Τι σηματοδοτεί η υποβάθμιση της ελληνικής οικονομίας από την Fitch

H Fitch Ratings ανακοίνωσε χθες την υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητα της Ελλάδας σε BBB+ από A-, με προοπτικές αρνητικές.

Είναι η πρώτη φορά τα τελευταία 10 χρόνια που οίκος αξιολόγησης δίνει στην Ελλάδα αξιολόγηση χαμηλότερη του «Α», επικαλούμενος επιδείνωση των δημοσιονομικών.

Η εκτίμηση του οίκου πιστοληπτικής αξιολόγησης ότι οι προοπτικές είναι αρνητικές σημαίνει ότι είναι ανοικτό το ενδεχόμενο νέας υποβάθμισης.

Η υποβάθμιση αντανακλά, σύμφωνα με τη Fitch, τις ανησυχίες όσον αφορά τις εκτιμήσεις για τις μεσοπρόθεσμες προοπτικές των δημοσίων οικονομικών της χώρας, δεδομένης της αδύναμης φερεγγυότητας των δημοσιονομικών θεσμών και του ρυθμιστικού πλαισίου στην Ελλάδα, παράγοντες που εντείνονται από την αβεβαιότητα όσον αφορά μια ισορροπημένη αλλά διατηρήσιμη οικονομική ανάκαμψη.

«Επιτεύξιμο» χαρακτηρίζει το στόχο της κυβέρνησης για μείωση του ελλείμματος κατά 3,6%ς, στο 9,1% του ΑΕΠ το 2010. Σημειώνει, ωστόσο, ότι η έλλειψη ουσιαστικών δομικών πολιτικών μέτρων μειώνει την πεποίθηση πως οι μεσοπρόθεσμες προσπάθειες θα είναι αρκετά επιθετικές, ώστε να εξασφαλίσουν αρχικά τη σταθεροποίηση των χρεών και τη μείωσή του τα επόμενα τρία έως πέντε χρόνια.

Οι προτάσεις της παρούσας κυβέρνησης βασίζονται περισσότερο σε μέτρα αύξησης εσόδων, ειδικά για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής, των οποίων το αποτέλεσμα είναι αρκετά αβέβαιο, παρά στις τρέχουσες δαπάνε,ς όπου το πρόβλημα είναι περισσότερο έντονο, εκτιμά.

Σύμφωνα με τη Fitch, περίπου το 50% της μείωσης του ελλείμματος βασίζεται σε έκτακτα μέτρα, ενώ μικρό μόνο ποσοστό της πρόσφατης επιδείνωσης της δημοσιονομικής κατάστασης της χώρας μπορεί να αποδοθεί στην κρίση, η οποία ήταν σχετικά ήπια και ειδικότερα για το χρηματοπιστωτικό κλάδο.

Η Fitch προειδοποιεί, τέλος, ότι η πιθανή διόγκωση του χρέους σε ποσοστό άνω του 120% του ΑΕΠ το 2010 και άνω του 125% το 2011, θα αφήσει τα δημόσια οικονομικά εκτεθειμένα σε μεγάλους κινδύνους.

Η ανακοίνωση της Fitch ώθησε το spread στα κρατικά ομόλογα πάνω από το 2,2%, υψηλότερο επίπεδο από τον περασμένο Απρίλιο.

Την ερχόμενη Δευτέρα 14 Δεκεμβρίου, αναμένεται στην Αθήνα κλιμάκιο του οίκου πιστοληπτικής αξιολόγησης  Moody’s που θα ελέγξει τα στοιχεία για την ελληνική οικονομία.

Ασπίδα προστασίας από τον Χοακίμ Αλμούνια

Την ετοιμότητα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να βοηθήσει την Ελλάδα να ξεπεράσει τις «ουσιαστικές και δημοσιονομικές προκλήσεις» που αντιμετωπίζει εξέφρασε την Τρίτη ο Ευρωπαίος επίτροπος για θέματα οικονομίας Χοακίμ Αλμούνια, χαρακτηρίζοντας θέμα «κοινής ανησυχίας» ολόκληρης της Ευρωζώνης τη «δύσκολη κατάσταση» της ελληνικής οικονομίας.

«Σημειώνουμε ότι η βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών της Ελλάδας κεντρίζει την προσοχή των χρηματοπιστωτικών αγορών και των οίκων αξιολόγησης. Μια δύσκολη κατάσταση σε ένα κράτος μέλος της ευρωζώνης είναι θέμα κοινής ανησυχίας ολόκληρης της Ζώνης του Ευρώ» υπογραμμίζει η ανακοίνωση του επιτρόπου.

«Είναι ξεκάθαρο ότι η Ελλάδα αντιμετωπίζει ουσιαστικές και δημοσιονομικές προκλήσεις» συνεχίζει, ενώ «η ελληνική κυβέρνηση έχει δεσμευτεί ενώπιον της Επιτροπής και του Eurogroup για την αποκατάσταση των δημόσιων οικονομικών της. Το σχέδιο του προϋπολογισμού που υιοθετήθηκε στις 20 Νοεμβρίου είναι ένα σημαντικό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά απαιτούνται περισσότερα μέτρα».

Η απάντηση του ΥΠΕΘΟ

Ο υπουργός Οικονομικών Γ.Παπακωνσταντίνου, εν αναμονή ανάλογων αξιολογήσεων, έστειλε μήνυμα προς τις Βρυξέλλες και τις αγορές ότι θα ληφθούν όσα μέτρα χρειάζονται για να υλοποιηθούν οι στόχοι.

«Παρόμοιου τύπου υποβαθμίσεις, αντανακλούν το έλλειμμα αξιοπιστίας εξ αιτίας των πολιτικών της προηγούμενης κυβέρνησης. Δεν συνάδουν τέτοιες αποφάσεις, με τις προσπάθειες και πρωτοβουλίες της κυβέρνησης για την ανάταξη της εικόνας της οικονομίας της χώρας» είπε στη Βουλή ο κ. Παπακωνσταντίνου.

Ο Παπακωνσταντίνου απέρριψε σενάρια που λένε ότι η Ελλάδα ίσως αναγκαστεί να προσφύγει στο ΔΝΤ. «Αυτό είναι ένα σενάριο που δεν έχει μεγάλη βάση στην πραγματικότητα», είπε ο υπουργός. «Όσον αφορά στην κυβέρνηση, θα κάνουμε ότι μπορούμε για να μείνουμε μακριά από αυτού του είδους τα σενάρια».