Υγεία εξ αποστάσεως: Κίνδυνοι και οφέλη

της Έλενας Ερμείδου

Στις υπηρεσίες τηλεϋγείας στράφηκαν ορισμένοι ασθενείς χρόνιων, αλλά και μη σοβαρών, νοσημάτων, καθώς και οι κατά φαντασίαν ασθενείς, εν μέσω πανδημίας. 

Με την εφαρμογή των σύγχρονων τεχνολογιών και συστημάτων τηλεπικοινωνίας, ασθενείς που χρειάζονται κλινική βοήθεια και βρίσκονται σε απομακρυσμένες περιοχές ή των οποίων ο γιατρός βρίσκεται σε άλλη περιοχή και δεν είναι διαθέσιμος μια συγκεκριμένη στιγμή έχουν την ευκαιρία να επικοινωνήσουν με έναν γιατρό, ώστε να πάρουν πληροφορίες για την εικόνα της κατάστασής τους μέσω εικόνας και ήχου. Οι ασθενείς μπορούν να έχουν πρόσβαση σε συμβουλευτικές υπηρεσίες, αλλά και να λαμβάνουν υπηρεσίες εκπαίδευσης. 

Καταφεύγουν σε αυτές τις υπηρεσίες στις μέρες του κορωνοϊού, που δεν είναι εύκολη η πρόσβαση στα νοσοκομεία, για να αποφύγουν τις επισκέψεις σε κλινικές, ιδιωτικά ιατρεία και διαγνωστικά κέντρα. 

Επιπλέον, οι εικονικές ή ηλεκτρονικές επισκέψεις μειώνουν τις δαπάνες ιατρικής περίθαλψης ενώ λειτουργούν αποτελεσματικά στην παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών. 

Θα περίμενε κανείς να ακούσει ότι το τελευταίο χρονικό διάστημα οι εικονικές ή ηλεκτρονικές επισκέψεις έχουν αυξηθεί λόγω του κορωνοϊού, ωστόσο αρκετές επισκέψεις, ίσως και οι περισσότερες, σύμφωνα με στοιχεία, δεν έχουν να κάνουν με τον κορωνοϊό. 

Φόβοι και ανησυχίες για μη έγκυρες διαγνώσεις

Πολλές επισκέψεις σε ιατρεία ή διαγνωστικά κέντρα περίθαλψης της υγείας απαιτούν φυσικές εξετάσεις σε ζωτικά όργανα. Οι απαντήσεις ή οι συμβουλές, ωστόσο, που προκύπτουν από τις εικονικές-ηλεκτρονικές συναντήσεις βασίζονται στις προσωπικές αναφορές των ασθενών και σε ό,τι αυτοί κρίνουν ως σύμπτωμα, στους φόβους ή σε εμμονές. Και εδώ κάνουν την εμφάνισή τους οι κίνδυνοι.

 Στελέχη από τον κλάδο της υγείας αναφέρουν στο iw πως η μη δυνατότητα εξέτασης ανθρώπινων ζωτικών οργάνων ενέχει κινδύνους όπως αυτός των λανθασμένων συμβουλών και λανθασμένων οδηγιών. 

«Υπήρξαν περιπτώσεις που ασθενείς θα έπρεπε να προσαχθούν στα επείγοντα περιστατικά, ενώ οι τηλεσυμβουλές δεν διαπίστωναν την κρισιμότητα της περίστασης, όπως επίσης και το αντίθετο». 

Υπάρχουν και οι κατά φαντασίαν ασθενείς, που παρουσιάζουν την κατάσταση της υγείας τους κρίσιμη και οδηγούν τους γιατρούς υπηρεσιών τηλεϊατρικής/τηλεϋγείας σε λανθασμένα συμπεράσματα.

Το θέμα της ορθής τεκμηρίωσης

Για την ποιοτική αντιμετώπιση των περιστατικών υγείας απαιτείται ορθή τεκμηρίωση. Στην εικονική επίσκεψη, όπως και στις φυσικές επισκέψεις, η τεκμηρίωση βασίζεται στα συμπτώματα που παραθέτει ο ασθενής και όχι σε αυτά που διαπιστώνει ο γιατρός. 

Η απόκλιση μιας γνωμάτευσης που προκύπτει από μια φυσική επίσκεψη από μια εικονική μπορεί να είναι μεγάλη. Η επικοινωνία με εικονικές συναντήσεις δεν τεκμηριώνεται πάντα. 

Παρόντες οι κυβερνοκίνδυνοι

Σήμερα που οι κίνδυνοι cyber αυξάνονται, μπορούμε ασφαλώς να πούμε ότι αυξάνεται και ο κίνδυνος παραβίασης προσωπικών στοιχείων από κυβερνοεγκληματίες, που κλέβουν προσωπικά δεδομένα και τα πουλούν στη μαύρη αγορά ή ζητούν λύτρα για να αποδεσμεύσουν τα αρχεία που έχουν χακάρει.

 Το ιατρικό απόρρητο και η ασφάλεια των προσωπικών δεδομένων είναι ζητήματα που ανησυχούν ιδιαίτερα τις ασφαλιστικές και γενικά τους παρόχους υγείας, οι οποίοι βρίσκονται διαρκώς αντιμέτωποι με τις κανονιστικές αρχές και τις πιθανότητες επιβολής υψηλών προστίμων για αθέτηση ευθυνών. 

Για παράδειγμα, τις υπηρεσίες της τηλεϊατρικής μπορούμε να τις χωρίσουμε σε τρεις κατηγορίες: στις υπηρεσίες αποθήκευσης-προώθησης, στις υπηρεσίες απομακρυσμένης παρακολούθησης και στις διαδραστικές υπηρεσίες. Η αποθήκευση και προώθηση τηλεϊατρικής εμπεριέχει ιατρικά δεδομένα, όπως ιατρικές φωτογραφίες κ.ά., τα οποία μεταφέρονται μέσω των νέων τεχνολογιών στον ειδικό γιατρό για να εκτιμήσει την κατάσταση του αρρώστου και να δώσει την κατάλληλη θεραπεία. 

Η απομακρυσμένη παρακολούθηση επιτρέπει την από μακριά παρατήρηση του ασθενούς. Και η διαδραστική τηλεϊατρική παρέχει τη δυνατότητα άμεσης επικοινωνίας μεταξύ του ασθενούς και του θεράποντος ιατρού. Και οι τρεις περιπτώσεις αποτελούν στόχους για τους χάκερ.