Τον οικονομικό αντίκτυπο της κρίσης COVID-19 στις επιχειρήσεις τόσο στην Ελλάδα όσο και την Γηραιά Ήπειρο παρουσιάζει η 23η έκδοση του European Payment Report της INTRUM για το 2021. Σύμφωνα με το Report, οι μισές εταιρίες που συμμετείχαν στην έρευνα δηλώνουν ικανοποίηση που επιβίωσαν κατά τη διάρκεια του 2020. Ταυτόχρονα, η πραγματικότητα διέψευσε τις αρνητικές εκτιμήσεις χάρη στις κρατικές ενισχύσεις, αλλά και στα νέα, ψηφιακά επιχειρηματικά μοντέλα που αναπτύσσονται συνεχώς. Ωστόσο, πολλές εταιρίες αντιμετωπίζουν πιέσεις και ανυπομονούν για μία νέα αναπτυξιακή φάση.
Παρά τις κρατικές ενισχύσεις που βοήθησαν τις επιχειρήσεις ώστε να μην χρεωκοπήσουν, οι μισές από τις εταιρίες που συμμετείχαν στην έρευνα αναγνωρίζουν με ικανοποίηση ότι επιβίωσαν το 2020. Από την άλλη πλευρά, πολλές κατάφεραν να έχουν εξαιρετικές επιδόσεις μέσω της ψηφιοποίησης των επιχειρηματικών τους μοντέλων και της εφαρμογής δυναμικότερων πρακτικών για τη διαχείριση των πιστώσεων – και πλέον ευδοκιμούν. Ένα μεγάλο μέρος των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων είναι αισιόδοξες για το μέλλον, σχεδιάζουν τολμηρές στρατηγικές πρωτοβουλίες και εξασφαλίζουν ταμειακές ροές και ρευστότητα. Όμως, ο πραγματικός αντίκτυπος της πανδημίας όσον αφορά τις πληρωμές δεν έχει ακόμα αποτυπωθεί. Πολλές επιχειρήσεις ποτέ δεν υπήρξαν περισσότερο ανήσυχες από ό,τι σήμερα για τη δυνατότητα των οφειλετών τους να πραγματοποιούν πληρωμές», δηλώνει ο Anders Engdahl, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Intrum.
Παρότι η πανδημία προξένησε παγκόσμια αναστάτωση και οικονομική αναταραχή, το European Payment Report της Intrum για το 2021 διαπιστώνει ότι σήμερα το 45% των επικεφαλής στις επιχειρήσεις είναι πιο αισιόδοξοι για την ανάπτυξη από ό, τι ήταν εδώ και πολλά χρόνια και ξεκινούν σημαντικές στρατηγικές πρωτοβουλίες. Μεταξύ των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, το 39% δηλώνει ότι έχει επιταχύνει την ψηφιοποίηση των επιχειρήσεων τους λόγω του Covid-19.
Ταυτόχρονα, ο πραγματικός αντίκτυπος της πανδημίας στις πληρωμές δεν έχει ακόμη αποτυπωθεί. Οι κρατικές ενισχύσεις σε συνδυασμό με την αυξανόμενη απροθυμία των επιχειρήσεων να διαπραγματευτούν πιο μακροχρόνιους όρους πληρωμής στήριξαν τη ρευστότητα κατά την προηγούμενη χρονιά. Οι περισσότεροι ερωτηθέντες (62%) δηλώνουν ότι ποτέ δεν ήταν τόσο ανήσυχοι για τη δυνατότητα των οφειλετών τους όσον αφορά την καταβολή πληρωμών. Η έκθεση διαπιστώνει ότι το 66% όλων των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων προβλέπουν σημαντικό κίνδυνο ανάπτυξης εκπρόθεσμων και μη πληρωμών και καθώς αποσύρεται η κρατική υποστήριξη, η κατάσταση θα επιδεινωθεί.
Η καταβολή πληρωμών καλύπτεται από την κρατική υποστήριξη – αλλά αυτή δεν είναι η πλήρης εικόνα
Ωστόσο, οι εταιρίες στην Ευρώπη δεν επιβίωσαν μόνο χάρη στην κρατική υποστήριξη και την ενισχυμένη ανάπτυξη της τεχνολογίας. Η έκθεση δείχνει ότι οι επιχειρήσεις έχουν υιοθετήσει προληπτικά μία προσέγγιση για το μετριασμό της πίεσης της ρευστότητας και του κινδύνου των εκπρόθεσμων πληρωμών. Περισσότερες από έξι στις 10 (65%) μικρές και μεσαίες εταιρίες δηλώνουν ότι η πανδημία τους ώθησε να βελτιωθούν σε αυτόν τον τομέα, σε σύγκριση με το 46% των μεγάλων εταιριών. Επιπλέον, εντός του 2021 και έως σήμερα, σημειώνεται πτώση 20% από το προηγούμενο έτος σε εταιρίες που έχουν αποδεχτεί πιο μακροχρόνιους όρους πληρωμής από ό, τι θα επιθυμούσαν ώστε να διατηρήσουν τις σχέσεις με τους πελάτες.
Οι επιχειρήσεις βλέπουν τις εκπρόθεσμες πληρωμών ως κοινωνικό ζήτημα και ζητούν συνολικές λύσεις
Υπό το πρίσμα του Covid-19, οι επικεφαλής των επιχειρήσεων προβλέπουν αβεβαιότητα για αρκετά χρόνια. Περίπου το ήμισυ όσων έχουν διαπιστώσει μείωση κερδών δηλώνουν ότι η επιστροφή των επιχειρήσεων στην κανονικότητα αναμένεται το 2022 ή το 2023. Ωστόσο, το 73% των επιχειρήσεων σε όλη την Ευρώπη αναμένουν ότι τα προγράμματα εμβολιασμού θα έχουν θετικό αντίκτυπο στις επιδόσεις τους κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2021. Η ανησυχία σήμερα, σε σύγκριση με την περυσινή έκθεση, εστιάζει λιγότερο στη διασφάλιση της επιβίωσης και περισσότερο στην ανάπτυξη και τις νέες προσλήψεις.
Περισσότερο από το ένα τρίτο των ερωτηθέντων (37%) δηλώνουν ότι οι εκπρόθεσμες πληρωμές επιδρούν απαγορευτικά στην ανάπτυξη. Το 70% ισχυρίζεται ότι οι ταχύτερες πληρωμές από τους οφειλέτες θα τους επέτρεπαν να επενδύσουν στη βελτίωση της απόδοσης της βιωσιμότητάς τους και να επιδιώξουν την καινοτομία μέσω ψηφιακών στρατηγικών. Πολλές εταιρίες πιστεύουν ότι η ανεξάρτητη δράση δεν επαρκεί για την αντιμετώπιση των εκπρόθεσμων πληρωμών, καθώς τις αντιμετωπίζουν ως κοινωνικό ζήτημα που πρέπει να αντικατοπτρίζεται στη νέα, πανευρωπαϊκή νομοθεσία.
Τέλος, η έκθεση δείχνει ότι η οικονομική ανάκαμψη εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον υπεύθυνο χειρισμό των πληρωμών, τη χρηστή διαχείριση πιστώσεων και την πρόσβαση σε ίσους όρους. Οι βιώσιμες ταμειακές ροές και η μακροπρόθεσμη κερδοφορία είναι πιο σημαντικές από ποτέ για να επιτρέψουν στις εταιρίες να αδράξουν τη σημαντική αναπτυξιακή δυναμική που διαβλέπουν στον ορίζοντα.
European Payment Report 2021/ Συμπεράσματα για την ελληνική αγορά
Κύρια ευρήματα:
- Ο κίνδυνος πανευρωπαϊκής ύφεσης απειλεί τις πληρωμές των πελατών
Η ελληνική οικονομία επιβαρύνθηκε ιδιαίτερα από την πανδημία του Covid-19 το 2020. Οι αφίξεις τουριστών μειώθηκαν σχεδόν κατά 80%, συγκριτικά με το 2019, και τα έσοδα, που συνήθως αντιπροσωπεύουν το 1/5 του ΑΕΠ, μειώθηκαν από 18 δισ. σε 4 δισ. ευρώ. Στην έρευνά μας, το 44% των ελληνικών επιχειρήσεων αναφέρουν ότι ο κίνδυνος πανευρωπαϊκής ύφεσης είναι μια μεγάλη πρόκληση για τις πληρωμές των πελατών κατά τους επόμενους 12 μήνες.
- Οι επιχειρήσεις σχεδιάζουν να εντοπίσουν τις περιοχές που είναι εκτεθειμένες εν μέσω ύφεσης
Το 61% των εταιριών, που συμμετείχαν στην έρευνα, δηλώνουν ότι η πανδημία Covid-19 τους ώθησε να βελτιώσουν στη διαχείριση του κινδύνου των εκπρόθεσμων πληρωμών στην επιχείρησή τους (το αντίστοιχο πανευρωπαϊκό ποσοστό είναι 59%). Σχεδόν το 1/4 (24%) σχεδιάζει να εντοπίσει τα σημεία της επιχείρησης που είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένα για να προετοιμαστεί για μια οικονομική ύφεση σε σύγκριση με το 19% σε όλη την Ευρώπη. Ταυτόχρονα, περισσότερες από το 1/3 των επιχειρήσεων (34%) σκοπεύουν να μειώσουν το κόστος έναντι 28% του Ευρωπαϊκού μέσου όρου.
Επιπλέον:
Ο αντίκτυπος του Covid-19 στις επιχειρηματικές προοπτικές και την ανάπτυξη
- Το 42% των ελληνικών επιχειρήσεων, που συμμετείχαν στην έρευνα, δηλώνουν ότι βλέπουν το μέλλον με ενθουσιασμό, ποσοστό κοντά στον αντίστοιχο ευρωπαϊκό Μ.Ο. (45%).
- Το 46% των ελληνικών επιχειρήσεων – σε ποσοστό επίσης πολύ κοντά στο αντίστοιχο ευρωπαϊκό του 49% – δηλώνουν με ικανοποίηση ότι επιβίωσαν από τις επιπτώσεις του Covid-19 στα έσοδα και τις ταμειακές ροές της.
- Μία στις 3 επιχειρήσεις στην Ελλάδα, που έχουν διαπιστώσει μείωση των κερδών, εκτιμούν ότι θα επιστρέψουν στην κανονικότητα το 2022 ή το 2023 σε αντιδιαστολή με το ήμισυ των επιχειρήσεων στην υπόλοιπη Ευρώπη.
- Επιπλέον, το 61% δήλωσε ότι η πανδημία Covid-19 ώθησε την επιχείρηση ώστε να βελτιώσει τη διαχείριση του ρίσκου από τις εκπρόθεσμες πληρωμές.
- Ακόμα, μια ενδιαφέρουσα και θετική επίπτωση της πανδημίας ήταν η σημαντική επιτάχυνση της ψηφιοποίησης των επιχειρήσεων κυρίως των ΜμΕ – σε ποσοστό 39% – ως «απάντηση» στην κρίση.
Η οικονομική προοπτική της χώρας από την επιχειρηματική σκοπιά
- Περισσότερες από τις μισές (53%) επιχειρήσεις εκτιμούν ότι η πανδημία θα έχει μικρή επίδραση, ενώ το 34% δήλωσε ότι θα έχει σοβαρές επιπτώσεις στη δραστηριότητά τους. Όσον αφορά τα μέτρα προετοιμασίας, το κυριότερο μέτρο για τις ΜμΕ είναι η μείωση του κόστους (37%), ενώ οι μεγάλες επιχειρήσεις θα επιδιώξουν να εντοπίσουν τις «περιοχές» που είναι πιο εκτεθειμένες σε μια οικονομική επιδείνωση (33%).
Η επίδραση της κρίσης Covid-19 στις πληρωμές
- Έξι στις 10 (61%) επιχειρήσεις δήλωσαν ότι η αυξανόμενη μακροοικονομική αβεβαιότητα τις οδήγησε να επεκτείνουν τους χρόνους πληρωμής στους προμηθευτές κατά το προηγούμενο έτος, ενώ σχεδόν οι μισές (48%) έχουν αποδεχτεί πληρωμές σε αργότερο χρόνο από αυτόν που θα αισθάνονταν άνετα προκειμένου να μην επηρεαστούν αρνητικά οι σχέσεις με τους πελάτες.
Κίνδυνοι και συνέπειες από τις εκπρόθεσμες πληρωμές
- Στην Ελλάδα, το 66% (έναντι 35% το 2020) των επιχειρήσεων που συμμετείχαν στην έρευνα διαβλέπουν αυξημένο κίνδυνο για εκπρόθεσμες/μηδενικές πληρωμές από τους οφειλέτες της εταιρίας κατά τους επόμενους 12 μήνες.
- Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι περισσότερες από τις μισές ΜμΕ (58%) και τις μεγάλες επιχειρήσεις (55%) δηλώνουν ότι δεν εφαρμόζουν τη σχετική Ευρωπαϊκή Οδηγία** ώστε να λάβουν αποζημίωση στις περιπτώσεις των εκπρόθεσμων πληρωμών.
Προς μία κοινωνία χωρίς μετρητά
- Περισσότερες από τις μισές επιχειρήσεις του δείγματος (57%) πιστεύουν ότι μέσα στα επόμενα 10 χρόνια οι συναλλαγές στη χώρα μας θα γίνονται χωρίς μετρητά, όταν το αντίστοιχο ποσοστό ένα χρόνο πριν ήταν μόλις 25%.
- Το 45% των ερωτηθέντων πιστεύει ότι οι μικρές επιχειρήσεις δεν θα επιβιώσουν μετά την πανδημία εάν δεν μπορούν να λειτουργήσουν χωρίς τη χρήση φυσικών πληρωμών.
Το European Payment Report 2021 βρίσκεται εδώ.
To European Payment Report 2021 για την Ελλάδα βρίσκεται εδώ.
