Γιατί είναι αναγκαία η ασφάλιση της αστικής περιβαλλοντικής ευθύνης

Η κατάσταση του περιβάλλοντος στην Ευρώπη και στον κόσμο επιδεινώνεται. Την τελευταία δεκαετία παρατηρούμε την παραγωγή ολοένα και πιο «πιεστικών» θεσμικών κειμένων από την Ευρωπαϊκή Ένωση με στόχο την ενεργό προστασία του περιβάλλοντος και τον περιορισμό του ενδεχομένου πρόκλησης περιβαλλοντικής βλάβης. 

Επίσης το κοινωνικό ενδιαφέρον ασκεί πια πιέσεις σε κάθε κατεύθυνση (πολιτική-θεσμική-ακτιβισμός). Η Ελλάδα αποτελεί μια ιδιαίτερη περίπτωση χώρας με πάνω από 400 διάσπαρτες προστατευόμενες περιοχές και επιπρόσθετα μια περιοχή η οποία λόγω της θέσης της, είναι ευαίσθητη στις κλιματολογικές αλλαγές. Επομένως ο έλεγχος της ποιότητας του περιβάλλοντος αποτελεί καίρια απαίτηση για κάθε περαιτέρω συζήτηση.

Το ζήτημα της πρόληψης του ενδεχομένου περιβαλλοντικής βλάβης από κάθε έργο ή επιχειρηματική δραστηριότητα έχει πια θεσμικά «κλειδώσει» σε όλη την Ευρώπη μέσω ενός ενιαίου πλαισίου καταλογισμού μέτρων πρόληψης ή αποκατάστασης προς τον εν δυνάμει ρυπαίνοντα.  Το ζήτημα αυτό αποτελεί στην πράξη μια πολυδιάστατη πρόκληση.

Η πολυδιάστατη αυτή πρόκληση έχει αποδέκτες τους θεσμούς / διοίκηση, τις επιχειρήσεις, την κοινωνία και τέλος τους χρηματοασφαλιστικούς οργανισμούς. 

Οι χρηματοασφαλιστικοί οργανισμοί αναλαμβάνουν μέρος του κινδύνου από τη λειτουργία των επιχειρήσεων (risk carriers) και για τη λειτουργία τους αυτή, υπάρχει πια «θεσμική» πρόβλεψη στη νομοθεσία.  

Η ασφάλιση αποτελεί τη «φτηνότερη» συνήθως λύση, σε σχέση με τα τραπεζικά προϊόντα που αφορούν στη διασφάλιση του περιβαλλοντικού ρίσκου. 

Για να λειτουργήσει ουσιαστικά η ασφάλιση της αστικής περιβαλλοντικής ευθύνης που απορρέει από τις απαιτήσεις της νομοθεσίας στη χώρα μας, θα πρέπει: 
- Η διοίκηση να αναλάβει πιο ενεργό ρόλο με π.χ. α) τον επανασχεδιασμό του συστήματος αδειοδότησης των επιχειρήσεων, β) την αποβολή αοριστιών στην ελληνική περιβαλλοντική νομοθεσία, γ) την καταγραφή στοιχείων και δεδομένων που αφορούν την ποιότητα του περιβάλλοντος κοινοποιήσιμων στην κοινή γνώμη, δ) τον συνεχή έλεγχο των επιχειρήσεων για την πρόληψη της περιβαλλοντικής ζημιάς.

- Οι επιχειρήσεις θα πρέπει να ασφαλίζονται. Υπάρχει μεγάλο έλλειμμα ασφαλιστικής συνείδησης στην Ελλάδα, με άλλα λόγια ο μέσος επιχειρηματίας δεν ασφαλίζεται, σε αντίθεση με τις χώρες της Ε.Ε. των 15. 

- Η ασφάλιση της αστικής περιβαλλοντικής ευθύνης στην Ελλάδα θα πρέπει να εδράζεται στο ασφαλιστικό και περιβαλλοντικό δίκαιο της χώρας μας αλλά και στο πλαίσιο αδειοδότησης των ελληνικών επιχειρήσεων, αφού ο καταλογισμός της περιβαλλοντικής ευθύνης γίνεται βάσει μιας θεσμικά κατοχυρωμένης διαδικασίας. Με άλλα λόγια, η εν λόγω ασφάλιση δεν είναι μια εύκολη υπόθεση, αφού προϋποθέτει, τεχνική επάρκεια στο αντικείμενο και σαφή γνώση των θεσμικών χαρακτηριστικών της χώρας, για όποιον ασφαλιστή επιθυμεί να εμπλακεί στο αντικείμενο.

Κωνσταντίνος Τσολακίδης EUR ING, MRICS
Υποδιευθυντής Περιβαλλοντικών Ασφαλίσεων & Α.Π.Ε.
INTERAMERICAN Γενικών Ασφαλίσεων