Πώς η κυβερνο-επίθεση στη Maersk χτύπησε την παγκόσμια ναυτιλία

της Λαλέλας Χρυσανθοπούλου

Ο παγκόσμιος ναυτιλιακός κλάδος εξακολουθεί να υφίσταται τις παρενέργειες της κυβερνο-επίθεσης που έπληξε τον δανέζικο ναυτιλιακό κολοσσό ΑP Moller-Maersk δυο μέρες πριν, καταδεικνύοντας το μέγεθος των ζημιών που μπορεί να καταφέρει ένας ιός σε μια βιομηχανία άκρως διασυνδεδεμένη και με υψηλή εξάρτηση από την τεχνολογία.  Το 90% των εμπορευμάτων διεθνώς διακινείται δια θαλάσσης, με τα πλοία και τα λιμάνια να λειτουργούν ως αρτηρίες της παγκόσμιας οικονομίας. Τα λιμάνια εξαρτώνται ολοένα και περισσότερο από τα υπολογιστικά συστήματα για την ομαλή τους λειτουργίας και τυχόν τεχνικά προβλήματα μπορούν να προκαλέσουν μεγάλες διαταραχές στις πολύπλοκες εφοδιαστικές αλυσίδες.

Εξαιτίας της κυβερνοεπίθεσης (που διενεργήθηκε μέσω του κακόβουλου λογισμικού ExPetr), πολλοί προβλήτες φόρτωσης εμπορευματοκιβωτίων που διαχειρίζεται η Maersk σε σειρά χωρών (ΗΠΑ, Ινδία, Ισπανία, Ολλανδία κ.α.) αγωνίζονται να επανέλθουν σε κανονική λειτουργία. Η Maersk ανακοίνωσε την Πέμπτη ότι ένα μέρος των υπολογιστικών της συστημάτων παραμένει εκτός λειτουργίας και δεν είναι σε θέση να πει πότε θα επανέλθει στην κανονικότητα. Η επίθεση στη Maersk είχε αλυσιδωτές αντιδράσεις καθώς  πρόκειται όχι μόνο για τον μεγαλύτερο όμιλο φορτηγών πλοίων στον κόσμο, αλλά και διαχειριστή 76 λιμένων ανά τον κόσμο μέσω της θυγατρικής APM Terminals.

“Με δεδομένο ότι μέσω της Μaersk διακινείται το 20% των εμπορευματοκιβωτίων διεθνώς μπορείτε να αντιληφθείτε τον πανικό που έχει προκληθεί στις αλυσίδες logistics των ιδιοκτητών των φορτίων ανά τον κόσμο”, σχολιάζει ο Khalid Hashim, εκτελεστικός διευθυντής της Precious Shipping, μιας εκ των μεγαλύτερων ναυτιλιακών εταιρειών μεταφοράς ξηρού φορτίου της Ταϊλάνδης. “Αυτή τη στιγμή, ουδείς γνωρίζει πού βρίσκονται τα φορτία τους…και αυτή η μαύρη τρύπα θα διατηρηθεί έως ότου όλα τα συστήματα της Maersk επανέλθουν σε κανονική λειτουργία”.  Αλλοι παράγοντες της ναυτιλιακής αγοράς σημειώνουν ότι η κυβερνο-επίθεση στη Maersk σήμανε “συναγερμό” σε ολόκληρη τη βιομηχανία, καθώς καταδεικνύει την ανάγκη για ενίσχυση των αμυντικών μηχανισμών.

Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της διεθνους δικηγορικής εταιρείας Norton Rose Fulbright, το  87% των ερωτώμενων στη ναυτιλιακή βιομηχανία θεωρεί ότι οι κυβερνο-επιθέσεις θα αυξηθούν την επόμενη πενταετία, ποσοστό πολύ υψηλότερο σε σχέση με τους κλάδους αερομεταφορών, σιδηροδρομικών μεταφορών και logistics.  Οι κυβερνο-επιθέσεις στη ναυτιλία αποτελούν εξάλλου πρόκληση και για την ασφαλιστική κάλυψη του κλάδου που φημίζεται για τη μυστικότητά του.  Οι πληροφορίες για τον αριθμό και τη φύση των κυβερνο-επιθέσεων είναι ελάχιστες, κάτι που συνιστά πρόβλημα για τον υπολογισμό του ρίσκου, δημιουργώντας κενά στην ασφάλιση.  “Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις όπου η παραβίαση των υπολογιστικών συστημάτων πλοίων δεν αναφέρεται και προσπαθούμε να συστήσουμε μια πλατφόρμα όπου οι κυβερνο-επιθέσεις θα αναφέρονται έστω ανώνυμα, ώστε να αποκτήσουμε πρόσβαση στις απαραίτητες πληροφορίες”, λεέι ο Andrew Kinsey, στέλεχος ναυτασφαλίσεων στην γερμανική Allianz.

Κενά στην ασφάλιση προκύπτουν επίσης επειδή τα περισσότερα υφιστάμενα συμβόλαια για κυβερνο-επιθέσεις σε πλοία δεν παρέχουν κάλυψη έναντι του κινδύνου πρόκλησης φυσικών ζημιών στο πλοίο εξαιτίας επίθεσης hackers. “Η ναυτιλιακή βιομηχανία τώρα συνειδητοποιεί πόσο ευάλωτη είναι”, αναφέρει ο Colin Gillespie, αντιπρόεδρος της εταιρείας ναυτασφαλίσεων North P&I Club. “Ισως έχει έρθει η ώρα για τους ασφαλιστές, τους αντασφαλιστές, τους διαχειριστές πλοίων και λιμένων να κάτσουν όλοι μαζί και να εξετάσουν σε βάθος τους κινδύνους….Δεχόμαστε όλοι επίθεση και απαιτείται μια συλλογική αντίδραση…”