σε όλο τον κόσμο. Εκατομμύρια άνθρωποι θα βιώσουν παράκτιες πλημμύρες ακόμη και αν η θερμοκρασία αυξηθεί κατά 2 μόνο βαθμούς κελσίου, αναφέρει σε έγγραφο της IPCC AR4. 

Ο οικονομικός αντίκτυπος των υλικών ζημιών θα λάβει μεγάλες διαστάσεις  στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που δεν έχουν προετοιμαστεί για να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα. 

Για τον αναπτυσσόμενο κόσμο θα είναι ιδιαίτερα ισχυρό πλήγμα. Μια έκθεση για την οικονομική διάσταση του φαινομένου από την Climate Adaptation Working Group αναφέρει ότι υπάρχουν περιοχές που θα χάσουν μέχρι και 12% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος τους. Η οικονομική ζημία για τους χαμηλού εισοδήματος πληθυσμούς στον αναπτυσσόμενο κόσμο, όπως οι γεωργοί στην Ινδία και το Μάλι, θα είναι ιδιαίτερα σοβαρές.

Ο κ. Farnworth αναφέρει πως «το ζήτημα της ξηρασίας, δε δημιουργεί κινδύνους μόνο στην ιδιοκτησία αλλά και στη γεωργική παραγωγή επίσης. Πρέπει να κατανοήσουμε πλήρως τα θέματα που προκύπτουν στο γεωργικό τομέα».
Η έκθεση της IPCC αναφέρει ότι οι υψηλές θερμοκρασίες και η ξηρασία θα επιδεινώσουν την ήδη υπάρχουσα κατάσταση στη Νότια Ευρώπη, η οποία είναι ήδη ευάλωτη στις κλιματικές αλλαγές. Οι διαθέσιμοι υδάτινοι πόροι, το υδροηλεκτρικό δυναμικό της, ο θερινός τουρισμός και η αγροτική παραγωγή μπορούν να επηρεαστούν από μία ενδεχόμενη αλλαγή. 

«Τα επιστημονικά στοιχεία είναι αρκετά ισχυρά και για τον αντίκτυπο του φαινομένου αυτού στην υγεία», προειδοποιεί ο David Gardiner, πρόεδρος της συμβουλευτικής εταιρείας David Gardiner & Associates, που βοηθά τις επιχειρήσεις να αντιμετωπίσουν τις απειλές που παρουσιάζονται από την αλλαγή του κλίματος. «Οι εταιρείες θα πρέπει να εξετάσουν όλες τις ασφαλίσεις στον κλάδο ζωής και υγείας» αναφέρει χαρακτηριστικά ο  κ. David Gardiner.

Σύμφωνη με αυτή την άποψη είναι και η έκθεση της IPCC που αναφέρει ότι «θα υπάρξουν  επιπτώσεις στην υγεία ακόμα και με μία μικρή αύξηση της θερμοκρασίας. Για τις ασφαλιστικές εταιρείες όλα πρέπει να εξεταστούν από την αρχή καθώς κάθε αλλαγή -από τις ασθένειες που μεταδίδονται από το τσίμπημα εντόμων μέχρι και τις ασθένειες που συνδέονται με την ποιότητα του αέρα και τους θανάτους που σχετίζονται με την αύξηση της θερμότητας- αποτελεί παράγοντα κινδύνου για την ασφαλιστική βιομηχανία.
Η ίδια έκθεση προβλέπει ότι εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι θα αντιμετωπίσουν σε μεγάλο βαθμό λειψυδρία στις επόμενες δεκαετίες.

Μεταβαλλόμενος κόσμος

Οι γεωπολιτικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής θα επηρεάσουν και τη συχνότητα ταξιδιών ανά τον κόσμο, καθώς οι άνθρωποι θα θεωρούν ότι πλέον είναι πιο επικίνδυνο να ταξιδέψει κανείς στο εξωτερικό. Ταυτόχρονα η κατάσταση θα δυσκολέψει και στον τομέα ενέργειας, καθώς ο εταιρείες θα εργάζονται όλο και σε πιο εχθρικά περιβάλλοντα για την παραγωγή ενέργειας ή την εξόρυξη κοιτασμάτων. Υπάρχουν και άλλες, ίσως λιγότερο προφανείς επιπτώσεις που συνδέονται με την αλλαγή του κλίματος. Ο κ. Maynard λεει πως « στις Η.Π.Α. υπάρχουν αρκετές δικαστικές υποθέσεις, στις οποίες οι ενάγοντες προσπαθούν να αναλάβουν δράση κατά των διαφόρων μερών ως προς τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα».

Οι οργανισμοί μπορεί να θεωρούν ότι μια μεγάλης κλίμακας ρυπαίνουσα εταιρεία έμμεσα συμβάλλει στην απώλεια των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων τους, καθώς η δραστηριότητες της οδήγησαν στην αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη. 
Ένα χιονοδρομικό κέντρο στο Κολοράντο που είναι αντιμέτωπο με το να λιώσει το χιόνι στις πίστες του για παράδειγμα, θα μπορούσε να θεωρήσει υπεύθυνες τις εταιρείες που καινε γαιάνθρακα. 

Ο κ. Maynard επισημαίνει ότι οι ασφαλιστικές εταιρείες θα προβάλλουν το επιχείρημα ότι οι εξαιρέσεις σε σχέση με τη ρύπανση δεν καλύπτουν αυτά τα είδη των αιτημάτων, αλλά, στο παρελθόν, έχουν υπάρξει απροσδόκητες δικαστικές αποφάσεις σε τέτοιες υποθέσεις. Αυτό οδηγεί στο συμπέρασμα ότι ίσως πρέπει να ξεκινήσουμε να αντιμετωπίζουνε τα πράγματα από διαφορετική οπτική γωνία.  Αξίζει να σημειωθεί ότι μόνο το ήμισυ των ασφαλιστικών και αντασφαλιστικών εταιρειών, που αξιολογήθηκαν από την Climate Group, έχουν αναπτύξει προγράμματα αρκετά ώριμα για την αντιμετώπιση του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής. Το ένα τρίτο των εταιρειών βρίσκεται ακόμα σε φάση δοκιμής μέχρι να αποφασίσει ποια προσέγγιση θέλει ακολουθήσει, ενώ μόνο 17% ήταν στο στάδιο της εφαρμογής των προγραμμάτων.

Οι αξίες-αρχές που υποστηρίζει ο οργανισμός ClimateWise είναι παρόμοιες με εκείνες που προσδιορίζονται από άλλες ενώσεις όπως το Climate Group, που δίνει ιδιαίτερη έμφαση  στην ανάγκη να αναπτυχθεί η γνώση για την καλύτερη αξιολόγηση των κινδύνων. 

Τόσο η εταιρεία Munich Re όσο και η Swiss Re κατέχουν ηγετική θέση στον τομέα αυτό, σύμφωνα με το Climate Group. Η Munich Re έχει καθιερώσει το εργαλείο « Φυσικές Καταστροφές Παγκοσμίως», μία εφαρμογή που σχεδιάστηκε για να συμβάλει στον εντοπισμό των περιοχών όπου οι φυσικές καταστροφές είναι πιο πιθανό να συμβούν. Επίσης συνεργάζεται με το Κέντρο για την Αλλαγή του Κλίματος του London School of Economics. Τον Ιούνιο η Munich Re και το LSE διοργάνωσαν το πρώτο τους κοινό συμπόσιο, με τίτλο «Ερμηνεύοντας Μοντέλα σε ένα πλαίσιο αλλαγής του κλίματος», μία συνάντηση που διερεύνησε τεχνικές μοντελοποίησης για την αλλαγή του κλίματος.

Νέα προσέγγιση

Η αποτελεσματική αξιολόγηση των μοντέλων της κλιματικής αλλαγής είναι το κλειδί στη μάχη για τη διαχείριση του κινδύνου. Ο κ. Ward λεει ότι «τώρα είναι η ώρα για μια επανεκτίμηση της προσέγγισης αυτής. Το θέμα με την αλλαγή του κλίματος είναι ότι δεν μπορούμε να προβλέψουμε το είδος των ζημιών απλά αξιολογώντας τα στοιχεία του παρελθόντος. Επομένως θα είναι πολύ δύσκολο να υπολογιστεί ο κίνδυνος».

Αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα επανεξέταση συμβάσεων σε μορφή μακροπρόθεσμων νομικών συμφωνιών. Θα μπορούσε να σημαίνει μια πιο έξυπνη προσέγγιση για την σύναψη επιχειρηματικών σχέσεων. 

«Οι κίνδυνοι από ακραίες καταστάσεις μεταβάλλονται πολύ γρήγορα. Η καλύτερη ένδειξη που έχουμε είναι ότι οι θερμοκρασίες στο Ηνωμένο Βασίλειο, για το οποίο υπάρχουν πολλά στοιχεία για εκατοντάδες χρόνια. Στην περιοχή αυτή η αύξηση της θερμοκρασίας που σημειωνόταν στο παρελθόν μια φορά στα εκατό χρόνια σήμερα συμβαίνει κάθε 12,5 χρόνια.
«Όταν κάποιος ασφαλίζει την περιουσία του τη διασφαλίζει έναντι των ακραίων ζημιών, έτσι όταν οι κίνδυνοι από ακραία φαινόμενα μεταβάλλονται αυτό σημαίνει πολλά» αναφέρει ο κ. Dlugolecki. 

Ρίχνοντας μια ματιά στο μέλλον οι ασφαλιστικές εταιρείες θα μπορέσουν να βελτιώσουν τόσο την τεχνική τους προσέγγισή στη διαχείριση των κινδύνων όσο και των συναφών επιχειρηματικών πρακτικών. Ο κ. Dlugolecki υποστηρίζει ότι μια αλλαγή στις αναλογιστικές πρακτικές είναι απαραίτητη και αποτελεί πλέον επιτακτική ανάγκη να εστιάσουμε στα μοντέλα καταστροφής. Μια έκδοση αυτού είναι το www.climatechange.net, που  χρησιμοποιεί δεκάδες χιλιάδες υπολογιστές των καταναλωτών για να μοντελοποιήσει τα πιθανά σενάρια της κλιματικής αλλαγής του κλίματος. Τα μοντέλα καταστροφής της ασφαλιστικής βιομηχανίας διαφέρουν πολύ από τη μοντελοποίηση της IPCC, διότι οι ασφαλιστές χρησιμοποιούν συχνά μοντέλα που επικεντρώνονται σε μικρότερες περιοχές και με εξαιρετική λεπτομέρεια.

Η εμπιστοσύνη και η συνεργασία θα παίξουν πολύ σημαντικό ρόλο στο  πως θα διαμορφωθεί το ασφαλιστικό τοπίο ενώ οι οργανώσεις θα αγωνίζονται για να αντιμετωπίσουν μεγαλύτερους κινδύνους. Σ ‘έναν κόσμο που όλα χαρακτηρίζονται από αβεβαιότητα η εταιρική σχέση αναδεικνύεται σε ολοένα και σημαντικότερο παράγοντα. «Η Ένωση Ασφαλιστών της Βρετανίας» (ΑΒΙ) είναι ένα καλό παράδειγμα συνεργασίας του κλάδου με την κυβέρνηση, εξηγεί ο Ward. «Έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την αντιπαράθεση των ρυθμιστικών αρχών των ΗΠΑ και τους ασφαλιστές».

Μια επαναδιατύπωση των αρχών που δημοσιεύθηκε από την ABI σχετικά με τις πλημμύρες ουσιαστικά απέκλεισε την υποχρεωτική ασφάλιση των ακινήτων από τις πλημμύρες από το 2013 και μετά. Ο αυξημένος κίνδυνος πλημμύρων στο Ηνωμένο Βασίλειο έχει καταστήσει δύσκολο για τους ασφαλιστές να αναλάβουν την επιβάρυνση χωρίς κάποια διαβεβαίωση από τους νομοθετούντες ότι θα βοηθήσουν…

Τέτοιου είδους διατάξεις από εδώ και στο εξής είναι πιθανό να παρατηρούμε με μεγάλη συχνότητα με σκοπό να μοιραστούν οι επιπτώσεις σε όλα τα εμπλεκόμενα μέρη για να αποφευχθεί ο κίνδυνος του να βρεθούμε μπροστά στην κατάρρευση της ασφαλιστικής αγοράς. Αυτό βέβαια σε κάποιες περιπτώσεις λειτουργεί περισσότερο από ότι σε κάποιες άλλες. Για παράδειγμα, στη Φλόριντα, οι ασφαλιστικές εταιρείες και οι πολιτικοί ιθύνοντες κατέληξαν σε διαμάχη, καθώς οι πρώτοι, κρίνοντας ότι η ασφάλιση των περιουσιακών στοιχείων σε περιοχή που πλήττεται από τυφώνες είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη σχεδιάζουν να αποχωρήσουν από την αγορά.

Οι ασφαλιστικές εταιρείες και οι κυβερνήσεις θα πρέπει να βρουν τη χρυσή τομή προκειμένου να αποφύγουν να καταλήξουν στα δικαστήρια. Η μόνη λύση είναι μια συμφιλιωτική προσέγγιση με τους πελάτες σε μια προσπάθεια να μοιράσουν τους κινδύνους. Για παράδειγμα, μια πολιτική που θα μπορούσε να έχει μια ρήτρα στο σημείο αυτό είναι ότι σε περίπτωση που ένας ασφαλιστής χάνει μεγάλα χρηματικά ποσά, ο ασφαλισμένος πληρώνει 10% προσαύξηση. Βέβαια οι συμβάσεις αυτές θα πρέπει να λειτουργούν και προς την άλλη κατεύθυνση, έτσι ώστε οι πελάτες να έχουν μερική επιστροφή στα ασφάλιστρά τους.

Οι μεσίτες έχουν ιδιαίτερη σημασία στις συζητήσεις αυτές, σύμφωνα με τον κ. Voysey. Ο ρόλος τους είναι να εξομαλύνουν τις συμφωνίες μεταξύ των πελατών και των ασφαλιστών που εργάζονται μαζί για να μοιραστούν μεγαλύτερους κινδύνους. 

Τι άλλο μπορούν να κάνουν οι ασφαλιστικές εταιρείες για να βοηθήσουν στην επίλυση ορισμένων από τους κινδύνους; Η επιβράβευση δραστηριοτήτων που αποσκοπούν στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής είναι ζωτικής σημασίας και μπορούν να πραγματοποιηθούν μέσω κατάλληλα δομημένων πολιτικών. Για παράδειγμα, ο κ. Ward επισημαίνει ότι ορισμένες εταιρείες ανταμείβουν την προσαρμογή στο γεωργικό τομέα, παρέχοντας πιο ευνοϊκές τιμές για τις καλλιέργειες που έχουν κατασκευαστεί για να είναι πιο ανθεκτικές στα προβλήματα της κλιματικής αλλαγής. Εν τω μεταξύ, το Ταμείο Πυροσβεστών, που αποτελεί θυγατρική της Allianz,  έχει αναλάβει ηγετικό ρόλο στην ασφάλιση πράσινων κτιρίων. Το Ταμείο αυτό αποτέλεσε στην ουσία την πρώτη εταιρεία που προσέφερε στον τομέα περιουσίας και ατυχημάτων «πράσινη» ασφάλιση στην εμπορική αγορά των ΗΠΑ. λέει ο κ. Stephen Bushnell, ανώτερος διευθυντής των αναδυόμενων κλάδων στο Ταμείο Πυροσβεστών.

Μια άλλη επιλογή προκύπτει εξετάζοντας την κατάσταση υπό ένα διαφορετικό πρίσμα. Οι ασφαλιστικές εταιρείες συχνά διαθέτουν σημαντικά επενδυτικά εργαλεία και μπορούν να κατευθύνουν τα κεφάλαια τους με διάφορους τρόπους. Φαίνεται ανόητο να επενδύσουν σε μια εταιρεία που ρυπαίνει την ατμόσφαιρα και χαρακτηρίζεται από έλλειψη εταιρικής υπευθυνότητας, καθώς θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι έμμεσα συμβάλλουν στην κλιματική αλλαγή, που με τη σειρά της προκαλεί στο χώρο της ασφάλισης περισσότερους  κινδύνους. Σίγουρα θα ήταν πιο λογικό να επενδύσουν σε εταιρείες που αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες στον τομέα ανανεώσιμης ενέργειας.

Σαφώς, λοιπόν, οι ασφαλιστικές εταιρείες θέτουν επί τάπητος μία πληθώρα θεμάτων, προκειμένου να αποφασίσουν για ο,τι σχετίζεται με το φαινόμενο αυτό που τείνει να καταστεί ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα στην ιστορία του κλάδου. Όπως όμως και το κλίμα το ίδιο, έτσι και η ασφαλιστική δραστηριότητα αποτελεί ένα ιδιαίτερο πολύπλοκο σύστημα.

Πηγή: Insurance Age