Συνέντευξη της Swiss Re στο Insurance & Reinsurance Outlook 2019

Σε συνέντευξη της στο περιοδικό Insurance & Reinsurance Outlook 2019, η Επικεφαλής Δυτικής & Ανατολικής Ευρώπης της Swiss Re Claudia Cordioli υπογραμμίζει το θέμα των cyber κινδύνων, το οποίο θα βρίσκεται πολύ ψηλά στην ατζέντα 2019 των αντασφαλιστών. Μας μιλά για την καινοτομία, το επιχειρηματικό μοντέλο της Swiss Re και τις απόψεις της για την νέα ψηφιακή τεχνολογία και τις επιδράσεις αυτής στις αντασφάλειες. Αναλύει εκτενώς το θέμα των τιμολογίων και της σταδιακής εξόδου των αντασφαλιστών από τα χαμηλά τιμολόγια αλλά και τους τρόπους μείωσης του χάσματος στην προστασία, διευκρινίζοντας ότι δουλεύει  για αυτά τα θέματα με την κυβέρνηση και τις ρυθμιστικές αρχές σε διάφορες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας

Συνέντευξη στην Ελενα Ερμείδου

• Ποια είναι τα κυριότερα θέματα που θα απασχολήσουν τους αντασφαλιστές μέσα στο 2019;

 

Οι κίνδυνοι στον κυβερνοχώρο (cyber risks) είναι ένα σοβαρό εν εξελίξει θέμα. Η Swiss Re άλλαξε τον τρόπο προσέγγισής της στο θέμα αυτό: δουλεύουμε μαζί με τους πελάτες μας, για να καθορίσουμε καλύτερα την έκθεσή τους στον κίνδυνο.

Επίσης, αναθεωρούμε τις σχέσεις μας με τους ασφαλισμένους πελάτες μας, με σκοπό να προσφέρουμε προϊόντα προσαρμοσμένα στις ανάγκες τους, λύσεις διαχείρισης κινδύνου και βοήθεια για τη διαχείριση κρίσεων. Δεν μπορούμε, πλέον, να περιορίσουμε τις δυνατότητές μας παρέχοντας μόνο ασφαλιστικές καλύψεις.

Οι κίνδυνοι στον κυβερνοχώρο δείχνουν να είναι βασικό κίνητρο ανάπτυξης για τα επόμενα 20 χρόνια, αλλά πρώτα χρειάζεται να τους καθορίσουμε και να τους τιμολογήσουμε ανάλογα.

Για την ώρα, γνωρίζουμε ότι μπορεί να δούμε ζημιές δισεκατομμυρίων, αλλά δεν έχουμε ιστορικό γνώσεων σε βάθος, για να αξιολογήσουμε τον κίνδυνο επαρκώς. Επιπροσθέτως, υπάρχει αρκετή ασάφεια στα συμβόλαια στις μέρες μας και δουλεύουμε με σκοπό να αναπτύξουμε συγκεκριμένες και σαφείς καλύψεις, οι οποίες θα απαντούν στις ανάγκες των ασφαλισμένων, στις κατάλληλες τιμές.

 

• Εισερχόμαστε σε μια νέα εποχή καινοτομίας;

 

Η ψηφιακή εποχή παρουσιάζει προκλήσεις και ευκαιρίες και η Swiss Re μετασχηματίζει το επιχειρηματικό της μοντέλο για να καλύψει τις απαιτήσεις της νέας εποχής. Οι παγκόσμιες τάσεις της αγοράς δείχνουν ότι το να παρέχει κάποιος μια παραδοσιακή διαφοροποίηση κινδύνων και λύσεις για τα δεδομένα δεν αρκεί πλέον.

Είναι εξαιρετικό να δει κανείς πώς ο κόσμος των ασφαλειών εργάζεται για να υιοθετήσει την τεχνολογία με καινοτομία και να δώσει στους πελάτες κάτι τελείως διαφορετικό.

Οι πελάτες μας ζουν σε έναν κόσμο όπου οι αλλαγές συμβαίνουν πολύ πιο γρήγορα από ό,τι στο παρελθόν. Η πρόσβαση στην τεχνολογία ολοένα και αυξάνεται, κι αυτό θα συνεχιστεί.

Έτσι, λοιπόν, οι προσδοκίες των πελατών μεταβάλλονται: οι άνθρωποι θέλουν την τεχνολογία προκειμένου να κάνουν τη ζωή τους πιο εύκολη, επιθυμούν μοντέλα εξατομικευμένων προϊόντων και υπηρεσιών τα οποία μας βοηθούν να είμαστε πιο ασφαλείς και υγιείς. Οι προσδοκίες αυτές δεν διαφέρουν από αυτές των ασφαλειών.

Υπάρχει ανάγκη για απλά, ευκολότερα και περισσότερο εξατομικευμένα ασφαλιστικά προϊόντα και υπηρεσίες. Πιστεύω ότι η ψηφιοποίηση θα βελτιώσει τον σχεδιασμό, την τιμολόγηση των νέων και των ήδη υπαρχόντων ασφαλιστικών προϊόντων, κυρίως προς όφελος των ασφαλισμένων. Υπάρχουν ακόμα πολλοί άνθρωποι που δεν έχουν πρόσβαση ή τα μέσα για να αγοράσουν ασφάλειες.

 

• Τι επιδράσεις έχουν όλα αυτά στον κλάδο των αντασφαλειών;

 

Ως κλάδος, έχουμε μια μοναδική ευκαιρία να χρησιμοποιήσουμε τη μοντέρνα τεχνολογία πληροφορικής για να έρθουμε πιο κοντά στο ρίσκο και να προσφέρουμε καλύψεις με πιο αποτελεσματικό τρόπο. Αυτό θα κάνει τις ασφάλειες πιο προσιτές και θα επιτρέψει ακόμη και στους μη προνομιούχους να έχουν καλύψεις. Όταν μπορέσουμε να δώσουμε καλύψεις σε περισσότερους ανθρώπους, τότε θα μειώσουμε και το κενό προστασίας που υπάρχει παγκοσμίως.

Οι ασφαλιστικές εταιρείες απαιτείται να είναι πιο δυναμικές, πιο δραστήριες στις κινήσεις σε όλη την αλυσίδα εφοδιασμού και να δουλεύουν στενά με τις ασφαλιστικές και με άλλους συνεργάτες, για να διαχειριστούν τις δεξαμενές κινδύνου άμεσα και να παρέχουν καλύτερες υπηρεσίες.

Στη Swiss Re, αποφασίσαμε να ενοποιήσουμε την τεχνολογία στην επιχειρησιακή μας στρατηγική και να επικεντρωθούμε σε συγκεκριμένες περιοχές οι οποίες θα μας φέρουν την καινοτομία σε ό,τι αφορά τον τρόπο με τον οποίο δουλεύουμε.

Βοηθάμε τους πελάτες μας να γίνουν ανταγωνιστικότεροι με εργαλεία και λύσεις τεχνολογίας. Το πιο επιτυχημένο εργαλείο μας είναι το Magnum, μια κορυφαία αυτοματοποιημένη underwriting λύση για τον κλάδο ζωής & υγείας. Το 2017, 10 εκατομμύρια εφαρμογές υποβλήθηκαν σε επεξεργασία διαδικτυακά για 29 χώρες και σε 17 γλώσσες.

Εφαρμόζουμε την τεχνολογία ώστε να βελτιώσουμε την αξία μας στην αλυσίδα. Για παράδειγμα, η αποδοτικότητά μας ξεπερνά το 60% κατά την επεξεργασία εγγράφων πελατών μας και στοχεύουμε να το φτάσουμε στο 80% μέχρι το 2020. Μέχρι το 2020, επίσης, το 80% των εγγράφων των πελατών μας θα είναι ψηφιοποιημένα –σήμερα, ήδη, είναι κάτι παραπάνω από 40%.

 

• Βλέπετε να υπάρχει χώρος για τα ILS στον τομέα των καταστροφών και στους cyber κινδύνους;

 

Στο πλαίσιο της αγοράς φυσικών καταστροφών, τα εναλλακτικά κεφάλαια είναι μια εδραιωμένη δύναμη και πιστεύουμε ότι κάποια από τα κεφάλαια θα παραμείνουν, καθώς η ζήτηση για (αντ)ασφάλιση θα συνεχίσει να αυξάνεται και θα απαιτούνται περισσότερα κεφάλαια.

Η αντασφάλιση καταστροφών εξακολουθεί να προσφέρει καλές αποδόσεις και μια ελκυστική αγορά για επενδυτές κεφαλαίων που αναζητούν μη συσχετισμένες επενδύσεις. Οι ζημιές και το μακροοικονομικό περιβάλλον, ωστόσο, θα έχουν αντίκτυπο στις αποδόσεις των κεφαλαίων αυτών.

Ο κίνδυνος στον κυβερνοχώρο είναι κάτι διαφορετικό. Δεδομένου του ότι η ποσοτικοποίηση του κυβερνοχώρου ωριμάζει, μπορούμε να αναμένουμε περισσότερες παροχές κεφαλαίων αντασφάλισης στον κυβερνοχώρο που προέρχονται από διαφορετικές πηγές. Ωστόσο, όλοι οι επενδυτές δεν θα είναι ενθουσιασμένοι να προχωρήσουν με αυτόν τον τρόπο, ενώ η αγορά εξελίσσεται.

Όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, αυτό πιθανότατα θα αποτελέσει βασικό παράγοντα ανάπτυξης. Η αύξηση της εμπιστοσύνης μας στην κατανόηση των κινδύνων του κυβερνοχώρου μάς οδήγησε στην αύξηση της ικανότητας αντασφάλισης.

Η Swiss Re έχει αναπτύξει και προσεγγίσει τον κίνδυνο στον κυβερνοχώρο και έχει γίνει πιο άνετη με τον κίνδυνο αυτό, τα τελευταία χρόνια. Αυτό περιλαμβάνει σημαντική πρόοδο σε τομείς όπως ο έλεγχος συσσώρευσης, η κοστολόγηση, οι εκτιμήσεις κινδύνου και η συνεργασία με εξωτερικούς παρόχους υπηρεσιών.

Πιστεύουμε σε αυτήν την αγορά και σε αυτόν τον κίνδυνο, έχουμε την όρεξη για ανάληψη κινδύνου και είμαστε ανοικτοί για όλες τις επιχειρήσεις.

 

• Υπάρχει θέμα πλεονάζουσας capacity στις αντασφάλειες λόγω των εναλλακτικών κεφαλαίων;

 

Οι παγκόσμιες αγορές εναλλακτικού κεφαλαίου αναδοχής φυσικών καταστροφών και άλλων ασφαλιστικών κινδύνων «αναβοσβήνουν» προειδοποιητικά σήματα παρόμοια με αυτά της αμερικανικής αγοράς υποθηκών πριν από την παγκόσμια οικονομική κρίση.

Τα χρηματοπιστωτικά προϊόντα, όπως τα ομόλογα καταστροφών, τα οποία πληρώνουν σαν ασφαλιστήρια συμβόλαια, έχουν αυξηθεί τα τελευταία χρόνια και ανταγωνίζονται συμβατικές ασφαλιστικές εταιρείες για την κάλυψη κινδύνων όπως οι τυφώνες και οι σεισμοί.

Στους επενδυτές έχουν προσφέρει αξιοπρεπείς αποδόσεις, που δεν συσχετίζονται με άλλες χρηματοπιστωτικές αγορές. Ωστόσο, στην αγορά οι πιέσεις αρχίζουν να αυξάνονται. Λόγω μιας σειράς φυσικών καταστροφών τα τελευταία δύο χρόνια, πολλοί από τους τίτλους έπρεπε να πληρωθούν. Επιπλέον, οι ασφαλιστικές τιμές ήταν επίπεδες και τα αυξανόμενα επιτόκια των ΗΠΑ τα καθιστούν λιγότερο ελκυστικά για τους επενδυτές.

Αυτό το έτος πιθανόν να είναι άλλο ένα ακριβό τόσο για τους παραδοσιακούς αντασφαλιστές όσο και για τους επενδυτές οι οποίοι έχουν βάλει χρήματα σε ILS. Αυτό άρχισε να θέτει την αγορά των ILS υπό κάποια πίεση στο τέλος του 2018. Μαζί δε με την άνοδο των επιτοκίων, μπορεί να έχει αντίκτυπο στο capacity τα επόμενα χρόνια.

 

• Βλέπετε σημαντική καινοτομία από τα insurtech και, αν ναι, γιατί;

 

Φαίνεται ότι οι μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας θέλουν να διανέμουν ασφάλειες, με δεδομένο το ότι βρίσκονται κοντά στον πελάτη. Γιατί όχι; Έχουν ήδη διανείμει οτιδήποτε άλλο!

Αλλά το να δημιουργήσουν μια ασφαλιστική εταιρεία δεν είναι εύκολο, από άποψη κανονισμών και κεφαλαίων που πρέπει να κλειδώσουν. Αυτό σημαίνει ότι οι συνεργασίες μεταξύ ασφαλιστικών εταιρειών και μεγάλων εταιρειών τεχνολογίας είναι πολύ πιθανές. Μπορεί, επίσης, να είναι και ένα σημαντικό κίνητρο για την ανάπτυξη του κλάδου.

 

• Βλέπετε έδαφος για περισσότερες εξαγορές και συγχωνεύσεις στον κλάδο των (αντ)ασφαλειών μετά από το κλείσιμο μεγάλων συναλλαγών, τους τελευταίους μήνες;

 

Ναι, αναμένω περαιτέρω συγκέντρωση στην αγορά. Μερικές εταιρείες έχουν μεγάλη εξειδίκευση, ενώ άλλες έχουν πρόσβαση και γεωγραφικό ενδιαφέρον, όπως στην Κίνα και την Ινδία, για παράδειγμα. Ο συνδυασμός δεξιοτήτων –όπως και του ανθρώπινου κεφαλαίου– μπορεί να φέρει μαγικά αποτελέσματα.

 

• Πώς θα επιδράσει το Brexit στον κλάδο;

 

Όλες οι εταιρείες που λειτουργούν εντός και εκτός Ηνωμένου Βασιλείου και στην Ευρώπη θα χρειαστεί να προσαρμοστούν στις συνέπειες του Brexit. Αυτό δημιουργεί ευκαιρίες, καθώς οι εταιρείες εξετάζουν τις επιλογές και τα πρόσθετα κόστη που προκαλεί το Brexit.

Σήμερα, πολλά και διαφορετικά ακούγονται για το αποτέλεσμα της εξόδου του Ηνωμένου Βασιλείου. Είμαστε εν μέσω ενός πολύ συνεκτικού σχεδίου για τη συνέχιση των διαδικασιών και θεωρούμε ότι θα εξακολουθούμε να κάνουμε δουλειές στο Ηνωμένο Βασίλειο και την ΕΕ.

Στις περισσότερες περιπτώσεις, η δομή του μοντέλου μας στις ΕΜΕΑ μάς δίνει την ευκαιρία να στηρίξουμε τους πελάτες απαντώντας στις προκλήσεις και να κάνουμε διασυνοριακές δουλειές στην ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο.

Η Swiss Re διαθέτει πολύ ισχυρή κεφαλαιακή θέση και πολύ καλό ιστορικό διαχείρισης κεφαλαίων. Εκτιμούμε ότι η ανθεκτικότητα και η δύναμη αυτή θα συνεχιστεί και στο αβέβαιο μετά-Brexit περιβάλλον.

 

• Πώς μπορούν οι αντασφαλιστές να βελτιώσουν τα αποτελέσματα στο underwriting;

 

Με την εξέλιξη μέσω της προαναφερθείσας καινοτομίας και ψηφιοποίησης, καθώς επίσης πιο αποτελεσματικών εσωτερικών δομών. Στη Swiss Re, οι τοπικές ομάδες συνεχίζουν να σκέφτονται και να δρουν παγκοσμίως.

 

• Πώς βλέπετε να εξελίσσονται τα τιμολόγια στο έτος που διανύουμε;

 

Οι διαπραγματεύσεις των συμβάσεων για το 2019 βρίσκονται σε εξέλιξη, συνεπώς είμαστε ακόμη επιφυλακτικοί στο να κάνουμε τελικές διαπιστώσεις. Αυτό όμως που είναι ξεκάθαρο, ωστόσο, είναι ότι οι τιμές, σε μεγάλο βαθμό, θα παραμείνουν επίπεδες, διότι υπάρχει υπερπροσφορά κεφαλαίων.

 

• Τι σημαίνει η σταδιακή έξοδος από το χαμηλό τιμολογιακό περιβάλλον για μια αντασφαλιστική;

 

Είναι δύσκολο να προβλέψουμε τι ρόλο μπορεί να παίξει, δεδομένης της πολλαπλής δράσης σε ολόκληρη την οικονομία. Μεμονωμένα, μπορεί να αναμένεται ότι το capacity που αναπτύσσεται στην αντασφάλιση θα «στεγνώσει» λίγο, καθώς οι άλλοι τομείς επενδύσεων γίνονται ελκυστικότεροι, και συνεπώς, με μειωμένο capacity, οι τιμές μπορεί να αυξηθούν προς όφελος των αντασφαλιστικών.

Τα υψηλότερα επιτόκια θα έχουν επίσης θετικό αντίκτυπο στα αποτελέσματα που θα βγάλουν από τις επενδύσεις οι (αντ)ασφαλιστές και θα απελευθερώσουν κάποιες πιέσεις σε γραμμές επιχειρήσεων, όπως είναι της ζωής και των ατυχημάτων. Ωστόσο, τίποτα δεν συμβαίνει εντελώς από μόνο του.

 

• Ποιοι είναι οι κύριοι τρόποι για να μειωθεί το κενό προστασίας;

 

Όσον αφορά τη γήρανση, το μέγεθος του παγκόσμιου κενού αποταμιεύσεων συνταξιοδότησης θα αυξηθεί κατά 5% ετησίως, σε 400 τρισ. δολ. ΗΠΑ έως το 2050. Οι ασφαλιστές ζωής μπορούν να συμβάλουν στη μείωση του χάσματος, αναλαμβάνοντας ορισμένους από τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν τα συστήματα συνταξιοδότησης καθορισμένων παροχών του πυλώνα ΙΙ και αναπτύσσοντας καινοτόμα, μη υποχρεωτικά αποταμιευτικά οχήματα στον πυλώνα ΙΙΙ.

Εμείς, στη Swiss Re, πιστεύουμε ότι το χάσμα των συντάξεων είναι μια σημαντική ευκαιρία ανάπτυξης και ένα μέσο για τους ασφαλιστές να ενισχύσουν περαιτέρω την ανθεκτικότητά τους. Με τεχνογνωσία στη διαχείριση κινδύνων μακροζωίας και θνησιμότητας, οι ασφαλιστές ζωής μπορούν να προσφέρουν εξατομικευμένες λύσεις μεταφοράς κινδύνου στα υποχρηματοδοτούμενα προγράμματα καθορισμένων παροχών, για να μειώσουν τη μεταβλητότητα της κερδοφορίας.

Οι ασφαλιστές μπορούν, επίσης, να προσαρμόσουν τα συστήματα τακτικών καταβολών, για να βοηθήσουν τα άτομα να διαχειριστούν καλύτερα τον κίνδυνο μακροζωίας που είναι εγγενής στις αποταμιεύσεις διακριτικής ευχέρειας/εθελούσιας συνταξιοδότησης του πυλώνα ΙΙΙ.

Τέλος, προκειμένου να επεκταθεί το εύρος της ασφαλιστικής κάλυψης, ενθαρρύνουμε δράσεις και καινοτομίες για την περαιτέρω αντιμετώπιση του χάσματος των συντάξεων, περιλαμβανομένης και της μείωσης της ανισότητας μεταξύ φύλου και εισοδήματος, της βελτίωσης του επιπέδου χρηματοοικονομικής παιδείας, της παροχής ιδιωτικών προϊόντων με φορολογικά κίνητρα και της ενθάρρυνσης του ψηφιακού μετασχηματισμού.

Όσον αφορά τις φυσικές καταστροφές, η υποασφάλιση είναι ένα σημαντικό ζήτημα σε ολόκληρο τον κόσμο. Αυτό το κενό προστασίας είναι πραγματικότητα σε όλες σχεδόν τις ευρωπαϊκές χώρες.

Το πρόβλημα είναι ότι οι καταναλωτές αγοράζουν την ασφάλιση μόνο όταν αναγκάζονται. Πρέπει να αλλάξουμε τη σχέση, έτσι ώστε οι τελικοί πελάτες να μπορούν να μετρήσουν την προστιθέμενη αξία όταν πληρώνουν ασφάλιστρα.

Τα προϊόντα που πωλούμε πιθανότατα δεν είναι προσαρμοσμένα στους κινδύνους ή είναι πολύ ακριβά. Εργαζόμαστε για αυτά τα θέματα με την κυβέρνηση και τις ρυθμιστικές αρχές σε διάφορες χώρες, περιλαμβανομένης και της Ελλάδας. Η δημόσια παρέμβαση είναι πολύ χρήσιμη.

Στην Ιταλία, πρόσφατα, θεσπίστηκαν φορολογικά κίνητρα που θα ενθαρρύνουν τους πολίτες να ασφαλίζονται έναντι σεισμών και πλημμυρών.

 

• Πέρασαν δύο χρόνια από την εφαρμογή της Solvency II. Ποια είναι τα υπέρ και τα κατά;

 

Έχει οδηγήσει σε μια σειρά προκλήσεων σε πολλές αγορές, αλλά και σε πολύ μεγαλύτερη συνοχή των απόψεων των ασφαλιστών, των αντασφαλιστών και των ρυθμιστικών αρχών. Αυτό μειώνει τις δυνατότητες διαιτησίας διαφορετικών προοπτικών και εισάγει κάποια αστάθεια στο σύστημα.

Ωστόσο, είχαμε προβλέψει μια αύξηση των δραστηριοτήτων και μεγάλο ενδιαφέρον για συναλλαγές βασισμένες στα κεφάλαια, αλλά σε γενικές γραμμές αυτό δεν έχει συμβεί.

Η Solvency II είναι αρκετά τεχνική και σε ορισμένες περιπτώσεις είναι αρκετά δαπανηρή στην εφαρμογή της, ειδικά για μικρούς και μεσαίου μεγέθους ασφαλιστές. Ωστόσο, είναι πιθανό να υποβαθμιστεί από το ΔΠΧΠ 17, κι αυτό μπορεί να απορροφήσει το ενδιαφέρον του κλάδου κατά τα προσεχή έτη, γεγονός που μπορεί να είναι εις βάρος των πιο ποιοτικών πτυχών, όπως οι βλέψεις των μετόχων, η ενίσχυση και η ανάπτυξη των προϊόντων, καθώς και οι προσδοκίες των αντισυμβαλλομένων.

 

• Υπάρχει χώρος για βελτιώσεις και, αν ναι, σε ποιους τομείς;

 

Σε επίπεδο διαδικασίας, το νέο πρότυπο απαιτεί πολύ πιο λεπτομερείς πληροφορίες και αυτό θα απαιτήσει αλλαγές στις υπάρχουσες διαδικασίες χρηματοοικονομικής πληροφόρησης και στα αναλογιστικά μοντέλα. Για να γίνει αυτό, θα χρειαστεί περαιτέρω ολοκλήρωση μεταξύ αυτών των δύο διαδικασιών, γεγονός που θα οδηγήσει επίσης στην αλλαγή των συστημάτων πληροφορικής. Λόγω αυτού, κάποια πρόσθετη ευελιξία για πολύ μεγάλες αλλά και για πολύ μικρές επιχειρήσεις θα μπορούσε τελικά να προσθέσει αξία καθώς και ισχυρότερη ευθυγράμμιση της Solvency ΙΙ και του ΔΠΧΑ 17, προκειμένου να μειωθεί η πολυπλοκότητα των υπολογισμών και να βελτιωθεί η διαφάνεια.