M. Heise: Πέντε βήματα για την έξοδο από την κρίση

Η έξοδος της ελληνικής οικονομίας από την ύφεση αποτελεί το πρώτο από μια σειρά πέντε βημάτων, που θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ως κλειδιά για την ευρωζώνη, ώστε να σταθεροποιήσει το ευρώ και να σβήσει τη φωτιά που πυροδότησε η κρίση χρέους, τόνισε ο Michael Heise, Chief Economist Allianz Group, μιλώντας προημέρων σε συνέδριο που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα.

Ο Michael Heise παρουσιάσθηκε αισιόδοξος για την προσπάθεια την οποία καταβάλλει η Ελλάδα προκειμένου να φθάσει στο σημείο καμπής και να επιστρέψει στην ανάπτυξη, ενώ αναφερόμενος στην Ευρωζώνη υπογράμμισε με έμφαση ότι τα κράτη μέλη δεν πρέπει να αφήσουν το Ευρώ να αποτύχει.

Κατά τον Michael Heise το πρώτο βήμα, η σταθεροποίηση δηλαδή της ελληνικής οικονομίας, για την οποία, όπως είπε, έχουν ήδη γίνει αξιοσημείωτες προσπάθειες μέσω γενναίων περικοπών και αυξήσεων στους φόρους, καθώς και μιας ευρείας διαρθρωτικής μεταρρύθμισης, απαιτεί άμεση αντιμετώπιση. «Ωστόσο, η εντύπωση που δίνεται προς τα έξω είναι ότι οι μεταρρυθμίσεις και οι ιδιωτικοποιήσεις καθυστερούν και μια μεγάλη μερίδα του ελληνικού λαού αντιδρά για την ανισότητα των βαρών και τα “παράθυρα” του νόμου στην είσπραξη των φόρων. Τέτοιου είδους αναταραχές θα προκαλέσουν περεταίρω αντιδράσεις στις επερχόμενες σκληρές περικοπές στις οποίες υποχρεώθηκε η Ελλάδα αυτές τις ημέρες», ανέφερε ο Michael Heise, για να προσθέσει ότι οι αντιδράσεις προς αυτήν τη δομική αναδιάρθρωση θα γίνουν εντονότερες αν δεν δοθεί μια μακροπρόθεσμη προοπτική. «Πρέπει να αποδεσμευθούν επενδυτικά κεφάλαια και να καθοριστεί ένας μακροπρόθεσμος στρατηγικός στόχος», υπογράμμισε για να τονίσει αμέσως μετά ότι η «Ελλάδα χρειάζεται ένα νέο Σχέδιο Μάρσαλ, μια ιδέα που ο Michael Diekmann – CEO του Ομίλου Allianz παγκοσμίως – ήταν από τους πρώτους που πρότεινε». Η χώρα μπορεί να αποκτήσει τεράστια ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα αν εκμεταλλευθεί τομείς όπως η ναυτιλία το εμπόριο, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειες που αποτελούν ένα στρατηγικό τομέα και ένα εν δυνάμει εξαγώγιμο προϊόν, πρόσθεσε.

Tο δεύτερο βήμα, κατά τον Michael Heise, για την έξοδο της Ευρωζώνης από την κρίση χρέους είναι η υιοθέτηση ενός πιο ευέλικτου EFSF, του οποίου ωστόσο, οι επικυρώσεις, όπως είπε, καθυστερούν μέσω των ευρωπαϊκών κοινοβουλίων. «Οι νέες εξουσίες του EFSF, που συμφωνήθηκαν στην έκτακτη συνάντηση της Ευρωζώνης τον Ιούλιο, περιλαμβάνουν τη δυνατότητα δανεισμού των κυβερνήσεων με στόχο την τραπεζική ανακεφαλαιοποίηση και το σχηματισμό προληπτικών πιστωτικών ορίων, πριν αποκλειστούν από τις αγορές, μαζί με μια δευτερεύουσα επέμβαση των αγορών για την προμήθεια κυβερνητικών ομολόγων – επομένως την εκτόνωση της πίεσης στην ΕΚΤ. Τον Ιούλιο αυτές οι κινήσεις είχαν καλή υποδοχή από τις αγορές», όπως όμως επεσήμανε ο Michael Heise, «η πολιτική αντίθεση στην “ευρωποίηση” του εθνικού χρέους δυσχέραινε την ικανότητα της ευρωζώνης να δράσει ευέλικτα».

Το τρίτο βήμα στο οποίο αναφέρθηκε στην ομιλία του ο Michael Heise αφορά στην πρόληψη ενδεχόμενης εξάπλωσης της κρίσης στην Ιταλία και την Ισπανία, που πρέπει να πείσουν τις αγορές ότι είναι έτοιμες να “πιάσουν τον ταύρο από τα κέρατα”. Ο Michael Heise δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο οι χρηματαγορές να μην εκτιμήσουν την πρόοδο της ενοποίησης στην Ιταλία και την Ισπανία και να δοκιμάσουν τα όρια της νέας δυνατότητας του EFSF στην αγορά ομολόγων. Στο σημείο αυτό ο Διευθύνων Οικονομικός Σύμβουλος της Allianz SE αναφέρθηκε σε μια ιδέα που ανέπτυξε η Allianz, ένα άλλο ακρωνύμιο, το ESIM – European Sovereign Insurance Mechanism (Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Κρατικής Ασφάλισης) το οποίο παρέχει τη δυνατότητα σε κράτη που αντιμετωπίζουν κρίσεις χρέους, να εξασφαλίσουν σε κάποιο βαθμό τα νέα ομόλογά τους και το νέο χρέος να μπορεί εν μέρει να υποστηρίζεται από εγγυήσεις μέσω του EFSF. Ο Michael Heise, έφερε ως παράδειγμα ένα ομόλογο, των 100 ευρώ, με τα 40 ευρώ να καλύπτονται από το EFSF, και οι άλλες πιθανές απώλειες από τους επενδυτές. Οι εκδότες των εγγυημένων ομολόγων θα μπορούσαν να δανείζονται από τις αγορές, σταθεροποιώντας τις τιμές, αλλά και να πληρώνουν ένα ασφάλιστρο για την παρεχόμενη προστασία. Σε αντίθεση με τα ευρωομόλογα, αυτή η ιδέα είναι εύκολη να εφαρμοστεί και δεν απαιτεί δημοσιονομική ένωση τόνισε ο Michael Heise.

Αυτό μας οδηγεί στο τέταρτο βήμα, την ταχεία υλοποίηση των συμφωνημένων μεταρρυθμίσεων, πρόσθεσε ο ίδιος για να επισημάνει αμέσως μετά ότι τους τελευταίους 18 μήνες στο πλαίσιο της Ε.Ε. υπήρξε πρωτοφανής δραστηριότητα, που είχε όμως πολύ περιορισμένα αποτελέσματα, σε ότι αφορά τη θέσπιση εκτεταμένων μεταρρυθμίσεων και μέτρων για ενισχυμένη διακυβέρνηση, και τη δημιουργία μιας νέας αρχιτεκτονικής εποπτείας που θα απέτρεπε μελλοντικές κρίσεις.

Τέλος, κατά τον Michael Heise το πέμπτο βήμα περιλαμβάνει τη θεσμική μεταρρύθμιση της ευρωζώνης, με την προοπτική της μεγαλύτερης ενότητας και ενοποίησης. «Ο δρόμος θα είναι μακρύς και οδυνηρός και χωρίς τη δημοκρατική νομιμότητα όλο το έργο είναι καταδικασμένο. Δεν είμαστε υπέρ ενός συγκεντρωτικού Ευρωπαϊκού κράτους που θα καλύπτει τα πάντα σαν θόλος. Χρειαζόμαστε κανόνες διαχείρισης χρεών, που θα ισχύουν σε όλη την ευρωζώνη, με υπερεθνικούς μηχανισμούς εποπτείας.» τόνισε ο Michael Heise ολοκληρώνοντας την ομιλία του.