NatCat Monitor:  Το «άγρυπνο μάτι» της ΕΑΕΕ για τις ασφαλισμένες ζημιές

…σε περιουσιακά στοιχεία από καταστροφικά φαινόμενα στην Ελλάδα

της Έλενας Ερμείδου

Ο όρος φυσικές καταστροφές (Nat CAT) αναφέρεται σε σοβαρές δυσμενείς επιπτώσεις είτε από καιρικές συνθήκες είτε από γεωλογικά γεγονότα. Παραδείγματα γεγονότων που σχετίζονται με τα καιρικά φαινόμενα περιλαμβάνουν τυφώνες και κυκλώνες, πλημμύρες, ανεμοστρόβιλους, χαλαζοπτώσεις, πυρκαγιές και χιονοθύελλες.

Η συγκέντρωση αναλυτικών στοιχείων από γεγονότα φυσικών καταστροφών αποτελεί σημείο εκκίνησης για την αναγνώριση του κινδύνου μιας περιοχής. Η αναγνώριση του κινδύνου χρησιμεύει τόσο στους ασφαλιστές όσο και στους κατοίκους των περιοχών.

Συλλογή περιστατικών από το 2015 μέχρι το 2023

Υπό το πλαίσιο αυτό, η Ένωση Ασφαλιστικών Εταιριών Ελλάδος (ΕΑΕΕ) κατέγραψε ζημιές από καταστροφικά φαινόμενα στην Ελλάδα στα ασφαλισμένα περιουσιακά στοιχεία και ανέπτυξε ένα dashboard φυσικών καταστροφών, το NatCat Monitor. Πρόκειται για μια διαδραστική και εύκολη στη χρήση εφαρμογή, η οποία παρέχει πληροφόρηση για τις ασφαλισμένες ζημιές σε περιουσιακά στοιχεία από καταστροφικά φαινόμενα στην Ελλάδα. Στην εφαρμογή αυτή παρουσιάζονται συγκεντρωτικά τα δεδομένα που έχει συλλέξει η ΕΑΕΕ από τις καταγραφές των ασφαλιστικών επιχειρήσεων για 31 περιστατικά ιδιαίτερα σφοδρών καταστροφών κατά το χρονικό διάστημα 2015-2023. Η εφαρμογή θα ενημερώνεται διαρκώς με τα στοιχεία νέων καταστροφικών περιστατικών, τα οποία θα καταγραφούν μελλοντικά από την ΕΑΕΕ.

Πρόσφατα, η ΕΑΕΕ παρουσίασε μια μελέτη με δεδομένα για 51 περιστατικά ιδιαίτερα σφοδρών καταστροφών για το χρονικό διάστημα 1993-2023, τα οποία κρίθηκαν σημαντικά ως προς την ένταση του φαινομένου, ώστε να καταγραφούν. Από τη μελέτη γίνεται σαφές ότι οι συνέπειες των καταστροφικών περιστατικών είναι, πλέον, τεράστιες:

Οι συνέπειες των καταστροφών

Αυξημένης συχνότητας περιστατικά λόγω κλιματικής αλλαγής (βροχοπτώσεις) ή μη συνδεδεμένα με το κλίμα (σεισμοί)
Ιδιαίτερα αυξημένης σφοδρότητας

Από το 2015 μέχρι το 2023 η μέση ζημία είναι 7 φορές μεγαλύτερη στις επιχειρήσεις από ό,τι στις κατοικίες γενικά. Ωστόσο, στην περίπτωση της καταιγίδας Daniel, είναι 11 φορές μεγαλύτερη.

Βασικές παρατηρήσεις

Από τα στοιχεία και τα αποτελέσματα της μελέτης που διεξήγαγε η ΕΑΕΕ προκύπτουν τα εξής:

• Στις δασικές πυρκαγιές, οι κατοικίες είναι πιο τρωτές έναντι των επιχειρήσεων. Η μεγαλύτερη μέση ζημιά είναι διπλάσια στη δασική πυρκαγιά από ό,τι στην πλημμύρα.
• Οι φυσικές καταστροφές που σχετίζονται με το κλίμα ευθύνονται κατά το μεγαλύτερο ποσοστό για τις ζημιές που καταγράφηκαν: τους αντιστοιχεί το 58,7% του πλήθους των ασφαλισμένων ζημιών και το 76,9% του ποσού των αξιώσεων.
• Τα τελευταία 5 χρόνια, καταγράφονται ιδιαίτερα έντονες οι συνέπειες των καταστροφικών περιστατικών τόσο στη συχνότητα εμφάνισης όσο και στη σφοδρότητα.
• Τα συμβάντα από σεισμό παρουσιάζουν σταθερότητα ως προς τη συχνότητα εμφάνισης. Καταγράφεται, κατά μέσο όρο, ένα σοβαρό περιστατικό κάθε χρόνο.

Χάσμα αγεφύρωτο

Παρ’ όλα αυτά, το κενό προστασίας στην Ελλάδα παραμένει, καθώς, σύμφωνα με έρευνα της ΕΑΕΕ, μόνο το 17% των σπιτιών είναι ασφαλισμένα. Ως προς τις επιχειρήσεις, εκτιμάται ότι ασφαλίζονται 200 χιλιάδες επιχειρήσεις από τις 500 χιλιάδες (με τουλάχιστον έναν εργαζόμενο), δηλαδή το ποσοστό ανέρχεται σε 40%.

Μια ματιά στον κόσμο

Οι παγκόσμιες ασφαλισμένες απώλειες από φυσικές καταστροφές το 2023 ξεπέρασαν τα 100 δισ. δολ. για τέταρτη συνεχή χρονιά, με τον σεισμό στην Τουρκία και τη Συρία να είναι η πιο δαπανηρή καταστροφή (εκτιμώμενες ασφαλισμένες ζημίες 6,2 δισ. δολ. ΗΠΑ, σύμφωνα με την πρόσφατη ετήσια μελέτη της Swiss Re).

Η συχνότητα των γεγονότων είναι ο κύριος μοχλός της συσσώρευσης ασφαλισμένων ζημιών, με τις σοβαρές καταιγίδες να αντιστοιχούν σε ρεκόρ 64 δισ. δολ. HΠΑ, το 2023. Το 85% των απωλειών από καταιγίδες το 2023 προήλθε από τις ΗΠΑ, ενώ αυξήθηκε ταχύτερα στην Ευρώπη.

Σύμφωνα με την Swiss Re, με βάση τα δεδομένα που έχουν συγκεντρωθεί, στο μέλλον ενδέχεται να αυξηθούν οι απώλειες που προέρχονται από φυσικές καταστροφές.

Από το περιοδικό INSURANCE WORLD