Η ΕΚΤ μετριάζει τη χαλάρωση με τέχνη και ευνοεί τους αδύνατους όπως η Ελλάδα

Του Νίκου Κωτσικόπουλου

Επαναγορές ελληνικών ομολόγων που θα ξεπερνούν το όριο των κεφαλαίων από ομόλογα που έχουν λήξει, θα κάνει για τα ελληνικά (ή άλλα) ομόλογα αν χρειαστεί η ΕΚΤ. Σχετική δήλωση έκανε η πρόεδρος της ΕΚΤ κα Κριστίν Λαγκάρντ στην εναρκτήρια δήλωσή της κατά τη συνέντευξη τύπου μετά τις αποφάσεις και τις ανακοινώσεις της ΕΚΤ.

Όπως είπε θα γίνονται αγορές ελληνικών ομολόγων πέρα και πάνω από τις επαναγορές των τίτλων που έχουν ωριμάσει, ενώ τόνισε την διατήρηση της πολιτικής ευελιξίας  ακόμα και με πιθανή επαναφορά του PEPP αν χρειαστεί. Έκανε μάλιστα ειδική αναφορά στα ελληνικά ομόλογα αναφέροντας τους ελληνικούς τίτλους ως παράδειγμα.

Ακόμα είπε ότι εξετάζονται αλλαγές στο σύστημα αποδοχής εγγυήσεων ομολόγων για φθηνό δανεισμό TLTROs που θα λειτουργεί έως τον Ιούνιο, για να γίνει πιο ευέλικτο και να μην προκαλεί προβλήματα σε τράπεζες και χρηματαγορές, με την άφθονη παροχή ρευστότητας.

Συγκεκριμένα η κα Λαγκάρντ είπε ότι  «σε ενδεχόμενο νέου κατακερματισμού της αγοράς ο οποίος σχετίζεται με την πανδημία, οι επαναγορές του προγράμματος PEPP μπορούν να τροποποιηθούν με ευελιξία, τόσο χρονικά, όσο και σχετικά με τη βαθμίδα των περιουσιακών στοιχείων και τον εκδότη, ανά πάσα στιγμή».

Η κα Λαγκάρντ  πρόσθεσε ότι η προηγούμενη αναφορά, «θα μπορούσε να περιλαμβάνει τις αγορές ομολόγων που έχουν εκδοθεί από τη ελληνικό δημόσιο, πέρα και απάνω από τις επαναγορές ομολόγων που ωριμάζουν».

Η κα Λαγκάρντ είπε ακόμα ότι:

*Οι μελλοντικές επαναγορές του χαρτοφυλακίου PEPP θα γίνουν ώστε να αποφευχθεί παρεμπόδιση της νομισματικής πολιτικής προς τη σωστή κατεύθυνση.

*Η πανδημία έδειξε ότι, υπό συνθήκες πίεσης, η ευελιξία στον σχεδιασμό και στις αγορές  περιουσιακών στοιχείων, βοήθησε στην άσκηση της νομισματικής πολιτικής και έκανε πιο αποτελεσματικές τις προσπάθειές για την επίτευξη του στόχου μας.

*Ειδικότερα, σε περίπτωση νέου κατακερματισμού της αγοράς που σχετίζεται με την πανδημία, οι επανεπενδύσεις PEPP μπορούν να προσαρμόζονται με ευελιξία ανά πάσα στιγμή, ανάλογα με το χρόνο, τις κατηγορίες περιουσιακών στοιχείων και τον εκδότη τίτλων.

*Αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει την αγορά ομολόγων που εκδίδονται από την Ελληνική Δημοκρατία πέρα ​​και πάνω από τις επαναγορές ώστε να αποφευχθεί η διακοπή των αγορών η οποία θα μπορούσε να βλάψει τη μετάδοση της νομισματικής πολιτικής στην ελληνική οικονομία, ενώ αυτή εξακολουθεί να ανακάμπτει από τις συνέπειες της πανδημία.

*Οι καθαρές αγορές στο πλαίσιο του PEPP θα μπορούσαν επίσης να επαναληφθούν, εάν είναι απαραίτητο, για την αντιμετώπιση αρνητικών σοκ που σχετίζονται με την πανδημία.

Για τη ρευστότητα των τραπεζών και το φθηνό δανεισμό τους με εγγύηση ομολόγων TLTRO III η κα Λαγκάρντ δήλωσε: «Θα συνεχίσουμε να παρακολουθούμε τις συνθήκες χρηματοδότησης των τραπεζών και να διασφαλίζουμε ότι η ωρίμανση των πράξεων TLTRO III δεν παρεμποδίζει την ομαλή μετάδοση της νομισματικής μας πολιτικής.

Επίσης, θα αξιολογούμε τακτικά τον τρόπο με τον οποίο οι στοχευμένες δανειοδοτικές πράξεις συμβάλλουν, στην κατεύθυνση της νομισματικής μας πολιτικής».

Και πρόσθεσε: «Όπως ανακοινώθηκε, αναμένουμε ότι οι ειδικοί όροι που ισχύουν στο πλαίσιο του TLTRO III θα λήξουν τον Ιούνιο του επόμενου έτους. Θα αξιολογήσουμε επίσης την κατάλληλη κατηγοριοποίηση του συστήματος (δύο επιπέδων) για αποδοχή αποθεματικών, έτσι ώστε η πολιτική αρνητικών επιτοκίων να μην περιορίζει τη διαμεσολαβητική ικανότητα των τραπεζών σε ένα περιβάλλον άφθονης πλεονάζουσας ρευστότητας».

Οι αποφάσεις της ΕΚΤ

Η ΕΚΤ θα συνεχίσει να στηρίζει τα ελληνικά ομόλογα και μάλιστα οι επαναγορές ομολόγων όταν λήξει το PEPP θα συνεχιστούν από τα κεφάλαια ομολόγων που ωριμάζουν έως το τέλος του 2024 , αντί του 2023 που περίμεναν οι πλέον αισιόδοξοι. Αντίθετα οι «σκληροί περίμεναν να λήξουν οι επαναγορές στο τέλος του 2022.

Πλέον αυτού η ΕΚΤ θα ρυθμίσει τις πράξεις αναχρηματοδότησης των τραπεζών με εγγύηση ομολόγων TLTRO με τρόπο που να στηρίξει τη χρηματοδότηση τραπεζών και να επηρεάζει κατά το δυνατόν λιγότερο τη χρηματαγορά, επανεξετάζοντας συντελεστές και κατηγοριοποίηση για τα δάνεια αυτά. Το χρονοδιάγραμμα μένει ως έχει για τα TLTRO αλλά υπάρχει υπαινιγμός ότι μπορεί να αναθεωρηθεί και να επιμηκυνθεί αν χρειασθεί.

Πολύ θετικό επίσης ότι συνεχίζεται το tapering στο πανδημικό πρόγραμμα PEPP, άρα μένουν κεφάλαια για αγορές ιταλικών, ισπανικών και ελληνικών ομολόγων τα οποία έτσι κι αλλιώς είναι πολύ μικρή αγορά.

Θετικό τέλος ότι αυξάνεται ομαλά η αγοραστική ικανότητα τοπυ κανονικού προγράμματος αγοράς ομολόγων με το πρόγραμμα APP και διπλασιάζεται στα 40 δις ευρώ, για να μειωθεί στα 30 δις ευρώ και μετά να μειωθεί περαιτέρω ξανά στα 20 δις ευρώ. Στο πρόγραμμα αυτό δεν συμμετέχουν ελληνκοί τίτλοι, αλλά είναι θετικό ότι ενισχύεται ομαλά η μετάβαση για τα ομόλογα των άλλων χωρών και τα ελληνικά «παίζουν μόνα τους» στο PEPP.

Εννοείται ότι τα επιτόκια μένουν ως έχουν. Η ΕΚΤ και η Λαγκάρντ τους ικανοποίησαν όλους, περισσότερο όμως τις λιγότερο ισχυρές χώρες. Δυσαρεστημένοι είναι μόνον τα πολύ αυστηρά γεράκια, αλλά αυτά αποτελούν μειοψηφία και στις χώρες τους. Οι μετριοπαθείς ιέρακες μάλλον είναι σχετικά ικανοποιημένοι.

Η απόφαση της ΕΚΤ, έχει ως εξής:

 

Το Διοικητικό Συμβούλιο κρίνει ότι η πρόοδος που έχει σημειωθεί όσον αφορά την οικονομική ανάκαμψη και προς τον μεσοπρόθεσμο στόχο του για τον πληθωρισμό επιτρέπει μια σταδιακή μείωση του ρυθμού διενέργειας αγορών στοιχείων ενεργητικού τα επόμενα τρίμηνα. Εξακολουθεί όμως να είναι αναγκαία η άσκηση διευκολυντικής νομισματικής πολιτικής προκειμένου ο πληθωρισμός να σταθεροποιηθεί στον στόχο του 2% μεσοπρόθεσμα. Λόγω της τρέχουσας αβεβαιότητας, το Διοικητικό Συμβούλιο πρέπει να διατηρήσει την ευελιξία και την ευχέρεια επιλογής κατά την άσκηση της νομισματικής πολιτικής. Έχοντας υπόψη τα παραπάνω, το Διοικητικό Συμβούλιο έλαβε τις ακόλουθες αποφάσεις:

Έκτακτο πρόγραμμα αγοράς στοιχείων ενεργητικού λόγω πανδημίας (PEPP)

Το α΄ τρίμηνο του 2022, το Διοικητικό Συμβούλιο αναμένει ότι θα διενεργήσει καθαρές αγορές στοιχείων ενεργητικού στο πλαίσιο του έκτακτου προγράμματος αγοράς στοιχείων ενεργητικού λόγω πανδημίας (pandemic emergency purchase programme – PEPP) με σημαντικά χαμηλότερο ρυθμό από ό,τι το προηγούμενο τρίμηνο. Θα σταματήσει τις καθαρές αγορές στοιχείων ενεργητικού στο πλαίσιο του προγράμματος PEPP στο τέλος Μαρτίου του 2022.

Το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε να παρατείνει τον χρονικό ορίζοντα επανεπένδυσης για το πρόγραμμα PEPP. Σκοπεύει στο εξής να επανεπενδύει τα ποσά κεφαλαίου από την εξόφληση τίτλων που αποκτήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος PEPP κατά τη λήξη τους τουλάχιστον μέχρι το τέλος του 2024. Σε κάθε περίπτωση, η μελλοντική σταδιακή μείωση (roll-off) του χαρτοφυλακίου PEPP θα ρυθμιστεί κατά τρόπο ώστε να αποφευχθούν παρεμβολές στην ενδεδειγμένη κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής.

Η πανδημία έδειξε ότι, υπό συνθήκες πίεσης, η ευελιξία ως προς τον σχεδιασμό και τη διενέργεια των αγορών στοιχείων ενεργητικού έχει βοηθήσει στην αντιμετώπιση των δυσλειτουργιών του μηχανισμού μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής και έχει καταστήσει πιο αποτελεσματικές τις προσπάθειες για επίτευξη του στόχου του Διοικητικού Συμβουλίου. Εντός των ορίων της εντολής μας, υπό συνθήκες πίεσης, η ευελιξία θα συνεχίσει να αποτελεί στοιχείο της νομισματικής πολιτικής όποτε παράγοντες που απειλούν τη μετάδοση της νομισματικής πολιτικής διακυβεύουν την επίτευξη της σταθερότητας των τιμών. Πιο συγκεκριμένα, στην περίπτωση νέου κατακερματισμού στις αγορές που σχετίζεται με την πανδημία, οι επανεπενδύσεις στο πλαίσιο του προγράμματος PEPP μπορούν ανά πάσα στιγμή να προσαρμοστούν με ευελιξία ως προς τον χρόνο, τις κατηγορίες στοιχείων ενεργητικού και τις χώρες. Η ευελιξία αυτή θα μπορούσε να συμπεριλαμβάνει την αγορά ομολόγων που εκδίδει η Ελληνική Δημοκρατία επιπλέον της αξίας των ομολόγων που επανεπενδύεται στη λήξη τους, προκειμένου να αποφευχθεί η διακοπή των αγορών στη συγκεκριμένη χώρα, η οποία θα μπορούσε να επηρεάσει αρνητικά τη μετάδοση της νομισματικής πολιτικής προς την ελληνική οικονομία, ενώ αυτή εξακολουθεί να ανακάμπτει από τις επιπτώσεις της πανδημίας. Οι καθαρές αγορές στο πλαίσιο του PEPP θα μπορούσαν να ξεκινήσουν εκ νέου, εφόσον κριθεί αναγκαίο, για την αντιμετώπιση αρνητικών διαταραχών που σχετίζονται με την πανδημία.

Πρόγραμμα αγοράς στοιχείων ενεργητικού (APP)

Στο πλαίσιο σταδιακής μείωσης των αγορών στοιχείων ενεργητικού και με σκοπό να διασφαλιστεί ότι η κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής παραμένει συμβατή με τη σταθεροποίηση του πληθωρισμού στον στόχο του μεσοπρόθεσμα, το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε τη διενέργεια καθαρών αγορών στοιχείων ενεργητικού με μηνιαίο ρυθμό 40 δισεκ. ευρώ το β΄ τρίμηνο και 30 δισεκ. ευρώ το γ΄ τρίμηνο μέσω του προγράμματος αγοράς στοιχείων ενεργητικού (asset purchase programme – APP). Από τον Οκτώβριο του 2022 και μετά το Διοικητικό Συμβούλιο θα διατηρήσει τη διενέργεια καθαρών αγορών στοιχείων ενεργητικού στο πλαίσιο του προγράμματος APP σε μηνιαίο ρυθμό 20 δισεκ. ευρώ για όσο χρονικό διάστημα κρίνεται αναγκαίο για την ενίσχυση της διευκολυντικής επίδρασης των επιτοκίων πολιτικής του. Το Διοικητικό Συμβούλιο αναμένει ότι οι καθαρές αγορές θα λήξουν λίγο πριν αρχίσει να αυξάνει τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ.

Το Διοικητικό Συμβούλιο σκοπεύει επίσης να συνεχίσει να επανεπενδύει, πλήρως, τα ποσά από την εξόφληση τίτλων αποκτηθέντων στο πλαίσιο του προγράμματος APP κατά τη λήξη τους για παρατεταμένη χρονική περίοδο μετά την ημερομηνία κατά την οποία θα αρχίσει να αυξάνει τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ και πάντως για όσο χρονικό διάστημα κρίνεται αναγκαίο για τη διατήρηση ευνοϊκών συνθηκών ρευστότητας και ενός διευκολυντικού, σε μεγάλο βαθμό, χαρακτήρα της νομισματικής πολιτικής.

Βασικά επιτόκια της ΕΚΤ

Το επιτόκιο των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης καθώς και τα επιτόκια της διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης και της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων θα παραμείνουν αμετάβλητα σε 0,00%, 0,25% και -0,50% αντιστοίχως.

Για να στηρίξει τον συμμετρικό στόχο του για πληθωρισμό 2% και σύμφωνα με τη στρατηγική νομισματικής πολιτικής του, το Διοικητικό Συμβούλιο αναμένει ότι τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ θα παραμείνουν στα σημερινά τους ή σε χαμηλότερα επίπεδα έως ότου διαπιστώσει ότι ο πληθωρισμός φθάνει το 2% πολύ πριν από το τέλος του υπό εξέταση χρονικού ορίζοντα προβολής και με διάρκεια κατά το υπόλοιπο του χρονικού ορίζοντα προβολής, και κρίνει ότι η πορεία του υποκείμενου πληθωρισμού έχει σημειώσει επαρκή πρόοδο ούτως ώστε να είναι συμβατή με σταθεροποίηση του πληθωρισμού στο 2% μεσοπρόθεσμα. Αυτό ενδέχεται να συνεπάγεται επίσης μια μεταβατική περίοδο κατά την οποία ο πληθωρισμός διαμορφώνεται μετρίως πάνω από τον στόχο.

Πράξεις αναχρηματοδότησης (TLTRO III)

Το Διοικητικό Συμβούλιο θα εξακολουθήσει να παρακολουθεί τις συνθήκες χρηματοδότησης των τραπεζών και να διασφαλίζει ότι η λήξη των πράξεων στο πλαίσιο της τρίτης σειράς στοχευμένων πράξεων πιο μακροπρόθεσμης αναχρηματοδότησης (ΣΠΠΜΑ ΙΙΙ) δεν επηρεάζει την ομαλή μετάδοση της νομισματικής πολιτικής του.

Το Διοικητικό Συμβούλιο θα αξιολογεί επίσης τακτικά το πώς οι στοχευμένες πράξεις χρηματοδότησης συνεισφέρουν στην κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής μας. Όπως έχει ανακοινωθεί, αναμένει ότι οι ειδικές συνθήκες που εφαρμόζονται στο πλαίσιο των ΣΠΠΜΑ ΙΙΙ θα λήξουν τον Ιούνιο του επόμενου έτους. Το Διοικητικό Συμβούλιο θα αξιολογήσει επίσης την κατάλληλη βαθμονόμηση του συστήματος δύο βαθμίδων που εφαρμόζει για τον εκτοκισμό των αποθεματικών ούτως ώστε η πολιτική αρνητικών επιτοκίων να μην περιορίζει τη διαμεσολαβητική ικανότητα των τραπεζών σε ένα περιβάλλον άφθονης πλεονάζουσας ρευστότητας.

***

Το Διοικητικό Συμβούλιο είναι έτοιμο να προσαρμόσει καταλλήλως και προς πάσα κατεύθυνση όλα τα μέσα που έχει στη διάθεσή του προκειμένου να διασφαλίσει ότι ο πληθωρισμός θα σταθεροποιηθεί στον στόχο του 2% μεσοπρόθεσμα.

 

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

*