Χτίζοντας το κύρος στην ιδιωτική ασφάλιση

Του Ηλία Ζιώγα
Πιστοποιημένου Ορκωτού Εκτιμητή, ΣΟΕ και Μέλους του Δ.Σ. της Ευρωπαϊκής Ένωσης Εκτιμητικών Οργανισμών TEGOVA

Όπως όλοι οι κλάδοι της οικονομίας, έτσι και ο κλάδος της ασφαλιστικής αγοράς πάσχει από τις στρεβλώσεις μιας κακής νοοτροπίας που επικράτησε τα τελευταία 30 χρόνια. Θυμάμαι το πάθος των παλιών ασφαλιστών για καθιέρωση της ασφαλιστικής συνείδησης σε μια αγορά που το νομοθετικό πλαίσιο, αλλά και η παιδεία με την οποία γαλουχείτο ο Έλληνας δημιουργούσαν ένα περιβάλλον εχθρικό για έναν κλάδο που αποτελεί τη βάση ανάπτυξης όλης της οικονομίας, αφού απαλείφει τον κίνδυνο που μπορεί να δυσχεράνει την ολοκλήρωση κάθε επιχειρηματικής ή οικογενειακής ανάπτυξης. 

Σήμερα οι συγκυρίες της κρίσης αποτελούν αιτία περίσκεψης, αλλά και ευκαιρία για να τεθούν τα πράγματα σε νέα βάση, με σκοπό ο κλάδος να αποτελέσει εφαλτήριο για ντόμινο σε όλη την οικονομία. 

Με δεδομένο το ότι η εποπτική αρχή άλλαξε παρέχεται η δυνατότητα να εξετάζονται τα θέματα από νέα βάση, επιδεικνύοντας καινοτόμες αντιλήψεις και θάρρος που θα καθιερώσουν την αειφόρο ανάπτυξη στον κλάδο, που θα στηρίζεται σε υγιείς χρηματοοικονομικές βάσεις. 

Δεν θέλω να αναφερθώ στις λεπτομέρειες που αποτέλεσαν την αιτία των στρεβλώσεων με τις γνωστές συνέπειες που αναφέρονται στη γένεση των ασφαλιστικών εταιρειών που εθεωρούντο και αυτές μία ακόμη επιχειρηματική προσπάθεια, ξεχνώντας τον ουσιαστικό ρόλο που θα έπαιζαν στην αειφόρο ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. Πρέπει να είμαι σαφής: το ίδιο ισχύει και για τους δύο κλάδους, αυτόν των γενικών ασφαλειών και αυτόν του κλάδου ζωής. Τελικά διαπιστώνουμε σήμερα ότι και ο κλάδος ζωής στήθηκε πάνω σε νοοτροπίες των γενικών κλάδων και ας μην έχει καμία σχέση, στη δομή και τον σκοπό, ο κλάδος αυτός με τις γενικές ασφάλειες.

 Έτσι προέκυψε το γνωστό αποτέλεσμα. Η ασφαλιστική συνείδηση καταρρακώθηκε και το κύρος ενός αξιόλογου προϊόντος δεν αποτελεί προτεραιότητα των πολιτών, μιας και η πολιτεία, η εποπτεύουσα αρχή και η εταιρική οργάνωση συνέτειναν προς την κατεύθυνση αυτή. Μια μικρή εξαίρεση αποτελούν οι προσπάθειες των διαμεσολαβητών να εκπαιδευτούν, να πιστοποιηθούν και να δημιουργήσουν μητρώο που να προστατεύει το κοινό από κάθε παρείσακτο που εύρισκε τον χώρο αυτό σαν πάρεργο για τη συνταξιοδότησή του. 

Θα αναφερθώ λίγο στον κλάδο ζωής, που στην πραγματικότητα είναι ένας χρηματοοικονομικός κλάδος με κάποια στοιχεία από τους άλλους κλάδους. Έτσι αυτός ο κλάδος εμπίπτει στις διατάξεις του κλάδου της Ευρωπαϊκής Οδηγίας Alternative Fund Manager, που αναφέρεται διεξοδικά στην ποιότητα και τις επιλογές των επενδυτικών δυνατοτήτων, ώστε να επιτυγχάνεται η μεγιστοποίηση της απόδοσης για τους ασφαλισμένους και να τους καθιστά θεματοφύλακες των χρημάτων των ασφαλισμένων. Μην ξεχνάμε ότι το εταιρικό συμφέρον δεν συμπίπτει πάντα με το συμφέρον των ασφαλισμένων. Άλλωστε αυτός είναι ο ρόλος και η ευθύνη των ελεγκτικών μηχανισμών που επιβάλλει ο νόμος για τις εταιρείες αυτές. 

Θεωρώ ότι ο καθορισμός της ευθύνης του θεματοφύλακα που έχει ο Πιστοποιημένος Αδειούχος Αναλογιστής – που υπολογίζει τους κινδύνους που μελλοντικά αναλαμβάνει η εταιρεία, αποτελεί τη βάση για το λεγόμενο συντελεστή φερεγγυότητας και συμπληρώνεται από την ελεγκτική διαδικασία του Ορκωτού Ελεγκτή, με τη διαβεβαίωση και την εγγύηση ότι οι οικονομικές καταστάσεις που συντάσσουν οι εταιρείες δίδουν ασφαλείς πληροφορίες για τους ασφαλισμένους και τους επενδυτές και αποκλείουν τη δημιουργική λογιστική – έχει ένα κενό με βάση το παρακάτω σκεπτικό.

Καλώς λοιπόν υπολογίστηκαν τα σχετικά αποθεματικά από τον αναλογιστή και καλώς αποτυπώθηκαν στις οικονομικές καταστάσεις από τον ορκωτό ελεγκτή, είναι όμως το χαρτοφυλάκιο ακινήτων και λοιπών αξιών ίδιας αξίας ισοδύναμο με τις αξίες που αποτυπώνονται σε αυτές; Δυστυχώς η νομοθεσία, με περίεργες διατάξεις, αφήνει πολλά «παράθυρα» για τις επενδύσεις αυτές. 

Εδώ πρέπει να επιστρατευτεί ο Πιστοποιημένος Ορκωτός Εκτιμητής, που με την επιστημονική του κατάρτιση θα πιστοποιήσει ότι δεν υπάρχει μελανό σημείο στη διαδικασία αυτή. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι συντελεστής φερεγγυότητας χωρίς την πραγματική απογραφή και την αποτίμηση των αξιών δεν υπάρχει. Οι εμπορικές επιχειρήσεις κάνουν απογραφή κάθε χρόνο για να εντοπίσουν τυχόν διαφορές που έχουν οι λογιστικές εγγραφές με την πραγματικότητα (απαιτείται από την ελεγκτική διαδικασία των ορκωτών ελεγκτών). Για τις ασφαλιστικές, ο ιδιαίτερος και κρίσιμος ασφαλιστικός κλάδος με χρηματοοικονομικά χαρακτηριστικά μπορεί να αγνοεί τέτοιες διαδικασίες που προσδίδουν κύρος και ασφαλιστική συνείδηση με πολύ βαρύ επερχόμενο ρόλο, που θα μοιραστεί με τη δημόσια υποχρεωτική ασφάλιση;